no
Eenige beschouwingen
rond de A, W.
Zondag 16 Maart 1913.
5 centiemen het nummer
66ste Jaar 4574.
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan
GODSDIENST, HUISGEZIN EIGENDOM,
van de Stad en 't Arrondissement van Aalst.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
Week- tCalen der.
Uilen naar de Ularlaspelen,
op 2e PaasGhdag.
DE
Broot lïljjsieriespel in 5 Bedrijven
550 uitvoerders.
Uit den Besloten Tijd.
WILSKRACHT.
Uit mijn Congoleesch
dagboek
DE DENDERBODE
Dit blad verschijnt den Zaterdag van iedere week onder dagteekening van den
volgenden dag De prijs ervan is voor de Stad 3 frank met den Post ver
zonden 3,5o frank 's jaars, voorop te betalen. De inschrijving eindigt met
3i December. De onkosten der kwittantiën door de Post ontvangen zijn ten
laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij C. VAN DE PUTTE-GOOSSENS, Korte Zoutstraat, n. 3i, en
in alle Postkantoren des Lands
CUIQlüi SIJL'M.
Annoncen, per drukregel Gewone i5 centiemen Kleine Aankondigingen Ir. u,6o (3 a
4 regels) Reklamen fr. 1,00 Vonnissen op 3e bladzijde 5o centiemen. Dikwijls te
herhalen bekendmakingen bij accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet
teruggestuurd. Heeren Notarissen worden vriendelijk verzocht hunne inzendingen
te doen, uiterlijk tegen den Vrijdag in den voormiddag.
Voor de adverteutiën uit vreemde landen zich te wenden ten bureele van dit blad.
Aalst, den 15 Maart 1913
MAART.
Dc zon gaat op te 6 u. 28 m.onder te 5 u. 2.
De dagen lengen van den 1 tot 3), 1 uur 58 ni.
Volle Maan Zaterdag 22 Maart om 11:5(5 'sin.
10vang. v d. Z. Intrede van Jesus in Jerusalem
Mathh. XXI.
1(3 Zondag I'alme.nzondao. II. Heriliertus, hiss.
II. Eusehia, abdis. II. Juliana uit Ciciliè, mart.
H. Abraham., kluizen., en zijne nicht Maria.
17 Maandag H. Gertrudis, maagd H. Patritius, h.
18 Dinsdag H. Gabriêl aartseng H. lOjluard,
koning van Engeland, H. Cvrillus van Jeruzalem,
hiss, en kerkl.
19 Woensdag H. I.andoatdus, priester, H. Aman-
lius, diaken:
20 Donderdag Witte Donderdag.H. Wulphranus b.
21 Vrijdag Goede Vrijdag. H. Benediclus abt.
H. Seiapion, abt. H. Lupicinns, aht.
22 Zaterdag Paasciiavond. H. Cathraina van Zwe
den, maagd en H. Basilius, mart.
•••••«••••••••••••••••••••A*
Geachte Medeburgers
Dien dag wordier in de ruime zaal
van den Katholieken Werk manskring,
om 3 ure namiddag, mol de welwil
lende medewerking van Mevr. Van
Beeeh-BruylandtMevr. Sleghers en
Mej. Germ. Van Acker, laureaten van
declamatie der Koninklijke Conservato
riums van Antwerpen en Gent, en van
de beste tooneelspelers der stad, voor
de eerste maal opgevoerd
Woorden van E. P. Bauwens S. J.
Muziek van G. Pape.
Soli, gemengd koor cn orkest onder
de leiding van den toondichter.
Tooneelleider M. Ed. Van Hauwe.
Tafercel leider M. J. Thumas.
Nieuwe kostumen en d'ekors
Prachtige electrische verlichting dei-
zaal.
De Vertooning zal eindigen om 7 u.
Volgende Opvoeringen Zondagen 30
Maart en 0 April, om 3 ure. Maandagen
31 Maart en 7 April, 0111 5 ure. Bureel
open op de dagen der vertooningen, van
2 ure 's namiddags.
