Donderdag "2C>
Januari 1905 5 centiemen per nummer. 50ste Jaar 5710
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst.
GODSDIENST. HUISGEZIN. EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID
Wat zij doen zullen
Wat volgt daaruit
HET GEHEIM
1) Economische vragen.
De ware toestand.
AALST.
DE DENDERBODE
Pit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week onder dagtee-
kening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week voor
'e Stad 5 frank met den Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
naanden fr. 1-75 voor dry maanden, voorop te betalen. De inschryving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwittantiën door de Post ont
vangen zyn ten laste van den schuldenaar.
Men schryft in by C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat. Nr 31,
en in alle Postkantoren des Lands.
CHIQUE SUUM.
Per drukregel. Gewone 15 centiemenReklamen fr. 1-00Vonnissen op
3d® bladzijde 50 centiemen. Dikwyls te herhalen bekendmakingen bij accoord.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren Nota
rissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dijnsdag en vrijdag
in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten bureele va
dit blad.
AALST, 25 JANUARI igo5
Er op nadenken.
3d® Vervolg
Als de cathol'eken het bewind zullen
moeten verlaten, dan zal er geen meer
derheid meer bestaan voor eene partij,
Er zullen in de Kamers zetelen een
groot getal catholieken, een aantal libe
ralen en een groepje socialisten. Wij laten
de familie Daens onverlet.
Liberalen en socialisten zullen samen
doen, zullen een blok vormen.
Het is van ondergeschikt belang te
weten of het ministerie zal samengesteld
zijn uitsluitend uit liberalen of uit een
mengelmoes van blauw en rood, lijk op
verscheidene plaatsen de Schepencolleges
zijn gevormd.
Sommige socialisten zijn er beslist tegen
om minister te worden onder andere
E. Vandervelde heeft meer dan eene ge
legenheid laten hooren dat hij geen lust
gevoelde de rol van een Millerand te
spelen in eene cartelregeering.
Herinnerde hij zich alsdan de fabel
van de Vos en de druiven en schenen
herr de vruchten te groen Dat is wel
mogelijk. Andere socialisten, integendeel,
laten geene gelegenheid voorbij gaan om
te laten hooren dat zij een tandje hebben
dat loutert naar een ministers-poitefeuille,
en om hunne candidatuur te stellen voor
de mogelijk openvallende plaats. Wij
moeten hier namen noemen wij bedoe
len Anseele en Bertrand, in 't bijzonder.
Wij aanschouwen dat als eene bijzaak
want een minister, hij weze geus of
socialist, zal persoonlijk even geweldig
zijn of moeten zijn. Zij wegen beiden
even zwaar.
De hoofdzaak is dat de meerderheid
van het cartelministerie samengesteld
is uit geuzen en socialisten dat zij te
samen zullen moeten spannen, dat zij
elkander zullen moeten verstaan om
te regeeren.
De regeering van morgen zal dus
slechts dat werk kunnen verrichten
waarover de beide fractiën, waarover
de socialisten en de liberalen 't accoord
zijn. Al de punten waarover zij niet eens
zijn, kunnen niet besproken worden, kun
nen niet te berde komen zij zouden de
meerderheid verdeelen en het ministerie
in gevaar brengen.
42e Vervolg.
Ik zal er nog van avond rapport van
maken, dreigde de commissaris weer met
een boosaardigen blik. Het verheugde
hem niet weinig deze ongezochte gelegen
heid gevonden te hebben om zich op
zijnen ondergeschikte, aan wien hij al
zijne ongelukken toeschreef, te kunnen
wreken. Wij zullen u wel vinden, manne
ke. Vooreerst begin ik met u te schorsen
als inspecteur, wegens het geene hier ge
beurd is. Later zullen wij wel zien. Geef
uwen dienst aan een ander over en maak
dat gij weg komt, hoe minder gij u met
de zaak bemoeit, hoe beter 1
Gij behoeft u de moeite van dat
rapport niet te geven, commissaris! ant
woordde Power zeer bedaard, hoewel
innerlijk verbaasd over den heerschenden
toon, die M. Grand anders slechts zelden
in die mate tegenover hem had durven
aanslaan. Ik was toch al lang van zin om
mijn ontslag in te zenden en nu zal ik het
seffens doen. Gij hebt mij zelf van dienst
ontheven en ik zal dus zoo vrij zijn u
goeden avond te wenschen.
