Zondag 27 September 1903
3 centiemen per nummer.
36,te daar 3842.
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM
VADERLAND. TAAL. VRIJHEID.
GEMEENTE KI EZ ING
van 18 October 1903.
Kandidaten van den Katholieken Kiesbond.
MM. Arys Hector, koopman, uittredend lid.
Bethune baron Leo, Schepen, id.
De Bisschop Lodewijk, landbouwer.
De Coninck August, meestergast, uittr.lid.
De Hert Felix, Schepen, id.
De Koninek Frans, kleermaker, id.
Duwez Judocus, landbouwer, id.
Gheeraerdts Michel-Leo,Burgemeester, id.
Meert Lodewijk, Schepen, id.
Van de Velde Alexander, meestergast, id.
Candidaten voor de kiezing van
Zondag 25 October 1903.
WERKBAZEN
MM. Van Ghyseghem Joseph,J uittredeBde ,edeu
Borreman Leo,
WERKLIEDEN.
MM. Vernaeve Alfons, uittredend lid.
Eylenbosch Gustaaf, schrijnwerker.
De Kiezingen.
OM ZES MILLIOEN
NIJVERHEIDSSCHOOL
Niets gedaan.-
DE DENDERBODE.
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week onder dagtee-
kening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week voor
de Stad 5 frank met den Post verzouden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden fr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwittantiën door de Post ont
vangen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, N' 31.
en in alle Postkantoren des Lands.
CLIQUE 8UIJM.
Per drukregel. Gewone 15 centiemenReklaraen fr. 1-00Vonnissen op
3de bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij aocoord.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren Nota
rissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dijnsdag en vrijdag
in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten bureele van
dit blad.
AALST,
September igo3.
De dag nadert waarop gij, medebur
gers, een plicht zult moeten vervullen.
De kiezing staat aan de deur en gij
gaat twee vragen moeten beantwoorden
Welk is mijne plicht Welk is mijn be
lang
Uwe plicht
Gij zijt goede burgers, vreedzame men-
schen, overtuigd van de noodzakelijkheid
van godsdienstige gedachten en van
orde in de samenleving. De Godsdienst
om aan ieder zijne plichten voor oogen
69® Vervolg.
VII
Buiten de kooi.
Menschen, wien de moeilijke taak is
opgedragen, zieken of krankzinnigen te
bewaken, nemen dikwijls, vooral als zij
op zekeren leeftijd zijn, hunne toevlucht
tot geestrijk vocht, om de verveling te
verdrijven in de uren van eenzaamheid,
die de bewaking hun oplegt.
Victoire, de gouvernante van Gisèle,
maakte geene uitzondering op dezen
schier algemeenen regel.
Evenwel daar eij zeer op pleegvormen
was gesteld, gaf zij slechts in het geheim
aan deze zwakheid toe. Dit belette echter
niet, dat hare kleine zonde in de dienst
bodenkamer bij allen bekend was.
Eiken avond zette zij eene flesch mus-
caat- of Frontignau-wijn, waarvoor zij
eene bijzondere voorliefde had, in een
verborgen hoeksken neer en als Gisèle
dan sliep, kwam de gouvernante tersluiks
hare kostbare flesch weghalen en nam die
meê naar hare kamer, die in gemeenschap
stond met de slaapkamer van het aan
hare hoede toevertrouwde meisje, en ver
beelde zich clan dat niemand er iets van
bemerkt had.
Het spreekt van zelf dat iets, wat door
te brengen en u den moed te geven in den
strijd van het leven, om uwe driften en
neigingen te overwinnen, wanneer plicht
en belang geen gelijken tred houden,
meer nog, wanneer ze tegenover elkander
staan.
Gij zult dus niet kiezen voor de vijan
den van den Godsdienst.
Gij zult evenmin uwe stem kunnen
schenken aan de afbrekers onzer samen
leving, aan hen die de driften der me
nigte aanvuren en dearmen ophitsen
tegen hen die op de maatschappelijke lad
der eene trede hooger zijn geklommen.
alle bedienden was opgemerkt, voor het
overal loerende oog van den politieman
Flick niet verborgen was kunnen blijven.
Sedert hij op het kasteel Pierrefite was,
onder de livrei van Tony den kamerdie
naar, had de inspecteur van politie oogen
en ooren wijd open gezet en zich zoo
doende, onder het bespieden van Soran-
dal, ook van het doen en laten aller be
woners van het kasteel op de hoogte ge
steld
Toen hij nu, na Sorandal tot aan het
hekken van het park gevolgd te hebben,
in het kasteel was teruggekeerd en zijne
schoenen had uitgetrokken, om onder het
loopen geen geluid voort te brengen, begaf
hij zich regelrecht naar het verborgen
hoekje, waar de gouvernante eiken avond
hare flesch neerzette, die zij later kwam
halen.
