ïidTaïimioït
Donderdag IS Maarl 1000 5 centiemen per nummer. 548te Jaar 5431
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en t Arrondissement van Aalst
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
Kiezingen voorden
Werkrechtersraad.
Hoop en Vrees.
Een gelukkig landeke.
DE DENDERBODE.
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week
voor de Stad 5 frankmet de Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden; fr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwitantiën door de Post ont
vangen zijn ten laste van den schuldenaar
Men schrijft in bij C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, N. 31,
en in alle Postkantoren des Lands
Guique suum.
Per drukregel, Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1,00; Vonnisse op
3* bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk legen den
dijnsdag en vrijdag in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten Bureele
van dit blad.
Aalst, 14 Maart 1900.
Aalst. De algemeene uitslag is
Getal stemmers 3690
Ongeldige stembrieven 107
Geldige stembrieven 3583
Catholieken
MM. Liebaut Petrus 2383 stemmen
Eylenhosch Gustaaf 2378
Socialisten
MM. Bocqué Domieu 1190 stemmen.
Luycx Edmond 1181
Wij, catholieken, winnen dus 4 k 500
stemmen sedert de kiezing over 4 jaren.
Zondag aanstaande zullen wij den uit
slag per Kanton meêdeelen.
De catholieke candidaten zijn dus ge
kozen met eene meerderheid van 1195
stemmen, om zoo te zeggen zonder wer
king, want tal van onze partijgenooten
ga^en zich de moeite niet naar de stembus
te gaan.
Eenige blauwen en groenen zagen ook
naar de stembus niet om, doch dezen die
aaQ de kiezing deelnamen stemden voor
de socialistische candidaten.
De uitslag dezer kiezing voorspelt niet
veel goeds voor onze drij anticatbolieke
tegenstrevers de blauwen, groenen en
rooden.
V
Gent. Onze catbolicke antisociali
stische vrienden zegepralen in dat Gent-
sche broeinest van 't socialism met eene
deftige meerderheid. Er waren drij lijsten:
catholieken, socialisten en liberalen. In
de stad Gent bekwamen de liberalen een
belachelijk getal stemmen en dat in eene
stad waar de liberalen zoolang de over
hand hadden.
Brugge. De catholieken zegepra
len met gemiddeld 300 stemmen meer
derheid.
De groenen stemden als een man voor
de blauw-roode candidaten.
Te Antwerpen zegepralen de onaf-
hankelijken in de kieziog voor de leden-
bazen met 300 stemmen meerderheid en
voor de leden-werklieden moet er zondag
I herstemd worden tusschen de catholieken
en socialisten. De catholieken bekwamen
4700 stemmen de socialisten 3000 en de
I liberalen 2100 stemmen. De catholiekeu
hebben sedert de laatste kiezing eenige
honderden stemmen gewonnen.
E M A R L I T r
(NA VERTELD).
25'" VERVOLG.
En M. Markus kon niet ontkennen, dat
hij een zeer aangenaam uur gesleten had.
De oude man had zeer weinig over wereld
en leven gesproken, zich als wetenschappelijk
man doen kenneu, en de zonderlinge in de
natuur van dezen onbezorgden verkwister,
volgens welken hij ten allen tijde en in alle
dingen den beBten raad voor anderen, maar
i nooit voor zich zeiven had gehad, was daar
door volkomen bewaarheid.
De heer van het goed had zijnen bezoeker
zelf naar het hnis gebracht dit waa niet te
vermijden want alleen kon de half verlamde
zoo ver niet gaan, en er was niemand geko
men, om hem te halen. Wel had het scherp
i oor van den heer Markus een verdacht geluid
als iemand, die tusschen de hoornen door
sluipt, opgevangen, maur degene, die op zulk
eene kwetseude wijze vermeden had, met hem
in aanrakiog te komen, het mocht jufvrouw
de gouvernante of de vermaande meid zijn,
zon hij ook niet kennen.
Zeer Eerweerde Heer Dr Ch. Lucas,
secretaris van Mgr den Bisschop van Luik,
schrijft in Het Centrumhet catholiek
blad van Amsterdam, 't volgend artikel,
dat wij aan onze lezers willen mededee-
len. Hoort wat de secretaris van Mgr
Doutreloux schrijft
Wij naderen langzaam het gewichtig
oogenblik, dat, misschien voor zeer lang,
over de toekomst van België zal beslissen.