Dat is klaar, niet waar? lieve lezer.
Wij vragen u thans Op welke pun
ten zijn de liberalen 't accoord met
de socialisten
Het antwoord is van groot gewicht.
Er zijn vragen van verschillenden aard;
onder andere
1) Economische vragen.
2) Politieke kwesties.
3) Zaken van godsdienstigen aard.
Zijn de liberalen 't accoord met de
socialisten over verbeteringen in te voeren
ten voordeele van de werklieden, van
de kleine burgerij, van den landbouw,
enz.
Niemand zal het gelooven. De libe
ralen zijn, in zake van sociale hervormin
gen, de tegenvoeters van de socialisten.
Het jaagt hun de koorts op het lijf als zij
hooren spreken van tusschenkomst van
de wet op het gebied der maatschappe
lijke toestanden zij zijn wars aan alle
staatsinmenging zij willen er maar niet
van hooren. Ziet eens toe halsstarrig zij
zich verzetten tegen de verplichte Zondag
rust. Zij vinden alles uit om het ontwerp
te kunnen bekampen, om het te doen
vallen.
De catholieke Regeering heeft reeds
vele wetten doen stemmen. Wanneer heb
ben de geusche Kamerleden met de meer
derheid meégestemd om aan de werklie
den, aan de kleinen een blijk van gene
genheid en van achting te geven
NOOIT. Het zou een schoon artikel
om schrijven zijn de twintig laatste jaren
der geschiedenis van ons parlement te
doorloopen, om aan te stippen hoe de
geuzen zich tegenover de sociale hervor
mingen en verbeteringen hebben gedra
gen. Wij kunnen het voor het oogenblik
niet. Toch moeten wij hier nog een geu-
blad aan de kaak stellen die zoo boos is
geweest te schrijven dat het ministerie
beter had gedaan met 12 milliocn de
belastingen te verminderen dan de
ouderdomspensioen in te voeren
Is dat niet wraakroepend Zij gevoe
len, de geuzen, geen menschenliefde
genoeg om te gedoogen dat de oude dag
van de werklieden worde verzekerd
De socialisten zijn nopens de rol van
de Staat in zake van arbeidsbescherming
van een gansch ander gedacht; ten minste
zij beweren het toch. Maar mogen wij
hunne oprechtheid niet verdenken, ver
mitszij samenloopen met die mannen van
wie voor de werklieden niets is te ver-
hoopen Zij gaan hunnen steun verleenen
aan kerels die geen verandering in de
Zonder een woord te kunnen antwoor
den, zag de commissaris hem na, bij zich
overleggende of hij in deze zaak wel de
schoonste rol gespeeld had.
Buiten het policiebureel gekomen, be
gon ook Power te overleggen, de ontmoe
ting met zijn chef had zijne plannen
eenigzins in de war gebracht. Daaraan
was echter niets meer te doen.
Bovendien de bom moest vroeg of laat
losbersten; hoe eerder hij een eind inaakte
aan den onhoudbaren toestand, hoe beter
voor hem. Hij begreep heel goed dat de
commissaris reeds lang naar eene gelegen
heid had uitgezien om hem op de eene of
andere dienstfout te betrappen en dat hij
de kans, die hem nu was aangeboden,
zeker niet ongebruikt zou laten voorbij
gaan. De jonge policie-inspecteur had zijn
chef in de laatste dagen leeren kennen;
hij wist welk een laag, vreesachtig cn
onmannelijk karakter onder dien defti-
gen uniformjas verborgen was, hij had
met een man te doen, die in zijne klein
geestige eerzucht was gekrenkt en hij be
greep zeer goed, dat hij van dien kant op
geen genade meer te hopen had.
