DE
Zondag 13 Juni 1913
in oorlogstijd 5 centiemen het nummer
68"* Jaar IV" 4657
KATHOLIEK NIEUWS- I V AANKOND1GINGSBLAD
VAN DE PUTTE-GOOSSES
Bekendmaking.
PARLEMENT.
Kronyke
OORLOG
in Behjie en in Frankrijk
DENDERBODE
Abonnementsprijs 3 frank 's jaars
Men schrijft in te Aalst
31, KORTE ZOUTSTRAAT, 31
DRUKKER-UITGEVER
AANKONDIGINGEN
Kleine één maal 0,75 fr.twee maal 1,25 fr.
Gewone annoncen 0,15 fr. de regel.
Vonnissen, sterfgevallen, enz. 0,50 fr. de regel.
Dikwijls te herhalen volgens akkoord.
Etappen-Inspektie 4.
Gent, 5 Juni 1915.
Aan de gemeente Schoonaarde op welks
gebied den 24 April twee maal werd ge
poogd door het leggen van steencn en
stukken ijzer op de riggels, de spoor
treinen te doen ontriggelen, is op bevel
van het opperkommando van het leger
eene dwangboele opgelegd van 5000
mark.
2. Aan de gemeente St-Gillis op wiens
gebied in den nacht van 7 April 1915 een
signaal lantaarn, behoorende aan de
statie van Baesrode Zuid onwettelijk ont
vreemd en vernield werd, is op bevel
van het Opper-Kommando van het leger
eene dwangboele opgelegd van 5000
mark.
Dit brengt ter openbare kennis.
De overste van het burgerlijk beheer,
von KEUDELL,
regeeringsraad.
Dag Bode Kom je
weqy wat parlesanten
Voor cenige minuutjesja.
Hoe stellen onze vrienden het
allemaal
Och Bode de dagen...
de weken... de maanden gaan
voorbij, en er komt geen
nieuws...
Welk nieuws verwachten de vol
keren dan wal
Bodo O weet ge dat niet Ziet ge
dat niet Elkendcen snakt en smacht,
zucht en tracht -naar het einde... naar
den Vrede
Ja, naar den Vrede!... Op ieder
blad van het evangelie staat dat zoete
woord geschreven, waai- thans zoovele
harten om smeeken, gelijk de dorstige
uitgeputte karavanen in de woestijn roe
pen en kermen om eenen dronk water...
Een zoet en schoon woord dat het
menschdom, eilaas, heeft vergeten Pax
tecum De Vrede zij met U lieden
0 Bode indien de kopstukken van
sommige landen dio woorden hadden
onthouden, zij zouden alzoo niet roeke
loos het vuur aan de lont gestoken heb
ben, en gansch Europa te vuur en te
vlam gezet.
Dat moogt ge nog zeggen Iedere
vorst, iedere regeerder zou er nochtans
zijn geluk en zijn trots moeten in zoeken
(en dat alleen ware echt geluk en recht
matige fierheid) het woord van den
Zaligmaker tot zijne onderdanen te kun
nen sturen De Vrede zij met U Leeft
allen gelukkig en broederlijk onder mijn
bewind Zulke vorsten zijn een zegen
voor de menschheid. Aldus was het rijk
van den Graaf van Vlaanderen. Karei
den Goede (1119-1127), die gelukzalig
is verklaard, een ware weldaad voor het
volk. De heilige man werd vermoord in
oene kerk te Brugge...
Hoe kwam dat toch, Bode
Ons Heer had ook zijn vijanden...
