Donderdag 26 Januari 4899
5 centiemen per nummer 5491* Jaar 5554
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst.
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
ONTSLAG
twee Ministers.
VERLOREN EER
Waarom de Koning eene
verandering wil
Nadere berichten over
de ministerieele crisis.
Nieuw Ministerie.
De nieuive Ministers.
DE DENDERBODE
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week
voor de Stad 5 frankmet de Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden; fr. 1-75 voor drij maanden voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kw:tantiën door de Post ont
vangen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij C. Van de Putte-Goosaens. Korte Zoutstraat. N. 31.
en in alle Postkantoren des band
Culque ftuum.
Per drukregel. Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1,00 Vonnisse p
3e bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen I ij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Deereü notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen deD
dijnsdag en vrijdag in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen siob te wendeo ten Bureele
van dit blad
Aalst, 25 Januari 1899.
van
De Brusselscbe dagbladen brachten ons
maandag bet nieuws meê dat de heeren
de Smet de Naeyer en Nyssens bun ont
slag als Ministers aan Z. M. den Koning
hebben gezonden.
Deze twee Ministers treden af omdat
Z. M. de Koning dc eennamige stemming
wil invoeren, 't is te zeggeD, bet land ver
deden in kiesomschrijvingen die een
kamerlid zouden verkiezen, en deze beide
beeren willen zich niet onderwerpen, om
dat, volgens hen, het stelsel tegenstrijdig
is aan de welbegrepeno belangen van
Land en Volk.
Men beweert dat Z. M. de Koning ge
hoor leeut aan de raadgevingen van M.
Bara. De doctrinaireu oude pruiken
staan dat stelsel voor omdat zij hopen
dat hunne partij, dank aau dit stelsel,
door een'en zekeren groep in de wetge
vende Kamers zal vertegenwoordigd zijn.
Immers M. Bara beeft altijd gezegd
dat het eennamig kiesstelsel do grooto
steden aan zijne partij zou teruggeven,
terwijl met de E. V. zij slechts eeuige
zetels zouvviDnen.
Welnu Z. M. de Koning zou liever
mannen gelijk Bara eu Buis in de Volks-
kamer zien zetelen als socialisten.
Deze nieuwe veldtocht is onbetwistbaar
in leven geroepen door de voorstaande! s
der E. V. die allen in beweging brachten
daar zij zich tot al do partijen zonder
onderscheid hebben gewend.
Het eerste werk van bet hervormde
'ministerie zal zijn neerlegging van een
ontwerp van kieshervorniing
Een groep dei Volkskamer zal onmid-
delijk een voorstel voor de E. V. aan
bieden.
't Zou er kuDueu stuiven
Welk zal de houding zyu der catbolieke
meerderheid
Wat zal er uit de beraadslaging voort
spruiten
Ziedaar twee ernstige vragen die later
zullen beantwoord worden.
Het eennamig stelsel aanschouwen wij
als noodlottig, omdat het de Kamers zou
verdeeleu in drij groepen iu vertegen
woordigers der grootc steden, van den
buiteu en der roode socialisten.
Indien men de v< rdeeliog der groote
kiesomschrijvingen niet aanneemt, ware
het tweenamigstelsel verkieslijker vol-
een verhaal naar het hoogduitscb.
Een politiek man, schrijft Het Han
delsblad, in staat om te kunnen oor-
deelen over de oorzaken tier crisis, zegde
ons
De militaire kwestie is niet vreemd
aan do crisis.
Seifert er in de Kamer oene min-
dorheid is van 50 stemmen tegen het
budjet van oorlog, is men in bof-en
militaire kringen, zeer bezorgd.
it Men vreest er vooral «lat Brussel
Nijvel in 1900 aan tie militaristge-
zindo couservatieveu zullen ontvallen
en door anti-militaristische radicalen
en socialisten vertegenwoordigd zullen
worden.
Dit ware de verwerping van de be-
grooting van oorlog.
n Daarom zou de Kouing het gewicht
vau zijn gezag in de weegschaal hebben
geworpen.