Een andere vraag was echter, wat hem
verder te doen stond. Omtrent dat punt
was hij lang niet zoo zeker. Welke weg
was voor hem thans de beste Moest hij
in Sandbank blijven of elders hulp gaan
zoeken
Nu hij eenmaal Jn zijn dienst geschorst
was, kon hij de gevangene niet meer na-
maatschappelijke toestanden bij middel
van de wet zullen brengen Is dat het
werk van verstandige leiders, van oprechte
menschen
Zij, de socialisten, willen alles wettelijk
regelen, zelfs de ingewikkeldste kwestifin
van dagloon en arbeidsduur. Kunnen z j
nu gaan meenen dat wij ernstig zullen
gelooven dat zij dat willen in den grond
van hun hert, dat zij dat oprecht betrach
ten dat het geen lolleken is om de werk
lieden op den loop te houden
Wij zien dwars door de politiek der
socialisten doch het uiteenzetten zou ons
heden te verre leiden.
Wij moeten besluiten met te zeggen dat
in zake vair huishoudkundige vragen, van
sociale kwestie, van maatschappelijke
hervormingen, liberalen en socialisten
vijanden zijn en dat wij het werk van
de cartelregeering onder dat opzicht,
zullen kunnen uitdrukken met eene
groote O.
De werkman, de kleine burger, de
landbouwer hebben van eene kartel regee
ring niets te verwachten.
Dat zij dus oppassen 1
(Voruolg Donderdag aanst.)
De meeste liberalen houden de aan
staande zegepraal hunner partij niet
alleen voor eene mogelijkheid maar voor
eene waarschijnlijkheid, ze zijn er zelfs
zeker van
Hoe dat mogelijk is
Wel, zij hebben er zoolang en zooveel
van gesproken en geschreven van die
zegepraal, dat zij geëindigd hebben met
er zelf aan te gelooven. Die lieden hebben
het zoover gebracht, dat zij hunne wen
schen voor werkelijkheid nemen, en geen
helder inzicht meer hebben van den be-
staanden toestand.
Laten wij dien dus nog eens blootleg
gen.
Eerst en vooral gesproken van de
laatste wetgevende kiezingen 't is im
mers op dezer uitslag, dat de liberalen
grootendeels hunne hoop voor de toe
komst bouwen
Die kiezingen, beweren onze tegen
strevers, waren eene neerlaag voor de
catholieke Regsering.
De officieele cijfers zeggen het tegen
overgestelde.
In 1904 werden herkozen de afgeveer-
digden der provinciën Luik, Henegouw,
Oost-Vlaanderen en Limburg. De catho-
deren, veel minder met haar overleggen
om plannen tot hare redding te beramen.
Daarbij was Charlotte Duvivier niet aan
zichzelf overgelaten. Power had immers
van M. Hunter vernomen, dat deze hare
zaak met al zijn invloed zoo trachten te
bevoordeelen en Hunter was zeker een
machtiger beschermer dan hij, een in zijn
dienst geschorste inspekteur, ooit voor
haar kon zijn.
Wel is waar zou hij voor het gerecht
als getuige enkele verklaringen ten haren
voordeele kunnen afleggen, maar op den
gang der zaak zouhij niet den minsten in
vloed kunnen uitoefenen. Power wist te
goed hoe het zou gaan De zaak was nog
te weinig voorbereid, de voorzitter zou
de zaak ongetwijfeld verdagen en deze
gelegenheid om meer licht ,te verschaffen,
zou door de andere rechters niet worden
verwaarloosd
Minder dan eene week zou de voorzitter
zeker niet aanvragen en in dien tijd kon
hij veel doen. Tom Brusel was in Londen
aan het werkwie weet wat deze reeds
gevonden had?
In elk geval konden zij nu samen be
raadslagen, Robert vertrouwde zoo volko
men op de ervaring van zijnen vriend,
dat hij van hun beider samenwerking
den gunstigsten uitslag durfde voorstellen.