PRIJZEN DER PLAATSEN
Voorbehouden genummerde plaats
(zetels) 5 fr., fe bekomen bij E. H. Van
Cromphaut, Keizerlijke Plaats, 2.
le Rang 3 fr., 2e Rang2 fr. 3e Rang
1 fr., te bekomen alle dagen bij M. F.
De Looze, bestuurder der Stadswaag,
Hopmarkt, telefoon 118 ten lokale
Katholieke Werkmanskring, Korte Zout
straat, en ten lokale Katholieke Kring,
Groole Markt, alwaar men mits opleg
van 0 25 c., de plaatsen van le, 2e en 3e
rang kan voorbehouden.
Ex-Senator Picard, die om zijn rnak-
zeggend 011 striemend woord dat steeds
ten diensle van de waarheid staal, dooi
de socialen over boord werd gegooid,tee-
kende eenige maanden geleden heel lui
mig en bijtend het waar karakter der
Geschiedkundig Verhaal
door Petrus COSYN.
2* Vervolg.
De ouderling is afgemat, de landlieden
vormen een dichten kring om hen been ten
einde hun aan 't gezicht der Republiek te
ontdekken.
Verberg de remonstrans
Zegt hygend de priester.
Geef hier eerwaarde murmelt eone zachte
stem aan 's pastoors zijde ik draag ze
terstond naar'onze hoevo. Niemand zal ze
daar vinden.
En reeds heeft de misdienaar de remon
strans gevat cn snelt tusschen de boomen
heen.
Dat God hem boscherme
Murmelt ontroerd de priester.
Eerwaarde red u, zoggen de mannen en
jongelingen met angst.
Daar sprongen de sansculotten in den
hellen weg onder den kreet
Vive la Republiek.
Vier sterke boeren nnnon den priester
op en snellen het woud in.
A.W. Al dal geschreeuw en dreig-lawaai,
zegde bij is in den grond niets anders
dan de losgebroken woede van cenen
tegenstrever die reeds al te dikwerf in
zijne hoop werd teleurgesteld om aan
'I. gouvernementscholelken te geraken,en
kost wat kost toch ook eens zou willen
aan 't roer komen zooals men op Zon
en Feestdagen, wanneer de menigte naai
de trams stroomt, degenen die altijd do
laalsten zijn ziel stoolen en stampen om
insgelijks eens de beste plaatsen te kun
nen veroveren.
Nagenoeg in dien zin redeneerde de
oudsocialist, en hij sloeg den nagel op
den kop. Inderdaad, meer dan ooit had
den de socialisten verleden jaar gedroomd
ditmaal victorie te mogen kraaien.
't Waren dreigmenten zonder einde,
en overal zongen de logeknechten reeds
zege bij do voorspelling van den naderen
den val der dompers. Maar, het ging an
ders uitdraaien. De fameuze betooging
voor Algemeen Stemrecht en tegen de
Schoolwet, door de rooden en hunnen
verslaafden aanhang gehouden te Brussel
den 15 Oogst 1911, kreeg een klinkend
en verpletterend antwoord den 27 Oogst
te Leuven, waar zich' liet onvergetelijk
schouwspel ontrolde van honderdduizend
manifosteerende kalholieken. 't Was de
voorbode van den onsterfelijken triomf
van 2 Juni 1912 de rooden waren liet
hart in, al hunne droomen van zege
pralen en heerschen gingen in rook op,
en ze werden razend van de pijn en de
schande wanneer hun. die verschrikke
lijke nederlaag als een ijzig stortbad op
't lijf.viel.
Het land had dus uitspraak gedaan,
het verzette zich heel klaar cn duide
lijk legen eene onmiddelijke kieswet
hervormingvermits hel do tegenstre
vers met al hunne rumoerige betoogingen
voor A. S. wandelen zondt voor eeuwig
en drie dagen, en hen nog eenige zetels
ontnam ten voordcele van het Katholiek
Besluur,
Onze regeering, gezagsteund door eene
zoo prachtige zegepraal, bleef dus de baas
en was vrij van handelen.