- Men verzwakt wel de conservatieve
partij, maar meu hoopt in de groote
steden als Brussel, Antwerpen, Geut,
Luik, Charleroi, enz. eeuige militaris-
n ten vau den doctrinairen kant tc zien
gekozen worden.
De bank van Antwerpen is aanhan-
ger van het statu quo, dat sedert 1830
u goed gewerkt heeft, de belangen van de
steden met die van deu buiten versmolt
eu de partijen achtereenvolgens 't bu-
- wind deed bezetten.
Door de conservatieve partij te ver-
zwakken, gaat meu eene Kamer zonder
meerderheid en de regceringloosbeid te
gemoet. Dan is het militarism ons niet
weerd. -
Du miuisterieele. crisis en bare govol-
gen worden veel besproken. Geen eeu
minister is gevallen op hot vraagpunt vau
deu persoonlijkeu dienstplicht, üiettegen-
staaude men net daarover niet tot akkoord
is. MM. de Smet en Nyssens verlateu bet
ministerie voor de kieshervorming.
Een persoon, die goed kan ingelicht
zijn, zegde dijnsdag morgend
Het is zeer onrechtveerdig ou niet
correct te zeggen dat de Kouing voor iets
is in de crisis, die is opgekomen. De Ko
ning regeert,maar legt aan niemaud zijnen
wil op.
Maar waarom vallen MM. de Smet en
Nyssens op het vraagpunt van het eenna
mig stelsel
Omdat zij tegen zich hebben de meer-
Zoo spoedig als Dora het gehoopt en ge
loofd had, ontsloot de poort van het tucht
huis zich niet voor clen gevangene. Er moes
ten eerst protocollen opgenomen, getuigen
gehoord en bewijzen gebracht worden kor
tom, er waren zoo vele formaliteiten te ver
vullen, zoo vele moeilijkheden uit den weg
te ruimen, dat Dora schier vertwijfelde. Het
werd haar niet eens toegestaan, den gevan
gene te bezoeken en hem het voorgevallene
mede te deelen had de pastoor zich niet zoo
sterk haar lot aangetrokken, dan zou zij
misschien op hinderpalen gestooten hebben,
voor welker wegruiming hare krachten te
kort geschoten zouden hebben.
Intusschen werd llagen begraven, en Dora
nam bezit van de hut harer moeder de nala
tenschap baars mans Jiet zij over aan de
schuldeischers, die, doordien zij hem in zijne
onzinnige speculation ondersteund hadden,
voor oeu groot deel schuld aan zijnen val
lijn» euveldaden waren.
derheid van hunne vier collegas, die tegen
de Evenredige Vertegenwoordiging zijn,
j en de Koning heeft zich bij die meerde
f heid geschaald.
3 Hij hoeft grondwettelijk gebaudeld, en
!eeue tegenovergestelde houding, ware
niet aanneemlijk geweest.
Men verwijt aan den Koning zijnen mi-
j nisier niet op een veel gewichtiger vraag
Puiit op deu dienstplicht te hebben
afgedankt. Maar hierin heeft hij ook de
meerderheid zijner ministers gevolgd.
Allen waren er vijaudig aau, uitgeuomen
generaal Brassine en deze heeft het cabi
net verlateu, zooals het nu verjaten
wordt door MM. de Smet en Nyssens.
Wij hebben het, zegt de Soirbelang
rijk gevonden deze denkwijze te doeu
kennen. De persoon zegt het blad moet
weten wat er gebeurd is, daar hij deel
maakt vau de omgeving des Konings.
Ziehier iu 't kort hoe de iuciuenteu
elkander zijn opgevolgd
Ingevolge een lange beraadslaging zon
dag namiddag, na een ministerraad tus-
scben MM. de Smet de Naeyer en Nys
sens, stelden deze de termen van hun
ontslag bepaald vastmaar in tegenstel
ling met wat er gezegd werd, zonden zij
ze niet oumiddclijk aan den Koning.
