Donderdag
lOFebraari 1898. 3 centiemen per nummer. 55** Jaar 8$55
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
O DIE LIEVE
OMWENTELING!
lerdenhandel van Belgie
met den vreemde in 1837.
DE DENDERBODE.
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week
voer de Stad 5 frank; met de Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden; fr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwitantiën door de Post ont-
vaigen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, N. 31,
en in alle Postkantoren des Land.
Cuique suuni.
Per drukregel, Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1,00; Vonnissen co
3e bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord, Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen don
dijnsdag en vrijdag in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zieh te wenden ten Bureel*
van dit blad.
Aalst, 9 Februari 1898.
Leve de Fransche omwenteliug dio ons
de vrijheid bracht zong weleer de fameuze
Dendergalm
Wij voegen bij de vorigen nog een lof
zang. Het is een stuk van eenen brief ge
trokken uit hot genoemd werk. T II. bl.
358 en bevelen aan de welwillende
meditatiën en overwegingen van het
vrijheid- en waarheidiieve geuzen-
orgaan
Dit schoon stuk is geschreven door deu
municipalen commissaris van Wervick en
gericht aan den minister van Binnen-
landsche zaken den 25 Vendomiaire jaar
7. 16 October 1798.
Eerst Bij mijne instelling van 10
Thermidor jaar VI was de belangrijke
wet van 7 Vendemiaire jaar IV op de
politie van eerediensten nog niet uitge
voerd de uitwendige teékens van den
eeredienst bestonden nog men zag in de
•traten by zonder te Wervicq niets dan
Christussen (sic), maagden en heiligen
lelfs in de zaal waar de zittingen van het
gemeentebestuur gehouden wierden,prijk
ten de wapens nog van don voormaligen
heer van Wervicq.
Kosters, stafdragers, organisten en
andere kerkknechten oefenden er nog
den dienst van den culte uit, missen
zingenden en andere ceremoniën in ver
gaderingen waar oneindig veel volk
tegenwoordig was. Zekerlijk waren er
refractaire pastoors achter het behangsel.
Men luidde de klokken alle oogenblikken
en bijzonder wanneer bovengenoemde
knechten hunne belachelijke ceremoniën
"Ik heb, bij gevaar van mijn leven, al
die dwaasheden en ongerijmdheden doen
verdwijnen l
Ten tweede Do Republikaansche dag
wijzer was nog niet in voege de markt
dagen wierden gehouden, lijk vroeger. Al
de scholen, bijzondere als openbare, be
stonden nog zonder dat de onderwijzers
den vereischte eed hadden afgelegd f
Ik heb dit belangrijk voorwerp doen
uitvoeren met al de scholen te doen
sluiten waar de onderwijzers geweigerd
hadden zich in regel met de wet te
stellen.
Het meerendeel der inwoners van dit
kanton droegen nog de driekleurige
kokarde niet en nu zal niemand meer iu
het openbaar slurven verschijnen zonder
ze te vertoonen.
Ten derde De grijze zustors loefden
Eene gebeime weldaad ontdekt.
18® VERVOLG.
X. In de gevangenis.
Twee dagen vrareu er nadien verloopen.
De onderzoeksrechter had alles in het werk
gesteld om eenig licht te vinden in de duis
tere zaak die hem bezig hield, maar zijne
opsporingen hadden niet den minsten uitslag
gehad, en de geschiedenis van den gestolen
ring bleef voor hem een geheim. Langs wel
ken kant hij zich ook wendde, hij kreeg
overal de beste getuigenissen nopens de drie
jongelieden en meermalen was hij op het punt
geweest de invrijheidstelling der beschuldig
den te bevelen, doch telkens verscheen de
ring als een onweerlegbare aanklager voor
zijne oogen. De antwoorden die Michel en
Gudula op zijne vragen gaven, kwamen hem
als rechtzinnig voor, en toch hoe was die
gestolen ring in hnn bezit gevonden Eene
onbekende dame die hom als aalmoes schonk
Onmogelijk daar schuilt iets achter, en de
rechter nam het besluit dit geheim te ontdek
ken, kost wat kost
ten getalle van 17 in gemeenzaamheid in
hun klooster en hunne bestuurder in een
naburig huis. Zij haddeu zelfs hunne
goederen behouden in hunne hoedanig
heid als openbare onderwijzeressen. Zij
oefenden die bediening uit zonder deu
eed te hebbeu afgelegd. Ik heb hunne
school doen sluiten en de deur verzegelen
ik heb al die wetsverkrachtingen aange
klaagd het klooster en de andere gebou
wen zijn reeds als nationaal goed ver
kocht maar zij leven er te zamen in het
klooster door de verdraagzaamheid der
koopers. Ik heb verschillige keeren de
toelating gevraagd om ze uit te drijven
en ik heb ze nog niet ontvangen.
