De Denderbode
DE WEIDEN.
Boerenbedrog
Belgie aan de spits.
aan
-Zondag, 31 Dec. 1911
1
■si
s
LANDBOUW- BIJVOE6SEL
«NI 4450
Aan de talrijke lezers van ons
«Landbouw-Bijvoegsel» wenschen
wij een gelukkig en vruchtbaar
jaar. Wij danken al degenen die
in het verleden ons met hunne
belangstelling vereerden en zullen
trachten, in 19^2, dit vertrouwen
waardig te blijven door belang
rijke artikels en nuttige wenken.
DE REDACTIE.
met de wetenschap tot dekmantel.
Vele zaken kunnen uit verschil
lende standpunten worden be
schouwd en voordeelig of nadee-
lig zijn volgens het standpunt
waaruit men toeziet. Dit is ook het
geval met de scheikundige mest
stoffen, waarin landbouwers en
handelaars; doch niet op dezelfde
wijze, belangstellen.
De landbouwer zoekt meststof
fen die veel voedende bestanddee-
len inhouden, die onvervalscht
zijn en op wier uitwerking hij
moet kunnen rekenen om ze aan
te koopen moet hij zich steunen
op de wetenschap, op de recht
streeksche proefnemingen en op
de ondervinding.
De handelaar zoekt de grootste
winst zonder zich daarbij veel fe
bekommeren met de belangen van
den landbouwer, doch evenals
deze steunt hij op de wetenschap
om zijne aankoopen te doen, om
zijne waar bekend te maken, om
de reklaam voor zijn artikel er op
te steunen.
Beider belangen zouden zeer
wel overeenstemmen, moest men
in den handel soms de waarheid
geen geweld aandoen, moest men
uit cijfers en proefnemingen soms
geene verkeerde gevolgtrekkingen
afleiden, moest men onder den
mantel der .wetenschap soms gee
ne grove dwalingen verbergen.
Sommige rekiamen zijn zoo
ingekleed en berusten op zooveel
schijn van waarheid, dat het den
landbouwer bijna onmogelijk is
op te merken, dat de eenige
bekommering van den vérkooper
slechts bestaat in het plaatsen van
zijn product.
Het is betreurenswaardig dat
aldus de landbouwwetenschap
wordt gebruikt om den landbou
wer te misleiden en om hem geld
te doen verliezen. Zoo, bij voor
beeld, wetende dat het silicium
een der onmisbare bestanddeelen
van de planten is, ziet men som
mige stoffen als bijzonder gunsti
ge bemesting aanprijzen, omdat
ze, volgens de eene of de andere
ontleding 50 of 60 silicium of
keizuur inhouden, terwijl gewoon
zand, er soms 100 perbevat,
en als meststof te rechte wordt be
schouwd als van geener waarde.
Somtijds worden stoffen tegen
10
overdreven duren prijs als mest
stoffen verhandeld, omdat ze een
bestanddeel inhouden, dat in een
gansch bijzonder geval eene zeker
gunstige werking op den was
dom heeft uitgeoefend, maar
wiens noodzakelijkheid bij de
teelt nooit is bewezen geworden.
Ofwel nog wordt eene stof duur
der verkocht omdat ze een
bestanddeel in wat grooter hoe
veelheid bevat, terwijl nochtans
dat bestanddeel tot dan toe voor
nutteloos werd gehouden.
Ja zelfs de onoplosbaarheid van
sommige bestanddeelen doet men
gelden als eene hoedanigheid
Tot nu toe werd algemeen aange
nomen, dat een bestanddeel oplos
baar in water meer bemestings-
waarde bezit dan een bestand
deel, oplosbaar in sterke zuren
welnu die onoplosbaarheid zelve
doet men gelden als eene hoe
danigheid, bewerende dat daar
door de gewassen gedurende
langeren tijd van deze meststof
zullen genieten 1
in de werken over landbouw-
scheidkunde wordt onderwezen
dat alleen de oplosbare meststof
fen als dekmest kunnen dienen en
dat ze zelfs dikwijls nog met meer
voordeel worden ingewerkt.
