Donderdag 28 December 1899. 5 centiemen per nummer. ,148te Jaar 3429.
MEID VAN DIN SCHOUT
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
Het godsdienstig on
derwijs en de liberalen.
De eatholieken
en de drukpers.
DE
LANDBOUW.
KERSTLIED.
DE DENDERBODE.
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekemng van den volgenden dag. - De prijs ervan istweemaal ter week
voorde Stad 5 frank; met de Post verzonden 6 frank 'sjaars, fr. 3-25 voor zes
maanden; fr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. - De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kw'tantiën door de Post ont
vangen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij O. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, N.31,
en in allo Postkantoren des Lands
Guique suum.
Per drukregel. Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1,00 Vonniwe op
3* bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
dijnsdag en vrijdag in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten Bureele
van dit blad.
Aalst, 27 December 1809.
De verledene week interpelleerde onze
achtbare volksvertegenwoordiger, M.
Woeste, den beer Miuister van Onderwijs
over de toepassing der schoolwet te Brus
sel en te Antwerpen.
Eens te meer deed M. Woeste do
dweepzuchtige geusche stijfhoofdigheid
uitschijnen der liberale besturen dezer
steden die blijven weigeren de schoolwet
op eerlijke wijze toe te passen.
De liberalen boffen altijd op hunne
oppartijdigheid in godsdienstzaken, maar
die onpartijdigheid gaat toch zoo verre
niet van aan de ouder» het recht toe te
kennen om hunne kinders een godsdien
stig onderwijs te verschaffen als ze het
verkiezen of willen.
Aan duizenden ouders dezer steden
wordt die gelegenheid ontnomen door de
hardnekkige weigering van den leergang
van catechismus of christelijke zedeleer
ter stadsscholen in te richten.
Tot huDne verdediging beweeren die
geusche besturen dat de ouders vrij zijn
hunne kinders naar die scholen te zenden
of niet en dat zij die ze daar sturen, door
die daad zelve, 't bewijs leveren dat zij
met het gegeven onderwijs vrede hebben
en geene godsdienstige opvoeding verlan
gen.
Die beweering houdt geen steek 't zijn
slechts uitvluchten en veronderstellingen
die op niets zyn gegrond.
Inderdaad valt het te betwisten dat een
groot getal ouders te Antwerpen, te Brus
sel de officieële scholen voor hunne kin
ders verkiezen en dat om verscbillige
reden en bijzonderlijk omdat zij ze naar
feene andere scholen zenden kunnen, al-
oewel zij vuriglijk weDSchen dat hunne
zonen cn dochters in den catechismus
zouden onderwezen worden
De godsdienstzin heerscht nog levendig
in België en een afdoende bewijs daarvan
is het zeer klein getal ouders, zelfs in de
vergeusde walenstreken, welke voor hunne
kinders de ontslaging hebben gevraagd
van het bijwonen der catecbismusles.
Indien de geusche besturen van Ant
werpen en Brussel de overtuiging hadden
dat de ouders der leerlingen huuner offi
cieële scholen in overgroote meerderheid
het godsdienstig onderwijs verstooten,
weeit gerust ze zouden niet lang wachten
van het in te richten om aldus de toela
gen van den Staat te kunnen inpalmen.
Immers de ouders hebben het recht, mits
eene eenvoudige aanvraag, hunne kinders
van 't bijwonen der catechismusles te
doen oDtslaan.
Wanneer dan de ouders eensgezind zijn
om hunne kinders van de godsdienstlessen
te ontslaan, lat zou bewijzen dat de libe
rale besturen der beide bedoelde steden
goed 't accoord zijn in zake van onderwijs,
met de bevolkingen.
Dat de geusche burgervaders van Ant
werpen en Brussel eens de proef nemen..
Maar neen dat zullen ze Diet doen. Zij
hebben immers de overtuiging dat hunne
proef mislukken zou en geen ander uit
werksel hebben dan hunnen dweepzucb-
tigen en haatvollen godsdiensthaat nog
meer te doen uitschijnen I
Wij ontleencn aan het Fondsenblad
het volgende artikel dat wij aan onze
lezers ernstig durven aanbevelen. Het
bevat immers veel waarheden die de ea
tholieken niet genoeg indachtig zijn
E MARLITT.