Niet waar lieve lezer, wij moeten zin
gen leve de lieve Fransche omwenteling,
die.ons de vrijheid bracht I
Dat kommissarisken was een man vol
gens bet hert van Dendergalm die toch
de Duitschers zoo bewonderde en de Zwit
sers omdat er de godsdienstoorlog
woedde.
Dat spel had hij in België willen zien
aan gang gaan en het hert poppelde hem
reeds van vreugde, want hij ook riep eens
triomphantelijk uitDit volksken aan
de deur
Hij wilde alzoo eeu blyk geven van
zijne verregaande verdraagzaamheid en
zijne eindelooze liefde voor de vrijheid
Wat ellendige huichelaar S. I.
Dapn«i«m -HetDiiensijtische
dLiiai^iu. kraam isop tpunt
van in te storten. Dat was te voor
zien sedert eenigen tijd meer dan
een bewees door zijnen handel en wandel
de waarheid der spreuk Als 't gebouw
bouwvallig wordt, verhuizen de ratten
Niet waar M. De Pelsmaccker
't Is de kiezing te Dendermonde die
het vuur heeft doen ontvlammen dat
sedert lang smeulde.
De aardige ridders der groene vlag lig
gen deerlijk over hoop tot groot spijt en
treurnis der liberalen die in hun al hunne
hoop voor de toekomst stelden.
''t Is droef om hooren hoe bitter de
liberale Jeremiassen zitten te jammeren
een rood steenen hart zou er van breken.
't Leeuwken Plancquaert ligt in volle
ruzie met den gebuisdeu van Dender
monde, heerschap Ducatillon.
Tot over weinige dagen werd Het
Recht't orgaan vau 't Leeuwken te
Wacregem bij Ducatillon gedrukt en nu
wordt het uitgegeven door Bernard Mi-
nebo, boekdrukker te Brugge.
't Moet er spokeu om tot zulk eene
beslissende scheiding te besluiten
En de oorzaak Dat kunnen Ons
Nog heden, sprak hij tot zich zeiven,
doe ik eenen beslissenden stap, en morgen
zijn zij vrij of plichtig erkend.
Daarop verliet hij zijne studiekamer en
begaf zich onmiddelijk naar de woning van
graaf de Mérodo.
Wat hij daar deed, zal de lezer verder lee-
ren kennen nu brengen wij hem terug in de
gevangenis. Den dag na het verhoor zat Mi
chel Degraef daar reeds vroeg iu afwachting;
de woorden van deu rechter gij zult morgen
in vrijheid gesteld worden, hadden eeu volle
vertrouwen iu hem doen ontstaan, en hij
twijfelde geenszins of bij het ontwaken van
het zonnelicht zou hij de deur der gevangenis
voor zich zien openen en, onschuldig erkend
aan do hem opgelegde misdaad, zou hij weer
vrij naar den Krekelenberg mogeu teruggaan,
liet eerste zonnelicht verscheen en viel helder
en vroolijk langs het klein raamtje op des
jongelings aangezicht dat de trekken van
een angstvol ongeduld op zich droeg. Hij
luisterde met beide ooren naar elk gerucht
dat in de gaanderij ontstond elke stap van
eenen wachter, elk geklingel van eenen sleu
tel, elke toon eener stem bracht hem hoop
en vreugd iu het hart. Doch hoe dikwijls werd
hij teleurgesteld in zijne verwachting Een
gansch uur was reeds verloopen twintig
maal waren er lieden heen en weer gegaan
langs Michels gevangkamer, doch deze was
gesloten gebleven, en elk gerucht, van welk
Vlaanderen vau Waereghem en 't Recht
ons zeggen.... Maar
Klokke Roeland en 't Recht vallen de
Brusselsche groenen MM. Reukin en
Carton de Wiart aan en verwijten aan
die mannen der Justice Sociale dat ze
slechts salousdemocraten ziju die maar
democraat zijn voor 't profijt van den
zetel iu de Volkskamer en slechts goed
om in de salons der rijke bewaarders gaan
wijn te zuipen buik sta bij.
