Zilveren Jubelfeest
VRIJE CATHQL1EKE SCHOLEN VAN AALST.
Zondag 15 October 1903
5 centiemen per nummer.
5(V(e Jaar 5404
1879-1905.
Zwarte Bedelaar.
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst.
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
DER
Vrijheidslievende Inwoners van Aalst.
SCHIKKING DER JVRELFEEST
FEESTZITTING.
HET UITVOEREXD COMITEIT
D E
Het roode programma
voor den buiten,
Zondagrust.
Liberalen aan 't werk.
De Vooruitgang
den Landbouw.
DE DENDERBODE
Pit blad verschynt den Woensdag en Zaterdag van iedere week onder dagtee-
keoing van den volgendon dag. De prijs ervan is tweemaal ter week voor
de Stad B frank met den Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden fr. i-75 voor dry maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwittantiën door de Post ont
vangen zyn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, Nr 31,
en in alle Postkantoren des Lands.
CLIQUE SLUM.
Per drukregel. Gewone 16 centiemenReklamen fr. 1-00 Vonnissen op
3" bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij acccord.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren Nota
rissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dijnsdag en vrijdag
in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten bureele v. n
dit blad.
AALST, 14 OCTOBER tgo5
Gelieft op Zondag aanstaande, 15" dezer, uwe huizen te bevlaggen
Onze fiere Stad herdenkt den heldentijd der jaren 79 1 Zij herdenkt de
onmetelijke milddadigheid en edelmoedigheid liarer rijke Familiën, harer
Burgers en Werklieden.
Wij hebben 't volle recht van roem te dragen op de glorierijke daden
onzer Vaderen, die alles offerden OM VRIJ TE BLIJVEN in 't onderwyzen
en 't opvoeden hunner kinderen.
Leve de Vrijheid van Onderwijs
Eere en hulde zij de helden van 79
Zaterdag, 14 October 1905, om 7 uren 's avonds, aankondiging der
feestelijkheden door liet luiden der Klokken, het spelen van den Beiaard
en het bulderen van 't Kanon
Zondag 15 October, om 8 ure voormiddag stipt. Vorming van den
Stoet op de Keizerlijke Plaats en in de Zonnestraat.
Om 8 3/< ure. Optocht naar S'-Martenskerk, langs de Zonnestraat,
de Houtmarkt en de Brusselsche Straat.
Om 9 ure. - Plechtige JUBELMIS en TE DEUM.
Na de Kerkelijke Plechtigheid, hervorming van den Stoet en terugkeer
naar den Werkmanskring, langs de Kerkstraat, de Groote Markt, de
Nieuwstraat, de Vrijheidstraat, de Statiestraat, de Albert-Liénartstraat, de
Esplauadestraat, de Leopoldstraat, de Groote Markt, de Lange en Korte
Zoutstraten.
A) Verslag over den Schoolstrijd, door den E. H. Van Heüverswyn.
B) Gelegenheidsaanspraak door M. Beyaert, van Brugge.
C) Uitvoering der JUBELCANTATE, woorden van Jouen Roegiers,
getoonzet door Alfons Volckaert. ItOO uilvoerders.
's Avonds om 6 uren. Prachtig Avondfeest, kosteloos aan de Catholieke
Bevolking van Aalst aangeboden, [Kinderen heneden de 12 jaren icorden
niet toegelaten,) in de ruime Zaal van den Catholieken Werkmanskring.
Ingang langs de Korte Zoutstraat.
De Inwoners worden vriendelyk verzocht den Zondag 15" October,
hunne huizen te bevlaggen.
De Ebrevoorzitters
Kanunnik V. Roelandts, Pastoor-Deken.
L. Gheeraerdts, Burgemeester.
De Schrijver, De Voorzitter,
A. Van Heüverswyn. L. Geeroms.
De Leden D. Saudan, A. Volckaert, A. Leleu, V. De Winter,
B. Goethals, T. Pieyns, A. De Waegenaere, R. De Clercq.
«O»
8* vervolg.
