Donderdag 12 Maart 1896. 5 centiemen per nummer. 50slc Jaar. 5066.
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement Aalst.
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
De matige drinkers.
TWEE LEVENS.
Het Vrijwilligersleger,
Een en ander,
Het Volkslied van Transvaal
DE DENDERBODE.
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week
voor de Stad 5 frank; met de Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden; fr. 4-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwitantiën door de Post ont
vangen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, N. 31,
en in alle Postkantoren des Land.
Cutque Buum.
Per drukregel, Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1,00; Vonnissen op
3e bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen dea
dijnsdag en vrijdag in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten Bureel#
van dit blad.
Anlst, 11 Maart 1896.
Wat is er sedert twintig jaar al ge
schreven over het misbruik van sterke
dranken I Congressen werden vereenigd,
om het vraagpunt van 't alcoholism te
beitudeeren. de wetgeving heeft midde
len beraamd, om den zodelijken en den
stoffelijken toestand der geneverdrinkers
te verboteren iedereen heeft alle moeite
aangewent! om de drinkers aan de ge
varen te onttrekken, welke zij te gemoet
gaan iedereen heeft zijn uiterste best
gedaan om de maatschappij te wapenen
tegen de zeer ernstige gevaren, welke de
gene ver haar doet loopen.en velen zijn
gansch onverschillig gebleven aan al wat
rond hen gebeurde, stil en bedaard alsof
het hen niet betrof.
Wat meer is, zij hebben die dagbladen
geleien, zy hebben op die congressen
toegejuicht, de maatregelen, die onze
Kamersnamen, hebben zij goedgekeurd.
Zoo zij geen voorgevoel nadden van de
gevaren, welke men aantoonde,zij hadden
se ten minste begrepen ook iedermaal
iemand eenen noodkreet slaakte, hebben
tij hem doen weergalmen.
Ongelukkiglijk, hetzij ze swakhoofdig
tijn, hetzij men zich niet met voldoende
nauwkeurigheid over hunnen toestand
bebbe uitgedrukt, zij, die met allemau
brand 1 riepen, hebben nooit bemerkt,
lat zij xelven brandden.
Dat zijnde gematige drinkers, die er
maar eentje pakken.
Gij brandt, Mijnheer, schrijftD1" Dafner
7 in Lt Patrio te, gij brandt, als gij 's mor
gens, knorrig, slecbt aan den gang, onge-
schikt tot het werk, om werder in orde
te komen, uw eerste glaasje likeur op-
slorptgij brandt, als ge tegen don mid-
ÊiÊ! êewoon koffiehuis gaat zitten,
ïm er eetlust op flesschen te halen gij
stookt het vuur nog op met den koffiever-
E drijver on met de slaapmuts, zonder te
rekenen dat de minste veranderingen der
luchtgesteldheid zelfs de droevige, of de
blijde ontroeringen u een voorwendsel
fijn tot de andere inzwelgingen van sterke
Iranken I
taal O, ik weet het, gij zijt geen dronkaard
en gij hebt niets te vreezen van de loi-
vret, wier strengheid de luidruchtige
eer zuippartij der maandaagsche zatterikken
altyd 8«at treffen maar al zijt ge nooit dronken
n be 200 ze'den Jat men er niet hoeft van
fonHo .te,sPrclcen gij zijt niet te min een alco-
ue boldrinker, ik zeg het u ronduit.
lijdt
n be- ..^et, ^.oet er werkelijk weinig toe, dat
gij u altijd nauwkeurig, welvoeglijk, ern
stig houdt, dat gij een eigenaar zijt, dien
men met den hoed in de hand begroet,
32e VERVOLG.
nakl
jzen
luk-
erde
Zonderling tweetal, dat roo weinig bij elkander
RT 'oegl!
Deze beiden verstonden elkander uitstekend.
Alle twee zgn vroeger het slachtoffer geweest der
Verdrukking onzer beulen.
Kendet gjj hen reeds
Neen, maar zij hadden van mjj gehoord.
- En zg zochten u zeker op, om van u het verhaal
vin uw Ijjden te hooren
—Juist.