(NAVERTELD).
14d# VERVOLG.
Wel verbazend, daar hebben we weêr
zoo'n schoon bezoek op den straatweg zeide
zij vinnig en wees naar eene gestalte, die met
den rug tegen een beuk geleund, over het
spoor lag. 't is tegenwoordig een ellendige
t\jd De dronken ambachtsliê liggen als vlie
gen op den weg, en men moet oppasseu dat
men ze niet dood trapt. Dat was vroeger zoo
niet. En al zyt gij tienmaal zelffabriekant,
M. Markus, ik zeg het toch, dat komt van de
fabrieken en van al dat oorlog voeren. Daar
door gaan er velen op den hol, al willen ze
niet, en ze vervallen tot de schandelijke on
deugd, zonder te weten hoe. En dan wordt
er later uitgevaren tegen het verderf ja,
met volle maag is dat gemakkelijk preóken.
Zij waren intuuschen bij den man gekomen
en M. Markus zag een bleek gezicht, dat met
moeite de oogleden opsloeg, om een hangen
blik op de sprekenden te werpen,
Maar dia man is niat dronksn 1 zegde
Langs alle kanten en door allerhande
hoog geplaatste personen, zoo geestelijke
als wereldlijke, wordt er aangedrongen op
de ondersteuning, welke de eatholieken
aan de drukpers verschuldigd zijn.
Een vermaarde Duitsche Prelaat
heeft, reeds lang geleden, op een der
catholieke congressen, in ons land gehou
den, verklaard dat indien de H. Apostel
Paulus nog op de wereld moest terug-
keeren hij catholieke dagbladschrijver
zou worden.
B Dezer dagen nog, wees een Fransehe
Bisschop op de noodzakelijkheid der
catholieke drukpers en deed de gewich
tige diensten uitschijnen welke zij aan de
zaak van den godsdienst bewijst. Hij
drukte znne diocesanen op het hert, dat
het een hunner gewichtigste plichten is
de catholieke bladen te ondersteunen en
mede te werken tot hunne verspreiding
- Hetzelfde onderwerp werd op zondag
26 November ter spraak gebracht te
's Gravenbrakel (Braioe-ie-Comte) op de
algemeene vergadering der catholieko
werkers van 't Arrondissement Zoningen.
Daar werd, onder andere, het vol
gende besluit genomen
De catholieke drukpers moet door de
welmeenende eatholieken ondersteund
worden, niet alleen door het nemen van
een abonnement, maar zelfs door per
soonlijke werking tot het aanwerven van
nieuwe lezers voor goede bladen.
- Hoe spijtig zegt een blad dat dit
besluit aanhaalt dat er iu ons Arron
dissement nog zooveel onverschilligheid
bestaat onder dat opzicht.
Is het elders boter Wel neen, want
groot is het getal c itbolieken welke on
verschillig ziju aau de drukpers hunner
partij, wel te verstaan zoolang ij deze
niet persoonlijk uoo lig hebben of er geene
persoonlijke dieosten van verwachten.
Lieden, welke zich nooit aan de druk
pers hunner partij hebben gelegen gelaten
v— tenzij om ze to beknibbelen komen
haar op zekere oogenblikken persoonlijke
diensten vragen, ja zelfs eischeu, alsof
zij daar een volkomen en ontegenspreke
lijk recht op hadden.
Waarom vraagt het blad, zouden wij
hier ook niet, gelijk in andere streken,
van alle hoekskens en kanten van het
Arrondissement een woordeken nieuws
kunnen zenden naar de door en door
catholieke bladen
Waarom zouden wij, eatholieken van
Vlaanderen, niet kunnen wal onze broe
ders van Duitscbland kuuneu, waar ieder
catholiek bet als eenon plicht aanziet het
catholiek orgaan zijner streek aanstonds
op de hoogte te stellen, zoo gauw bet
minste nieuws zich voordoet De Duit
sche eatholieken aanzien het als eene
grooto eer op die wijze te strijden tegen
satan en zijne aanhangers.
