Vlaamsche Kermis, 2en, 3en, 9en en 10en Augustus,
Donderdag 16 Juli 1908 5 centiemen per nummer 62"e Jaar 4068
Wat is de oorzaak.
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst.
GODSDIENST, BUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID
STAD AALST
Heldin van het kwaad
Schoolkwestie.
De Fransche
en de Belgische rent.
EEN EN ANDEIt.
DE DENDERBODE
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week onder dagtee-
kening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week voor
de Stad 5 frank met den Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden fr. 1-75 voor dry maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwittantiën door de Post ont
vangen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men Schrijft in by O. Wan de Putte-Gooasens, Korte Zoutstraat, Nr 31
in in alle Postkantoren des Lands.
CIJIQUE HUUH.
Per drukregel Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1-00 Vonnissen op
3d® bladzyde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij accoord.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren Nota
rissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dynsdag en vrijdag
in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten bureele van
dit blad.
Aelel, IS Juli 190H.
Hoe dikwerf hoort men niet herhalen
wat is de wereld toch slecht geworden
De goddeloosheid wint altijd meer en
meer veld,maar ook eertijds hoorde men
niet anders dan van liberalen en catho-
lieken en nu spreekt men van socialis
ten roode en groene, anarchisten en
nog al meer.
En inderdaad 't is de waarheid. Maar,
geachte lezers, hebt gij er al eens ern
stig op nagedacht, do oorzaak gezocht
van dien betreurlijken toestand
Wie is de eerste oorzaak er van
Onbetwistbaar 't liberalism.
En 't bewijs zult ge vragen.
Het liberalism, vroeger zeer gema
tigd, is heviger om heviger geworden
iet heeft den Godsdienst met de politiek
vermengd en zoo heeft men het geloof
aan 't volk ontnomen.
De Godsdienst bestaat voor 't libera
lism nog slechts bij naam.
De leer van het liberalism bestaat
hierin dat men zich het leven hier op
aarde zoo aangenaam mogelyk maken
moet. Overigens dit is het doel waarom
de mensch geschapen is. Ja, men is hier
op aarde om te genieten zooveel men
maar kan.
De volksmassa heeft gedeeltelijk naar
dlevalscho leer geluisterd.
Men werkte en zwoegde, men onthei
ligde de zondagen cn feestdagen maar
't geluk bleef achteruit.
Dan zijn de socialisten opgetreden om
't werk der liberalen voort te zetten.
Daar het volgens de liberale leer hier
namaals niets meer bestaat en dus maar
van geprofiteerd, leeren de roodjes.
Liberalen en roodjes zijn hierover
dus 't accoord Eens dood, alles dood.
Maar over de wijze om van 't leven
teprofileeren zijn ze niet 't accoord. De
liberalen willen er toekomen door per-
door Mug. Leë.v.
32e vervolg.
An, gij zegt te veel., dat kan ik niet
verdragen... Maar ik weet dat men u al
wat moet vergeven.
Ik herhaal u, dat gij een gek rijt,
want tot welk doel zijt ge hier gekomen
Ora Laura de Dak te verleiden en met haar
tot een huwelijk te geraken. En hoe hebt
ge tot nu toe gehandeld, ezel In plaats
van trachten te behagen, hebt ge juist het
tegendeel bewerktgij hebt u op die ge
zelschapsdame, op dat vreemd wijf verslin
gerd, dat geenen cent bezit ik had beier
gedaan u niet te spreken, u in het slijk en
in de ellende te laten... En toch, ik ben
niet van zin uwe zotte streken een dag
langer te dulden. Van dit oogenblik zult gij
van die zoogezegde weduwe afzien, en gij
verplicht u. alles in 't werk te stellen om
het bij de erfgename weer goed te maken,
want, onthoud het wel, alles behoort haar
toe, nu het tweede testament verdwenen is
met den oude.
De man antwoordde met de grootste
kalmte
Gij hebt goed praten, An, maar ieder
een boezemt geene liefde in.
soonlijk werk en dan was hun kapitaal
gevrijwaard doch de socialisten door
geweld en verdeeling der goederen.
Waarom, vragen de socialisten, als
er toch geen God bestaat, als er geen
looner is van 't goede en geen straffer
van 't kwade, dat na de dood alles dood
is, waarom dan terugdeinzen voor de
manier op de welke men iets vast krij
gen kan
Ja, niet terug deinzen zelfs niet voor
moord, brandstichting, enz.