Nu kwamen haar de socialisten liet
mes op de keel zetten,en ciscben Grond
wetherziening of.. Algemeenc Werk
staking
Het is waar, zoo brutaal gingen de
hoofdmannen eerst niet te werk want
zulk eene houding hadde door heel het
land eenen schalerlach doen opgaan,
vermits zij na zulk eene onbarmhartige
klopping nog zouden willen meester
spelen hebben Ze hadden het terrein
in de Kamers fijntjes voorbereid, ze
deden hunne handschoentjes aan, ze
speelden diplomaat, en de zoetgevooisde
Hymans sprak eene rede uit, een modi 1
van letterkunde wc bekennen liet heel
gaarne maar vooral een model van
politieke listigheid ze deden toogevin
gen,ze zouden het dreigen met die leelijke
A. W. maar laten varen hebben want ze
waren voor don vrede, indien... op voor-
waardo dat
Ze stelden dus voorwaarden, zij de
overwonnen met hun kolossale huis van
2 Juni op de maag Doch, onze groole
leider Woeslo waakte, en hij die nooit
vleit of kruipt of om omwegen maakt,
maar strijdt met open vizier en bloot
wapen, hij stelde aanstonds de betee
kenis van hot debat in 't ware daglicht
kort en klaar Heeren tegenstrevers
klonk het, gij schijnt dc pretentie le heb
ben ons hier de les le willen spellen, en
als uwe minderen te aanzien. We zijn.
hier de baas, we staan u geen duim breed
veld af, we doen geen toegevingen want
dat ware de ontelbare troepen ontmoe
digen die ons in de laatsle kiezing tegen
u hebben gewapend met hun stem en
hun vertrouwen.
Dat was ridderlijk en raak gesproken.
En zie, nu ging de kat te koorde. Op den
liberalen Hymans die zijn handschoentjes
Huilend en jammerend zijn de
en kinderen weggevlucht.
Vloekend springt de hoofdman der
sansculotten op het altaar en denkt er do
remonstrans nog te vinden.
IJselijke godslasteringen rollen uit zijn
mond nu hij zich in zijne hoop bedrogen
ziet.
Bij Marat, do buit is ons ontsnapt. Het
wild is gaan vliegen.
Dit wild beduidde den priester.
Het dorp en het woud doorzocht.
Beveelt vloekend de hoofdman
Yivo la Republiek I
Huilen de dronken soldaten en verdwij
nen tusschen het geboomte. Den blanken
sabel tot dc kerk, die daar stil vreedzaam,
onder zijne voeten in het dal ligt, di eigend
uitstekende mort de sansculotten overste
Oorlog aan u, hatelyke Roomsche Kerk,
lang genoeg beheerscht gij de volken, maar
uw val is naby Uwe fanatieke altaarbe-
dienaars die hot zinnebeeld der dwingelandij
tegen de groote republiek opruien zal ik
aan de doomon langs de baan ophangen ten
spiegel voor uwe dweepzieke volgelingen.
Uwe altaren zal ik verbrijzelen, uwe tem
pels afbreken dat geen steen er van over
blijft. Haat aan n, leer van het kruis, haat
in het leven, haat in het graf
had aangedaan, volgde de socialist An-
seele die zijn klauwen en tanden liet zien.
De roode kapitein,gewoon van het werk
volk als vee op té jagen, en in de mee
tings haat en tweedracht te zaaien, ging
er met heftige gebaren en hitsige stem
op los - Ha Ge lacht met onze vrede
lievende voorstellen Wee u de
werkstaking zal heel zeker losbreken, cn
reusachtig zal ze zijn, aloverweldigond,
en als er werkmansbloed vloeit dan zal
liet over u neerkomen, Heeren dei- recli
terzijde,die lijken op 'l geweten hebt!-...
Almaal cliché versleten rimram,
cffektmakerij die geen aarde aan den dijk
heeft gebracht en de rechterzijde geens
zins heeft doen zwenken uit liet spoor
van haren plicht. Tot daar, de belache
lijke houding der tegenstrevers in de Ka
mers. En daarbuiten
Wanneer Anseele, Vandervelde en Cle
altijd dit woord van -reusachtige werk
staking 1 op de lippen haddon,dan wisten
zij heel goed dat zulks eenvoudig weg
ijdele bluf was en gescherm met papieren
sabels, want huiten de Kamers zaten zij
deerlijk in nesten. Het land stoorde zich
weinig aan die grootspraak en bleef rus
tig. Alleen op sommige plaatsen in de
Walen, waar het een rot broeinest is
van socialisterij, kraaiden eenige haan
tjes vooruit en die wilden maar onmidde-
lyk de A. W. uitgeroepen zien.