Er was iets in den toon zijner stem, dat haar ver
ontrustte, zij wist zelve niet waarom en toen zij
et vertrek hadden betreden, waar het tweede ontbijt
ben wachtte, keerde zg zich plotseling tot hem en
hem de beide henden toestekende, zeidc zij smee-
«end
Geloof niet, dat ik u de wet zou willen stellen,
*,n i gij zijt zoeveel wijzer en beter dan ik, en
«ergens behoort gij zoo vrij te zijn als in uw eigen
uis, maar dit ecne bid iku i.i naam onzer liefde
hct «rieden nimmer het heden vernietigen Gij
Xy ZWMr verongelijkt gewerden, dat is waar. Nooit
ken M mÜn hart of mijn verstand vergoelijking vinden
iten
en
Hes
eeu handelaar, die fortuin maakt, een
officier, die veel uitzicht heeft in de toe
komst, eeu voorbeeldig ambtenaar, en
dat gij, wijl gii u vergiftigt met uwe be
roepsdeftigheid, slechts bij wijlen getem
perd door een erkentelijk glimlachje voor
Ha gij zijt nooit dronken Doch gij
weet wel waarom, 't Is omdat de gewoon
te bij u de verschijnselen van alkoolprik-
keling heeft verminderd 't is omdqt gij
de dosissen vergift wijselijk met tusschen-
poozen inneemt't is dat gij u plechtig
houdt in uw ernstig koffiehuis, wiens om
geving niet gunstig is voor de lorsbarsting
van de vreugde, of de gramschap der ge-
meene dronkenschap, der lage zatlapperij.
Niettemiu zijt gij een slachtoffer van
den alcohol.
Overvloediger bewijzen staven het.
Voegt al de eentjes, cognac, hasselt,
genever sameu, die gij van 's morgens tot
's aronds opslurpt, xoudt gij al dat ver
gift in eenige uren kunnen innemen, zon
der ernstig onpasselijk te ziju, en zegt
mij, of eeu mensch van uwen ouderdom,
iu de zelfde voorwaarden levende als gij,
en nooit sterke drauken gebruikende, het
totaal uwer dagelijkschc eentjes zou kun
nen uitdrinken, zonder ternedergeslagen
te worden
Dat raakt u niet. Wacht
Ziet in welken staat gij alle morgenden
zijtverouderd, afgemat, vermoeid, de
oogen opgezwollen, de tong droog, zon
der eetlust, slijmerig, ontzenuwd door
eene handbeving, die u iu do volstrekte
onmogelijkheid zou stellen van twee re
gels te schrijven, zoo straks eene nieuwe
dosis vergift niet op kunstmatige wijze u
kwam herstellen.
Ziet hoe moeilijken bezwaarlijk de ver
standelijke, of do lichamelijke arbeid u
valt Zonder den zweepslag van den alco
hol ziet hoe knorrig, hoe droefgeestig,
hoe verdrietig, hoe vervelend, hoe slape
rig, hoe verdierlijkt gij zijt, als gij niet
opgeofferd hebt aan dien wreedeu afgod
alcohol
Eu al die veranderingen in uvre licha
melijke en verstandelijke geschiktheid,
zelfs in uwe innerlijke gevoelens, hebben
voor oorsprong en oorzaak bijblijvende
anatomische kwetsingen, door het lang
durig gebruik vau alcohol voortgebracht.
Raadpleegt eenen geneesheer; belijdt
hem niets, 'tis onnoodig... alleen door u
den pols te voelen, zal bij de verharde en
ontaarde polsader der ouderlingen en
dronkaards vinden.
En die ontaarding is algemeen aan al
de aders, treft heel den bloedsomloop.
Van daar komen de opgezwollene oogen,
peustige kaken en neuzen, koude voeten,
voor de tirannie, die u zoo veel deed lgden, uwe
gezondheid knakte, u het vaderland ontnam, doch
Iaat haar nooit weder in staat zijn, uwe lockomst
te verduisterenthans laat men u ongemoeid,
z(jt gij ten minste van vrijheid, zonneschijn omringd;
een enkele onvoorzichtigheid echter, en ook dit gou
vernement wordt u vijandig, ook bier loopt gij gevaar.
Zijn wg niet gelukkig genoeg, cru aan het lot te ver
geven wat hel ons aan pij* gebracht heeft Laat ons
al hetgeen achter ons ligt, vergeteu.
Vergeten I herhaalde Karsskine somber, ik
wilde, dat ik het vermocht. Gg kunt bet, gij, omdat
gij een engel van goedheid zijt en ook, omdat gij niet
mei eigen oogen aanschouwde! wat daar ginds gele
den wordt in de bel, die niet door ecne wrekende
Godheid, maar door bloeddoratigc wezen* voor hunne
evenuienschcn werd ontsloten. Mijn eigen Ijjden kan
ik vergeven, omdat daarop, dank zjj uwe liefde, een
hemel volgde, maar de folteringen der duizenden,
die achterbleven en nooit welr een zonnestraal op
hun pad zullen zien gloren, zijn te afgrjjseljjk, dan dat
ik baar uit de gedachte bannen kan.
