Donderdag 10 Maart 1899
5 centiemen per nummer.
54s,e Jaar 5548
Volkskamer.
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
en 't Arrondissement van Aalst.
EEN
GELUKKIGSCHOT.
Citoyen Vandervelde.
De ziekte der Koningin.
Cath. Jonge Wacht.
l)il blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week
voor de Stad 5 frank j met de Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden; fr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwitantiën door de Post ont
vangen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij O. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, IN. 31,
en in alle Postkantoren des band.
Cuique guum.
Per drukregel, Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1,00; Vonnisse cp
3" bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen deD
dijnsdag en vrijdag in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten Buret le
van dit blad.
Aalst, 16 Maart 1899.
Arbeidsovereenkomst. Algemeene
beraadslaging.
Redevoering van M. BD Leo Bethune.
De lieer Bethune. Het aanhangig
wetsontwerp beantwoordt aan cenewezen-
lijkc noodwendigheid al de redenaars,
van beide zijden der Kamer, zijn het eens
over't begiusel der wot. Ongetwijfeld is
er verschil van meeuing opgerezeD over
de uitgestrektheid die men aan het ont
werp dient te geven het kan niet anders,
vermits de reeeering enkel wetsbepalin
gen wilde stellen met het oog op het lou
ter burgerlijk recht, alles wat het open
baar recht betreft, ter zijde latende.
Alle huishoudkundige scholen erkennen
dat de leemten van 't burgerlijk wetboek
in zake van arbeidsovereenkomst moeten
aangovuld worden. Eene enkele wanlui
dende stem heeft zich laten hooren, die
van do Union syndicale van Brussel. Doch
hare beknibbelingen zijn weinig gegrond.
Dat syndicaat beweert dat de wet van
kwellenden aard is, dat zo verbittering
en wantrouwen zal verwekken lusschen
patroons en arbeiders eu dat de verorde
ning van do arbeidsovereenkomst van
aard is om bij de werkende klas begoo
cheling te doen ontstaan.
Wezenlijk is de wet enkel eene bekrach
tiging van de gebruiken zij is geenszins
overdreven 't wordt overigens erkend in
't verslag der Union syndicale. Ook mag
men zeggen dat deze laatste veeleer op
komt tegen de algemeene strekking van
bet ontwei p. De ons voorgelegde tekst is
geenszins van kwollenden aard bij be
paalt eenvoudig de regelen der arbeids
overeenkomst dus zal bij wat dit belieft
kostbare diensten bewijzen aan nijveraars
zoowel als aan arbeiders; eindelijk, strekt
Lij tot bevrediging en vermijdt de betwis
tingen.
Do Union syndicale beweert verder
dat het ontwerp de ambachtslieden be
voordeelt ter uitsluiting van de anderen,
inzonderheid van de beambten, de leer
jongens en de dienstboden. En verschil
lende redenaar» hebben bier die beknib
belingen herhaald.
Doch de achtbare minister en de heer
verslaggever hebben bewezen dat die ver
schillende standen niet met elkander ge
lijkgesteld worden in eene eu dezelfde
wet. Zooals de achtbare verslaggever met
reden doet opmerken, is het lcercontract
ganscb vcrscbilleud van de arbeidsover
eenkomst.
Dus beeft de Union syndicale in dat
opzicht ongelijk, en 't is niet zonder een
soort van wellicht onbewusteü bluf dat
zij zich beroept op de Grondwet, die men
5* VERVOLG.
Bij de nadering der kozakken, die woeet
en wild builden, beving eene geheime angst
het hart der ontwapende en van allee beroofde
gevangouen. Zij dachten dat die woestaards
hun loven, of wat nog erger «ou geweest zijn,
de kleederen kwamen ontnemen.
Met don roep weg Franschen marseh
Franschen werd de deur hevig opengewor
pen. De kozakken zweepten en dreven de
gevangenen, die zij allee ontnomen hadden,
doch niet dooden of voeden wildon, buiten.
Deze door zooveel ellende en ontbering afge-
Bloofden, dankten in stilte den Hemel dat
men bun toch hunne kleederen gelaten had.
Al kwelde ben de honger, toch ademen zij bij
het gevoel der vrijheid weêr lichter en de ge
dachten van welhaast den weg naar de Nie-
men te vinden, waar zij geloofden alle gevaar
achter zich te laten, versterkte hon en gaf
hun den moed do treurige reis voort te zetten.