Aan geld had hij gelukkig geen behoefte,
had zeer zuinig geleefd en zich een spaar
potje vergaard, dat hem nu zou te pas
komen. Het erfdeel van zij oom Pierson
lieke partij bekwam er een totaal van
466,545 stemmen, tegen 420,267 in 1900.
Dit maakt eene aanwinst van 46,278
stemmen.
Eene aardige neerlaag, die met eenen
overgrooten vooruitgang gepaard gaat
niet zoo
In 1904 hebben de liberalen schitterende
uitslagen bekomen Dat halen zij gedurig
aan als ware het een axioma.
Ziehier de waarheid het getal hunner
afgeveerdigden klom van 37 tot 43. Hoe
Dat zullen wij verder uitleggen. Zij won
nen echter maar 40,905 stemmen bij tegen
in 1900 die aanwinst bedraagt 5373
stemmen minder dan die der catholieken.
Wie achteruit ging en eene neerlaag
opliep in 1904, dat zijn de socialisten, de
bondgenoten der liberalen dus een der
vleugels van het anticlerikale leger, dat in
1906 de catholieken zou moeten overrom
pelen.
1904 was dus eene anticatholieke neer
laag.
De catholieken hebben toch eenige
zetels verloren in 1904, zal men ons op-
Wcrpor»
Dat is waar doch 3 dier zetels hadden
wij slechts bekomen in 1902, omdat zij bij
meerderheid van stemmen, en niet met
toepassing der evenredige vertegenwoor
diging verkozen werden. Wij verloren
die zetels alhoewel wij er stemmen bij*
wonnen tegen in 1900 namelijk 2g35 te
Verviers, 25ig te Gent en i5i7 te Aalst.
Verder verloren wij nog eenen zetel te
St-Niklaas, alhoewel wij er 1859 stemmen
meer behaalden dan in 1900 liberalen
en socialisten verwierven er 902 stemmen
minder dan in 1900 en toch wonnen zij
er eenen zetel. Hoe dat Wel omdat zij
er in 1904 een cartel sloten.
Te Dendermonde gebeurde iets van
denzelfdcn aard. De catholieken behaal
den er, in 1904, 1627 stemmen meer dan
in 1900 en toch ontviel hun een zetel, die
naar de tegenpartij overging, en dat enkel
en alleen omdat de liberalen, socialisten
en groene demokraten eene enkele lijst
hadden gevormd.
Waar is hier deachteruitgane der catho
lieken En waar de vooruitgang der
liberalen
Wij vinden er geen spoor van alleen
stellen wij vast, dat eene taktiek onzer
tegenstrevers hare natuurlijke uitslagen
heeft opgeleverd. En dat is al
De catholieken hebben echter ook
nieuwe zetels veroverd in 1904, en zulks
niet, zooale de liberalen, dank aan vreem
de ondersteuning en kuiperij.
was wel niet groot geweest, maar Robert
had het solied en rentgevend weten te
beleggen. Hij had het nooit aangeraakt
en mocht zich met deze voorzichtigheid
thans geluk wenschen,daar zij hem in staat
stelde een geruimen tijd onafhankelijk te
leven.
Het slot zijner overleggingen was dus,
dat hij niet beter kon doen, dan zoo spoe
dig mogelijk naar Londen te vertrekken
en zijn Brusel op te zoeken.
Naar LondenI Zoo spoedig mogelijk
naar Londenl dacht hij.
Hij wierp zijn uniformjas uit en voelde
zich voor het eerst sedert langen tijd weer
een vrij man.
XIX.
Er bestaat te Londen op niet meer dan
een steenworp van het algemeen bekende
a Trafalgar-Square een lange, smalle
straat, die duizenden Londenaars dagelijks
passeeren, zonder er de eigenaardigheden
van te zien, terwijl er aan den anderen
kant even zoovele pesonen zijn hetzij
dan inwoners van Londen of vreemde
lingendie denzelfden nauwen doorgang
maar al te goed kennen.
Ginds bijvoorbeeld, loopt een man, die
juist den hoek omslaat, een man in be-
modderde, grijze kleeren, die hem zoo
slecht passen, dat men dadelijk bespeurd,
dat zij niet voor hem gemaakt zijn.