Welnu hoort men nu soms niet
aan landbouwers verkondigen
dat ook deze of geene onoplosbare
stof als dekmest mag gebruikt
worden, en dat door de inwerking
der lucht sommige bestanddeelen
spoediger zullen beschikbaar
gesteld worden.
Wij vinden dat de landbouwer
een voordeeliger gebruik van zijn
geld kan maken, dan door mine
rale stoffen aan te koopen, wier
ontbinding hij moet verwachten
van den invloed des dampkrings.
De landbouwer moet zoohaast
mogelijk het uitgegeven geld
terugvinden hij moet meststoffen
koopen die hij door ondervinding
kent, of wier waarde op ernstige
grondslagen berustdaarbij moet
hij nog de voorkeur geven aan
die meststoffen, die spoedigst
door de planten worden benuttigd.
Hij moet wantrouwen koesteren
voor de uitbundige reklaam en
niet te veel geloof hechten aan
artikels,die onveranderlijk eindi
gen met eene bemestingsfor-
muul, welk ook het behandelde
onderwerp zij.
De landbouwer moet ook de
geldswaarde van verschillende
producten met elkander vergelij
ken en het voordeeligst kiezen.
Hij moet eindelijk zich niet tevre-
de stellen met de eenvoudige
opgave van het gehalte, hij moet
waarborg eischen, stalen nemen
en de wettelijk voorgeschreven
ontleding vragen.
Wij eindigen met de bemerking,
dat al het voorgaande bijna even
goed toepasselijk is op de veevoe
dermiddelen, omdat het ook bij
deze niet zelden waarheid is
hoe meer reklaam, hoe minder
waarde.
F. PlRARD
Landbouw-ingenieur
Landbouwers, die geene geleerdheid
bezitten, maar die ondervinding heb
ben opgedaan, zullen u zeggen dat na
klaver of luzern de graangewassen
weelderig groeien en goeden oogst
opleveren. Wij weten dat dit de uit
werking is der stikstof, welke deze
verbeterende planten in den grond
hebben gebracht.
Met toepassing van Sodanitraat
kan men tot denzelfden uitslag gera
ken en 't is daarom, dat bij granen-
teelt deze meststof nooit zal achteruit
gesteld worden voor een anderen stik
stof mest. In de vroege lente, als de
gansche natuur nog sch ijnt ingeslapen
te zijn, heeft het kleine roggeplanije
reeds zijn groei hervat't is op dat
oogenblik, dat er opneembare stikstof
moet voorhanden zijn noch organi
sche stikstof, noch amidische stikstof,
noch ammoniacale stikstof, kunnen
hier dienstig zijn, omdat de vereischtc
voorwaarden tot nitrificatie nog ont
breken het jonge plantje kan alleen
de nitrische stikstof benuttigen en 't is
daarom dat het nitraat meer en meer
zal gebruikt worden bij granenteelt
Wij dringen er op aan dat de uit-
strooiïng vroegtijdig moet geschieden.
Op. het Landbouwcongres te Namen
in 1901, hebben wij voor.de eerste maal
in Belgie de aandacht getrokken op het
bestaan van controleeree.iigingcn n
in Denemarken (Sectie IV melkerij).
Sedert dien tijd hebben,deze inrich
tingen zich over alle landen van Europa
verspreid. Belgie is evenwel verre ten
achter gebleven in deze beweging, en
de loffelijke pogingen door den Boei-en-
boncl aangewend, hebben tot op heden
maar weinig uitslagen opgeleverd.
Wellicht is de zaak hier niet ernstig
genoeg opgenomen, zoodat men ten
gevolge eener half degelijke inrichting
niet t-ot volledig bevredigende uits'agen
is gekomen.