Ik begrijp u daaromtrentmaar wat Tarmoogt
gjj daartegen
Dat zal Nesdorff u apoedig zeggen
Nesdorff riep zjj verheugd uit. Is hjj dan hier?
Neen, maar hjj zal er spoedig komen.
Toch bjj ons, niet waar 1
Dat geloof ik niethjj sclirjjft mjj, zjjne volle
vrjjbeid te willen behouden.
Alsof hjj bier aan banden zou worden gelegd.
Misschien vreest hjj wel den dwang, die zekere
verdoofde handen. Al do werktuigen des
lichaams worden achtervolgens aange
daan de lever, de hersenen, de maag,
de nieren, enz.
Misschien zult gij aan de korelachtige
ontaarding der lever en het delerium
tremens ontsnappen; maar ik wacht u bi
eenen simpelen aanval van influenza, bi
uwe eerste zinking ontsteking der lucht-
pijpstakken op honderd kansen hebt gi
er negen en negentig van er iu te blijven
Zoo gij pocht op uw vet, op uwen nraah-
tigen dikbuik, als op een getuigschrift van
goede gezondheid, zullen de geneesheeren
u bewijzen, dat die ophooping van vet de
ophooping is van een voedingsgebrek,van
eeno volkomen gekenmerkte ziekte. Heel
uw gestel ii op weg naar het failliet,
omdat gij vergiftigd zijt, omdat gij een
alcoholzieke zijt.
Ziedaar een portret van den betame
lijken alcoholzieke. Hebt gij er u in
horkend, dat is mij genoeg.
Gij weet nu, gij en uwe gelijken, zoo
genaamde matige likeurdrinkersze ziju
talrijk in Bdgio gij weet,dat niet alleen
dronkaards vermaand worden door de
nonden en de congressen tegen het drank
misbruik; gij weet, als men iu de wetge
vende Kamers de ontaardheid van het
menschelijk geslacht betreurt, dat gij een
bevorderaar zijt van die ontaarding.
Gij doodt u langzaam, doch zeker.
Wist gij het niet Nu zijt gij gewaar
schuwd.
Eene getuigenis ter eere van het Vrij
willigersleger, welke men dient aan te
stippen, is voorzeker deze door lord
Wolseley over eenige dagen afgelegd.
Lord Wolseley, opperbevelhebber van
het Engelsch leger, sprekende over het
vrijwilligersleger, iu eene der grooto
Londensche clubs zeide, onder andere
u Hadde Engeland zijne vrijwilligers
niet gehad, sedert lang reeds haddo het
zijne toevlucht moeten nemen tot het eeno
of andere stelsel van vorplichtendan
dienst.
De redenaar hoopte verder dat de
oorlog zal vermeden worden,maar ingeval
hij niet kan goweerd worden,zou het land
kunnen rekenen op zijn vrijwilligersleger.
Nu, Engeland kan bij ondervinding
oordeelen over de degelijkheid van een
vrijwilligersleger, vermits het sedert
onheugelijke tijden geen ander stelsel
van aanwerving gekend heeft. Dit feit zet
des te meer kracht bij de woorden van
Lord Wolseley,welke niet weinig afsteken
bij de domme beweringen onzer milita
risten, volgens dewelke een vrijwiligers-
leger niet alleen oupractisck, maar zelfs
onmogelijk zou wezen.
lieve boetpredikster hem tou willen opleggen, ant
woordde Karoakine glimlachend, O zie mij zoo ver
baasd niet aan. Paul is nog veel meer dan ik vervuld
het gevoel van vergelding, dat gg in mij laakt.
In Siberië reeds werd hij verteerd door den branden
den dorst, zoowel zich zeiven als ons vaderland te
wreken, en verdenk er ik bem van daar te Geneve
met stil te hebben gezeten en hier alleen om staat
kundige redenen heen te komen. Hel kan zijn, dat ik
mij vergit, maar ik geloof het zeker.
En zijne vrouw 1 Zou zij daar vrede meê nemen
Het zal wel moeten, als bij het wil. In elk geval
komt hu sieehts voor kort, want zij bijjfl hem iu
Zwitserland opwachten.
Zij zetten zich daarop aan tafel, doch het gesprek
overalledaagsehe zaken wilde niet vlotten, en beiden
reesden evenzeer nogmaals bel onderwerp aan te
roeren, dtt toch hunne gedachten hel meest vervulde.