Volgens ons is dit zeer logiek gerede
neerd. En inderdaad, de liberalen zeg
gen dat wij moeten genieten en niet dan
genieten hier op aarde nu indien dit
waarheid is, dan hebbon wij ook 't recht
om de middelen, zelfs geweld, daartoe te
gebruiken... Zoo spreken de anarchis
ten...
De Godsdienst moet de grondzuil zyn
der samenleving immers 't is over be
kend eene samenleving zonder Godj
dienst is een kasteel in de lucht.
Geachte lezers Aangezien het libe
ralism den Godsdienst uitroeien, ons
naar de barbaarschap terugvoeren wil,
is het voor eenieder de opperste maat
schappelijke plicht het liberalism, uit
al zijne krachten te bestryden
Le Bien Public schryft
Wy vragen dat het onderwijs door
kneed zij met godsdienst voor ons, voor
de catholieken maar wy laten aan de
niet-catholieken alle vryheid aan hunne
kinderen een niet-godsdienstig onder-
wys te geven. En de catholieken, op
voorwaarde dat hun eigen recht goëer-
biedigd worde, zullen hoegenaamd niet
verhinderen dat het niet-godsdienstig
onderwys van de openbare besturen
hulpgoldon krijge. Het krijgt er van
nu af.
Het eenige middel, scliynt bet, om de
schoolkwestie bepaald op te lossen in
Stommerik I haar hart stond open
voor u, en ik had u immers alle wensche-
lijke inlichtingen gegeven Zij was zooda
nig voor u ingenomen dat gij haast geenen
voet hoefdet te verzetten, om hare gene
genheid te winnen. Doch gij hebt dadelijk
uwe belangen gedwarsboomd door uwe be
leefdheden ten opzichte van dat vrouw-
mensch en door de lafheid die gij toondet
bij het geval van dien gevloekten stier.
wantikwa8 da*r, ik heb alles gezien..
Met een beetje moed, gij hadt uwen
degenstok immers bij u, hadt gij kun
nen doorgaan voor een held, en er is geen
beter middel dan heldhaftigheid om het hart
eener vrouw te veroveren. Dat heeft mij
ook doen vallen...
Wel, onderbrak Frederik woedend,
indien ik een lafaard ken, gelijk gij zegt,
dan moet dit van u komen, want nooit heeft
men een Borluit daarvan kunnen beschul
digen.
Van mij bromde het wijf. Nu ver
liest ge den eerbied nog, dien ge mij ver
schuldigd zijt... Water ook van zij, mijn
leven is een lange strijd tegen het noodlot
en zoo de moed hier beneden immer be
loond wierd, zou ik waard zijn geweest
miljoenrijk en zelfs prinses te wezen. Maar
wat zuilen verwijtingen ons helpen Ze
kunnen niet baten. Kom, waartoe hebt gij
besloten
XVII
De aangesprokene antwoordde niet ter
stond hij scheen in gepeinzen verzonken.
een land waar menschen van verschil-
lige gezindheden nevens elkander moe
ten leven en kunnen eischen gelijkelijk
door de wet behandeld te worden, ware
als grondslag in de schoolwetgeving
het volgende beginsel te schrijven
Al de kinderen wier ouders geene
bepaalde som belastingen betalen heb
ben recht op kosteloos Iagor onderwijs.
Al de ouders die kinders hebben in
schoolouderdom hebben de vrije keus
der school en krygen een schoolbon
indien zij in de voorwaarden verkeeren
om de kosteloosheid to genieten.
De schoolbon zal door de ouders aan
de schooloversten hunner keus overhan
digd wordon en de schooiovorsten zuilen
uit de schoolbegrooting kunnen trekken
in verhouding van het getal hunner
schoolbons, op voorwaarde dat de
school het minimumprogram der wet
aanneme, zich onderwerpe aan het offi
cieel toezicht en dat men er de verach -
ting onzer nationale instellingen niel
onderwyze.
La Flandre Libérale antwoordt
daarop kort en klaar
Wat het stelsel der schoolbons be
treft, bet bevat in zich eene gelijke
verdeeling der hulpgelden tusschen offi-
ciëele en vrije scholen. Dat is iets wat
geen enkel liberaal gouvernement zou
kunnen aannemen,
Dat is do liberale onverdraagzaamheid
in al hare naaktheid
Hot stelsel van Le Bien Public zou
voorzeker de schoolstrijd uit de politiek
bannen. De rust onder de burgers ware
verzekerd.