Plancquaert gaat nog verder en spreekt
van 4000 ballekens [beloofd aan Do
Backer van Denderhautém, aan Duca
tillon en aan hem Plancquaert, dus 12
duizend franks, om eene beweging in ver
scheidene Arrondissementen van West-
Vlaanderen te verwekken te einde de
catholieken te bewilligen, om de caudida-
turen van MM. Ren kin en Carton de
Wiart te Brussel aan te nemen.
Men moest de catholieken vrees aan
jagen en hun toeroepen Opgepast, be-
houders, 't geen in Vlaanderen gebeurt,
kau hier gebeuren, zoo gij geene demo-
craten op uwe lijst duit.
Dus heeft men aan M.M. De Backer,
Ducatillon en Plancquaert 4000, te sameu
12 duizend franks beloofd, men weet
waarom. Maar daar belofte schuld is eu
de groene democraten al de eerlijkheid
en deftigheid der wereld in pacht hebben,
valt er bijna niet aan te twijfelen of die
belofte is volbracht geworden.
Nu een ontegensprekelijk bewijs dat
de 12000 franks ten minste gedeeltelijk
zyn betaald geworden vinden wij in de
volgende woorden van 't Leeuwken
De strijd werd met kracht in West-
Vlaanderen aangevangen dank aan de
hulp der vlaamsche democraten lukte
de truc in Brussel en dan.... men ge
it baarde van pij kens. Waren Plane-
n quaert en zijne vrienden die nooit
n geen groot vertrouwen gehad hadden in
die halfbakken democraten van Brus-
n sel, niet voorzichtig geweest zij ivaren
schromelijk veel geld kwijt.
Dus, Plancquaert on dio twee andere
Ttemmocraten waren gelukkiglijk voor
zichtig en staken er geen cent van het
hunne bij ze ontvingen genoeg om de
kosten te dekken maar wonnen er geen
duit aan... En wellicht inde tree vau daal
de gramschap
De kraaien brengen het uit en nu
weten wij van waar de oordjes komen.
Nu begint men ook wat klaarder te zien
om de ware reden te kennen die do oude
opstelraad van Klokke Roeland uit een
sloeg.
M.M. Renkin en Carton hebben aan
Le Bien public geschreven dat het
eene .logen is zoo hatelijk als dom te
beweren dat ze 4000 fr. hebben gegeven
de jongeling verlossing verwachtte, was ver
dwenen eene eenzame stilzwijgendheid
heerschte nu in de gaanderij.
God riep de gevangene, hoe lang nog
zal ik, onplichtige, als een misdadiger be
handeld worden
Na die woorden zonk hij in diepe overden
king het eerste beeld dat zich voor zijne
oogen vormde, was dit van deu rechter bij
zag hem eerst streng en onverbiddelijk, eu
herbaalde in zijnen geest al de vragen die hem
voorgesteld werden dan zag hij hem min
zaam en lachend met deze woorden op de
lippen gij zult morgen iu vrijheid gesteld
worden. Morgen zuchtte de jongeling, ja,
zoo sprak hij gister nu is het daglicht reeds
hoog in het ruim geklommen, waar blijft de
beloofde verlossing Een weinig geduld nog,
sprak de stem der hoop iu zijnen boezem, eu
Michel zonk opnieuw in gedachten weg.
