DE
Groot Parlement
Gemeenteraadszitting
Zondag I!) September 1915
In oorlogstijd 5 centiemen liet nummer
68su' Jaar \°467l
KATHOLIEK NIEUWS- El\ AANKONDIGINGSBLAD
VAN DE PUTTE-GOOSSENS
EEN BEETJE WETENSCHAP
DENDERBODE
Abonnementsprijs 3 frank 's jaars
Men schrijft in te Aalst
31, KORTE ZOUTSTRAAT, 31
DRUKKER-UITGEVER
AANKONDIGINGEN
Kleine één maal 0.75 fr. twee maal r.25 Ir.
Gewone annoncen 0.15 fr. de regel.
Vonnissen, sterfgevallen, enz. 0,50 fr. de regel.
Dikwijls te herhalen volgens akkoord.
Aalst, den 18 September 1015.
over Napoleon's winter-
veldtocht in Rusland, in
1812.
(1® Vervolg)
Napoleon dus..
Ha Bode Ge komt
ons 't vervolg geven van hel verhaal van
zijnen winterveldtocht in Rusland t Dal
is braaf van u Ga voort, we luisteren
gretig toe.
Napoleon dus was den 21 Juni 1812.
met tie helft van zijn leger, 't is te zeg
gen met twee honderduizend man, de
Niémen overgestoken nabij Kowno.
(Ik zeg do "Niémen», diezelfde stroom
wordt in de russische berichten van
dezen oorlog ook dikwijls vernoemd,
maar thans schrijft men Njemen. Gok de
stad Kowno is reeds dikwerf le berde
gekomen.) Deze overtocht was geschied
zonder den minsten tegenstand van wege
de Russen, die zelfsdeze groote.beweging
van Napoleon niel schenen le vermoeden:
zoo vlug was alles in zijn werk gegaan.
Een ander fransch legerkorps onder liet
geleide van den generaal Macdonald-
was op een ander punl, namelijk nabij
de stad Tilsitt, insgelijks de ri vier .over
getrokken aldus was de Niêmen of
Njemen heelemaal in de macht van
Napoleon. Intusschen is Kowno bezet
door de voorposten welke hij had uitge
zonden. De keizer geeft bevel aan de
officieren van den genie le zorgen dat
deze plaats beveiligd wozo legen alle
onvoorziene aanvallen, en dan rukt hij
aanstonds voort naar Wilna (men schrijft
ook Vilna), de hoofdstad van Russisch
Polen welke eene versterkte en groote
stad was Czaar Alexander had in den
beginne het plan opgevat rond deze stad
zijne legers te verzamelen.
Czaar Alexander Wie is dal
De Czaar van Rusland Vroeger een
bondgenoot 011 vriend van Napoleon, en
1111 zijn aartsvijand. Hy was dus van ge-
dacht rond Wilna het oprukken dor
fransche macht le stuiten, maar.... toen
Napoleon daar was aangekomen en reeds
met vreugde het gevecht tegemoet zag,
trokken de Russen achteruit. Zonder
slag of sloot leverden zij de groote ves
ting in zijne handen over, doch vooraf
hadden zi.j de brug van de Willia doen
springen en hunne magazijnen verbrand.
Bode geschiedde die aftocht der
Russen in goede orde 1
Neen, het was toen maar zus on
zoo. De geschiedschrijvers zeggen ons
dat hun terugtrekken uit Wilna in
groote verwarring plaats greep. Het lot
hunner uiterste legerkorpsen lieten zij
aan liet toeval over zij moesten maar
zien hun vel te redden. En de franschen
zaten hen duchtig op de hielen. Napoleon
bleef zeventien dagen te Wilna.
Zoo lang
Ja. Zeventien dagen was inderdaad
lang voor een veldheer als hij, die go-
woon was het ijzer te smeden terwijl het
heet was en aan zijne vijanden geenon
oogenblik rust te gunnen. Ook heeft dit
lang oponthoud van Napoleon in de hoofd
stad van Russisch Polen zijne tijdgenooten
verbaasd en zijne tegenstrevers evenzeer.