Tot zijne vreugde zag hij, dat, hoewel
het reeds redelijk laat was, Victoire hare
versnapering gedurende het waken, nog
niet was komen afhalen.
Waarschijnlijk was Gisèle, in haren
opgewonden toestand, ten gevolge van
het gebeurde in den vooravond, laat naar
bed gegaan en had het langer geduurd
dan gewoonlijk eer zij insliep.
Eene tweede vreugde voor Flick de
flesch, wat meer gebeurde, was niet geheel
vol en achteloos gekurkt, blijkbaar was
zij bij het diner aangesproken en had
Victoire baar weggemoffeld, toen mijnheer
en zijne gasten van tafel waren opgestaan,
Zonder orde geen samenleving moge
lijk. Het is gemakkelijk in de stilte eener
opstellerskamer inbeeldige maatschap
pijen te scheppen. Dat kost niet veel
moeite maar als men op het terrein der
praktische dingen komt, moet men licht
een toontje lager zingen.
Dat zijn de princiepen die u moeten ge
leiden. Laat ons thans zien in het licht
dier regels wat in hunne toepassing valt.
Gij kunt niet stemmen, geachte mede
burgers, voor de liberalen. Zij zijn di-
vijand van den Godsdienst en van uwe
stoffelijke belangen.
Het eerste punt staat buiten kijf. Wij
behoeven slechts Dendergalm open te
slaan om aanstonds een gansche hoop
aanhalingen bij de hand te hebben waarin,
de eene na de anderen, al de waarheden,
al de dogmen van onzen Godsdienst wor
den aangevallen en verloochend. Gods
bestaan, de godheid van den Zaligmaker,
de werkelijkheid van den hemel enz. enz.,
hebben zij opvolgenlijk willen afbreken I
Vraagt aan die heeren Dendergalmers
zelfs met in zake van Godsdienst ver
draagzaam te zijn, zich in die kwestiën
slechts mensch te toonen, die aan ande
ren dezelfde vrijheid schenkt die hij voor
zich verlangt gij zijt er nevens.
Het werk van Combes draagt te zeer
hunne goedkeuring weg. Zij bewonderen
dien noodlottigen man die zoo schande
lijk de rechten der Fransche catholieken
met de voeten trapt. Zij hebben slechts
een wensch ook bij machte te zijn om
DE PATERS EN DE PRIESTERS AAN DE DEUR
TE KUNNEN zetten. Hun ideaal is beu
lenwerk verrichten.
Ha wat waren zij in hun schik toen
zij die woorden van Pergameni toejuichen
konden. Aan de catholieken gevang,
boet en verbanning Neen, neen, rie
pen zij, Pergameni is er niet nevens
Voor Dendergalm en zijne patroons is
vrijmetselaar Laurent een groot man om
dat hij eens schreef De Staat kan tot de
examen niet toelaten, degenen die
hunne studiën in een Collegie of in eene
catholieke Universiteit hebben gedaan.
Het is dwaasheid tot de openbare
i) ambten degenen toe te laten welke in
het Catholicismus zijn opgevoed ge-
weesthet is meer dan dwaasheid, het
is een schelmstuk.
Dus moet en mag de Staat uit de open
bare ambten uitsluiten al degenen die in
de scholen der Geestelijkheid hebben ge
studeerd.
Gelooft niet, geachte medeburgers, dat
die aanhaling verouderd is. De geest van
Laurent is de ziel der liberale partij want
zie dees jaar nog, in Februari 11., schreef
de Flandre Libérale dat een ultra-
MONTAANSCHE (sic) CATHOLIEKE NIET VER-
0 DIENT EEN BELGISCH MAGISTRAAT TE
WORDEN. D
iets wat de plannen, welke in het brein
van Flick omgingen, bijzonder in de hand
werkte.
Na eerst nog zorgvuldig overal te heb
ben rondgezien of niemand hem bespied
de, nam hij de flesch weg, trok er met
zijne handen den kurk af, en mengde in
den wijn eene zekere hoeveelheid wit
poeder.
Na dit gedaan te hebben kurkte hij de
flesch weer, schudde ze zacht, om de
oplossing van het poeder te bespoedigen
en zette haar toen weer op hare plaats,
waarna hij zich verwijderde en eenen
donkeren schuilhoek opzocht, vanwaar
hij ongeveer de flesch in 't oog kon
houden.