De hemel was met dikke wolken betrokken
waardoor noch maan noch ster flikkerde. Doch
de sneeuw verspreidde een genoegzaam lieht.
zich niet verwachtte hier te zien te pas
brengen zoo ik niet vreesde naar aanlei
ding daarvan eene reeds oude scherts te
herinneren, ik zou zeggen dat zij in deze
zaak, evenals de sabel van mijnbeer
Prud'bomme, de schoonste dag is uit het
levon der Union syndicale van Brussel 1
Vooraleer ik de andere opmerkingen
der Union syndicale besproek, wijs ik op
de zonderlinge overeenstemming die be
staat tusschen hare beknibbelingen en
die welke de socialisten ons lieten hooren.
Dit bewijst dat de waarheid to viuden is
in het ontwerp dat den middouweg houdt.
Dat ontwerp behandelt eerlijk en prak
tisch de wcderzijdsche verplichtingen van
werklieden en patroons in zakó der
arbeidsovereenkomst. Do uitspraken vau
den werkrcchtersraad zullen er de kracht
en hot gezag in putten, welke baar soms
ontbreken ook verheugt hot do werk-
reebters.
Overigens, weinige wetten worden zoo
goed doordacht. Na do merkwaardige
studie dor extra-parlementaire commissie
voorgezeten door den beer Van Berchem
na het geleerd verslag van den boer De
Jace, na de werkzaamheden van den hoo-
geren arbeidsraad en het verslag van den
beer Prins, na de zoo juisto beschouwiu-
gen door de heeren ministers Nyssens en
Cooreman in 't midden gebracht en na bet
verslag van don heer Hoyois, heeft de
heer Woeste nog op zeer gelukkigo wijze
het outwcip aangevuld en ik ondersteun
krachtdadig zijn amendement waarvan
het nut onbetwistbaar is zoo voor de
kleine als voor de groote nijverheid.
De heer Vaudervelde acht dat deze
schikking moeilijk kan toegepast worden
op zekere nijverheidstakken de metaal-
en de glasnijverbeid, bijvoorbeeld doch
ik ben overtuigd dat men eene oplossing
vinden zal de beer minister Vandenpco-
reboom vond er wel eene voor do netelige
quaeslie der Zondagsrust in do openbare
besturen.
De quaestie der voorafgaande opzeg
ging vindt in het ontwerp bare oplossing
naar eisch van recht en gewoonten.
Ik ben gelukkig, dat zij inde wet werd
opceuomen met den termijn van vijftien
dagen zooals het verslag voorstelde, want
dit termijn is sedert onheuglijke tijden
door het gebruik gewettigd. Do termijn
vau zeven dagen, door de regcering voor
gesteld, kan er niet door dan als midden
weg tusschen het voorstel der middenaf-
dceliug en het verzet der bestrijders van
de voorafgaande opzegging.
De wet bepaalt nieuwe grondslagen
voorde gehuwde vrouw en den minderja
rige. Ik heb liever bet stelsel der regec-
ring das dit der middenafdceling. Het
meerendeel der werklieden toonen zich
bezorgd om 't brood vau hun gezin en 't is
billijk niet als algemeenen maatregel uit
zonderlijke gevallep te bepalen.Dat beeft
de middenafdeelipg verkeerd ingezien.
Door zijn broeder en Johan geleid, ging
Theodoor over die verblindende woeBtiju.
Werktuigelijk bewogen zich zijne voeten,
doch zijn hoofd was half «luimerend op zijne
borst gezonken.
De oude soldaat wisselde met zijden beer
een smartvollon blik, en de officier, die zich
insgelijks onbekwaam gevoelde, zijnen broe
der nog langer op die wijze voort te slepen,
zag met bekommerd gelaat naar den hemel
een gesmoorde zucht ontvloog zijne beklemde
borst. Met stomme onderwerping bad bij tot
hiertoe het noodlot gedragen, doch nu werd
hij er door overmeesterd. To vergeofs verhief
hij zijne mannelijke houding, om onwrikbaar
te schijnen doch die buitengewone krachtin
spanning was weldra uitgeput, en met de
woorden
Ik kan niet meer bleef bij staan.