Wij sluiten ons ten volle aan bij die
opmerkingen van onzen eatholieken con
frater en vragen met bem of hier ook alle
eatholieken, mot de hand op het bert,
mogen zeggen: ik teu minste, blijf niet te
kort aan dien plicht die mij door mijnen
eeretitel van catholiek is opgelegd.
Wy zijn overtuigd dat er veel te doen
blijft onder dit opzicht en dat de toestand
zelfs min voldoende i» dan over tyd van
jaren.
M. Markus, tarwijl hij den pols van den slap-
hangenden arm voelde.
By mijne ziel, dat zie ik nn ook
Goede hemel, ik spreek van nieuwe aardap
pels, en daar verhongert een mensch. Ja, het
is, zooals ik altijd zeg, de garen Gods zijn op
aarde wonderlijk verdeeld.
Zij stak de hand in den zak en baalde er
een broodje uit, dat zij den mau aan deD
mond hield. Hei daar, goede vriend, byt er
maar eens goed in dat zal n goed doen, als
eene-lamp, waarin men nieuwe olie giet.
Een zwak rood verscheen op de wangen van
den uitgeputten vreemdeling, evenals zoo
even bij het woord verhongert, en zijne hand
hief zich zwak afwijzende op.
- Kom, kom, hond u maar niet zoo groot 1
riep jufvrouw Griebel boos. De honger ziet n
de oogen uit en nn zondt ge iemand nog wil
len wijsmaken, dat ge van middag lampreien
gegeten hadt. Eet maar eens van dit broodje
Dat helpt u weêr zoo ver op de been, dat we
naar huis kannen brengen en ik heb nog
eene krachtige soep staan, en een goed bed
znlt ge ook hebben.
Beproef eens te eten sprak M. Markus
vriendelijk. Daarop nam de man het broodje
aan, en nu, na de eerste beet was hy geen
meester meer van zichzelveu hy at met
gulzigheid en scheen alles te vergeten.
Het was eon knappe, jonge man met een
zwaren rossigen baard. Zijne kleeren waren
kaal, maar men zag dat hy van aindelijkheid
Gewestelijke Landbouwtentoon
stelling te Hasselt. Het program
ma van Groep IV (Landbouwwetenschap
en Landbouwonderwijs) der gewestelijke
Landbouwtentoonstelling van Hasselt, in
Juli 1900, is verschenen.
Het is zeer belangrijk en zal vele per
sonen, die zich met landbouwwetenschap,
met de toepassing daarvan en met land
bouwonderwijs bezighouden, aanzetten
om aan de tentoonstelling deel te nemen.
De belanghebbenden, die dit program
ma wenscben te ontvangen, behoeven het
slechts te vragen aan den Voorzitter der
hield voor den sneeuw witten halsboord
had hij wellicht zyne leste penningen gege
ven,
Ja, ja, dat moeit zoo'n arme vrouw
'thuiseens weten zegde Jufvrouw Griebel
met een beteekenenden hoofdkuik op den
etende. Zoo'n moeder vindt menigmaal voor
haar jongen geen bed zacht genoeg en geen
eten te krachtig, en later.
Zij zweeg onwillekeurigwant zoo haastig
als zijne zwakte het toeliet, tastte de jonge
man naar zynen hoed, die hem bij het vallen
ontsnapt moest zijn, en trok de breede rand
diep over het voorhoofd, als wilde hij zijn
aangezicht aan den blik der omstanders ont
trekken.
Nu, jonge man, daar hoeft ge my niet
zoo scheel op aan te zisn, hervatte Jufvrouw
Griebel met al hare kalmte. Menigeen is in
den oorlog geweest of heeft met eene honge-
rige maag in de grachten lange de straatwegen
gelegen en is later 't huis een knap man ge
worden. Zoo. nu zullen wij eens zien, of we
a op de been kunnen krijgen.
Ik heb zes weken in het hospitaal gele
gen, mompelde hy bijna onverstaanbaar, en
kom....