Op het einde van de Meimaand, na
de ontbinding der Kamers, zullen de eer
ste algemeene verkiezingen plaats hebben
volgens de evenredige vertegenwoordiging.
Wat z il die toepassing ons geven
Mannen, van de geheimen der poli
tiek doordrongen, voorspellen, dat de
catholieken de meerderheid zullen be
houden, doch dat de meerderheid gering
zal wezen.
Mocht die voorspelling bewaarheid
worden
Het is aller catholieken wensch.
Daartoe wordt echter gevorderd, dat de
catholieken overal met vereenigde krach
ten strijden. Zijn deze krachteu verdeeld,
wordt er meer dan eene catholieke lijst
in 't zelfde arrondissement voorgesteld
tegen de candidaten der liberalen of
socialisten, dan zullen de stemmeu der
catholieken zich verdeelen, ten grooten
voordeele onzer vijanden.
b En dat, helaas is hier en daar te
vreezen. Er zijn catholieken, die, slechts
hun eigenbelang voor oogen hebbende, de
noodige kracht en opofferingsgeest ontbe
ren, om, ter wille vau 't algemeen welzijn
de aftredende afgeveerdigden niet te be
strijden.
Op andere plaatsen werden er zelfs
dagbladen gevouden, die de verdeeldheid
prediken, die oude bondgenooten tegen
elkaar in 't harnas jagen, die io plaats
van liberalen en socialisten te bekampeh,
dag in dag uit die catholieken bestrijden,
welke in vrije vraagstukken de meening
der dagbladschrijvers Diet zijn topgedaan,
die in plaats van to zoeken wat op ons
catholiek gebied vereenigtsteeds opdis-
schen wat de catholieken verdeelt.
Voegt daarbij de dwaze handelwijze
der Daensisten. Zij hebben besloten in de
groote stedeo hunne hoofdmannen voor
te stellen. Ik hoop dat ze zullen druipen
doch zij zullen zonder twijfel een zeker
getal stemmen aan de catholieken ontfut
selen en alzoo bun strijd tegen bet ker
kelijk gezag en tegen 's lands catholiek
bestuur voortzetten.
Een schrikwekkonde verantwoorde
lijkheid valt op die catholieken neder,
wier gedrag of handelwijze oorzaak kan
Zoo had hij onder het voortstappen luid tot
den hardhoorigen schout gezegd, dat een of
ander stuk wild in het boschje verdwaald
was, want hij hoorde het voorbijsluipen. Met
een spottend lachje was hij verder gegaan j
op den rochterarm leunde de heele last van
den ouden heer, die niet buiten den invloed
van den wijn gebleven was, en iD den linker
droeg hij een pak boeken, die de schout van
de plank genomen had met de woorden, dat
hy letterlijk naar goede lectuur snakte hij
had, bij gebrek aan ruimte, zijne heele bi
bliotheek, waaraan hij duizenden besteed had,
moeten verkoopen, dat wil zeggen, schande
koop van de baud doen....
Met pachter Griebel was M. Markus het
spoedig eens geworden. De wakkere man had
zich bereid verklaard, M. van het Herten veld
by zyn liefdewerk te ondersteunen, en zijn
wederhelft had er zich naar gevoegd met te
zeggen, dat, wat Peeter zich eens in 't hoofd
gezet had, gebeuren moest, en er bleef haar
niets anders over, dan ja en amen te zeggen.
Maar niemand kon haar beletten, het hoofd
te schudden en de handen in een te slaan
over den jongen heer, wien zeker de brood
kruimels staken, andere zou hij zich niet zoo
vroolijk wagen Met de vrouw van den
schout en het gouvernante jufferke zou wel
rond zijn te komen het was geen bezwaar,
de onde vrouw op te heffen en te dragen en
's nachts by haar te waken dat zou zy geerne
wezen van den val van ons catholiek mi
nisterie.