Laster, nijd, haat schieten hier zoo weel
derig op gelijk ruige, moorddadige distels
die hun trolschen kop opsteken tusschcn
het goede en voedzame koren. Aan de
schoonste vruchten knagen de vuilste
wormen het eerst... Ook Jacob Van
Artevehle (1285-1345) die de - Wijze
Man werd geheeien, en zooveel voor
ons Vlaanderen heeft gedaan, viel in zijn
eigen huis te Gent, onder den dolk van
laffe moordenaren... Maar in de geschie
denis staat hij hoog op een voetstuk ver
heven gelijk een heilige in onze kerken,
en rond zijn hoofd is een dubbele straal
krans zijn liefde voor het volk, en zijn
dood als martelaar...
Ja Bode daar hebben wij nog
hooren van vertellen... Wij hebben daar
ergens iels van gelezen in een schoon
volksboek...
Onze groote romanschrijver, Hen
drik Conscience, heeft over het leven en
den marteldood van Jacob Van Artovelde
een zijner prachtigste werken geschre
ven. Daarin staat de volksheld van
Vlaanderen met onsterfelijken luister
verheerlijkt, golijk gemijterde en ge
kroonde bisschoppen op een schilderij
van Rubens, of in de glasramen onzer
heerlijke St Martenskerk... Zoo gaat het
altijd de vorst die zich waarachtig heeft
beijverd om onder zijnen scepter een
land en een volk gelukkig te maken, laat
eene gezegende herinnering na bij de na
geslachten en zijn schoonste belooning
is deze dat hij met een rustig hart en
een rein geweien mag verschijnen voor
den Allerhoogste, als Pietje de Dood hem
hier beneden zijn staf komt afnemen.
Ziedaar een groote waarheid...
Donken al dezen die een kroon op 'L hoofd
dragen, er wel genoeg aan
En toch, vrienden, liet licht van
die groote waarheid zou gedurig voor
hen moeten glinsteren en flikkeren, veel
meer dan do diamanten of de robijnen in
hun kroon Ziet eens hoe ons land ook
voorspoedige en vredige dagen heeft ge
kend onder de vaderlijke regeering van
Albrecht en Isabella. (1599-1621). Zij
hechtten onzen roemrijken Rubens aan
hun hof, en deden allerwege met het
houwen van kerken en kloosters, een
wonderlijken bloei voor godsdienst en
kunst als een zon over onze streken op
gaan... En de Oostenrijksche keizerin
Maria-Theresia Onder haar bestuur
(1740 1780) mochten onze voorvaderen
ook in vrede en peis hunne zondagspint
drinken, en de geschiedenis heeft niets
dan lof en dank over voor hare nage
dachtenis. En nu lot over de ooren inden
dompel zitten? Maar was het niette voor
zien Hoe ging het sedert lange jaren in
de groote landen Het evangelie werd
op zij geschoven, of onder de voeten ge
trapt, of op farizecsche wijze op het kus
sen van den troon opengelegd maar
intusschen gingen de oorlogshudjetten
hun zotten gang, en 't was altijd dezelfde
klok die de volkeren met schrik hoorden
luiden Meer soldaten Meer kanons L.
En nu, als 't spel op den wagen is, en do
oorlogszuchtigen in hun handen mogen
wrijven, is 't altijd koekoek-ééu-zang
meer poer 1 Meer bloed
't Is om van te griozelen En dat
duurt nu reeds zoovele maanden En
komt er nog geen einde aan, Rode
Dit vraagpunt is zoo duister
als een maneklips Wie geraakt er wijs
uit? De verschillende oorlogsberichten
welke ons toekomen, zijn zoo tegenstrij
dig aaneengeflanst gelijk een karnavals-
rok
Wat moeten we dan doen in al ons
miserie De pijp aan Maarten geven De
moed in de schoenen laten zakken De
armen langs 't lijf laten hangen
Niets van dat alles, vrienden 1 Maar
moedig en volhardend in onze hoop en in
ons gebed, zoo moeten we do gebeurte
nissen afwachten die komen zullen...
Adieu
Tot ziens Bode
Leest en verspreidt
-DE DENDERBODE.
Van het merkweirdigste dat er voorge
vallen is sedert de maend September 1792.
Inval der Franschenin België.