Uitgezonderd Helena, beminde hij nie
mand anders op de wereld tenzij den
koning en een weinig onzen vriend Xavier
die door een gelukkig toeval twee jaar
te voren, tijdens de beiocringen der Hon
derd Dagen, zijn beschermer geweest was.
Dit was overigens een van die diensten,
welke ieder rechtgeaard man kan ontvan
gen of bewijzen.
Xavier, wiens kindsheid gewiegd was
geworden met het verhaal der overwin
ningen van Napoleon, had met geestdrift
den terugkeer van den overweldiger be
groet, die voor hem de verpersoonlijkte
glorie van de Fransche wapenen was.
Zijne welbekende gevoelens hadden
hem in staat gesteld met goed gevolg der
voormaligen uitgewekene te verdedigen
tegen de beleedigmgen van die laftiartige
deugnieten, die den overwinnaar meenen
te verheerlijken door den overwonnene
onophoudelijk te honen en te beschimpen.
Deze dienst bracht Xavier met den heer
Je Rumbrye in kennis. Ondanks het
verschil in jaren en meening, ondanks den
grooten afstand, die hen onder opzicht
van het maatschappelijk standpunt van
elkander scheidde, ontstond er tusschen
hen een soort van vriendschap. De mar
kies was er de man naar om het voortref
felijk karakter van den jonkman naar
waarde te schatten. Hij ontsloot hem den
toegang tot zijn huis. Hij ging verder, hij
sprak soms tot hem op eene wijze om in
dat bijna kinderlijk hart eene zekere hoop
op te wekken.
Het woord hoop zegt misschien te veel
maar het is zeker dat Xavier. Helena de
Rumbruye, wier voortreffelijke hoedanig
heden hare lichamelijke schoonheid nog
overtrof, niet o.igestraft had kunnen zien.
Buiten hun medeweten werden zij tot
elkander aangetrokken onder het oog van
den heer Rumbrye, die glimlachend ge
tuige was van dat gevoel, dat eerbiedig
van den eenen kant, maagdelijk van den
anderen, en onberispelijk rein van beide
zijden was.
Helena, was een innemend jong meisje.
Hare schoonheid bestond meer in de uit
drukking dan in de volmaakte regelmatig
heid barer trekken. Hare groote, blauwe
oogen hadden een zachten, vriendelijken
opslag haar beweeglijke mond had ter
nauwernood te spreken on» zich te doen
verstaan. Zij was zeer godvruchtig en
kende geen grooter genot dan de liefda
digheid, maar zij was ook vastberaden en
Te vergeefs hebben de roode socialis
ten gehoopt dat ze met hunne godde-
looze en onvadcrlandsche leerstelsels op
den buiten zouden indringen.
Zij hebben zelfs gerekend op de hulp
en bestand der groene christene
democraten die, zoo pacha Anseele
zegde, de baanbrekers in Vlaanderen
voor de roode socialisten zouden wezen.
De roode socialisten w eten maar al te
wel, en dit bij ondervinding, dat zy
nooit, in België, eenige ernstige macht
zullen verkrijgen zoolang de bevolking
van den buiten in hun gareel niet loo-
pen zal.
Maar hoe hiertoe geraakt Onze bui
tenlieden zijn in overgroote meerder
heid goede catholieken en voorbeeldige
vaderlanders. Nu, daar waar de R. G.
Religie in eere wordt gehouden, daar
ontkiemt het roode zaad niet...
Onze buitenlieden zijn gehecht aan
onze bestaande samenleving zij eeren
het familieleven, het huisgezin, het
recht van eigendom. De eigendom door
werkzaamheid verkregen is voor hen
gewettigd. Immers de buitenlieden kun
nen zoowel dan de stedeling eigenaar
worden van de hofstede of-'t huis dat zij
bewonen en van den akker die zy be
werken.