Slechts maandag morgend, ingevolge
eeueu miuisterraad gehoudeu ten paleize,
ouder voorzitterschap van Leopold II,
werden deze ontslagen aau deu Koning
overhandigd, die verklaarde ze aan te
nemen, na eer st voor den vorm vruchte
loos te hebben aangedrongen, opdat de
ontslaggevers op hun besluit zouden te
rugkomen.
Insgelijks voor deu vorm gaven de mi
nisters Vaudeupeereboom, Begerem, Dn
Bruyn endeFavereau bun ontslag, maar
de Koning verklaarde het niet te aan-
veerden eu deze heeren drongen uiet ver
der aan.
De oorzaak vau bet ontslag der minis
ters d.- Smet. en Nvsscus, is hun stellig
besluit, geeu ontwerp tol kieshervorniiug
te teekeuen, gesteund op de eennamige
stemming, en 't welk MM Scbollaert en
Vandenpeereboom, gesteuud door den
Koning, wilden teekeneu.
De Monileur bevatte dijusdag eene
reeks koniuklijke besluiten.
Het eerste besluit bevat het nieuws,
dat heel het ministerie zijn ontslag
aangeboden heeft, maar dat de Ko
ning dit van vijf hunner uitt heeft aange
nomen.
Ziehier immers de tekst van dit eerste
besluit.
Art. 1. Hot ontslag, den 23 januari 1899
aangeboden door M. Victor Begerem, M. Fr.
Schollaert, M. Leon De Bruyn, M. Paul de
De boeren hadden algemeen deernis met
het lot der jonge weduwe zij zorgden voor
hare lichamelijke behoeften op zulk een onbe
krompen wijze, Dat Dora zonder zorg den
winter te gemoet kon zien.
Eindelijk sloeg het uur der vrijheid voor
den govangene het gerecht verwittigde den
pastoor, dat de onschuld van Willem Harms
zonneklaar bewezen, en de jonkman nit de
gevangenschap ontslagen was. De pastoor
spoedde zich met het heuchelijke nieuws naar
Dora's woning, en sidderend van blijde ont
roering begaf deze zich dadelijk op weg, om
den geliefden te gemoet te gaan.
Met koortsachtige haast ging zij door het
dorp, het ongeduld gaf haar vleugelen zij
vreesde, dat een ander haar voor zou zijn on
de oerste onvriendelijke groet den huiswaarts-
keerenden zou kunnen verbitteren.
De pastoor had het vermoeden geuit, dat
Willem reeds iu het dorp kon zijn, bijaldien
hij, gelijk te veronderstellen was gelyktijdig
met het schrijven de stad verlaten had.
In dit vermoeden zou hij zich niet bedrogen
zien. Toen beiden de dorpsherberg bereikten
eu goed voortstappende haar voorbij wilden
gaan, riep de dikke weerd hun toe, even bin
nen te willen komen, dewijl er een vreemde
ling hij hem was, die verrassend nieuws uit
de stad gebracht had.
Met een vreugdekreet vloog Dora naar
binnen.
Met een opgeruimd gelaat kwam Willem
haar te gemoet wie zal het in haar inisprij-
dat zij hem omhelsde en koste, dat de
liefde, welke zy hem iu haar hart toedroeg,
zich in lachen en weenen uitte
Zij verzocht hem het haar te vergeven dat
zij hem niet afgehaald hud zij zoa het niet
nagelaten hebben, indien men haar intijds
van het uur zijner in vrijheidsstelling keunis
gegeven had maar Willem verklaarde haar
dat hij het voorbedachtelijk zoo overlegd hud,
om haar den weg en den aanblik vau de ge
vangenis te hespareu.
De herbergier had den jonkman reeds een
onderkomen aangeboden. Na den winter zon
men verder zien, meende hij voor het oogen-
blik kou Willem als knecht bij hem dienen en
moest hij zich aan de vijandigheid van de
boeren niet laten golegeu liggen.
Deze vijandigheid openbaarde zich reeds
don eersten dag daar zij zich slechts tot
oogslagen on gebaren bepaalde, stoorde Wil
lem er zich niet aun en hield zich alsof hy er
niets vau merkte.