Dat kan men wel zien, dat ge ziek ge
weest zijt, viel de vrouw hem in de rede, en
waar ge vandaan komt en wat ge verder van
plan zijt, dat hoeven wij niet te weten, ge
blyft dezen nacht hier een beetje slaap is
even noedig al» brood, en morgen sullen wy
Land bouwmaatschappij vaD Limburg, te
Hasselt.
Het ouderhoud der oude boomen.
De oude boomen moeten bijzonder
verzorgd worden als men er de winst
gevende vruchten wil van trekken.
Zij moeten vooreerst gezuiverd worden,
waut zij zijn gewoonlijk met mos en oude
schorsen bedekt, waarin het ongedierte
eene schuilplaats zoekt.
Die zuivering moet in December of in
Januaii geschieden, 4oor ze met kalk te
bestrijken; het gebruiken van ijzersulfaat,
(2 tot 3 kilos in 20 tot 25 liters water) is
evenwel beter.
Daarna moeten zij gekuischt worden
men kapt de onnuttige en dood" boom
takken uit en al dezen die het e enwicht
van den boom verbreken.
Eindelijk is er nog eeoe derde bewer
king: de aarde moet vernieuwd worden,
want zij is uitgeput. Als het goed weder
i®* ondekt men de wortels vau den boom,
men neemt de oude aarde weg en men
vervangt ze door versche.
Men bekomt zoo, na eenige jaren, eene
zeer grooto hoeveelheid vruchten, die de
gedane moeite ten volle beloonen.
Mais als peerden voeder. In een
der. \aat!?to nummers van het blad La
Cooperation agricolevinden wij van de
band van professor Tribondeau eenige
gegevens over het voordeel, dat er gele
gen is in het veranderen der voederwyze
van peerden.
Doorgaans stelt men zich tevreden met
aan de dieren de opbrengst der hoeve te
go ven, zoo bij voorbeeld aan het peerd
hooi, strooi en haver en men verbeeldt
zich dat men buiten dit voedsel niets
anders geschikts vinden kan.
Haver is ongetwijfeld onder onze in-
landsche graansoorten het beste voor het
peerd. Maar volgp daar uit, dat men dit
altijd moet geven
Niets is minder gegrond, en men kan
onder dit opzicht den raad van M. Garolo
volgen, die zegt: geeft hen haver wanneer
dit product goedkoop is, maar wordt het
duur, geeft do peerdon dan een ander
voeder en verkoopt de haver, die gij nog
Peerdeboonen, lijnkoeken en maïs zijn
hiertoe uitmuntend geschikt en men kan
met beter dan de h.-lft of het derde van
het hayerrantsoen door eene gelijke hoe
veelheid maïs vervangen.
Daarop geeft de schrijver eene ontle
dende beschrijving der voedende bestand-
deelen van de haver en de mals, waaruit
blijkt dat het maïs voeder allerzin» deug
delijk is.
Overigens, de ondervinding leert het
bij de voeding der peerden van den om-
nibusdieust te Parijs, waar bet gebruik
van maïs een overgroot voordeel oplevert,
zonder dat de gezondheid of de werk
kracht der peerden er door te lyden
heeft.
verder zien.... Komaan, moed Laten we
eem probeeren.
Zij vatte hem stevig onderden arm, en aan
de andere zijde hielp M. Markus het gelukte
- de jonge man kwam op de been, maar hy
was toch nog te zwak om zonder steun verder
te komen. Ilij liet zieh leiden dat hij echter
zyu jammerlijken toestand volkomen begreep,
zag men aan de wanhoop, die in zyne trekken
te lezen aiond.
Op het uitgestrekte grasperk vóór het hee
ren huis was het gras gemaaid. De geur van
het hooi kwam allen tegen twee dienstmei
den waren bezig het op hoopen te zetten zij
hi.-lden op en staa.deu met open mond de
groep aan, die langzaam naderde. Louisa, die
voor aau de deur stond en naar moeder en de
forellen, uitzag, liep verschrikt het drietal
tegemoet, terwyl haar de afhangende, blonde
vlechten op den rug dansten.