Doch de datum werd op de lange baan
geschoven, totdat eindelijk de leiders
wier figuur in al dat comedie-spel zoo
karikaluuraclitig uitkwam, van den nood
eene deugd moesten maken en de A W.
mei veel gerucht van trommels en trom-
balen uitriepen tegen 14 April a.
Gij wist intusschen genoeg dat het voor
de - farce - was, niet waar M. Vander
velde, edelmoedige inan, die een bank-
briefke van 100 frs. liet vallen uit uwe
volgepropte geldtescli De A. W. zou
niet uitbreken, en brak ze uit dan zou
zij verre van algemeen geweest zijn, en
verre van vredelievend, want men wilde
hier eenvoudig eene daad van gewold
plegen m. a. w. alles liet een wreed
fiasco vermoeden, en de roode partij
reeds zoo ongenadig geklopt in de laatste
kiezing, liep gevaar in dezen strijd lie 4e-
maal te loor te gaan.
Om te staken moest er vooral veel geld
zijn, zoodat de brandkist der roode kop
stukken in gevaar kwam, en langs die
zijde waren zij het meest gevoelig.
Niettemin ging men voort met de ar
beiders op te hitsen en jacht le maken op
hunne spaarcentjes.
Het valt op te merken wat hatelijke cn
lafhertigc rol de socialen hier nog eens
te meer hebben gespeeld tegenover land
en volk. Op het oogenblik dat ons voor
spoedig België eenen oproep doet lol dn
vaderlandslievende gevoelens zijner zonen
en vooral nood heeft aan vrede en rust
op den vooravond zelf van de opening
der Gentsche Tentoonstelling, dat schoon
werk van eendracht 011 samenwerking
dat getuigen moet van onzen bloei en
welvaart op allo gebied, en zoovele klein
bedienden leven laat opdat oogenblik
aarzelden de socialisten niet, uit lage po
litieke berekening, het gemoed van be
drogene en gefopte werklieden op te
ruien legen de regeering, en alles in het
werk te stellen om den inwendigen vrede
tc storen.
Ziedaar, door luidsprekende feiten ge
kenschetst, de handelwijze eener partij
die door niets anders leefbaar is dan
door 10ariot.de en tweedracht, en voort-
durend speculeeren moei op de onwe
tendheidden zwakken wil en de ge
moedsvatbaarheid van arme werklie
den, om hen den haat in liet hart te
stampen nadat zij er hel geloof uitge
rukt hebben, en ze als willooze werk
tuigen le kantoeren.
Goddank, het schijnt dal do arbeiders
de oogen gaan openen en hel moe wor-
En mot een dreigend gebaar verwijderd
zich de lieete Jacobijn om zijne manschap
pen op te zoeken
En aan den hemeltrans scheen nog altyd
de maan, 't zachte oog van den barmhar-
tigen God, die ondanks alles, nog zynon
ondankharen zoon met liefdevol aanzag.
II.
Ten zuid-westen van het dorp ligt het
gehucht De Stockt gohecten.
Daar stond de groote ruime pachthoeve
van don boer Ost, eene oude door en door
krietelijko familie, met hart en ziel don
alouden kalholieken godsdienst der voor
vaderen verknocht.
Menig stuk vee had dc sansculot reeds
uit de stallen van den hoer geroofd, menig
maal 't huis van boven tot onder doorzocht
0111 den deken der gemeente die men dacht
daar verscholen tc zijn, te vinden, maar te
vergeefs.
Wat God bewaart is wel bewaard.
Heeft de oude boor Ost gezegd.
