Donderdag 2i December 1899. 5 centiemen per nummer. 34ste Jaar 3427
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst
Geuzerij en Vrijheid.
HEID VAN
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
EEN CONGRES.
DE
Altijd partijbelang.
LANDBOUW.
DE DENDERBODE.
Dit blad rerschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekemng van den volgenden dag. - De prijs ervan is tweemaal ter week
voorde Stad o franimet de Post verzonden 6 frank 'sjaars, fr. 3-25 voor zes
maanden; fr 1-75 voor drij maanden voorop te betalen. - De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwilantiën door de Post ont
vangen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, N. 31,
en in all* Postkantoren des fiands
Culque suum.
Per drukregel. Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1,00; Vonnisst ep
■P bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk legen den
dijnsdag en vrijdag in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen sich te wenden ten Buresie
van dit blad.
Aalst, 20 December 1899.
Onze artikelen orer dit punt doen onze
tegenstrevers uit hun vol springen. Zij
lijn razend kwaad omdat ons schrijven
toch zoo raak is.
Niet wetende van wat hout pylen
maken, zijn zij by een broodscbryverken
geloopen aan een centiem per regel en
hebben deze aangezet om ons te ant
woorden.
Weerleggen, dat niet het is onmoge
lijk. Feiten zijn feiten en er valt hier
niet te loochenen. Niets is brutaler dan
eene daadzaak.
Redeneereo, daaraan valt niet te den
ken met zulke tegenstrevers. Ons brood-
schrijverken doet het beter bij denkt
den groote te spelen met wat modder te
werpeu op den catbolieken Godsdienst en
dat in eeDige algemeene volziunen, zoo
onbepaald dat zij zouder eenige beteeke-
nis zijn.
Het zou ons gemakkelijk zijn daarop te
antwoorden door aanhaiingeu uit ge
schiedschrijvers genomen uit do partij
van ons broodschrijverken. Dat wire hem
te veel eer aaudoeu waut zij zjjn raar, de
geuzeuschryvers die uiet aan deu catbo
lieken Godsdienst vei plicht zijn geweest
hulde te brengen.
Wy zoudeu ongelyk hebben, want zoo
doende zouden wij veronderstellen dat
ons kaal geusje de geschiedenis kont eu
hy weet zelfs den naam niet van eenen
ernstigen geschiedschrijver.
Stappen wy dus over dien modderpoel.
Eene vraag zullen wy echter stellen. Dat
schrijveriaarken kent, hopen wy, het
fameus program van het nog fameuzer
kartel te Aalst geboren onder de hooge
bescherming der vrijmetselarij. Welnu in
dat leidschrift staat dat tij ieders gods
dienstige overtuiging eerbiedigen. Hoe nu,
zoo schrijvende, eerbiedigt bij het ge
dacht der groenen die, laat net ons aan
nemen, niet gansch hun verleden hebben
verloochend en een deel van hun geweten
hebben bewaard
Zullen onze groenen dat pilleken slik
ken tegen zulke taal geen verzet aantee-
kenen of ten minste doen opmerken dat
Dendergalm weinig kiesch is tegenover
zyne getrouwe bondgenoten van heden en
morgen. Zij, van hunnen kant, vallen
nooit de geuzerij aan zij sparen de geu
zen, terwijl, integendeel zij alle hnune
pijlen afschieten op hunne wezenlijke
wapenbroeders, de catbolieken, en dat
alles, met het doel hunne geuzenvrienden
tevreden te stellen en geen reden van
klagen te geven.
Zij doen zelfs meer. Door Denderbod'
aangegrepen, schieten zij zelfs bij ter
verdediging van hunne blauwe boezem
vrienden. Zij leveren het getuigschrift af
dat zij goede christenen zij o en gebleven
wareu onder het ruwe kleed der afstam
melingen onzer zestieneeuwsche beeld-
stormers.
Ons schrijverke kent die kieschheid
niet.
De haat is te groothij moet zich lucht
geven eu kan door een geuzenhert niet
verkropt worden.
Dit vastgesteld hebbende eaan wij
uouucu1 ic e«au wij
voort met ons onderwerp. Wij halen
onze beweegreden niet uit verre,afgelegen
tijden waar een andere geest, andere
gedachten in voege waren, maar uit de
hedendaagsche geschiedenis.