Hun inval in Brussel. Bombar
dement van het kasteel van Ant
werpen.
Den li dito,'s morgens om vyf ueren
hebben de Fransche bezil genomen van
de stad Brugge nao dat zij insgelyks (het
zelfde) gedaen hadden met de stad Mee
nen en Cortryk.
Den 12 dilo,'s morgens 0111 thien
ueren kwam binnen de slad Gent eenen
trompetter en dry officieren, om de stad
uyt naem van de Fransche op to eys-
schen en in den naeiniddag heeft den
franschen generaal de la Bordonnaye,
commandant van het leger van hel Noor
den, bezit van 'leze stad genomen, nae
dat hem door een deputatie van hel ma
gistraat de sleutels waeren aengeboden
seffens nae syne aenkomste heeft hy de
volstrekste hevelen gegeven lot hel
onderhouden der goede order en om de
ruste le handhaven.
Den 13 dito, nae dat de Fransche
troupen binnen de stad Gent waeren ge
trokken, heeft men alom hol keyzorlyk
Waepen (het wapen dor Qoslenrijksche
regeering) weggenomen, en men heeft
het standbeeld van Keyzer Caret den V
op de vrydagmerkl afgetrokken.
Den 14 dito zyn de Fransche binnen
Brussel gekomen, onder aenvoeringe van
den generael Dumouriez, en syne gege-
vene bovelon lieten geene do minste vree-
ze voor de algemeene ruste. (1)
(i) Dynsdag 13 November (J792), op
den middag, om twelf uren, begonst men
in Brussel te hooren schieten, niettegen-
staende dat het al van 9 ure had geduert,
maer dat en waeren nog maer geweer
scheuten geweest; maer om twelf en half
begonst het kanon seer dapper, sonder
dat iemand wiste wat het was. Van den
eenen kant peysde men dat het do Fran
sche waeren, maer van den anderen kant
en kon men het niet gelooven, omdat de
volle spraok onder het volck was dat het
capitulatie was en dat sy den vyflhienden
souden in Brussel gekomen hebben (de
franschen),en dat de Fransche cn de Oos
tenrykscho malkander op den Savel sou
den afgelost hebben, maer heel contrarie
was dit gesegd, want in plaets van min-
nelyk uyt te gaen kwamen de Ooslen-
ryksche eenen groolen tegenstand te bie
den, en waeren buyten de Anderlegsche
poort aen 't vechten geraekt, soo dat hel
geschut duerde tot vyf uren savonts, als
wanneer den trompette der Fransche
binnen de stad kwam, waer nae volgde
eenige van de Brusselaers die onder den
selven dinst waeren. (Die in de rangen
van 't fransch leger tegen do Oosten
rijkers hadden gevochten.)Alles was ver-
blyd, sy moesten bynao niet gaen want
het volck droeg hun weg die hun kwa
men omhelzen, en men hoorde niet als
vreugdegeroepen Viva de nalionael
Als de voorseyde Brusselaers by hun
ouders en vrienden geweest waeren,
moesten sy wederkeeren buyten de poort,
soo dat de Fransche dien nagl daer syn
blyven voorliggen alsof er iets soude
voorgevallen hebben, want de stad was
naer den hoogen kant nog vol kyserlyke
troupen. Tol dien eynde hadden de Fran
sche bevolen dat de burgers moesten
licht aen hun vensters zetten, hetwelck
nog al eenige dagen daer naer heeft moe
ten geschieden, soo dat veel menschen
dien nagt niet durfden slapen gaen, waul,
men was gelyk verlicht als men smorgens
hoordeluyden.
Woensdag, den 14 dilo, smorgens
om acht uren, schoot het kanon, alswan-
uoersy heel triumphant (de franschen)
binnen de stad kwamen. Alles was te
been om gaen te sien, groot en kleyn
verwijlekomde hun seggende Nu syn
wy verlost uyt sulke slaverny en tyranie.»