In den wijdon leunstoel in den hoek der
groote opene schouw z:t de tachtig jarige
landbouwer en rookt achteloos zijn pijpje.
den onder den hiel le liggen van valsche
volksvrienden zonder hart en zc nder ge
weten
De A. W. is dus ingetrokken, zij is he
graven De beleekenis van dit feit zal
aan niemand ontsnappen. De roode, parlij
is machteloos geweest hare dreigementen
uit te voeren zij heefl den duim moeten
leggen voor do krachtdadige houding der
I regeering en, het gezond verstand 011
I de onverschilligheid in zake A. W. van
liet meerendeel der werklieden, die nog
i to versch in het geheugen hebben, de
bloedige onlusten van 1902 en zoo zot
j niet waren hunnen boterham tc laten
j stelen of hunnen spaarpot stuk te slaan.
I Het dreigement houdt op, de klauwijes
j zijn ingetrokken. Nu gebruikt de vijand
weer list om dit prachtig affront te dek-
den, en 't schijnt dat hij de hand toereikt
aan het Gouvernement. om te onder
handelen, om vrede te maken.
Dat is eene taktiek waaraan wij ons
nil t zullen laten vangen. De wijze raad
der ouden «timeo Danaos et dona fe-
rontes» blijft immer van gewicht; - zwicht
u van eenen vijand die toegevingen wil
doen vertalen wij met het oog op den
huidigen toestand.
De rooden hebben zich in leelijke nes
ten gezetaan ons niet ze daaruit te
trekken
Hier dient herhaald wat volksvertegen
woordiger Wauwermans Zondag II. in
den Kath. Volksbond te Cureghem ver
klaarde
Wij kalholieken zijn niet bang
voor de uitbreiding van hel algemeen
stemrechtwij willen het ook aan de
vrouwen toestaan. Doch wij zullen de
kieswetten herzien wanneer hel ge
schikt oogenblik zal gekomen zijnen
in de mate van de billijkheid en de
rechtvaardigheid. -
Die woorden werden warm en eenparig
toegejuicht. Ten andere zij zijn maar de
weerklank geweest der plechtige verkla
ring van minister de Broqueviile in de
Kamerzitting van Woensdag 12 Maart 11
Op zeker hoflblijUen maar ook zeer uil-
drukkclijkcu en krachldadigen toon heeft
hij daar de tegenstrevers aan het ver
stand gebracht dat de regeering geen
enkele toegeving had te doen, en de
kieswethervO' ming eene kwestie is die
voor de stembus moet opgelost worden.
E11 M.Woestezelle ;.ogmaalsde puntjes
op de i's, eu vatte korlbondig en logisch
de hcele draagwijdte van hot debat saam:
De redevoering van den minister,
zegde hij, is de weerspiegeling van de
volledige overeenstemming die altijd tus
schen de regeering cn de meerderheid
bestaal met de. laatste wetgevende kie
singen werd hel kartel gestolen, dal
voor eerste werk zou hebben: het alge
meen stemrecht invoeren. En het kar
tel werd geklopt Dan kwamen de
socialisten met hunne bedreiging af
de regeering weigerde onder de be
dreiging le handelen. De oppositie ziet
nu van hare bedreiging af doch wij
zouden het programma van het
kartel moeten bijtreden 1 Da' zul
len we nooitDe openbare meening
van het land is met ons.
Dat heeten wij nagels met koppen.
Wat besluit valt er nu uit dit alles te
trekken De rooden hebben hier eene
groole zedelijke nederlaag bekomen
Het is thans voor elkondeon klaar en
duidelijk, dal zij al die beloogiugen voor
A. S. en A. W. eukel op touw hadden
gezet uil kiesreklaam, om zich boven
water le houden.
Zij hebben eens le meer bewezen dat
zij eene party vormen die met de belan
gen van het land voor geen centiem inzit
en zich alleen kan recht houden door
list en bedrog.
Hij alleen bewaakt de hoeve want al de
leden van het gezin en de dienstdoden ins
gelijks, zyn heengegaan om do nachtelijke
godsdienstoefeningen te plegen en de
jeudige misdienaar met zijn engelachtig
stemmetje was do kleinzoon van den ouden
boer.