Nu leelde eeu tweede beeld in den geest
des jongelings bet was dit van Gudula bij
zag haar voor zich staan als eene beeltenis
door eene kunstenaarshand op het voorplan
van een tafereel geschilderd, en achter haar
vertoonde zich in min.duidelijke kleuren, en
als op deu achtergrond, de jouge Aleua
O Gudula riep hij, wat moet gij reeds
geweend en getreurd hebben Wat moeten
zij u lang vallen die dagen van onverdiende
gevangenis Wat moet het dikwijls uwen
geest folteren, het ongelukkig lot van Aleua,
aan M. De Backer, Ducatillon en Planc
quaert om te Brussel als candidaten aan-
veerd te wordeu. Maar 't Leeuwken zegt
niet dat het M.M. Renkin en Carton zijn
die de 12.000 ballekens afduimden, Men
duimde ze af, zegt 't Leeuwken.
Nu, M. Renkiu en Cartou zeggen niet
dat M. Men zijne belofto niet hield...
Dus die logenstraffing doet niets uit
En Do Backer en zijn lakei die beter
weten hoe zeer 't Daensistische Roeland-
sche kraam geschokt is, zij, die weten
dat het weldra moet in een storten, wil
len het verduiken door strijdkreten te
slaken en de catholieken met eenen groe
nen draak met zeven koppen te bedrei
gen
Zelfs als Z. H. Mgr. Stillemans aan
merteleer Daens zou verbieden vau als
candidaat iu de aanst. kiezing op to tre
den, dan zullen dó groenen ten strijde
trekken tegen de catholieken eu wee
hen schreeuwt generaal Roste "Knevel,
teu ware dat oubewaarders twee zetels
afstaan aan de groene democraten, te
weten do eerste voor merteleer Daens
en de tweede voor De Backer.
O gi sukkelaars toch
Al die dreigementen, al dat gezwets
maken bij de catholieken zooveel effect
als eene visicatorie op een houten been.
Of het u lief of leed is, 't is besloten
gansch 't rommelzoo van politieke boos
wichten met priester Daens aan 't hoofd
en De Backer aan zijne slippen vliegen
den ketel in en dat zonder misericorde...
Ja, zonder misericorde want de eerlijke
lieden van 't Arrondissement van Aalst
zien met vreugde het uur naderen op
't welk zij zich zullen kunnen wreken op
die /lewimocraten die geen ander doel
hebben dan hun persoonlijk voordeel eu
profijt te bevorderen I
Er wordt op 't oogenblik veol gespro
ken van 't verbod aan onzen merteleer
gedaan van zich nog ergens als candidaat
voor te stellen.
't Land van Aelst en Kloklce Roeland
zeggen dat het verbod nog niet openbaar
gedaan is maar dat men werkt om het uit
te lokken.
Nu, wat er ook van zij,voor ons, catho
lieken, moot men het niet doen 't zou
de overgroote meerderheid onzer vrien
den zeer misnoegen, want, wij herhalen
het er vier jaren lang op uit zijn om
iemand zijne pas te onderteekenen en er
dan geene gelegenheid toe hebben, men
begrijpt wie zou er niet misnoegd zijn I
Als een teeken des tijds moeten wij er
ten slotte bijvoegen dat Le Devoir
het groene vodje van Brussel ophoudt
van to verschijnen.
Als 't gebouw bouwvallig is verhuizen
de ratten
22,353
306
4,491
uwe zuster Denkt gij ook aan mij, Gu
dula En uw oude vader, rampzalige grij-
zaard, waar is hij verbleven na zijne teerge
liefde dochters verloren te hebben Gu
dula, ik smacht naar de verlossing maar
was het mij gegund naast het mijne ook uw
deel te dragen van de onrechtvaardige be
schuldiging die op ons weegt, dan zou ik mij
gelukkig achten in mijn droevig lot
Zoo klaagde de jongeling, en het denk
beeld van het lijden der arme meisjes folterde
zijnen geest meor nog dan ziju eigen ongeluk.
Eensklaps ontwaakte weder in hem dé hoop
op eene aanstaande verlossing in de gaan.
der ij weergalmden immers de stappen van
eenen naderendeu wachter hij hield stil
voor de dour van Michels gevangkamer, ram
melde met den sleutelbos, die aan zijne zijde
hing, eu deed de deur open
Zoo zeker was nu Michel van zijne verlos-
siug, dat hij aanstonds naar de deur snelde,
en door den wachter tegengehouden, uitriep
Laat mij gaan Ik droeg reeds te lang
het pak oeaer onrechtvaardige beschuldiging
Wat krijgt gij, jongen? vroeg hem de
wachter. Verliest gij uwe ziunen 1
Ja, ja, ik beu onplichtig Laat mij aan
stonds gaan
Onplichtig dit zijn al de gevangenen,
indien men heu moest gelooven.