Het savonts, ten 8 uren,schoot hoL kanon
onder liet geluyd van al de klokken van
Brussel, wanneer de vreugd wederom
vernieuwde onder het geroep van Viva
de Fransche Viva, ons verlossers
Maer het was wel lot ons verdrietmen
meynde verlost te zyn van eene lyrannio,
maer men viel nog in een grooter.
Den 15 en 16 dito zyn de Fransche
troupen binnen Mechelen en Leuven ge
trokken alsook den 17 dito binnen de
slad Namen,
- Den 18 dito zyn de Fransche troupen
om vier ueren naemiddag binnen de stad
Antwerpen getrokken.
- Den 28 dito, om dry ueren namid
dag, heeft het fransch leger hot Bom»
bardement van het kasteel van Antwer
pen (de laatste Oostenrijksche sterkte)
begonstde eerste bomben hebben het
vuer in de Magazynen gesteken, en de
Fransche hebben met alle hevigheyd het
bombardement voordgezet, zoodaniglyk
dat de belegerde gevraegt hebben om te
capiluleoron, den 29e om 11 ueren voor
middag. Volgens eenen artikel der capi
tulatie hebben de Costenryksche troupen
den 30e omtrent den middag hot kasteel
gernymd, met alle de krygs-eer-tee
kenen.
In deze maend November hebben de
Fransche troupen bezit genomen van alle
de steden van Vlaenderen, Braband, He
negauw, &c, al waer sy deu vryheydsboom
hebben geplant.
- Den 7 December is lusschen Luyk
en Hervc eenen voorval geweest, tus-
sclien de Oostenryksche troupen en de
Fransche, maer de Keyzerlyke verster-
kinge onlfangen hebbende door de gene
raels Clarfayl, Lilien en Diesbach,
moesten de Fransche eyndelyk voor de
grooto magl wyken.
- Den 15 dito is den generael Clarfayt
(een belg) met den overschot van het
Oostenryks leger tot Keulen aengeko-
men hy heeft zig meester gemaekt van
het wacpcnluiys aldaer, en hy Jieeft be
sloten zig aldaer te verdedigen.
(Vervolgt.)
Den 17 dito, nae noen, wierd den
staek waerop stond den hoed van de vry-
heyd in 't midden der Groote merkt ge
plant, waer voor al de klokken van de
stad moesten luyden nae welke plan
ting sy de waepens van den vorigen sou-
vereyn (Leopoldus II) ende eenige postue-
ren (standbeelden) aftrokken. Maer de
vreugd van velen en was dusdèenig niet
meer als den eersten dag. want men be
gonst al le sien waer men tliuys was.
(Uit de Kronijk uitgegeven
door Galesloót.)
Duitsche Berichten
van het Groot Hoofdkwartier.
Westelijk krijgstooneel.
BERLIJN, 5 Juni. Men betwist
elkaar nog steeds de overblijfselen der
suikerfabriek van Souchez, welke op
nieuw in handen der Franschen is. Iu de
nabijheid van Neuville werden do vijan
delijke aanvallen afgeslagen.
Wij hebben bommen geworpen op het
vliegpleiu van Dommarleinonl, nabij
Nancy.
BERLIJN 6 Juni. Aanvallen tegen
onze stelling aan de Oostelijke helling
der hoogte van Loretle, zijn met groote
verliezen voor den vijand afgeslagen
het gevecht duurt nog siechts voort rond
eenige vooruitspringende loopgrachtdee-
lcn.
Heigeen nog overblijft van do suiker
fabriek van Souchez is nog in handen der
Franschen.
In het dorp Neuville verloren wij twee
groepen huizen.
liet ontploffen van onderaardsche mij
nen, verwekt door den vijand, in Cham
pagne, bleef zonder uitwerksel.
Wij hebben gisteren eenen stortvloed
bommen geworpen op de versterking van