Maar't is juist wat La Flandre niet
wil er zou dan geene kwestie meer
kunnen zyn zielen aan de Kerk te
ontrukken gelijk Laurent zegde.
Nu dit is juist het hoofdpunt van het
liberaal program, en daaraan wordt de
vrede onder de burgers en soms de
eendracht in de huisgezinnen geslacht
offerd
Waartoe ik besloten heb sprak hij
eindelijk, ik vraag me af, of ik wel kiezen
kan nu de zaken reeds zoover zijn geko
men.
Ik begrijp u niet, leg eens uit.
Wel, mijn toestand is zeer moeilijk
geworden, misschien wel gevaarlijk. Er is
hier vooreerst een man, die de waarheid
ten mijnen opzichte schijnt te kennen.
Wat zegt gij wie iB die man
't 16 de bewoner der Muksen, 't is die
Joris Zoetberg welke mij gisteren, bij het
middagmaal op Groenmeersch, gesproken
heeft over mijne gelijkenis met iemand,
dien hij te Batavia...
Hier zweeg Frederik, alsof men opeens
zijne keel hadde toegenepen.
An schokschouderde.
En daar zijt ge bezorgd mee sprak
zij. Voorwaar, gij hebt de noodige kracht
niet, om den rang te bekleeden, waartoe ik
u heb verheven. Maar toch, ik ben tevre
den dat ge mij dit zegt. Zoo die Joris
Zoetberg schijnt te weten wie gij inderdaad
zijt... Dan zal hij met mij te doen hebben
wee hem indien hij mijne plannen dwars
boomt... Ik heb de weduwe Bansak, zijne
huishoudster, in mijne macht, ik leg nog al
dikwijls de kaarten voor haar...
Doe toch niets zonder mij er van te
verwittigen, want men zou me kunnen ver
denken, na hetgeen er gebeurd is.
Bekommer u niet over hetgeen ik
doen zal, hernam de oude gebiedend; thans
moet gij maar ééne groote zaak voor oogen
Weken, ja zelfs maanden vóór de
laatste wetgevende kiezingeD, hebben
de liberalen en de socialisten geschermd
met hetgeen zy een beteekenisvol ver
schijnsel noemden, te weten, dat de
Belgische rent gezakt was door de
schuld, zegden zij, van de onbeholpen
bestuurwyze der Catholieke Regeering,
welke, zoomin in het buitenland als in
België nog eenig vertrouwen inboe
zemt
België werd slecht bestuurd België
ging naar den dieperik, naar bel
bankroet, naar het faillietzoo luidde
de alarmkreet, en, om hunne bewerin
gen nog meer kracht en eenen schijn
van waarheid bij zetten, vergeleken zij
den koers der Belgische rent met dien
der Fransche.
Wy hebben er dan op gewezen dat die
bewering, of beter die vergelijking
leugenachtig was, en dat alsdan de
Fransche rent zoo laag, ja nog lager
stond dan de Belgische.
De liberalen socialisten gingen even
wel voort met hunne leugens.
De kiezingen hadden plaats en de
catholieken zagen hunne meerderheid in
de Kamer van 12 op 8 komen.
Er was dus geene numerieke verster
king voor de Regeering, en, als het waar
was, dat 't vertrouwen in de Regeering
aan 't afnemen was, dan moest de uit
slag der kiezingen den koers de Belgi
sche rent nog meer doen zakken.
Nu, juist het tegenovergestelde is
gebeurd onze rente stygt voortdurend.
In de beurs te Parijs staat op dit
oogenblik de Belgische rent gek wo tee rd
aau 96,60 fr.. terwyl de Fransche rent
maar 95,25 fr. geldt en dat is nochtans
het land dat bestuurd wordt door man
nen naar het hart van onze liberale en
socialistische hoofdmannen
hebben, en dat is de achting en de gene
genheid van Laura de Dak winnen.
En zoo ik misluk vroeg Frederik.
Dat is te vreezen; maar 't zal uwe
fout geweest zijn. In dat geval zal nc mijne
woordjes zeggen ik wil daarmee wachten
tot het laatste.
En gij denkt niet aan het andere ge
vaar. want wij hebben geene bewijzen
van zijnen dood in OoBt-Indië... Die schut
ter, welken gij ontmoet hebt, sprak slechts
vanhooren zeggen...