Laat mij gaau schreeuwde Michel met
eene luide stem die door de gaanderij klonk
Uit de tabellen
over ous han
delsverkeer met
den vreemde,
sinds eenige da
gen verschenen,
patten wij eenige
cijfers die niet
van belang ont
bloot zijn.
In 1897 zijn 43,081 poerden ingevoerd
tegen 33,474 in 1896, en in hetzelfde
jaar wierden uitgevoerd 30,143 tegen
26,904 in 1896; dus in 't algemeen mer
kelijke vermeerdering van den algemee-
neu handel.
Hier volgt voor het afgeloopen jaar de
verdeeling van verschilligen landen
Landen. Invoer. Uitvoer.
Duitschland en 0 .0
Luxemburg
Eugeland, 22,473
Frankrijk, 8,638
Noord-Amerika, 4,083
Holland 3,822 1,391
Zwitserland, 1,288
Rusland, 1,447
Andere landen, 476 314
43,081 30,146
Zooals men weet worden sedert 1895
groote hoeveelheden versletene peerden
uit Eugeland naar Antwerpen en Gent
ingevoerd,' waaronder zeer veel ter be
stemming der slachterijen. Iu 1897 mag
dit getal ten minsten op 13,000 geschat
worden, terwijl het in 1896slechts 9,000
bereikte.
Daaruit volgt dat er op 43,081 inge
voerde peerden, er maar 30,000 zijn in
gekocht tot last- of trekdieren. Op die
30,000 waren er 4083 peerden uit de
Vereenigde-Stateu van Noord-Amerika,
en er 1300 zooals men ons verzekerde,
van een of twee dagen verblijf te Aut-
werpen die naar den vreemde wierden
voortgestuurd. Zooals men ziet zouden er
van de 43,081 peerden door de optelling
aangestipt nog al wat moeten afgedaan
wordeu.
Ouder, de 22,351 peerden aangestipt
voor Duitschland en 't Groot-Hertogdom
Luxemburg, zijn er een zeker aantal
welke enkelij k doorgevoerd worden in
bestemming voor Oostenrijk en Rusland.
Hier dient ook herinnerd te worden
dat uit Thourout alleen rechtstreeks 2086
E eerden verzonden wierden gedurende
et verloopen jaar.
en Gudula's ooren kwam treffen. Het meisje
richtte het hoofd op zij had Michel gehoord,
en was het geen noodkreet dien hij uitstortte.
Arme jongen zuchtte zij, wat moet dit
schrikkelijk lot zwaar op zijnen onschuldigen
boezem drukken
Ondertusschen had de wachter den jonge
ling met geweld terug in de gevangcnkauier
gedreven en de deur achter zich gesloten.
Miehei zouk hijgend en weenend op het hou
ten bankje neer, dat tegen den muur stoud,
en richtte zijne oogen zoo smeekend op den
wachter dat deze er door bewogon stond. Hij
was een man van bij de zestig jaar, barsch en
stuur van opzicht, gelijk meest alle gevan
genbewakers doch achter die ruwe korst
lag er een fijne kruim verscholen, een gevoe
lig hart dat niet kon nalaten deel to nemen in
het lijdon van den eveumensch. Mark was zijn
naam vroeger droeg hij de wapenen, en
verdedigde moedig zijn vaderland, en tot be
looning van ruim twintig jaar trouwen dienst
kreeg hij het waehtersambt in het gevang van
Brussel.
Eenige stonden bleef Mark zijnen arends-
blik vestigen op het aangezicht van Michel,
en inwendig dacht hij die jongen ziet er mij
geen booswicht uit ik zou durven zeggen
dat hij onplichtig is, zoowel als die dochter
van deu overkant en het arme kind dat zoo
schielijk gestorven is
(WORDT VOORTGEZET.)