Bedaard en ieverig verrichtte hij de werk
zaamheden die de waard hem opdroeg by
was tegen ieder, zelfs tegen degenen, die hem
kwalijk gotind waren, vriendelijk hij had in
Favereau en M. Jules Vandtnpeereboom, van
hun ambt als ministers van justicie, van bin-
nenlandsche zaken en openbaar onderwijs,
van landbouw en openbare werken, van bui-
tonlandsche zaken, van spoorwegen, poste
rijen en telegrafen en van oorlog ad interim,
wordt niet aauveerd.
Art. 2. Onze minister van geldwezen is
gelast met de uitvoering van dit besluit.
Dit besluit is tegengeteekeud door M.
de Smet de Naeyer.
Door twee opvolgende besluiten tegen-
get.fp.kend door M. Vaudeupeereboom,
woidt het ontslag aangenomen, op 23
januari aangeboden door M. de Smet do
Naeyer, minister van geldwezen en M.
Nyssens, minister van arbeid.
Doch de meest verrassende koninklijke
besluiten zij r. wel de volgende Algemeen
werden MM. Helleputte en de Brocquo-
ville aanzien als de opvolgers der aftre
dende ministers.
Welnu, geen van beiden zal met eene
ministers-portefeuille in de Kamer ver
schijnen.
Wij zullen spoedig weten wat er maan
dag te Brussel is voorgevallen in alle
geval, niemand verwachtte zich aan de
twee volgende besluiten
Art. 1. M. J. LIEBAERT, lid der Ka
mer van Volksvertegenwoordigers,is beuoeuid
tot onzen minister van het geldwezen.
Art. 2. Onze minister van spoorwegen,
posterijen en telegrafen ie gelast met de uit
voering van dit besluit.
Art. 1. M. G. F. M. COOREMAN, lid
der Kamer van Volksvertegenwoordigers, is
benoemd tot onzen minister van nijverheid en
arbeid.
Art. 2. Onze minister van spoorwegen,
posterijon en telegrafen is gelast met de uit
voering van dit besluit.
Door twee laatste besluiteD wordt M.
de Smet de Naeyer benoemd tot staats
minister eu M. Nyssens tol voorzitter vao
deu hoogeren beschermraad tot opwek
king eu bevordering der deelneming van
Belgische kunstenaars en voortbrengers,
aan de internationale wereldtentoonstel
ling, iu 1900, te Parijs.
Het is M. Vaudenpeereboom die, in
vervaugiug van M. deSmet de Naeyer,
hoofd van het kabinet wordt. Men weet
dat hij sedert 1884 minister van spoor
wegen en hot eeuig overbid vend lid is
vau het toenmalig miuisterie-Malou.
M. Cooreman.
M. Cooreman, minister van nijverheid
en arbeid, is eerst, sedert de. verkiezingen
van 1898 lid der Kamer,
Tot dan toe was hij lid vau den Senaat,
waar hij sedert juui 1892 deel van maakte
Ook was hij tot hiertoe do lei Ier van
de katboiieke groep iu den Gemeenteraad
van Geut.
de gevangenis geleerd den trotschen nek te
bnigen.
Eu wanneer zijn trots in opstand wilde
komen tegen het onrecht, hetwelk hem werd
aangedaan, dan stilden de vredelievende taal
van Dora en de ernstige vermaning van den
hei bergier en den schaapherder weêr dra den
storm, wiens nitbersting de ganscho schaar
zijner vijanden tegen hem ion opgehitst heb
ben.
Het aantal zijner vrienden vermeerderde
allengskeus de boeren konden zijn vlijt, zijne
getrouwe plichtsver valling en ootmoedigheid
niet onopgemerkt laten, terwijl de pastoor
onvermoeid iu den weer was, om den wrevel
en de afgekeerd heid, welke zijn eerste ver
grijp tegen hem in het leven geroepen'had,
uit te wis8chen.
Zoo verstreek de winter. De lente tooide
weiden eu bosscheu met haar bontkleurig
bloemgewaad door hare heldere zon be
straald bewoog zich een kleine schaar i
de dorpskerk.
W illem en Dora vierden vandaag het f
hunner echtverbintenis na zoovele en zware
stormen hadden zij eindelijk de haven des
gelnks bereikt.