Theodoor verhief het hoofd, zag zwaar
moedig in het ontsteld gelaat van zijnen broe
der en hem geheel afgemat ziende, zeide hij
Het wordt u onmogelijk mijn afgemat,
zwaar lichaam voort te slepen laat mij daar
om hier sterven.
Hoe wat verlangt gij riep Julius met
schrik. Ik zou aan mijne redding deukeu en
u aan de vinnige koude en hongerdood over
laten nooit
Ach broeder, zeide de zieke met eene
Misbruiken zijn,vooral in hunne gevol
gen, meer to vreezen vau wego de vrouw
dan vanwege den mau deze moet ver
langen zijne cchtgenoote aan den invloed
van Je werkplaats te onttrekken de
regeering verzekert hem dat reebt en
vrijwaart tevens de rechten der vrouw.
Kortom, de goede verstandhouding in het
gezin van den werkman schijnt mij beter
gewaarborgd te zijn door het ontwerp der
regeering.
Men weet dat minderjarigen soms mis
bruik maken van hun loon en slechts een
gering gedeelte daarvau aan hunne ouders
afgeven, nagenoeg alles overhoudende
voor beuzelachtige of weinig zedelijke
uitgaven. Die misbruiken baren den eor-
lijken werkman maar al te wezenlijk ver
driet.
Zoodra een nijveraar dat gewaar wordt,
moet men hem veroorloven bet loou van
die mindeijarigëu enkel aan hunne
ouders of voogden te betalen. Hier ook
heb ik liever de oplossing, die de regoe-
ting voorstelt, dan die welke do midden-
afdeeling aanbeveelt.
To Brussel, in de Peterseliestraat, be
staat er eene vrijmetselaarslogio, die do
name draagt van Les Amis Philantro-
phes. Over weinige dagen beeft citoyen
Vandervelde de vraag gedaan om daar a!s
lid te mogen ontvangen worden. Zijne
vraag is aanveerd.
Een dezer laatste avonden dus beeft
citoyeu Vandervelde zich daar aangebo
den on beeft al de belachelijke en hate
lijke ceremoniën moeten ondergaan die
do vrijmetselaars aan eenen nieuwgeko-
meno in hun midden opleggen.
Men keüt het doel van de vrijmetse
larij bet is vaa bet catholiek geloof in
den put te begraven, 't Is M. Van Hum-
becck, daarom bijgenaamd Bietje de
Grafmaker, die bet eens verklaarde Met
zich in die geheime en akelijke maat
schappij te laten inlijven, heeft het kop
stuk der socialisten partij willen bewijzen
welk het doel is van 't socialism eenen
onverbiddelijken oorlog te voeren tegen
al wat catholiek is.
De vrijmetselaars, en citoyen Vander
velde aan 't hoofd, willen niet weten van
de plechtigheden van den Godsdienst
maar zij onderwerpen hen aan de naape-
rijen van de logie zij pronken er met
allerhande schootvelletjes en blekke me-
daliëu, die doen peizen op carnaval maar
niet op eeke serieuze vergadering.
De vrijmetselaarslogiën zijn meesten-
deel samengesteld uit achteruitkruipende
burgers, die benevens den oorlog aan de
Religie ook voor doel hebben zich in
't land meester te maken van alle plaat-
seu en ambten. Vijandig zijn zo aan
't volk, omdat zij in de volksmacht een
engelachtige stem, oordeel toch verstandig
eu bedenk dat gij, bij mij blijvende, ook hier
zult moeten eterven. Breng gij onze lieve
ouders bet bericht mijner dood, dan hebben
zij u toch tot steun, en door u zullen zij zich
over mijn verlies des te lichter getroosten. Ga
daarom, ga Zie de kameraden wachten met
ongeduld zij bevriezen ga, de hemel zij
met u
Julius maakte oeno afwijzende beweging
met de band zijn voorhoofd verbleekte, eu
zijne borst hijgde hevig op en neêr.
--Met welk voorkomen riep hij op den
toon oener bittere tegenspraak, kan ik bij
onze goede ouders binnenkomen, indien ik u
hier door zwakke zelfzucht aangedreven ster
vend achter lietWanneer zij mij vragen
waar is Theodoor zou ik dau niet tot eeno
leugen mijne toevlucht moeten nemen Want
dat ik naar bet vaderlijk dak ga, terwijl gij
in een vijandelijk land zonder verzorgiug,
zonder hoop den dood als uwen laataten,
eenigen vriend afwacht, dat kan, dat durf ik
toch waarlijk onze goede ouders niet berich
ten Zoudt gij dit doen Ik vraag n hier
onder Gods vrijen hemel, zoudt gij in dit ge
val mij achter laten
Theodoor zweeg, en daarop vervolgde Ju-
I flus op vasten toon
I Niet waar, gij vindt geen antwoord
beletsel zien tot het uitwerken hunner
plans van overhcersching en vervolging.