Moeder, heeft hij aich bezeerd vroeg
zy met ingehouden asem, terwyl hare blauwe
oogen met ontsteltenis en meêlyden onder den
breedeu rand van deu hoed uitzagen.
Het gebaarde aangezicht van den jongen
man bloosde van schaamte, en met inspan
ning beproefde hy, zich op te richten en
alleen verder te gaan, maar tevergeefs.
Jufvrouw Griebel riep eeue der dienst
maagden toe, hare plaats by den hulpeloozen
vreemdeling in te nemen, opdat zy in huw
het noodige kou Voorbereiden. Het meisje
j kwam wel eenige schreden nader, maar ay
In dezen stillen, heiligen nacht
Is Jesus, 't godlijk Kind geboren,
Die uit de duisternis ons bracht,
Tot't heerlijk licht ons heeft verkoren
Van 't kindschap Gods
O wondre nacht,
Die ons des Hemels klaarheid bracht I
In 't eenzaam veld, in d'armen stal,
Op schamel stroo, gehuld in doeken,
Ligt nu de Heerscher van 't heelal,
Wiens glorie 's werelds verste hoeken
Geen grenzen biên.
O arme stal,
Gy bergt den Koning van 't heelal I
Hu komt tot ons als lieflyk Kind
En biedt ons al zyn toederheden
Al wat het hert des menschen wint
Door kinderlijke aanvalligheden
Trekt ons tot Hein
O godlyk Kind,
Hoe toont Ge dal Go ons teeder mint
Hij roept tot ons O komt tot Mij,
Gij, die vermoeid zijt en beladen I
Myn komst maakt u van zonden vry
En opont u de zeekre padeu
Naar 'tHemelryk.
O komt tot My,
Mijn komst maakt u van zonden vryj
O God en Heer, aanhoor myn beê,
Die 'k,door uw minzaamheid gewonnen,
Vol hope U bied Schenk mij den vreê,
Sticht 't ryk des vrede», nu begonnen
Ook in myn hert.
Verhoor myn bed
Schenk my en allen uwen vreê 1
De kompaaplant. —Op de prairiën
van Oregon en Texas groeit de xooge-
naamde kompasplant, die in de weten
schap bekend is als Silphium liciniatum.
De bladeren van deze plant zijn aan beide
zy den even gevoelig voor het licht,
waardoor xe een vertikalen stand aanne
men en alty.l naar het Noorden wijzen,
zoodat zy onbewust een onwaardeerbare
gids zyn voor de reiztgers die in deze uit-
gestrekto vlakten tevergeefs naar wea-
wyzers zoeken. 6
preutelde en antwoordde dat baar nog nooit
bevolen waa. bedelaara van de atraat op U
nemen en een dronken ambachtsman als een
prins naar hnie te brengen, sy had goede
kleeren aan en wilde ae niet vuil maken.
Een e tonend geluid ateeg uit de borst van
den vreemdeling op.
Louise naam de taak harer moeder over.
- Loop heen, mug aprak jufvrouw Grie-
bel, terwijl zij, half lachende de hulp van
haar een.g kind afweee, ge zoudt wat met uw
poppenarmkeni. net of er een kwiketaart
kwam aanhuppelen... Maak maar, dat ge in
huis komt en set den soeppot van dezen mid
dag op het vuur en doe scnoon linnen op het
groote bed in de eoldateu-kamer. En met u
heb ik een appeltje te achillen riep ,ii de
onwillige dienstmeid toe, die alweer naar
hare rijf tastte. Vandaag over vier weken
hebt ge op het Hertenveld niets meer te doen
dat weet ge al vast 1
Na een half uur lag de vreemdeling in een
goed bed. Door het groote liohte raam der
zoogenaamde soldatenkamer in de beneden
verdieping loerde de groene pereboom in den
hof naar btnnen de avondwind woeidedoor
de boomtoppen en bracht koelt, en bUder-
geur w het nette vertrek de klokkende
kalkoenen waren in rost, en alleen op den
muur, die de twee hoven acbeidde, zat een
wit katje zich te wassen.
(Wordt foortyit).