Van de vroegere vijanden des bruidegoms
hadden velen zich bij den stoet aangesloten,
de andere schudden geergerd het halsstarrig*
In den Senaat voerde hij herhaaldelijk
het woord in financieëtc aangelegenhe
den, waarin hij zeer bevoegd is.
Hij is een overtuigd voorstaander der
E. V.
M. Liebaert.
M. Juliaan Liebaert,minister van geld
wezen, geboren te Kortrijk op 22 Juni
1848, is oud-provinciaal raadslid en oud
bestendig afgeveerde in West-Vlaanderen.
Hij is advocaat en werd op 21 April 1890
tot lid der Kamer gekozen, te Kortrijk, iu
vervanging van den onvergotelijken Mgr
de Haerne. Sedertdien werd hij voortdu
rend herkozen.
M. Liebaert nam een werkzaam deel
aau verscheidene belangrijke besprekin
gen in het parlement.
n 1895, toen graaf de Merode zijn ont
slag gaf en M. de Burlet de buitenlaud-
schc zaken op zich nam, bood hij de
portefeuille van binnenlandsche zaken
aan M. Liebaert, maar verschil van denk
wijze over sommigo punten belette hem
alsdan deze te aanveerden.
Het verschil van denkwijze bestond
over don persoonlijken dienstplicht,waar
van bij wilde dat het kabinet zou afzien.
M. Liebaert is ridder der Leopoldsorde.
Het ontslag van MM. de Smet de I
eu Nyssens, zegt de officieuse Journal
de Bruxelles, heeft voor reden de onmo
gelijkheid, waarin deze achtbare minis
ters zich bevonden om zich aan te sluiten
bij bet stelsel der éénnamigo kiesom
schrijvingen, hetwelk zij aanschouwen
als noodlottig voor 's lands belangen.
Over de handel wij ace van
den opgescborstou priester Daens schrijft
- Le Bien public onder anderen 't vol
gende
Deze priester, die onder de catho-
liekeu geleefd heeft, moet de menigte
socialo en liefdadige werken kenuen.
Hij weet dat duizenden mannen en
vrouwen uit de klas welke hij be-
schimpt, uiet alleen verzaakt hebben
aau al het genot van den rijkdom, maar
daarenboven hun eigen zeiven teD beste
geven om ongelukkigen te helpen, om
het kind der armen te onderwijzen, om
- ziek. u te bezorgen. En spijts al dat,
hitst hij op tot haat jegens al degenen
die bezitten 1 Hij spaart onder dezon
die hezilteu enkel de liberalen, omdat
b zij hem toejuichen Hij, priester,
geeft de hand aan dezen die ge
zworen hebben de werken van
christelijk onderwijs, de werken
van christelijke liefdadigheid, de
werken van geloof te vernieti
gen. B
hoofd en troosten er sich meê, dat een heer
lijkheid van korten duur zoa zijn, iemand,
die eenmaal het pad der misdaad betreden
i, kon er niet meer op terngkeeren, be
weerden zy.
Willem was eigenaar der dorpsherberg ge
worden de kinderlooze waard had alles aan
hem overgedragen, om zyn ouden dag iu Btille
'Ust te kannen doorbrengen. Maar hoewel
Willem aan zijne hardnekkige tegenstanden
bewees, dat hunne meening omtrent hem
valsch was, bleven zij er toch iu volharden
het geluk vau zijn echt, ziju vlijt, zijn reoht-
ichapeu levenswandel en zijne nauwgezetheid
n alle dingen konden hen uiet overtuigen,
dat zijue eer van de smet, die er op gerust
had sinds lang gezuiverd was.
Wat bekommerden zich echter de gelukki
gen daarom De kring hunner vrienden was
zoo groot, dat de dwarskoppen het niet waag
den openlyk voor hun vooroordeel tegen hen
uit te komen, en dit vooroordeel kon dan Dok
geenszins den gonden zonneschijn verduiste
ren, uien de liefde op het verder levenspad
Tan Dora eu Willem wierp 1
EINDE5