En 't is in zulke geheime maatschappij
dat de hoofdman der socialisten hem doet
inlijven. Is zulks het beste bewijs niet dat
hij maar één dingen beoogt een verbond
maken met alle partijen vijandig aan de
catboliekon, om alzoo aan 't scbotelken
te geraken, zonder zich over de ware
volksbelangen te bekommeren.
Indien er nog bij de socialisten, men-
scben ter goede trouwe zijn, zulke ge
beurtenissen moeton hunne oogen doen
opengaan. Zij viuden er bet bewijs in dat
al de groote woorden en beloften waar
mee men ben tracht te verleiden, niet
anders ziju dan bedrog eu valschheid,
want wij vragen het reehizinnig Wat goed
kan het volk verwachten van de vrijmet
selaarslogiën En de opperchef der socia
listen heeft zich nu als framasson laten
kennen en brandmerken
Brussel, 11 moert.
De tijdingen over do ziekte der Konin
gin blijven geruststellend en nochtans las
ik gistoren nog in een blad, dat baar toe
stand hopeloos was.
Het dient wel gezegd, or heerscht in
zekere pers een geest van overdrijving,
die een wezclijk misprijzen van de waar
heid verraadt en een niet minder groot
misprijzen, van de eenvoudigsto welvoe
gelij kheid.
Waarom altyd alles op zijn ergste voor
gesteld, en door ingebeelde bijzonder
heden eenen toestand, reeds droevig in
zich zeiven, nog versomberen
Het schijnt dat eenige dier onrustwek
kende fautaisieberiebten den Koning on
der het oog geval In zijn eu hij er zeer
ontevreden over was.
De pers van Brussel klaagt omdat in
deze pijnlijke omstandigheden de ambte
naars van bot kasteel van Laeken zich
niet hebben geleend tot intervieuw, aan
welke men ze wilde oudcrwerpen zij
klaagt over het consigne, 't welk haar
belette binnen het kasteel te komen en
de bedienden te doen spreken.
Ik weet niet of de Koning die bevelen
had gegeveo, maar zeker is bet dat zij
geheel in overeenstemming zijn met zijn
verlangen.
Er is geen vorstelijke familie, ik zal
meer zeggen er is geen burgcrsfamilie
die zich zou leenen tot de misbruiken van
reportage, welke sommige dagbladschrij
vers invoeren, voor welke - de muur van
bet byzonder leven niet meer bestaat.^
Wanneer men bedenkt dat er zijn die
naar aanleiding der ziekte van onze vors
tin, den droevigeu moed hebben gebad
bet treurig kapittel betreffende de oudste
dochter van HH. MM. overzien en ver
meerderd heruit te geven.
Niet waar, gy zoudt u ook niet getroosten
die sohandige daad, tegen christelijke plicht
en brooderliefde, te begaan Doch mij moe
digt gij daartoe aan deze aanmoediging valt
mij pijnlyker dan alles wat ik tot nu toe
geleden heb 1
Ach, mijn broeder, misken mij niet, bad
Theodoor ik beoogde waarlijk alleen uw
geluk. Dit zeggende werden de oogen van den
edelen jongeling vochtig, en een flauwe zucht
verBtikto zijne woorden.
Alleen mijn geluk riep Julius met bit.