Wij doen dit omdat de feiten onzer
dagen de partijen onder hun wezenlijk
karakter toonen. Wij moeien nochtaus
nog doen opmerken dat de Kerk altijd
verdraagzaam in hare werken is geweest
alhoewel zij met eene jaloersche zorg
waakte over het orthodoxe barer leer-
stelsels Op priuciepeu gaf de Kerk niet
toe maar iu zake van baudeling en daden
was zij immer daar om de liefde tot ande
ren, om de verdraagzaamheid aan te
prediken.
Een feit als bewij.s. Terwijl «Ie joden
overal door de Europeesche Staten «'ier
den vervolgd, genoten zij bescherming
door de Pauzen. Wij bevelen dit aan de
welwillende en onbevooroordeelde over
weging van ons broodscbrijverken en
verwijzen hem tot het werk van G. Ro-
maiu L'Eglise et la Liberté waar hij
meer feiten vau dergclijken aard vinden
zal. Zal hij dit lezon
Wij zullen verder zoo stout zijn het
oordcel van dit schrijverken te vragen
over het volgende, onlangs gebeurd
Een rijko nijveraar die zich lang
achter den rok eener Trouw heeft verbor
gen gehouden, die zijn fortuin heeft be
komen gewis niet volgons de voorschrif
ten der christelijke leer die nijveraar
dus, had vernomen dat, te gelegenheid
eencr geestelijke zending, een zijner
werklieden ter kerke was geweest eu zich
gCUICl/Ul.
Zoo iets kon dat verdraagzaam (1?)
geuzeuhert niet verkroppen. Hij deed zijn
werkman terstond roepen, ontnam hem
zijne broodwinning dadelijk en joeg den
arme familievader de straat op, in het
gure jaargetijde.
Iu een volgend schrijven handelen wij
over de vrijheid van onderwijs volgens de
geuzen.
Hector Denis, VanderveMe en Furné-
mont, die van den boerenstiel zooveel
kennen als eeo blinde van de kleuroo,
hebben besloten een landbouw-congres
in te richten. De socialisten, die nooit
schup nog riek hebben in handen geuo-
men, beweren de vraagstukkeu, het boe
renbedrijf betreffende, als bij tooverslag
op te lossen en noodigen de boeren uit
aan dit congres deel te nemen.
De echte boeren zullen, bij het lezen
van dien oproep, schokschouderen. De
landelijke bevolking, de wezenlijke land
bouwers, zij die den grond bewerken eu
met hun zweet en noesten arbeid bevruch
ten, zullen zich gewis de moeite niet wil
len geven om naar de honderdmaal her
haalde haatvolle en onzinnige redevoerin
gen van een handvol advocaton, dagblad
schrijvers en politiekers uit steden, die
geen koren van haver kunnen onderschei
den, te gaan luistereD.
Dit congres zal iu het Volkshuis te
Brussel gehouden worden. Het is inder
daad jammer dat ouze stramgewerkte
boeren niet naar Brussel gaan zien hoe de
pr oletariërs der groote stad, die men als
ongelukkig afschildert, gehuisvest zijn.
Zij zoudeu daar eene pracht te aanschou
wen krijgen, welke men iu de schoonste
huizen op den buiten te vergeefs zou
zoekeo.
Zal nu het socialistisch congres zich
m.(?t belaugen der boeren bemoeien
Gij zijt er wei meê. Het eerste punt van
de dagorde luidt aldus Inrichting van
het propaganda maken op den buiten De
landelijke drukpers. Propaganda boekjet
Dit wil zeggen, dit zoogenaamde laud-
bouwcoogres zich eerst en vooral zal be
zighouden met do beste wijze om kiezers
voor de socialisten op den buiten aan te
werven. De partijbelangen, het kiezeu
van roude politiekers, dat ga.it bij de
socialisten boven alles. Hoe zullen wij er
toe komen om in de landbouw-arrondisse-
menten gekozen te geraken Dat is voor
die hongerige plaatskensjagers de vraag
bij uitmuutendheid, die altijd bij hen op
het vuorplan komt I
Is dat nu een boeren-congres Bij lange
niet I Dat is kortweg eene vergadering
van kerels, die gaarne in de Kamers zou
den willen zetelen, om 4000 frankskens
op te stryken.