Wanneer men zich nu afvraagt, welke
bezwaren tegeu bet catholiek ministerie
bestaan, wordt bet antwoord moeilijk.
n Sedert 1884 zijn de catholieken aan
't bestuur. Gedurende dien tijd heeft bet
land den inwendigeu vrede genoten de
nijverheid verkeert in een bloeitijdperk,
sedert lang niet meer beleefd niemands
vrijheid wordt geschonden, talrijke wet
ten, van den verderfelijken geest van
't liberalism doordrongen, blijven helaas!
gehandhaafd de catholieken hebben op
verre niet, wat zij rechtens kunnen ver-
laugen voor de lagere scholen zeer toe
gevend zijn de ministers, om de liberalen
aan goed bezoldigde en eervolle posten te
helpen de Congo, Rusland, China zijn
geopend aan den ondernemingsgeest der
Belgen eu, met den overvloed van den
nalionalen rijkdom, wordt in die landen
gewoekerd en komt een groote rijkdom
terug in den schoot van 't moederland.
De belangen der werklieden zyu niet
vergeten Is niet aan aller verlangen vol
daan, talrijk nochtans zijn de wetten en
verordeningen ten bate van den werkman
en zijn huisgezin, talrijker nog de heil
volle instellingen door den geest en de
leer der Kerk in 't leven geroepen, hetzij
om den beboeftigen werkman uit liefde
to steunen, betzij den arbeidersstand door
de vereeuiging lot een nieuw beroepsle
ven eu een beter bestaan op te beuren.
De kleine verhooging, welke de jaar
wedde der priesters uit 's lands kas zal
ontvangen, te beginnen van den ln April,
mag ook niemand stof tot klagen geven.
n Het is immers in 't belang der kleinen,
dat de priester geldelijken onderstand
noodig heeft. Hem is voldoende, wat vol
strekt noodig is tot kleeding en voedsel
doch er komen velen kloppen aan zyu
deur, en aan een bert dat op de rechte
plaats zit, valt het zuur iemand hulpeloos
weg te zenden.
Dan, wie zou bij ons de catholieken
aan 't bestuur kunnen vervangeu
b Voorzeker niet de socialisten.Eerstens
zij willen de Republiek: Hoe zou de
koning het bestuur van 't land kunnen
toevertrouwen aan mannen, die met Zijne
Majesteit den spot drijven Dan de socia
list rekent geen gezag zijn leus is een
oorlogskreet tegen God, eenigen oor
sprong van het gezag.
En de liberalen Zeker de verkie
zingen zullen eenige liberaleu terugbren
gen in Kamer en Senaat, doch te gering in
getal, opdat zij aanspraak kunnen maken
op het bewind.
doen en de trotsche kuren der gouvernante
Na, daar had men zich niet aan te Btoren.
Maar met den schout zelf, dien luien heer,
dien lekkerbek en alweter, dat kou met an
dere dan oorlog geven, dat zag ze wel vooruit
al gaf zij aan zijne kiekenB boterhammen
en aan zijne uitgeteerde kiekens eierkoeken
te eten, hij zou toch altijd te grommen heb
ben, dat wist ze.
Eu de meid met hare kale jak en hare
steedsche manioren paste ook niet op het goed,
waar in eene grove jak en rok en zonder oog
lappen gewerkt werd het vreemde nest zou
de andere dienstboden oproerig maken neen,
zij kon haar niet uitstuan.
Hij had een omvangrijk bericht van zijnen
boekhouder ontvangen en waB genoodzaakt,
verscheidene dringende punten dadelijk af te
handelen. Daarom zat hy reeds sedert uren
aan de schrijftafel in de koepelkamer zoo
hard te werken, dat hij alles vergat. Van de
pachtersfamilie was vandaag nog niemand
boven geweest. Hij had het middagmaal al
leen gebruikt en na het heengaan der meid
was het krassen zijner pen het eenige geluid,
dat de stilte in de koepelkamer had afgebro
ken. Nu werd de deur met vaste hand open
getrokken en de ieêreu schoenen van jufvrouw
liriebel kraakten, zij bracht nog altyd zelf
den koffie.
't Is toch maar waar, het is hier een
gekker koel hoekske 1 sprak zijnadat de heer
De verdeeldheid der catholieken al
leen zou oorzaak kunuen wezeu, dat libe
ralen en socialisten meer afgeveerdigden
gezamenlijk tellen dan de catholieken af
zonderlijk.