teren laoh. Gelooft gij mij zoo ongevoelig om
de verachting onzer ouders onverschillig te
verdragen? Gelooft gy, dat ik mij mot de
krachtige spijzen van ons huisgeziu zou kun
nen voeden, wetende dat het hier door gebrek
verging En in geval ik zoo een lage, zelf
zuchtige ware, zou dau by nacht, hoe onaan
genaam zacht ook bet bed zijn mocht, de
slaap my niet ontvluchten, en schrikbeelden
en ontzettende droomen mij hartfolterend
komen kwellend Zou bij al de spookgeesten,
die een gemarteld geweten omzwerven, ook
nw bleek, afgeteerd hoofd zich niet vertoonen
eu mij tot krankzinnigheid of in een vertwij
felend oogenblik tot zelfmoord te dry ven
En dit noemt gy geluk
Ach Julius, uwe grootmoedige inborst
en uwe liefde tet my vervoeren u tot geest-
Zal men misschien beweeren dat men
kost wat kost de onverzaadbare nieuws
gierigheid van bet publiek moet voldoen
Het eerlijk en vaderlandslievend pu
bliek vraagt zulks niet bet zou eerder de
pers dankbaar zijn, indien zij het zeker
maar juist inlichtte, in plaats van het
valschclijk schrik aan te jagen en roe
rende geschiedenissen op te disschen, die
bijna altijd den volgenden dag worden
tegengesproken.
Hot verwijt, aan bet hof toegestuurd,
dat het 't publiek onkundig heeft gelaten
van wat het recht had te weten, om reden
vooral van zijne verkleefdheid aan de
koninklijke familie, is niet gegrond.
Do geneesbeeren, die Hare Majesteit
verzorgen, zijn verzocht geweest eiken
dag hunne-beoordefeling van don toestand
uit to drukken in bulletyns die aanstonds
worden aangeplakt en per telefoon naar
Brussel gezonden, waar elkeen er kennis
van kou nemen.
Wat wilde men meer en wat was het
noodig naar Laeken te loopen, waar nie
mand het kasteel binnen mocht, die er
niet door zij non dienst geroepen was
Die personen hadden daar natuurlijk
wat anders te doen dan to antwoorden op
do vragen dor roporters.
Ik zou niet streng willen zijn tegenover
deze al te ieverigo dagbladschrijvers,
maar or moet in alles maat hoorschen en
tactdo ziekto eener vorstin moet niet
geëxploiteerd worden, als een groot sen
satienieuws éen ongeluk of eene ramp,
ten einde den lezer te pakken en 't blad
te doen verkoopen.
Ha, neen I zoo handelde men vroeger
niet. De oude Brusselaars herinneren zich
nog onzo eerste Koningin, Louise Marie,
die te Oostende stierf in 1851. Man hor-
leze de dagbladen van dien tijd men zal
zien dat zij alhoewel met zorg hunne
lezers op de hoogte houdend van de ziekto
der Koningin, zij het nochtans deden met
bescheidenheid; men zal niet zien dat zij
reeds op voorhand een noodlottig einde
aankondigden, zooals hedendaags maar
al te veel gedaan wordt.
Onzo voorgangers wachtten de inlich
tingen uit Brussel; zij zouden ze niet naar
Oostende zijn gaan halen. Zij zegden wat
gezegd moest worden en daarin legden zij
eene kieschheid en een oordeel aan den
dag, dat voel beter was dan de overvloed
van meer of minder juiste bijzonderheden,
waarin men vau vandaag verloren loopt.
Handelsblad
Zaterdag aanstaande, 18 Maart,
om 8 uren 's avonds, algemeene verga
dering bij den beer Emile Rumbaut, aan
de Vaart, (nabij de brug vau don IJzeren-
weg).
drijverij en onverdry ving. Wie zich tot God
verheft en zi«h aan hem toevertrouwt, zal het
nooit wagen de handen aan zioh zeiven te
slaan.
By deze woorden van don zieken broeder,
kleurden de wangen van den officier. Eene
plotselinge vonk van vreugde straalde uit
zijne oogen, en hy zeide Ik veracht alle
zwarigheid.
Wat wilt gij doen onderbrak hem treu
rig de broeder.
Blijven en uw lot deelen op God ver
trouwen cn afwaohten of zijne ondoordring
bare roadsbeelniten ons tot reddiug of tot
ondergang leiden. Ach, boe kalm is do borst
van hen, die in dezen ongelukkigen veldtocht
door het vijandelijk lood gevallen zyn. Wel
licht blikken zij met verhelderde trekken en
lachend op de duistere aarde neder welaan,
moed broeder, or is een God boven on»
De kameraden, welke tot na toe op eenigen
afstand gewacht hadden, begonnen te mor
ren. Zij wisten niet wat er voorgevallen waa,
en verlangden naar voortzetting der treurige
reis want de hoop om de Niernen te berei
ken prikkelde geweldig iedere verlangen.
(Wordt voortgezet).