Hij behoefde niet lang te wachtennog
geen tien minuten waren er verloopen of
tot zijne onbeschrijflijke voldoening zag
bij de eerbiedwaardige jufvr. Victoire met
groote omzichtigheid naderen.de kostbare
flesch wegnemen, die onder haren voor
schoot verbergen en terugkeeren naar hare
kamer, even stil als zij gekomen was.
Hij wreef zich vergenoegd in de handen
Uitmuntend, mompelde hij, eer er
een uur verloopen is, zal die oude slapen
als een marmot.
Hij had hier nu verder niets te doen,
de uitvoering van het plan was begonnen,
en goed begonnen, thans moest hij verdere
maatregelen nemen. Het plan was zoo
vermetel, dat Flick, ondanks zijn zelfver
trouwen en zijnen moed, toch inden grond
Een ander geuzenvodje schreef verle
den jaar Hadden wij met de Geeste-
lijkheid gehandeld gelijk men thans in
n Frankrijk doet, wij zouden nu onder
n den voet niet liggen.
Niet alleen om reden van dien aard
zult gij niet voor de geuzen stemmen.
Maar kunt gij het als gij op uwe belangen
denkt
De liberalen zijn als bestuurders ge
kend om hunne verkwistingen, om hun
partijdig bestuur, om hunne helsche
dwingelandij.
Van dit laatste zullen de beambten van
Mechelen en Edingen kunnen getuigen.
De onmenschelijkheid ging zoo ver dat
de catholieken eene wet hebben gemaakt
om de beambten te beschermen tegen
wilkeurige afstellingen.
Geuzen zijn verkwisters Hoort La
Chroniqub over het laatste geuzenmi-
nisterie <1 De liberale partij heeft meer
aan België gekost in evenredigheid
dan de Duitsche inval met zijne 5 mil
liards aan Frankrijk (14-6-1883).
In sommige groote steden zijn ze mees
ter gebleven. Doch men weet waarom
en het zijn juist daar dat de hoogste be
lastingen worden betaald.
Ziet eens naar Antwerpen, Brussel,
enz., het zijn de koninginnen der gemeen
tetaksen. Die steden zijn beheerd door de
geuzen en met de financiën wordt er krom
omgesprongen
Waarom
Omdat de geuzen op niets anders uit
zijn dan om met de centen van allen oor
log te voeren tegen den catholieken Gods
dienst en waar het er daar op aankomt
wordt naar geen verspillingen gezien.
Zuinig zijn en wel beheeren, ieders vrij
heid, ieders recht eerbiedigen Dat ken
nen de geuzen niet 1....
Daarom mag er hier te Aalst in Octo
ber noch blauw, noch rood noch groen
gestemd worden.
HEX ZAL ons niet verwonderen
als ons liberaal kliekje aan candidaten
tegen hun goesting geraakt en eindelijk
ten strijde gaat, de vrijdenkers die 't arm
tierig liberaal orgaantje aan een stooten,
wéér eens den schijnheiligen jubedominé
te zien uithangen.
Schijnheilige Jubedominé Inderdaad,
want La Flandre libérale van Gent
zegde ons wat de liberalen over den gods
dienst denken.
Het ware kinderachtig te loochenen,
zegt La Flandre libérale dat het
levende en denkende deel der liberale
gezindheid zich sedert lang van de
catholieke Kerk afzonderdewij (libe-
ralen) verachten diep de Roomsche
leerstelsels en de kerkelijke plech-
tigheden.
Dit zal ongetwijfeld de schrijvelaars
van den armtierige niet beletten hun mas
ker van schijnheiligheid uit hun arsenaal
van logentaal, bedrog en lastertaal te
voorschijn te halen.
van zijn hart verre van gerust was.
Hij herhaalde, terwijl hij zich achter
het oor krabde
Wat jammer, dat de jongeling, die
mijnheer Olivier Fromentel, niet hier is.
Hem heb ik juist noodig.
Maar wat hielp het, daarover te jam
meren.
Olivier was er niet, hij was ver weg en
er viel niet aan te denken, hem te gaan
opzoeken.
Flick stond alleen, hij moest alleen
handelen en alleen op eigen kracht
steunen.
Wat hem echter aanmoedigde, was dat
hij het onbeperkt vertrouwen bezat van
zijne oversten, die allen even gunstig voor
hem gestemd waren en hem zeker, zoo
het plan verkeerd moest uitloopen, de
hand wel boven het hoofd zouden hou
den.