Zoodoende zou een radicaal-liberaal
ministerie mogelijk worden ten grooten"
nadeele van de vrijheid en de rechten der
catholieken.
b Hebben de liberalen do hulp der so-
cialisteu noodig tot vormiDg eener meer
derheid iu de Kamers, dan zullen zij die
hulp niet verwerven, tenzij tot do afschaf
fing van het meervoudig kiesrecht, de
erkeuniog van het zuiver algemeen stem
recht, en bijgevolg de herziening der
Grondwet.
Zoover echter kunnen de liberalen
niet gaan ponder politieken zelfmoord.
Indien al de catholieken de zware ge
volgen der aanstaande verkiezingen wel
overdenken, indien allen het algemeen
belaDg voor oogen hebben, geen verdee-
liDgiu 't leven roepen, hetzij uit eigenbe
lang, betzij uit wraakzucht, die voor niets
terugdeinzen, dan zal bet Ministerie ze
gevierend uit het strijdperk treden en
't land, tot zijo grooten voorspoed, blijven
bestieren.
De christen-democraten, die, bij hunne
voorliefde tot bet volk.de gehoorzaamheid
en volgzaamheid jegens het kerkelijk ge
zag, waar het op de eendracht tusschen
catholieken aankomt, beoefenen, zullen
zeker door hunne hoofdmannen in de
nieuwe Kamers vertegenwoordigd zijn ea
op de wetgeving een heilzamen invloed,
ten gunste van het werkvolk, uitoefenen.
D*. Ch. LUCAS.
Luik, 25 Februari 1900.
Het Petit Journal schrijft eenige zon
derlinge bijzonderheden over 't onafhan
kelijke Staatje Moresnet.
Deze Staat indien dit woord hier
kan van pas komen is een grondge
bied van zes vierkante kilometers, met
nauwelijks duizend inwoners. Het is ge
kend onder den naam vaD grondgebied
van Moresnet, en, hetgeen het mee.st te
verwouderen is, is wel dit: het paalt aan
aan den meest veroverenden Staat van
Europa, aan Duiischland. Moresnet is
gelegen halfweg Verviers naar Aken, te
midden van een overschoon dal.
Ziehier hoe dit dorp onafhankelijk is
geworden
Moresnet bezit overvloedige zinkmij-
nen. Tenjare 1815 toen het zegepralend
Markus haar de hand gereikt had. Het is
buiten benauwd, zoo heet als in een bakkers-
hoven. Zij streek met den tip van haren voor
schoot over aangezicht en bals. Ik ben met
mijne Louise op de kampernoeliën uit ge
weest, en wij hebben ook eene mand met
aardbeziën geplakt. Wij waren dezen morgen
te vier uur al uit de veeren en dns vroeg op
de baan nu wij hadden ook een heel eind te
loopen, bij ons zijn geen kampernoeliën. Maar
in 't Gravenhout schieten ze by massa's uit
den grond op, boomen, zoo groot als myne
halve vuist, ze groeien daar op de plaatsen,
waar houtmijten gestaan hebben. Ja, als het
uiet om de kampernoeliën was, dan was ik
met geen tien paarden in het Gravenhout te
trekken. Ik kan den boschwachter niet uit
staan die zet al precies zoo'n hooge borst
als de meuschen op de pachthoeve. En nn
moet ik u maar tegelijk zeggen, dat ik met de
vreemde meid bij den schout niet onder een
dak wil huizen, dat gaat niet, al zon het
alleen om mijn Louise zyn, wauneer die met
de vacautie 't huis komt. Ik heb vandaag ons
stadswonder ook gezien. Van morgen om
half vijf kwam ze ons nit het boschwachtere-
huis tegen hé, wat stijgt u het bloed naar
het hoofd Nu, men moet zich ook de oogen
aitscliameu, over het gedrag van de vrouwen
tegenwoordig.