Reeds meermaals hebben de roode
socialisten gepoogd de buitenlieden
tegen de eigenaars op te ruien en hierin
worden zij geholpen door hunne broe
ders de groene socialisten.
Bij middel van een landelijk pro
gramma pogen zij aanhangers op den
buiten aan te werven. Dit programma
is in September 11. opnieuw' in Le
Peuple het Brusselsche roode orgaan,
afgekondigd geweest onder handteeke-
ningvan gezel Maürits HAMBURSIN,
een der socialistische leiders.
Dit programma luidt als volgt
De inrichting der buitenlieden moet
in denzelfden aard zyn als de inricli-
ting der nijverheidswerklieden. Men
moet niet aan onderworpene lieden
wetgevende maatregels aanpreeken,
die min of meer praktisch zijn onder
de heerschappij van het capitaal. Dat
ware onzen tijd en ook den hunnen
verspillen.
Om eenen socialist te vormen moet
men eerst eenen opstandeling ma-
ken. Spreken wij dus niet van de
herinrichting der comicen en andere
goede, maar onvoldoende hervormin-
gen, die ingeschreven zijn op ons
programma van onmiddellijke ver
wezenlijking, alsook op dat der libe-
ralen.
Onze plicht is aan de buitenlieden
van niets anders te spreken dan van
opstand, van inrichting, van weer-
stand, en van aanval tegen het capi-
talism, over 't algemeen bij hen ver-
tegenwoordigd door kasteelheeren.
bezat als het noodig was een onverzette
lijke wilskracht.
Zij had te vroeg hare moeder verloren
eene edele en voortreffelijke vrouw, die
haar geleerd had op God te vertrouwen.
Haar vader had haar niet aan de zorgen
van meviouw de Rumbrye toevertrouwd,
hij had haar zelf opgevoed, vrij onder
het nauwlettend van de vaderlijke liefde.
Mevrouw de Rumbrye, die hare rede
nen had om het vertrouwen en de vriend
schap van Helena te winnen, had zich van
den beginne af vol voorkomendheid ge
toond en haar nooit anders dan vleiende
woorden toegevoegd.
Maar Helena wantrouwde mevrouw de
Rumbrye. Zij geloofde niet aan hare ge
negenheid. Bij wijlen maakte zij zich
zelve een verwijt van die koelheid, welke
haar in de tegenwoordigheid harer stief
moeder overmeesterde, maar zij had dat
instinktmatig gevoel, dat sterkei was en
dat zij niet had kunnen overwinnen.
Er bestond eene reden daarvoor, eene
levende reden, die Alfred Lefebvre des
Vallées heette, in het hotel woonde en het
liefst in destallen verkeerde. Die mijnheer
Alfred was niemand anders dan de be
minde zoon van mevrouw de Rumbrye.
Hij leefde als een voornaam heer en
was niet rijk. Wij zullen den lezer weldra
nader kennis met hem doen maken.
Herhaalde malen had de markiezin met
een groot vertoon van teederheid beproefd
het hart van Helena te peilen. Zij had
Wij moeten hun zeggen welk ons
einddoel is, welke inrichting wij
willen, wat er van den grond en zijne
bewerkers zal geworden in de toelco-
mende samenleving.
Vreezen wij niet de landbouwers af
te schrikken. Ik ken ze. Zij hebben
slechts schrik van de woorden en de
zaken die zij niet verstaan. Maar,
de grond aan allen, dus aan hen, in
plaats van de grond aan den edelen
heer die hem hcn vroeger ontstolen
heeft, of van den burger-capitalist
die hem hdn thans ontsteelt al de
vruchten van hunnen arbeid aan hen,
in plaats van, in den vorm van pacht-
som, naar den eigenaar gedragen te
worden het welzijn en de vrijheid
aan hen, in plaats van den staat van
ellende en afhankelijkheid waarin zij
leven dal alles zullen zij verstaan en
weldra zullen zij, gelijk wij, gelijk
de verstandelijke nijverheidswerklie-
den, communistische revolütionnai-
REN WORDEN.