Daar stond tegenover dat, wanneer hij
gelukte, Sorandal morgen vroeg een ge
zicht zou zetten, een gezicht waarover hij
nu reeds bij voorbaat lachen moest.
Hij had nog al den tijd en oordeelde
het daarom goed, de andere bedienden te
gaan opzoeken.
Hij trok zijne schoenen weer aan en
ging naar de keuken.
Tegen hunne gewoonte waren de be
dienden dien avond niet zeer spraakzaam,
waarschijnlijk omdat zij elkaar te veel te
zeggen hadden.
Ieder achtte het verstandig, zijne mee-
STAD AALST
T, EMPLiUVADE. X
SCHOOLJAAR 1903-1904.
Dijnsdag 6 October, herbeginnen de
leergangen van het eerste, tweede en
derde studiejaar der Nijverheidsschool te
Aalst, (Koninklijk besluit van 18 Decern
ber 1897).
Deze leergangen zullen gegeven wor
den van October tot Paschen, in de loka
len van St-Martinus-Gesticht, Esplanade,
te Aalst, des Zondags, in den voormid
dag, van 9 tot 12 ure, en op de week
dagen, eiken avond van 7 tot 9 ure.
De leerlingen die begeeren de lessen
te volgen moeten zich, ten laatste Zondag
4 October, doen inschrijven, bij den
Heer Bestuurder, E. H. Van der Schue-
ren, Esplanade, 7, Aalst.
De leergangen zijn kosteloos. Eechter
wordt bij de inschrijving, eene borg
geëischt van 5 franken, welke, behoudens
de voorwaarden in het Reglement van
inwendige orde voorzien, na verloop van
het schooljaar, wordt teruggegeven.
Om in het eerste studiejaar aanveerd
te worden, zullen de leerlingen een be
wijs moeten afleveren van volledig lager
onderwijs of een examen afleggen op de
voorname vakken van voornoemd onder
wijs met de leergangen dar Nijverheids
school in betrek.
Zijn van voornoemd examen ontslagen
de werklieden die enkel de leergangen van
spin- en weefkunde willen volgen alsook
deze die enkel zondagleergangen bijwo
nen.
De leergangen van het tweede studie
jaar begrijpen de teekenkunde, werktuig
kunde, natuurkunde (Physica) reken-
stel- en meetkunde, kennis der grondstof
fen in de stedelijke nijverheid gebruikt,
spin- en weefbare stoffen, Techmologie,
Handelswetenschappen.
Het derde studiejaar is toegewijd aan
de grondbewerkingen van wol, vlas en
katoen. (Aanvankelijk spinnen en weven).
Werktuigkunde, M ec an iek teekenen,
Stoomkracht. Practische meetkunde aan
de Nijverheid toegepast, Handelsweten
schappen. (Boekhouden in verschil-
lige stelsels). Nijverheidshuishoudkunde,
Scheikunde (bleek- en verfstoffen) Hoe-
danigheidsontledingen.
De electriciteit en hare toepassingen in
de Nijverheid (Zondaglessen).
De herhalingslessen, des Zondags, in
den voormiddag, zijn toegankelijk voor
werklieden, zonder voorafgaande examen.
Zij zullen de belangrijkste punten, in
de weeklessen behandeld, aanschouwelijk
maken en samenvatten.
Deze lessen hebben plaats van 9 tot 12
ure, en zijn voornamelijk ingericht voor
leerzuchtige werklieden, die belet zijn de
lessen in de week te volgen.
Een leergang, bijzonder geschikt voor
het bekwamen van jongelingen tot het
ning over het huwelijk, dat op Pierrefite
werd voorbereid, voor zichzelven te hou
den de vrees voor Sorandal hield alle
tongen in bedwang.
Tony scheen dien avond de eenige, die
vroolijk gestemd was hij deed zijn best
om de anderen wat op te beuren, om 't ge
sprek in gang te krijgen, maar hij kreeg
weinig of geen antwoord op hetgeen hij
zegde en zijne grappen lokten ternauwer
nood een glimlach uit.
De bedienden, die hunne bezigheden
verricht hadden, zetten zich niet, zooals
op andere avonden, rond het keukenvuur,
maar gingen slapen.
Om hun voorbeeld niet te volgen,
wendde Flick voor, dat Sorandal, toen
hij was uitgegaan, hem bevolen had te
wachten tot hij thuis zou komen.
Weldra was hij nog alleen op en vrij
in zijne bewegingen.