De pyp wil den landbouwer maar niet
smaken, 't is goed merkbaar dat zijne
gedachten elders zijn want bywijlen fronst
hij do wenkbrauwen en stampt ongeduldig
met den voet op den vloer.
Goddeloos gepuis, mort hij. Dat is hier
uit het wulpschc zedeloos Frankrijk op
Vlaanderen aeèrgestreken als eene vlucht
hongerige gieren en raven, azend op buit
en plundering. Na ons het stoffolyk bezit
ontnomen te hebbi 11 wil men ook het heil
onzer zielen rooven, ons geloof, het kost
baarste wat ons onze vaderen hebben
nagelaten.
Grommelend werpt dc oude boor het
baardbranderke op den vloer dat in hon
derd stukjes verbryzeld wordt.
'k Wou wel zegt njjdig de ouderling, dat
ik al die Fransche ratten van Vlaanderens
bodem kon vagen, evenals die scherven
van den vlour. I>e duivel hale hen Onder
do logonaclitigo leus, vrijheid, gelijkheid
en broederlijkheid heeft dit vreemd jan-
Goddank, de werklieden beginnen te
begrijpen dat zij altijd de gefopten zijn
van ile historie en zij verlaten ineer en
meer de range dier oproermakers om
zich aan te sluiten hij ons katholiek leger
dat alleen strijdmet een waar volks-
proqramma, en het uitvoeren kan.
Thans roepen weerom vele belangrijke
vraagstukken legcrkwestie, schoolwet,
ouderdomspensioenen e. a. de aandacht
in van ons Kalholick Ministerie.
Even als in het verleden draagt de re
geering kalm hare volle verantwoorde
lijkheid,en zal onwankelbaar haren plicht
doen in alles,omdat zij overtuigd is dat
zij alleen de partij is die voor ons ge
lukkig land ware EendrachtRecht
vaardigheiden Vrijheid, die drie groo
le factors op de baan van den vrede
en den vooruitgangverzinnebeeldt en
vrijwaartDRIES.
Vaders en moeders neemt het niet kwalijk
dat ik u dees keer ter school brenge om u
een les te geven om uwe kinders, meest en
eerst de meisjes maar ook de jongens, van
jongs af wilskracht te leeren hebben.
Wilt zorgvuldig vermijden uwe kinderen
altijd zich te laten bekommeren met hunne
gezondheid, ontziet niet van hen bestand en
beslagen te maken tegen zekere kleine zeeren
of ongemakkelijkheden, tegen koude en hitte,
tegen regen of schuw weder. Een kind waar
in een hert zit dat moed heeft en wilskracht
mag de klas niet laten omdat het een tand
gebroken is, omdat het vriest of dat er
sneeuw valt; men mag een meisje in bed
niet steken omdat het klaagt vari zeer in het
hoofd of den buik. Hoevele personen, die
honderd keeren meer zeer hebben werken
niet den dag door op fabriek of elders, zonder
ooit eraan te denken van te klagen
Als het kind van jongs af gewend gemaakt
is moedige taal te hooren uit vaders en moe
ders mond, zal het later gedwee luisteren
naar de stem van meesters of meesteressen,
die herinneren dat de plicht niet smeekt of
schoon spreekt maar dat hij beveelt en ge
biedt, 't zal om te kunnen gehoorzamen wat
uit zijn goeste.kunnen doen en wat lijden en
verdragen.
Dit wil echter niet zeggen dat de gezond
heid der kinders te venv'aarloozen is, maar
overdreven zorgen,treuntjes op zijn vlaamsch
gezeid, maken enkelijk van het lichaam een
slaaf, onbekwaam de minste vefmoeidheid,
het kleinste ongemak te verdragen.
De jongeling slaapt een gezonderen, meer
verkwikkender slaap op het hard bed in de
kazern, dan op een te zachte matras de
soldaat weet dat bij ondervinding.
Niets is slechter dan een kind te bekeppen,
dan er altijd en overal meê bekommerden
bedaan te zijn, in plaats van moedige zoon
of dochter te worden, 't blijft een groot« kind,
waarin de wil altijd - klein blijft en niets
goeds vermag.