Tut, tut, tut, laat mij gerustde zit
ting is geslotengij hebt gehoord wat ik
verlang en gij moet uwen weg nu maar
voortzetten. Als ik u noodig zal hebben,
zult gij het volgens gewoonte vernemen.
Frederik van Borluit wierp de waarzeg
ster eecen hatelijken blik toe, en verliet
haar, zonder een woord meer te zeggen.
Deze volgde hem eenigen tijd met de
oogen, terwijl zij onverstaanbare woorden
mompeldedaarna ging zij op dezelfde
plaats, met het hoofd in de hand neerzitten,
waar Joris ze 't eerst gezien had.
De schilder, wien geen woord der sa
menspraak was ontsnapt, waarvan hij ge
tuige was, sloop onhoorbaar van achter
den kastanjeboom weg en keerde peinzend
naar huis. Hij voelde zich onuitsprekelijk
verheugd over de ontdekking die hij had
gedaan, maar tegelijkertijd verdwaalde zijn
geest in het wargaren van gebeurtenissen,
die zich voor hem ontrolden, en vroeg hij
zich bijzonder af, wie eigenlijk die man
Wie zou er te klagen hebben over
gemis aan vertrouwen, de Catholieke
Regeering van België of de Radikaal -,
socia listisch- republ i keinsche Regeeri ng
van Frankryk
Maar er is nog iets anders aan te
halen dat ook bewyst dat het catholiek
Ministerie België goed bestuurt en dat
ons land vooruitgaat, veel meer dan het
socialistisch-republikeinsche Frankrijk.
België heeft 7 miljoen inwoners en
Frankrijk 30 miljoen ;nu, op maritiem
handelsgebied bedraagt het zakencijfer
van het kleine België juist den helft van
dat welk het groote Frankrijk, niet
tegenstaande al zyn geweld, bereikt.
Ziedaar hoe onze Catholieke Regee
ring het land naar den dieperik helpt
De geneverflesschen ia Rusland.
Het is bekend dat, in Rusland, het
Staatsbestuur alleen genever verkoopt
deze wordt slechts geleverd in verlakte
flesschen, waar de keizerlyke adelaar
op geprent staat.
Onlangs was eene commissie der doe-
ma (Kamer van vertegenwoordigers)
gelast het vraagstuk der dranken te be-
studeeren. Die commissie heeft een ver
slag overgelegd, waarin zij vraagt den
keizerlyken adelaar te vervangen door
een doodshoofd op twee gekruiste doods
beenderen, om aan te duiden dat de
fiesch vergif bevat, en om den verbrui
ker op zijne hoede te stellen tegen het
misbruik van dien drank.
De commissie stelt daarenboven voor,
op de etiket der fiesch te schrijven - O
mensch, alhoewel gy dezen genever ge
kocht hebt, weet dat gy een vergif
drinkt, dat u vernielt. Voor het te laat
woze, koop in het vervolg geene fles
schen meer. (Onderteekend Dc mi
nistervan geldwezen.
mocht zijn, waarop eene bedelares zooveel
invloed scheen uit te oefenen, wiens gelij
kenis met Frederik daarbij zoo treffend was
en die daarbij wezenlijk een Borluit scheen
te zijn
Kom, sprak hij tot zich zeiven, nu
heb ik bezigheid genoeg een vreeselijk
geheim ontrukken aan de tistigste en stout
ste der vrouwende samenzwering van
dien galeiboef en die oude heks verijdelen...
Ik wist wel dat ik mij aan allerlei zaken te
verwachten had, dat mijne rol moeilijk en
gevaarvol zou wezen, maar toch kon ik mij
alles zoo erg niet voorstellen, als het nu
wezenlijk is.
VIERDE DEEL.
I
Er is een man, die iederen morgen on
geduldig afgewacht wordt vooral op het
land, in het kasteel gelijk in de pacht
hoeve een man wiens komst altijd aange
naam is, omdat hij dikwijls datgene bij zich
draagt wat voor den mensch zoo aantrek
kelijk schijnt: het nieuwe, het onverwachte.
Ik wil Bpreken van den brievendrager.
Degene die Groenmeersch bediende kwam
daar tamelijk vroeg voorbij, en dewijl baron
van Sange gaarne zijne brieven en dagbla
den bij hunne aankomst wilde lezen, was
hij altijd op als de briefdrager kwam. Mevr.
d Aulneux noch Gondis stonden voor acht
uur op. (Wordt voortgezet.)