Zy zette zijne tas naast zijne schriften op
de tafel.
bondgenootschap de verdeeling van Euro
pa besliste, en dat er spraak was de grens
tusschen de Nederlatiden en Pruisen vast
te stellen, kwamen de commissarissen
overeen zoolang het oogenblik niet geko
men was over den eigendom dezer ver
maarde ziokmijnen uitspraak te doen.
De beide Staten dachten er even veel
recht op te hebben; langdurige onderhan-
lingen namen aanvang, en, daar zij niet
gelukken konden, besloot men dat het
grondgebied waar deze gelegen waren,
onzijdig en onafhankelijk blyveo zou on
der staatkundig opzicht.
Moresnet bezat toenmaal ongeveer
vijftig haardsteden; doch sinds dien zyn
de omstandigheden veranderd. De ont
wikkeling heeft geheel en al het dorp
vervormd, dat ten minste 800 huizen telt,
waar landbouw en nijverheid zeer voor
spoedig zyn.
België en Duitschland bezitten in Mo
resnet elk «enen kommissaris of afge-
veerdigde, gelast de mogelijke moeilijk
heden te vereffenen.
De vorst van Moresnet is tevreden met
den titel van burgemeester: hij waakt
over het archief, het kadaster en de por
tretten zijner voorgangers. De burge
meester wordt benoemd tegelijkertijd
door den Belgischen en den Duitscben
afgeveerdigde. Op zijne beurt, kiest hy
tien raadsheeren, welke hij dagveerdt
zoo dikwijls er eene zaak te bespreken is.
Ia Moresnet bezit niemand kiesrechten;
de partijschappen en politieke twisten
zijo er volkomen onbekend. Welk een
aardsch paradijs I
Als men daar nog bijvoegt dat de in
woners van Moresnet vrij zijn van allen
krijgsdienst, en dat ze jaarlijks niet meer
dan 16 fr. per hoofd voor belastingen be
talen, dan moet men bekennen dat dit
hoekje het gelukkigste der wereld ie.
Ziet eens: geen leger, geene belastin-
Sm, geene beambten, geene geschiedenisl
e belasting van 16 fr. per hoofd brengt
jaarlijks van 10 tot 15,000 frank op, die
den kleinen Staat voldoende zijn om in
zijne bestuurkosten te voorzien en zyne
school te onderhouden. Nooit werd er
gesproken van onregelmatigheden in de
openbare diensten.
Eilaas 1 bier in dit tranendal is geen
volmaakt geluk. De burgemeester vau
Moresnet, wie kan het gelooven is niet
gelukkig. Zijn droom was altijd postze
gels te mogen maken van zijnen Staat,
met zijn afbeeldsel en erkend door de
postbesturen der andere landen. Daarin
ziet men wel dat de groote mogendheden
nijdig zyn over zooveel geluk en welzyn,
want de toelating werd hem geweigerd.
Arme vorst-burgemeoster
Zie zoo, nu weet gij het schandaal en het
zal u niet verwonderen, dat jufvrouw Griebel
ook eens het hoofd opsteekt. Als ze by den
schout eene meid moeten hebben, dan zal ik
wel voor een goed meisje zorgen, maar de
tegenwoordige zal geen voet over den dorpel
zetten. Gij zult dit ook niet verlangen, myn
heer Markus. By de Griebels staan orde en
fatsoen steeds bovenaan... Maar laat de koffie
niet koud worden en schryf u niet ziek. Uw
hoofd gloeit als een kool vuur.
Nauwelyka was de deur achter haar dicht
gevallen, of M. Markus sprong op, als ver
scheurde hij plotseling de boeien, die hem
aan zijne plaats in den koepel gebonden hiel
den. De goede Jufvrouw Griebel was eene
babbelkous, zooala alle oude vrouwen het
had hem moeite gekost, haar niet by de schou-
ders te vatten en duchtig heen en weer te
schudden.
Het was niet te ontkennen, de belasterde
handelde vreemd en gedroeg zich in alles
boven haren stand, en zoo waa het licht te
begrijpen, dat men haar vijandig gezind was;
maar haar wandel was rein, al kwam ze, op
welk uur dan ook, uit het huis van den bosch
wachter. Het eenige was dat de schrik hem
om het hart sloeg, wanneer het meisje in
verbinding met den groenrok genoemd werd.
(Wordt voortgezet).