Dezelfde week nog kwam hun vriend te Nizza aan
hg bracht reeds den eersten avond bg hen door, maar
weigerde ten stelligste hunne gaatvrgheid. Voor het
overige was hg byzonder opgewekt en vertelde hun,
dat bij naar de kust was gekomen, ten einde er eeu
professor te spreken, die bem inlichtingen moest
verstrekken, noodig voor een werk, dat by bezig was
te schrijven.
En hoe draatt uwe vrouw dc eenzaamheid T
vroeg Alma glimlachend.
O zeer moedigzij heelt daarbij geen tyd, zich
te vervelen, want zg is bezig een wiegje gereed te
eken.
En gg zegdet ons dat niet aanstonds riep de
Weihoe, wat in Engeland de be»te uit
slagen oplevert, zou hier te lande een
droombeeld zijn, te slecht om er van te
spreken 1
In zake van vrijhandel, vooruitgang
op nijverheidsgebied, enz., wordt Enge
land immor als voorbeeld aangehaald
door onze tegenstrevers. In al die kwes-
tien bewandelt Engeland, volgens hen,
den waren weg; enkel wanneer er sprake
is van de vrijwillige dienstneming, zou
die grooto mogendheid dolen
Maar weest dan toch logiek, heeren
liberalen, en roept niet uitsluitend het
oordeel van den Brit in wanneer het
strookt met de princiepen die gij hier wilt
toegepast zien.
Onderwijzers-secretarissen. In
aanzien van de menigvuldige moeielijk
heden, waartoe, zelfs in weinig belang
rijke gemeenten, de samenvoeging van
het onderwijzersambt met dat van ge
meentesecretaris, ontvanger van gemeente
of weldadigheidsbureel aanleiding geeft,
heeft M. do minister van binncnlandscho
zaken besloten, dat die samenvoeging
niet meer zal toegelaten zijn, zelfs niet
voor onderwijzers van aangenomen lagere
scholen.
Wel is waar heeft de gemeente geen
rechtstreekschen vat op hen, maar daar
de aanneming der school enkel van den
;emcenteraad afhangt, kan deze, indien
iet bestuur der school aan eenen der
ouderwijzers die samenvoeging toelaat
deze bekend maken aan hoogerhand.
Tot geruststelling van dengenen, die
zich reeds in het geval bevinden, voegen
wij or bij dat deze maatregel geene terug
werkende kracht zal hebben. Patrie
De minister van jueticie heeft door een
nieuwe circulaire aan de parketten en
aan de burgemeesters, eeno strenge
waakzaamheid bevolen over de uitstal
ling van zedelooze boeken, platen, photo-
graphieën, enz.
Vriendschap. Het woord vriend
schap a is nu gemeen in de wereld, en
;root en klein gebruikt het maar
ïelderop.
Maar, al die vriendschap a is mees
tendeels enkel in woorden, en zij is verre
van het hert.
Vrienden van Koorden en fatsoen, deze
ziju er genoeg, van de die welke vele
komplimenten maken.
Zoo'n vrienden beloven veel en geven
niets, gelijk de wolken die voorbij schui
ven zonder regen.
Stoffende vrienden, deze zyn er ook
niet te kort, en zij beroemen er zich op u
dienst gedaan te hebben.
prinsea uit. Dat is heel verkeerd van u sedert wan
neer nemen wg geen deel in uw beider vreugden
Nesdorff1* voorhoofd werd bewolkt en zgne lippen
trilden, toon hg antwoordde
Onder andere omstandigheden ware dit voor
mg werkelijk bet toppunt van geluk geweest. Ik heb
er altijd vau gedroomd, een zoon te hebben, wieu ik
mgu verstand en het hart zgner moeder zou kunnen
geven maar thans Wat kan het lot van mijn kind
wezen Ik heb hem geen vaderland te schenken, en
van zgne geboorte sf is hg, zso het een jongen is, van
zelf veroordeeld om een samenzweerder te werden.
Waarom dat vroeg Alma snel. Is het dsn niet
mogclgk, rustig af te wachten, of de Voorzienigheid
ons Isndgeen betere dagen zendt
Indien wij daar werkeloos naar bleven uitzien,
zouden zg nooit aanbreken. Maar ik ben bier niet
gekomen, om u met politiek te vermoeien. Laat ons
over iets aangenamere sprtken.
De jonge vrouw drong niet verder aan. Zy was
echter in baar vermoeden versterkt en baar angst
veranderde in zekerheid, toen zg, den volgenden mor-
gend huiswaarts keerende, beide heeren met twee
vreemdelingen in gesprek vond gewikkeld voor een
met papieren overdekte tafel.