Geachte lezers, wij vragen het u
Hebben de groene socialisten ooit anders
gesproken
Wanneer in dit programma van ede
len en van burgercapitalist wordt ge
sproken bedoelt men zoowel de liberalen
als de catholieken.
En zeggen dat de liberale bezitters
met de socialisten, die den roof van
hunne goederen aanprediken een kies-
verbond reeds hier en daar hebben
gesloten en op andere plaatsen in onder
handelingen zijn om een te sluiten.
La Chroniqüe, die het verbond van
blauw en rood meer dan eens heeft aan
bevolen, staat bij dat landelijk pro
gramma zoodanig uit haar lood geslagen
dat zij niet nalaten kan uit te roepen:
Met zulke buitensporigheden 't is
het eenig woord dat past voor die taal
van een razenden zot gèeft men
aan de behoudsgezlnden zulke sterke
wapenen dat hunne heerschappij op
den buiten zal bevestigd worden in
plaats van te verminderen.
Wij zouden, overigens, wel het ge-
zicht willen zien van de vrienden en
medewerkers van Le Peuple, die niet
weinig grondeigendommen bezitten,
uIm /.Ij in iitm bind nullen
lezen «Jat zij «Heven zijn
min welke de Inndbou-
wer» «Ie o]>breiigiit vnn
8 hunne rooverijen moeten
«ontrukken.
Landgenooten, prent dit programma
en de bemerkingen van de liberale
Chroniqüe in uw geheugen en herin
nert ze u als ge voor de stembus zult
staan.'In alle geval dat programma zal
u op tijd en stond herinnerd worden.
Van 's middags tot middernacht eenige
dienstdoende Apotheker, op Zondag i5
October 1900, M. Ghysselinckx, Mo
lenstraat.
daartoe alle hulpmiddelen van hare listige
beredeneerdheid te baat genomen, doch
het was haar niet mogen gelukken.
Helena was op hare hoede te recht of
ten onrechte had zij meenen te raden, dat
haar vermogen als eene prooi was beloerd
door mevrouw de markiezin om de karig
heid van het ncodlot ten opzichte van den
jeugdigen Alfred te vergoeden.
En hierin bedroog zij zich niet. Dit was
inderdaad het doel van de Creoolsche en
de koelheid van Helena verbitterde haar
zonder haar daarom van haar plan te doen
alzien.
Het bezit van dat vermogen was voor
haar of liever voor haar zoon eene lev :ns-
quéestie, en vast besloten om, ten koste
van welke middelen ook, de partij te win
nen, zag mevrouw de Rumbrye om ich
heen, naar den hinderpaal zoekende, die
haar den weg versperde.
Zij zag Xavier, die haar een aardworm
toescheen naast haren zoon zij was ver
ontwaardigd bij de enkele gedachte, dat
er eene zelfs verre vergelijking kon ge
maakt worden tusschen dien nietigen
Xavier en dien schitterende mijn) eer
Alfred Lefebvre des Vallées. Een geheime
woede ontstak in haar en nam hand over
hand toe.
In hare overtuiging ontroofde Xavier
haar de toekomst van haar zoon. En die
zoon was het eenige wat zij lief had.
Wij zullen spoedig het stormachtig ver
leden van die vrouw leeren kennen, die
Tegen de religie zijn ze niet, 0 neen
maar praten zijn geen oorden ziehier
wat de liberalen die och arme geen
zielken zouden willen conlrarieeren in
zake van religie, te Bergen in Hene
gouwen uitzetten dus hier in ons
land.
De kapel van het gasthuis is geslo
ten en er worden geene diensten meer
in gedaan.De nieuwe aalmoezenier mag
niet meer in hot gasthuis komen. De
zieken, indien zij de hulpmiddelen dor
kerk verlangen, moeten het formeel
vragen dan zal de directeur er over
spreken met de familie van den zieke,
en hij zal dan oordeelen of de priester
moet geroepen worden ja of neen.