Hij ging het park in.
Het kasteel lag in diepe rust.
Hier en daar was nog een venster ver
licht, maar die lichten gingen het een na
het ander uit en het groote gebouw,
waarin de baron d'Amfreville was ver
moord, lag daar donker en stil, als uitge
storven.
Het was een koude, onstuimige winter
avond.
De groote boomen bogen en kraakten
onder de hevige windvlagen, de dcode
takken vielen af en een ijskoude regen
viel Flick in het gezicht.
exaam van vuurstoker en machinist, zal
des Zondags op dezelfde uur gegeven
worden.
De Bestuurraad der Nijverheidsschool:
M. Doctor Th. De Naeyer, nijveraar
te Aalst, Voorzitter.
Leden MM. Alex. Van de Velde, ge
meenteraadslid te Aalst Baron Leo Be
thune, schepen der stad Eug. Moens,
nijveraar te Aalst de Coquéau des Mot-
tes, nijveraar te Aalst P. Van Ghyse
ghem, nijveraar te Aalst.
Schrijver: Eerw. Heer Van der Schue-
ren, Bestuurder der School, Esplanade, 7.
Gezel Bertrand, socialistische volksver
tegenwoordiger schreef in Le Peuplb:
Welke is de partij die altijd gewei-
gerd heeft wetten te maken ten voor-
deele van het volk
1 't Is de liberale partij ofte kliek.
Welke mannen hebben altijd gewei-
gerd 't stemrecht aan de werklieden toe
te kennen
't Zijn de liberalen.
De werklieden weten dat ze geene
grootere vijanden hebben dan de libe-
ralen.
Dus als de werklieden stemmen voor
de liberalen dan stemmen zij voor hunne
vijanden, voor dezen die hun kwaad wil
len als ze hen niet uitbuiten kunnen ten
gunste van hun politiek kraam.
Voor de rooden zullen ze ook niet
willen stemmen want de leeperikken die
aan 't hoofd staan, zoeken niets anders
dan langs hunnen rug naar hooger te klau
teren waar, zonder te werken, eer en baat
te winnen zijn.
Maar de werklieden zullen wijzer zijn
en als een man voor de catholieken
stemmen die hunne vrienden zijn, die
hun goed willen gelijk ze het hun reeds
meermaals getoond hebben.
LEVE DE CATHOLIEKE
CANDIDATEN!
't Ofn-üm der groene judasserij
lUI8ddU heeft reeds meer dan
eens herhaald datDEDENDBRBODE schreef
dat alle deftige en werkzame lieden ge
makkelijk het dagelijks brood kunnen
verdienen. Dit wordt ons als een schelm
stuk aangerekend. Maar als het een
schelmstuk is, dan bedreef Groene Pib
het ook.
In een vliegende bladje verspreid op 7
April 1900 en onderteekend P. D. treffen
wij aan
0 Elk die van goeden wil is, kan
goed leven door zijnen arbeid.
Groene Pie zag een strooilje in ons
oog, maar wordt den balk niet gewaar
die uit het zijne steekt.
Ik lag toch op het oogenblik liever
in mijn bed, dacht hij.
Maar hij had in de keuken een glas
warmen wijn gedronken, zoodat hij er
tegen kon.
Bovendien troostte hij zich met de ge
dachte aan de stoute onderneming, die
hij op touw gezet had.
Het sloeg elf ure op de horloge van het
kasteel.
De oude zal nu wel slapen, zoo vast,
dat men wel een kanon bij haar zou kun
nen afschieten, zonder dat zij er wakker
van wordt, mompelde Flick.
Het was tijd om te handelen.
Dit weer, om er geen hond door te
jagen, kwam voor het plan van Flick uit
stekend te pas.
De duisternis, zoo dicht, dat men geene
hand voor oogen zien kon, behoedde hem
voor het gevaar, dat iemand, die toevallig
nog wakker was, van uit het kasteel zijne
bewegingen zou kunnen gadeslaan.
Er viel niet aan te denken, door de deur
in de kamer van Gisèle te komen; Victoire
had de gewoonte, alvorens zij zich op
haar canapé uitstrekte en hare flesch be
gon aan te spreken, de deur stevig af te
sluiten, opdat Gisèle geen gebruik zou
maken van de gelegenheid, dat hare be
waakster sliep, om weg te loopen. Als
eenig middel om in de kamer te komen
bleef dus het venster over en daarom was
Flick niet in het kasteel gebleven, maar
naar buiten gegaan. Wordt voortgezet.