In de groote straten van Londen kunt
gij zulke slecht gekleede lieden bij dozij-
Te Luik wonnen zij aldus een vierden
zetel bij, omdat zij er 11346 stemmen
meer bekwamen te Zoningen eenen a*
zetel, met 3q86 stemmen meer te Char
leroi eenen 3n zetel, dank aan eenen aan
groei van 7677 stemmen te Hoei-Borg
worm eindelijk eenen 2" zetel, met eene
aanwinst van 4506 stemmen.
Ziedaar wat de ofBcieeledjfers zeggen!
't Moeten rare logiekers zijn, zij, die in
zulke uitslagen, welke op gansch de lijn
eene vermeerdering van stemmen aan
duiden, een voorteekén zien van verval,
van ondergang voor de catholieke partij.
Nu, dat de liberalen rare logiekers
zijn, dat weet iedereen, die hunne manier
van redeneeren kent
En wat dient er meer gezeid
Werk der chriatene Moe
der». Bezoek ten huize der armen
en zieken.
Zondag aanst. 29 Januari zal er gedu
rende de Mis van 11 uren, ter Sint-Mar-
lluuaKcik, ecu UCrUclUlgllClUaau. m««n
gepredikt worden door den Eerw. Pater
Van Suil S. J. van 't covent te Brussel.
Na het sermoen zal er eene omhaling
gedaan worden door de Dames van het
werk. De personen, welke zouden belet
zijn het sermoen bij te wonen kunnen
hunne gifte zenden 't zij aan DatneMoens-
Limpens, 't zij aan Mejuffer Maria De
Coen 't zij aan den Z. E. H. Pastoor-De
ken.
Kiezing Eibers. Maandag
11. vergaderde de Provincieraad van Bra
bant in buitengewonen zittijd ten einde
over te gaan tot de verkiezing van een
provincialen Senateur ter vervanging van
den heer De Coster overleden.
De socialist Eibers bekwam 52 stem
men en M. De Becker-Remy, Volksver
tegenwoordiger, catholieke candidaat 28
stemmen.
Er waren 3 witte stembrieven.
Al de liberale oude-pruiken hebben
voor den socialist gestemd behalve 3 wel
ke aan 't bevel der logie niet hebben wil
len gehoorzamen.
De liberalen zijn de gevangen der so*
cialisten die hen de wet voorspellen. De
voorzegging van den autocraat Anseele
verwezenlijkt zich altijd meer en meer
Ge zult, heeren liberalen, de roode
vlag volgen of ge zult niets meer zijn.
nen tegenkomen zonder te weten of er
aan te denken, wat zij zijn en waar zij
vandaan komen, maar hier in deze omge
ving herkent gij den man onmiddelijk.
Het is een ontslagen galeiboef, hij komt
van de galeischepen van Dartmoor of
Chatham en hij gaat zich aanmelden en
zijn boekske laten afteekenen. Want in de
nauwe straat, waar wij den lezer thans
brengen, bevindt zich het over de gan-
sche wereld bekende Schotland-Yard,
het hoofdbureel der Londensclie policie.
Een weinig verder, den slecht geklee-
den man in het hoog houdende, staat een
andere lange man met bijzondere door
dringende oogen. Hij houdt de handen in
de zakken en schijnt maar een weinig
rond te slenteren, zonder op de voorbij-
gangangers acht te slaan. Maar de boef in
het grijze, bemodderde pak kent den lan
gen man beter en weet wel, hoe gemaakt
die onverschillige houding is en hoe er
niets aan die schijnbare doelloos in het
rond dwalende hoogen ontgaat.
De grijze jas tegen zijn versleten klak
en lacht als hij hem voorbijgaat, want de
andere heeft niets met hem te maken; hij
heeft zijnen tijd uitgediend en zijn boek
ske is in orde. Later zullen zij elkaar
misschien nog wel eens ontmoeten
wie weet?
Maar het is niet alleen aan die twee
personen, dat men de nabijheid van het
drukste policie-station ter wereld be
speurt. Wordt voortgezet.