Is dat niet schoon, en echt liberaal
De kapel gesloten en gocn diensten
meerdus zullen de Nonnen die er
zijn, verplicht weien op een ander gaan
mis te hooren, to communie gaan of
eene andere godsdienstoefening bij te
wonen. En toch zullen zij den dienst
moeten doen gelijk vroeger. Dat heet
de brave Nonnen het leven onmogelijk,
maken.
Maar 't is niet tegen de Religie, hoor!
O neen 't Is maar opdat de vrijheid
van geweten zou gewaarborgd zijn...
Zoo spreken de liberale judassen van
Bergen.
En de arme zieken dan Daar ligt er
een die zoo gaarne zou biechten hij
heeft bijna geene krachten meer om het
zonder scliroomen aan eenen liberalen
directeur te vragen. ..dan zal de libe
rale directeur er over spreken met de
familie.... de arme zieke kan intusschen
dood zijn.... en alsook de familie zou
toestemmen dat de zieke den priester
krijge, dan kan de directeur nog be
slissen.
Is liet hatelijk genoeg?...
Maar 't is toch niet tegen de Religie,
hoor 't ls maar opdat de vrijheid
van geweten zou gewaarborgd zijn...
De vrijhoid van liberale dwingelan
den, de vrijheid van liberale religie
haters, de vrijheid van liberale hand
langers van de hel, ja
En het hoofddoel Het gasthuis in
eenen leverancier van burgerlijke be
grafenissen veranderen.
Want er staat nog bij dat de prijs der
kerkelijke begrafenissen verhoogd zal
worden met den prijs van het vervoer
van het lijk uit het gasthuis naar de
kerk.
Neen, neen niet tegen de Religie,
hoor
Er staat ook nog dat alle godsdien
stige zinnebeelden zullen verdwijnen
Zullen de Nonnen nog een kruis op
hunne borst mogen dragen Zullen zij
nog een rozenhoedje aan een ziekbed
mogen bidden
Nog eens is het hatelijk genoeg?
Maar 't is het nieuw reglement door
onder een innemeiid uiterlijk eene diepe
verdorvenheid verborg. Wanneer een
schepsel zooals zij zich eenmaal een doel
voorgesteld heeft en een menschelijken
hinderpaal op haren weg ontmoet, dan
moet die hinderpaal vallen. Op welke
wijze dat komt er niet op aan. De Cre
oolsche was wel door hare onverzettelijke
wilskracht en grenzelooze stoutmoedig
heid markiezin de Rumbrye geworden.
Zij beschouwde den hinderpaal en zei-
de tot zich zei ven Weg daarmede
De heer de Rumbrye had, overigens,
van zijnen kant er toe bijgedragen om de
beduchtheid zijuer vrouw ten opzichte van
Xavier te vergrooitt n en voedsel gegeven
aan den haat, die daaruit moest geboren
worden. Hij had er, uit wraak misschien,
behagen in geschept, haar te verstaan te
geven, dat Xavier nog wel eens een lid
van zijne familie kon worden. Dit gaf
den doorslag, en mevrouw de Rumbrye
besloot dat voor: emeu met alle mogelijke
middelen te bestrijden. Wij hebben gezien
met welk een arglistigheid zij de vijande
lijkheden opende.
Er blijft ons nog de vervulling der be
lofte over om te spreken van haar zoon,
de onschuldige oorzaak van den wreeden
strijd. Hij was een lang opgeschoten,
blondharig jonkman, van meer dan vijf
voet, zeven duim, met moeite ademhalen
de onder de benauwden druk van vest met
corset.
De heer Alfred Lefebvre de» Vallées
de Liberalen opgemaakt voor het gast
huis van Bergen in Henegouwen (Bel
gië) en 't is de toepassing der echte
liberale princiepen van het Liberalis-
mus.
En toch zullen die kerels nog beweren
dat zij niet tegen de Religie zyn
En als de liberalen hier te Aalst
moesten meester worden, zou 't zelfde
gebeuren.