In 1909 was het aantal controlveveoni-
gingen in Denemarken 530; in Duitsch-
land 207; in Zweden 662; in Noorwegen
146 in Finland 99 in Holland 98 in
Rusland 52: in Schotland 12. Nog andere
landen van Europa, waarvan het getal
inrichtingen niet gekend is, volgden
wellicht het voorbeeld van Denemarken.
Zelfs in de Vereenigde Staten Werd
reeds in 1905, te Fremon+, de eerste ron-
trolvereeniging gesticht, met dl leden,
bezittende te zamen 289 koeien. Iri 1910
bestonden aldaar reeds '>2 ;;:telijke
vereen igingen.
Hetgeen op de eerste plaat-- noodzake
lijk is tot het welgelukken rener on-
trolvereeniging is een bekv. aine con
trol beambte. Deze moet eene voldoende
vorming hebben genoten en do noodigè
ondervinding hebben opgedaan. l)e
Staatskonsulent Axel-Appel sprak over
den Kontrolassistent in 1898, als
volgt: «Deze moet grondige en practische
kennissen bezitten van al het werk dat
hij moet verrichten melkwegen, staal-
nemen, doseering van het gehalte, be
handeling van het Gerher-toestel enz.Hij
moet op de hoogte zijn van het onder
houd en de voeding der dieren. Geduren
de zes maanden moet hij een bijzonderen
leerlang voor kontrulassistenlen hebben
gevolgd en ten minste gedurende zes
maanden zal hij zich moeten geoefend
hebben in het gebruik van het Gerber-
toestel, in het berekenen en samenstel
len van rantsoenen,in het opmaken van
rekeningen, verslagen enz. Onnoodig eene
vtretniging te stichten indien men niet beschikt
over zulken controlbeambtei van hem hangt alles
af.
In Schleswig-Holstein wordt het
ambt. van controlassistent waargenomen
door jongelingen, die eene landbouw- of
melkerijschool hebben bijgewoond en
die daarna nog eene onmiddellijke vorming
van minstens twee maanden hebben genoten
de eerste maand aan het melkerij-lnsti-
tuut te Kiel, de tweede maand in eene
reeds bestaande kontrolvereeniging.
Te Kiel moeten de werkzaamheden
dagelijks plaats hebben van 9 tot 12 uren
en van «8 tot 6 uren, naar het volgend
plan 1° Voedingsleer 36 vóór middag
uren in de twee eerste weken 2° Melkt-
rijBacteriologie: 86 voormiddaguren in
de twee laatste weken; 3° Boekhoudende
namiddaguren in de twee eerste weken
4° M eikonder zoek en melken de namiddag
uren der twee laatste weken.
Wanneer men ziet hoe ernstig de vor
ming van controlbeambte in die landen,
waar deze vereenigingen zulke prachti
ge uitslagen opleveren, wordt opgeno
men, als men door ondervindingrijko
personen hoort verlclarendat het bestaan
der vereenigingen van deze forming
afhankelijk is, dan zal men begrijpen
waarom men in Belgie zoo weinig van
deze vereenigingen verneemt. De
beroemdste leeraar kan toch niet in eeni-
gen lessen een behoorlijk controlassis
tent* vormen, al was zijn leerling dan
nog een wonderkind.
Zoolang bevoegde personen de vorming
der controlassistenten niet behoorlijk
zullen ondernemen, hierin geholpen
door de openbare besturen, zoolang zal
Belgie het nut der Kontrolvereenigingen
moeten ontberen. Dit nut is nochtans
zoo groot dat men, zonder overdrijving,
al de prijskampen van rundvee, die bui
ten de medewerking van Kontrolver
eenigingen worden ingericht als on
doelmatig mag beschouwen.
Voorzeker mag het rasin aanmerking
komen, zeker moeten de uiterlijke vor
men hun aandeel in de beoordeeling
hebben,maar eene melkgevende koe,die
eene slechte melkgeefster is, een eere
metaal aan den hals hangen is kinder
werk.
Om bekroond te worden moet het dier
met hooge opbrengstcijfers staan aange
schreven in de registers der Kontrolver
eeniging, het moet zuiver van vormen
zijn en afstammen van beesten wier
opbrengstvermogen tevens groot was.