Als het hem verveelt of schreit zonder
reden, loopt niet sellëns er naartoe om hem
links en rechts te ondervragen. Er zijn uren
dat de tranen eene noodwendigheid en eene
verlichting zijn laat die dus een weinig
loopen dan voorzichtjes weg dit is moe
ders werk zonder de tranen te willen be
zien vertelt iets, dat pak heeft op uw kind.
Als ware het verhaal van een moedig werk
door ergens eenen jongen verricht, de ontbe
ringen, het lijden, eentwaar door een armen
kleine verdragen in eenen ouderdom dat uwe
kinders nog niets anders kennen dan leute
en genot. Is het niet om van medelijden le
traanoogen de geschiedenis van dat klein
meisje van drie jaar oud, dat veroordeeld
was om zijne arme ouders wat te helpen,
knoopen op kaïton te naaien, en dat de
naald door dat hard papier stak met hare
kleine handschoentjes aan haar handjes, zoo
dat het bloed er nog door stroomdehare
kleine vingertjes waren niet kloek genoeg
om zonder handschoentje de naald door te
steken.Vertelt zoo iets, gij, moeders, en
gij zult zien dat uw kind daar van in zijn
hoekje waar 'them wegstak, naar u luistert
zonder het te gebaren, schier zonder aan
dacht, maar al met eens dat het zal uitko
men, zijn oogjes afdroogen geheel beschaamd
over zijn kinderachtig en ijdel verdriet. En
eensdaags ook zal het woord dat heiligen en
helden gemaakt heeft in het diepste van zijn
geweten weerklinken wat anderen gekun-
nen hebben, wat anderen verdregen hebben,
waarom zou ik, op mijne beurt, dat niet
kunnen
hangel onze kerken gesloten, geplunderd,
de vreedzame monniken uit hunne eeuwen
oude bezitting gejaagd, en onze lieve oude
derder, die dc troost, steun en helper was
van armen en ouderlingen moetin dit guur
en ruig weder van hoeve tot hoeve dolen,
opgespoord door dit geboefte als een wild
dier.
Buiten knalt een geweerschot cn hoort
men haastig voetgotrappel.
Ten prooi aan oen onbestemd gevoel van
angst en schrik staat de ouderling met
moeite recht en blikt met wijdgeopende
oogen starlings naar de deur die in den
langen gang uitkomt, als wacht hij zich
aan eeno vreemde verschijning.
De deur vliegt open cn een knaap stort
als levenloos op de vloer neder met beide
handen de groote zilveren remonstrans vast
houdende.
Help grootvader
Gilt de knaap noervallendo en steekt de
remonstrans den ouderling toe. Bevend
strompelt do cude man naar de voordeur
maakt ze vast en keert tot don knaap terug.
Deze ligt op do zijde en houdt immer het
Venerabel vast, gansch mot bloed bespat.
Zijn gelaat is bleek als dat van een
doode, slechts hut hijgen zyuer borst duidt
aan dat het leven hein nog niet ontvlood.
door PETRUS COSYN.
TERUG NAAR T VADERLAND.
XLVUI.
Lukonzolwa 28 November. 't Af
scheidsdiner aan M. Wathelet en de mis-
sionnarissen van Luanza. De glazen opge
heven en geklonken op 't wederzijdsch
geluk en op een... mogelijk wederzien.
Mgr Do Hemptinne vertrok Dinsdag naar
E/v. Mijnheer Thiberghien was hem met
zijne boot van Kilwa komen afhalen.
Rond den middag vaarden zij voorbij Lu
konzolwa van onder mijne verandah zag
ik het ranke bootje de blauwe golfjes
klieven en met mijn wit tafelkleed aan
eenen stok gebonden wuif ik ben een
liartelijken groet toe, een vroolijk over
morgen volg ik u. Mijn gasten zijn ver
trokken, de zwarten maken mijne kof-v
fers gereed om morgen met bet krieken
van den dagopte breken,want tengevolge
lichte herstellingen kan de stoomboot
E Wangermeé geen dienst-doen en moet
ik te voet naar Kilwa, eene laatste maal
doorwandel ik de dreven, parken en ho
vingen een vaarwel zeggend aan alles.