Als die kwestie grondig is besproken cn
als er dan nog wat tijd overblijft, dan zal
het de beurt aan de boerenbelangen zijn.
Op de dagorde staat verder dit de bon
den van boerenwerklieden, de samenwer
kende maatschappijen voor boeren, de
maatschappijen voor aan- en verkoop.
Dat is niets nieuws mannen 1 dat be
staat al lang op deu buiten. Onze hoeren
gilden kenuen dat al jaren. Buiten de
bonden van boeren werklieden, die voor
t oogeublik onmogelijk zijn op te richteD,
al bet overige is door de catbolieken tot
stand gebracht. Dank aan de zelfopoffe
ring van priesters en catholieke leeben
bestaan er in de dorpen honderden in
richtingen van allen aard. Zij groeien
steeds aan en stijgen onophoudend in
getal. De boeren vinden er ondersteuning,
hulp, raad en voordeel, uit de samenwer
king ontsproten.
De socialisten willen dus de catbolie
ken naiipon en ook bonden stichten. Dat
is zeer wel, doch te laat. En als de roo-
«ien iets voor de boeren zullen opgericht
h»bben, dan zullen wij dat eens onder
zoeken.
Heden vragen wij enkel dit aan de
rechtzinnige socialLten maar waarom
toch de catbolieken den oorlog aandoen,
ïodien gij moet bekennen dat er buiten de
middels die zij hebben gebruikt, er geeoe
beslaan om de boeren te redden
Het is niet genoeg te haten en te be
knibbelen. Men moet beminnen en op
lichten. Als de socialisten dat zullen er-
keud hebben, dan zullen zij ootmoedig
bekennen dat zy bij de catbolieken ter
scbole moeten gaan om daar het gedacht
te halen van betgeen de belangen dei-
boeren kan bevoordeeligen.
(Het catholieke Woord).
Moer «lan eens is het bewezen geworden
dat de liberalen op politiek gebied, niet
baadelen uit overtuiging maar wel uit
belaDg, of liever, uit berekeniag.
La Flandre libérale, het orgaan der
Gentscbe doctrinairs, de beraadslaging io
den Senaat over het voorstel van herzie
ning der Grondwet, ingediend door M.
Jansou, beoordeelende, levert er ons een
nieuw bewijs van
De Flandre libérale schrijf::
Nicm iud zal betwisten dat wij met
rasse schreden stappen naar eene nieuwe
beweging ten gunste der herziening van
de Grondwet die de» te heviger zal zyn
daar de roode partij zich over de neérlaag
zal willen wreken door haar op 't terrein
der E. V. geleden. Wij mogen het ons
evenmin ontveinzen dat het A. S. bij de
liberalen vooral op den Buiten, zeer tal
rijke voorstaanders telt. Willen wij dus
de krachten der liberalen ongeschonden
bewaren, willen wij vooral het ieverigste
en vurigste gedeelte van 't liberalism
beletten de rangen van het socialism te
gaan versterken, wat met het oog op de
E. Veen zeer groot verlies zou daar-
stellen. Sluiten wij ons dan openhertig
aan bij het Z. A. S. waarvan de zegepraal
onvermijdelijk is. -
Zoo redeneeren de liberale behoudsge
zinde oude pruiken over een vraagstuk
van 't allergrootste belang en waarvan de
toekomst onzes Vaderlands afhangt.
Of het wel 't slelsel is dat België noodig
heeft, of het geschikt is om de samen
stelling der wetgevende Kamers te ver
beteren, of het van aard is om onze ou-
afhankely kheid als volk en onze natio
nale instellingen te bewaren, om den
vrede onder 't volk en de algemeene wel
vaart te verzekeren, enz. enz. daar be
kommeren zij zich niet om. Wat zij alleen
betrachten 't is dat het stelsel dat zij
voorstaao, hunne partijbelangen bevoor
deelde of dat het hun tot de meerder
heid in de Kamers en das tot eer en heer
schappij en vooral tot profijt voere I
Al die toegevingen aan de liberale
baantjes vooruit zullen de oude pruiken-
kliek van den ondergang niet redden
waartoe zij veroordeeld is f
Mestatoflfen en Veevoeder.