V Hl
Op het Congres van het Landbouw-
beroepsonderwijs, over oenige dagen to
Luik gehouden, heeft M. Derwa, land
bouwkundige van den Staat, de uitsla
gen aangewezen die door het landbouw
onderwijs in den loop der laatste 25
jaren bekomen werden.
De eerste uitslag van dit onderwijs is
de spoedige en wonderbare ontwikke
ling, in België, der landbouwvereeni-
giugen van allen aard.
Op 31 December 1903 telden wij 157
landbouwcomicen, 990 plaatselijke boe
renbonden, 275 land bouwmaatschap
pijen van verschillenden aard, 165
tuinbouwmaatschappijen, 319 kweek-
syndicaten voor de verbetering van het
geitenras, een syndicaat voor de verbe
tering van het varkensras, 12 syndica
ten voor de verbetering van het konij
nenras, -17 suikerbeetsyndlcaten, 860
maatschappijen voor aan of verkoop
van landbouwprodukten, 510 samen
werkende melkerijen, 8 landbouwkan-
toren, 359 Raiffeiseukassen, 887 onder
linge veeverzekeringen, 45 paarden
vel-zekeringen 35 geitenverzekeringen
Het nut dat uit al deze vereenigingen
voor de landbouwers voortvloeit is
oneindig en onberekenbaar. Zelfs in
dien men de onmiddelijke stoffelijke
voordeelen dezer daar laat, moet men
bekennen dat zij nog veel ander goed
te weeg brachten.
Met zich te vereenigen in Hun
lokaal leeren de landbouwers zich
onderling kennen en beminnen zij
onderrichten elkander in de uitoefening
van hun beroep zij bespreken de so
ciale, wettelijke eischen, enz., van hun
nen staat en laten desnoods- hunne stem
hooren aan de openbare machten.
Ziedaar talrijke voordeelen zoowel op
zedelijk als op sociaal gebied.
Dank aan het Landbouwonderwijs,
ziet men door de statistieken dal de op
brengsten der landbouwproducten met
16_ten honderd vermeerderd zijn van
1876 tot 1890 en deze vermeerdering van
opbrengst neemt alle jaren regelmatig
toe. Dit is voornamelijk aan liet gebruik
der scheikundige meststoffen te danken.
Men Lestatigt ook, sedert dat 't land
bouwonderwijs meer verspreid is, dat
werd door zijn kleermaker als een toon
beeld van een modepronker beschouwd,
hij had steeds den mond vol van paarden
en weddenschappen en dreef de ontvoog
ding zoo ver van zich te veroorlooven
bijwijlen op straat te rooken, hetgeen des
tijds voor zeer stoutmoedig gold.
Zijne moeder beweerde dat hij veel
geest bezatdoor dit telkens te hooren
zeggen, was hij het ten laatste zelf in
ernst gaan gelooven. Over het geheel ge
nomen was hij niet veel dwazer en inge-
beelder dan het gros der modegekken van
alle tijden en in alle landen.
Hij had de goedheid het door zijne
moeder gevormde plan, hem, mejuffrouw
de Rumbrye tot vrouw te geven goed te
keuren. Hij vond Helena een lief meisje
en had volstrekt geen afkeer van de vijf
maal honderdduizend franks rente van
den markies. Maar met zijne goedkeuring
was voor mevrouw de Rumbrye niet veel
gewonnen.
Zonder ooit aan de wellevendheid te
kort te doen, gaf de heer de Rumbiye zich
niet de moeite om te verbergen hoe weinig
hij het met Alfred Lefebvre des Vallées
ophad. Er was zoo weir.g kans met hem
ooit de hand te zien leenen aan eene echt
verbintenis van dien aard, dat mevrouw
de Rumbrye reeds van den beginne ai al
hare batterijen gericht bad op de ver
overing van Helena, aan wie haar vader
niets kon weigeren.
(Wordt voortgezet).