Alhoewel 't harte vol vreugde, bij de ge
dachte mijne lieve moeder weldra aan
mijnen jagende» boezem te zullen druk
ken, mijne geliefde broeders en familie te
gaan terug vinden, is 't afscheid aan
Lukonzolwa dit natuurschoone oord. mij
smartelijk.Die hooge met groene boomen
bekroonde bergkruinen, die valleien met
zilveren waterloopen doorsneden, die
bruisende schuimende watervallen, soms
woedend opspringend of een droomend
zacht lied neuriënd, die zwarte woudkin
deren, met hun onbedorven hart, hunne
natuurlijke ingevingen en gebreken zijn
mij duurbaar en lief geworden. Doch de
plicht gebied vaarwel, vaarwel alles wat
hier eenmaal mijn vreugde, mijne trots
uitmaakte.
29 November. Om 5 ure appel. Eon
kort doch voedzaam morgendmaal, een
laatste meewarige blik op Luwa's schoon
omgeving en "koloké* riep ik mijne dra
gers toe, kolokè hou. hou, kwenda
na Lubombaschi, antwoorden mij de 15
dragers als uit een mond en de karavaan
stelt zich in beweging. Doch eene verras-
sing.lk kom aan de rivier en wil de brug
oversteken, toen een luid gohennik mijne
ooron trof. Caesar, mijn lief paardje, de
trouwe gezel mijner morgend en avond
wandelingen, komt mij nageloopen om
mij een laatste groet te brengen. Caesar,
trouw hart, ja jongen, ditmaal kan ik u
niet meenemen, 't is vreemd hé, gij die
gewond waart alle morgenden aan mijne
deur te komen om een brokje suiker tc
krijgen en mij daarna op/uwen rug door
hergen en de valleien di'oegt, thans ver
trek ik alleen. Dit was voor mij nog het
smartelijkste afscheid van allen. Ik doe
de karavaan stilstaan, mijne voorraadkist
openen en neem er suiker uit. Vroolijk
snoept Ctesar het op en ik,— hoe kinder
lijk tocli hé druk een kus op den muil
van het trouwe dier, en twee tranen, de
eerste rollen over mijne wangen en val
len op den kop van mijn duurbare vriend.
Doch weg, weg van hier, een klop met
do hand op den hals on hennikend draaft
Cmsar naar den post terug.
Wordt voortgezet.
HET KRUIS
Daar liaugt Ilij doodsbleek |in deu gloed
en stralenkrans van 't vurig blozen
dor open wouden. Roode i'oozeu
van dik geronnen heilig bloed
omkransen 'i hoofd eene breede vloed
drenkt i aangezicht op handen, voet'
on borst zoet geuren liefderozen,
geboren uit den haat der boozen.
o, Vuurkolom, in 't donker veld
der wereld ons tot baak gesteld.
daar woeste nijd en liefde oin slaven,
uw vlekkeloos en heilig licht
illijn rauke levensbootje richtt*
en slure naar de veilg'e haven. J. M.
Martinus Marten
Snikt de oude man en buigt zich weonend
over zijn kleinzend.
O Martinus, mijn jongen, myn kind.
E11 zware tranen biggelden den ouden
mail over liet gelaat.
De knaap opent de oogjes en lispelt met
zwakke stem.
Grootvader.,., sansculotten.... Remon
strans.... verber...
Ach mijn kind... myn arme jongen...
Stemt de ouderling en wringl wanhopig
de handen.
Kom wil ik u op uw bed doen Gij zijt
gekwetst.
Hardnekkig schudt de knaap het hoofd
De Re... mon... strans...
Murmelt hy nauw hoorbaar, en sluit de
oogjes.
Luide kolfslagen weergalmen op de
buitendeur.
Au nom de la Republique
Klint liet bevelend.
Thans begrijpt de ouderling wat do knaap
wil beduiden, met zijno bevende handen
neemt hij de Remonstrans, die aan de han
den van het kind is ontglipt en in een bloed
plas ligt.
Verboden nadruk. (Wordt voortg.)