Do heer minister van landbouw heeft
eene commissie aangesteld, om de mid
dels te beramen tot volmaken der tegen
woordige wetgeving op den handel in
meststoffen en veevoeder.
Onder de landbouwers wordt veel ge
klaagd over het vervalscben by den in
voer, vau raapkoeken of andere, alsook
over de levering van sodanitraat, waarin
zout is gemengd welk schadelijk is aan
den plantengroei.
De heer Van Cleempntte is benoemd
tot voorzitter dezer commissie, waarvan
de secretaris is de heer De Ridder, be
stuurder van het laboratorium te 1
Stedelijke Werkbeurs van Aalst.
Worden gevraagd
1 boekbiuder (leerjongen) smedera-
bankwerkers, enz.stovenmakers we
vers.
Vragen werk
Een jonge bediende kunnende de
Maamscbo en Fraosche talen en hob-
beude ook schoonschrift; 1 bakkersgast;
een beenhouwer, (leerjongen) 1 hui»^
knecht, kan ook met de paarden ryden en
beeft zeer goede getuigschriften voer-
maus.
E MARLITf.
(NA VERTELD).
134* VERVOLG.
Gij zijt getrouw nis goud, Frits, maar..
En het karaerke daarboven, ging hij
voort zonder op hare tegenwerping te letten,
terwijl hij met den duim naar het venster
wees, waarbij de vogelkooien hingen, dat is
het schoonste van het heele huis ik laat er
eene kleine stoof zetten, en daar kan een
jonge dame in den zomer en in den winter
schilderen en iu haar vrijen tijd een schoon
stuk geld verdienen. Van op straat zetten
kan dus geen sprake zijn... liet hoofd maar
opgehouden, dat is het voornaamste.
Ja, dat zal ik, sprak zij op vasten, min
of meer uitdagenden toon. Het grillige let
tal moeite hebben, mij terneer te werpen. Nog
weet ik niet, wat moedeloosheid of wanhoop
is, en daarbij gevoel ik de kracht der jeugd
in mijne handen... Niemand zal het aan mij
zien, dat mijn beetje gevoel van eigenweerde
tus8chen beide niet zoo lijdzaam is, ais het
wel moet. En dan zyt gij er ook nog, Frits,
myn trouwe steun.
Zy stak de hand naar de mand uit.
Nu moet ik naar huis, daar wacht mij veel
werk. En ik moet ook nog strijken, de arme
zieke zal en moet morgen schoone bedgordij
nen hebben, maar mijn voorraad van rnaste-
toppen is op eeu glimlach scheen als zouue-
licht over haar gelaat, daarom heb ik die
groote mand meêgebracht.
Hij lachte nam de mand en tevens het
brood nit het venster en haast te zich het huis
open te doen. Kort daarop kwam hij met de
mand vol terug. Door het boscb zou hij ten
minste voor haar de vracht dragen, zegde hij
i afwerende, toen zij de hand daarnaar uitstak:
en nu stapten zij eendiaciiiig naast elkander
voort, twee prachtige geslalten, «lie bij elkaar
pasieu. Eu de houd livp aan den anderen
kant naast het meisje, als ware zij het eigen
dom van zijnen meester, dat beiden iever-
zuchtig en beschermend in huu midden
moesten.
Markus stapte haastig uit de bosschagie I
eu zag hen na, Btrak en onafgewend, tot zij j
iu de kromming vau den weg verdwenen. I
Daarop schoof zijn Lliksuinber over het huis. J
Hoc luug zou het duren, dut nette gordijn-
tjes vour de kale vensters hingen en eene
jonge vrouw er uit loerde Eene gekke ge
dachte naiiping van de manieren der be
schaafde wereld en het broodbakken, was-
schen en schrobben vau de aanstaande bosch
wachters vrouw
Toch was het zoo. Deze twee menscht.n
weikten eu zorgden samen voor hunne ver
armde meesters, en de trouwe kameraadschap
zou eindelijk overgaan in eenen huwelijks
band dat sprak van zelf.
NV at wilde eene schamelgekleede dienst
bode, die hier bij niemand bekend was. meer?
Hare toekomst was verzekerd, als zij vrouw
werd zij kreeg een schoon huis iu het bosch
en een knappen man, die bovendien met deu
neus in natuurkundige boeken zat.