De beoordeeling. van melkbeesten op de
prijskampen moet berusten op punten
toegekend 1° aan het uiterlijke van het
dier, 2° aan de opbrengstcijfers van het
controlregister, 3° aan de inlichtingen
van het stamboek.
P. Pipers
Professor in Landbouwkunde.
Mexic'aansche geleerden melden de
ontdekking, te Chapultepec, van den
oudsten boom der wereld. Deze reus der
sparrewouden, een Cyprus Montezuma,
heeft een stamomtrek van 118 voet en
door wetenschappelijke onderzoekingen
kennen de geleerden hem den ouderdom
toe van ongeveer 6150 jaar. Ziedaar
voorzeker het 'oudste levend wezen van
onzen aardbol.
In een duitsch landbouwtijdschrift
Die Efnihrmg der Pjlanze verschijnen
de te Berlijn, wordt eene lijst medege
deeld van de gemiddelde oogsten per
hectare (1910,) in verscheidene landen
der wereld.
Wij kunnen niet wederstaan aan de
begeerte deze lijst onder de oogen onzer
lezers te brengen.
ti
U
1 t-
c=r
X
100k| 100k
100k
100 k
lOOkg.
125.2
22.8
28.1
25.1
175.5
7.9
6.9
5.8
7.2
8.4
8.7
8.4
6.9
33.7
j 19.9
17.0
18.5
18.4
131.9
,20.4
18 3
17.6
161.7
13.9
15.4
8.1
10.2
80.9
14.8
11.5
14.2
14.2
107.8
120.7
18.7
24.8
20.3
183.9
i 9.2
10.9
13 1
11.8
79.9
24 2
19.0
21.9
22.0
121.6
8.8
11.8
8.3
8.2
60.6
12.7
14.6'15.8
15.8
95.1
15.9
15.1 18.5
16.7
138.1
|13.4|14.0|15.3
13.51105.8
15 5 11.2
11.7
9.9
101.8
1 7.3
7.7
8.6
8.6
80.5
11.7
9.012.1
7.8
35.8
1 9.8
8.5 12.3
8.3
76.7
111.4I12.8;13.0
8.5
12.0
22.6
15.6,16.3
13.9
94.3
16.0 17.0 16.5
18.0 150.0
Belgie
Bosnië
Bulgarie
Duitsch jan d
Engeland
Finland
Frankrijk
Holland
Hongarie
Ierland
Italië
Luxemburg
Noorwegen
Oostenrijk
Rumen ie
Rusland
Serbie
Spanje
Turkije
Zweden
Zwitserland
Benevens de Europeesche landen
komen dan in deze lijst nog voor
Argentina, Chili, Canada, Uruguay,
Vereenigde Staten, Japan, Tunisie en
aan het h ,fd van die geheele wereld
staat de Belgische landbouw voor de
hoogste gr mopbrengsten. Dit strekt
deri belgischen boer tot eer
Meer dan ooit is het aan it r<* rlx-
dit jaar in de tuinen veer o. tijt ens
den Winter pit'en, waar J srroad
niet laag en tat i gelekt tr~
grond het iv zooverre aan
water, dai ondanks al d 'gons van.
najaar en "inter, er nog r.g
vocht zal voorhanden Jttj
staanden z:. indien nu t
omspitten niet al het nou
in doet trekke
Overigen humusachtig
ondergaat beter u heilzame
selen van verst wanner
omgespit geworden
Tegenwoordig moet dv laru!"Ouv or
zich toeleggen o: ra» htb«v-0:r.\ O?
eene kleine ut beid gron m<
hij zooveel mor-vBi',: doen groen mm
zoo weinig uit -av- mogelijk. De,
stand is ontstaan -ii het «teeds «iuurd i
worden van den a- -id
Anderszijds word? de prij.? 'v t e--
meer en moer i. mo m: nier
genegen is de landen ait i r «en
ten Jiadeele van ak.k«. -.