Alma, sprak liaar echtgenoot haostig zoodra zg
zich op den dorpel vertoonde, ik verzoek u vriendeigk
niet op mg te wachten deze heeren vertrekken
met een half uur, en wg hebben nog iets af te han
delen, alvorens ik ben naar trein breng. Laat slechts
wat eten voor tag staan.
Dat zijn vervelende klanten, en zy
geslachten de musschen, die door hnn
tjiepen iemands hooren afzagen.
Trouu/elooze vrienden,oh, dezulko zyn
er ook genoeg, die uw vertrouwen tegen
u misbruiken.
Dat zijn slechte kerels, die altijd op
loer zijn om te verwoesten hetgeen u lief
en duurbaar is.
Tafelvriendtn,dez\dke loopen er hekel-
dik, en bovendien, zij weten iemand te
vleien en te bedodden.
De die, ze geslachten van de trekvogel!
welke, het land verlaten als het begint
koud te worden.
De ware vrienden, ja, dezulke zyn er
raar; want een ware vriend is een
oprechte schat
Blijft iemand u rechtzinnig trouw in
ramp en weê, zeg maar Ik bezit eenen
waren vriend.
De Transvalers, die eeu Nederlandsch-
sprekend volk zijn, hebben natuurlyk
ook een Nederlandsch volkslied. Onze
taal hoeft echter door den duur vau
jaren in Zuid-Afrika zekere wijzigingen
ondergaan. Als staaltje daarvan, deelen
wij hier het Transvaalsch volkslied meê
Een ider nasie heef syn land
Ons woon' op Afrikaanse strand
Ver ons is aaar geen beter grond
Op al die wyo wereldrond.
Trots is ons (1) om die naam to dra (2)
Van kinders van Suid-Afrika.
Een ider nasie heef syn taal
Ons praat van Kaap tot in Transvaal
Wat almaal maklik kan verstaan.
Wat gaat die ander taal ons aan
Ons praat, so's pa en oupapa,
Dio landstaal van Suid-Afrika
Eu ider nasie heef syn reg
AI is hij nog so swalg en sleg.
Daar is een oog, wat alle; merk,
En set die onreg paal en perk
Hy kyk ook ons verdrukkers na,
En waak ook ver Suid-Afrika.
Een ider nasie heef syn tyd
Om op te groei en af te slyt
En so's (3) ons Liewe Heer dat doet
So is dit altijd wys en goed
Da kom een dag ver ons ook, ja I
Vertrouw op God, Suid-Afrika
Want al die nasies heef en God,
Hy re'el (4) ider volk syn lot
Hy heef ver ider volk syn taal,
Syn land, syn reg, syn tyd bepaal,
Wie dit verag sal syn straf dra
O God, bescherm Suid-Arika I
(1) wij. (2) dragen. (3) zooals.
(4) regelt.
Zwggend beantweordde zij de buiging der onbe
kenden en verwgderde zich toen met den dood in het
hert.
Ongeveer drie kwartiers later zag zg bet viertal de
villa verlaten en nog staarde zij hen somber na, toen
Nesdorff op zyn schreden terugkeerende en haastig
belde.
Gehoor gevende aan ecne plotselinge opwelling
des harten, opende zg zelve bem de voordeur.
Heeft Iwan u gezonden vroeg zg kortaf.
Neen. Ik heb een portefeuille op tafel laten
iggen en kwam haar balen. Vergeef mg de moeite,
die ik n veroorzaakte.
O dat is niets, ik ben zelfs big, u alleen te
zien, want ik moet u spreken.
Later, laterthans moet ik onze vrienden be
geleiden.
Hebt gij nog iets daarginds met hem te bepraten?
Dat met, maar de beleefdheid....
Zal er niet onder lijden, went Iwan brengt ben
weg, en datgene wal ik u te zeggen heb, duit geen
uitstel.
Maar, Mevrouw... riep Paul onbeslist.
Gg denfct misschien, dat vrouwsn kunnen wach
ten. Meestal is dat zoo, maar thans niet. Gg gast
Nizza veriaten en de gelegenheid, u buitan weten van
mijn echtgenoot te spreken, zal zieh niet licht weAr
voordoen o 1 bet is mij vrseselijke ernst. Kom meê
naar Karoskioe's vertrek, daar suit gg tevens bet
verloren voorwerp kunnen zoeken.
Wordt vsorigsH+j