Dit. onbegrijpelijke meisje met hare onbe
paalde opoffering kon dan de hulpbehoeven
den, die haar zoo dierbaar wareu, iu haar
eigen huis hebben. Zij kon voortgaan met
mejufvrouw de gouvernante te be.lieneu en
over de leste zilveren lepels te waken, opdut
geen onedel metaal de lippen hater meesteres
aanraakte.
Eu <>p het schoone bovenkanierke zouden
de veliibloiinruikersgeschilderd worden, bad
cle boscb wacht er gezegd... Voor den duivel,
neen, mijutieer groenrok, zoo ver was het nog
niet.
De heer van den geldzak met ziju bra-
talen oüicierstoon liet zich niet beschamen,
ook i iet door den goed betaalden boach-
waehter van zyne giafelijke Hoogheid. Hij
zou hem nog veel minder het genoegen doen.
den acbterstalligen pachter op straat te zet
ten, opdat het huwelijk met de meid van den
schout met dat zonderlinge meisje, waarby
men dikwijls denken moest, dat uiet de ma
niereu, maar wel de kleeren tieleend wareu
des te spoediger kou voltrokken worden.
Ilieriu vergiste mijnheer de boschwachter
zich deerlijk
Met een krachligen sprong in het dichte
hout, wendde M. Markus zich van het stille
huis weg en ging terug langs waar hij geko
men was.
VI.
liet ging Markus als dnizeud andere eigen.
baatzuchtige». olgeus de eischen van den
godsdienst, wellicht ook vau eene soort vau
slaperige menscheniiefde zijn zij genegen,
aalmoezen te geven maar met de menschen
in aanraking te komen, die moeten geholpen
worden, neen. neen. (li,t „iet! Zij houden j
ziclt op bekooriykeu afstamt geen draadje
nil het weefsel van het lot der vreemde men-
scheu, moet aan Imune kleeren blijven ban- i
geu, zij zetten de tank stil en voor goed aan
eenen kaut, maar komen plotseling te
voorschiju, wauueer hunne eigenliefde iu het
spel komt.
Uf was hot niet de eigenliefde, die hem aan
zette deu boBchman met zyne menschlievende
bedoelingen kost wat kost te dwarsboomen
110 ba<l oumi.ldelijk na»r de p.chthoeve
willen Kaan, om zie» aan deu uudeu ver.
kwtster. deu stoell'er, deu speler eu brasser
eu de zijueu voor te stellen, om hun allen te
vragen, toch iu Gods naam geen kwaad van
hem te denken.
Niets ander» dan ydelheid, vereenigd met
een gevoel van lastigneiJ op den groenrok
die zoo trouw als goud zyu moest, had het
meisje dat met gezegd en toch «lechu dea
opofferenden held speelde, om te kannen
visschen op zijn getij.
Lastig ale hij was, baande hij zich spoedi
ger dan te voren eenen weg door het kreu
pelhout, en stapte voort op een der smalle
paden, die op den rijweg langs het goed uit
liepen, en toen hy er nit kwam, zag hij juf
vrouw Dribbel van den molen komen.
Zij droeg ook een vischnet aan den arm.
Het zag er uu op deze plaats uiet zoo dich
terlijk uit als onlangs toen de meid er stond;
ook spartelde er eene veel grootere vracht
tussclien de mazeu dan toen.
Jh, uu komt gij mij wel wat overvallen,
M. M.u-kus riep zij hem min of meer ver
stoord toe. Kondt gij niet zoo lang in het
bosch zijn gebleven, tot ik goed en wel 't huis
was en mijne forellen had schoon gemaakt
Nu moet gij w achten en u aan de gedekte
tafel vervelen ik kau n niet helpen. Nu ja,
zie maar eens hier. Gij hebt ze na toch ge
zien, vaD avond krijgt gij forellen, de schoon
ste die de molenaar had. Louisje heeft boter
gekarnd, en voor een half uur kwamen ze aun
nieuwe aardappels namelijk. Een van ouze
goede vtieuden, de horenier van het kaateel,
waar mijn man tot voor drie jaren reutmeea-
ter was, heeft mij uit oude liefde en vriend
schap een maaltijd voor u afgestaan.., Mijn-
heör Marku8' meuwe aardappels in'dezen
tijd Zy viel zich eensklaps in de rede en
bleef staan.
(Wordt voortgezet),