Immers, daarmede zou hij slechts vijftien
dagen later in Moscoa kunnen aanko
men. Docli, hij alleen kon natuurlijk
best weten wat hij deed, en gedurende
die zeventien dagen was hij geen minuut
werkeloos. Honderden maatregelen nam
hij. Onder meer richtte hij eene militaire
politie in om allen oproer en muiterij le
beteugelen, want dat was veel gevaarlij
ker dan alle nederlagen. Ondertusschen
kwamen de legerkorpsen aangevoerd
door de hertogen van Tarenten, van
Reggio, van Elchingen en den boning j
ran Napels, zich een voor een 111 positie
stellen aan de boorden der Dwina fof
Dunn eene andere rivier welke, ver
derop, in Rusland de verschanste leger
plaats van Czaar Alexander beschutte.
Hoe heette deze legerplaats
Drissa. Zij was achter de liooger
vernoemde rivier gelegen, en daar had
de Czaar zicli teruggetrokken met een
zijner generalen, Barclai de Toll
Daar wachtte hij met onrust en angst op
de berichten van zijne andere legerover
sten die nog ver van hem verspreid waren.
Hij was vooral bezorgd 0111 zijnen ge
neraal Bat/ralion wiens achterhoede Tiet
zeer kwaad moest hebben tegen dn
franschen op haren vlucht (want liet was
wezenlijk eonen vlucht) uit Wilna. Zij
kon nog ontsnappen, doch dank aan dit
feitdal de Koning van Weslphatieen
een der luitenanten van Napoleon, een
kostbaren tijd had verloren om haar le
achtervolgen; terwijl de dappere Davov.sl
die het bevel had gekregen van haar le
vernietigen, niet intijds uil Minsk eene
stad gelegen aan den Njemen) was kun
nen oprukken om zijne prooi Ie vangen.
Napoleon, ondanks dit mislukken van
zijne, generalen, hoopte nog Bag-ration
in nesten le kunnen zetten, en aanstonds
doel hij nieuwe onderrichtingen zenden
aan den koning eu aan. Dnvoust: lijj,
stuurt insgelijks éenprins vdnSchwdrl-
zembërg op do hielen van den russisc: en
generaal af, en hij schrijft hem voor zijn
leger op le stellen tusschen het boseh
van Bobruisk en de moerassen van den
Pinsk, (beide plaatsnamen liggen ver
achter den Njemen). Dit alles gebeurde
tijdens zijn oponthoud in Wilna.
Maar Bode», wij hooren 11 niet
anders spreken dan van koningen, her
togen 011 prinsen. Al die mannen dienden
dus onder Napoleon
Wel zeker. Ik zegde hel reeds vroe
ger: Napoleon was een buitengewoön
machtige keizer. Doch wij gaan voort
Wat deed nu czaar Alexander Hij
had eene proclamatie tot zijne soldaten
gericht en daarin zwoor hij' te strijden en
te overwinnen in zijn verschanst leger
kamp der Drissa. Een jaar lang hadden
de russen aan dit kamp gezwoegd en
werkt om or eene groote sterkte van
te maken. Eu zooals wij hooger schreven
was'die plaats gunstig gelegen en be
schermd door den stroom der Dwina of
Duna. Napoleon marcheert dus met zijne
mannen op, om eenen groot en slag te
leveren tegen den czaar. Gaat deze het
gevecht aanvaarden of liet nogmaals
ontwijken Het vraagstuk was gauw
opgelost, want als hij Napoleon ziel
naderen, doet de czaar eensklaps dat
berucht kamp ontruimen..en hij zet zich
in allerhaast op weg naar Sint-Peters
burg alwaar hij <le ulgemeone wapenop
roeping aanwakkert en bespoedigt om
zijn bedreigd keizerrijk te redden.
Bode nog een vraagsk.cn is
Sint Petersburg niel dq hoofdstad van
Rusland
Ja, maar ten tijde van Napoleon
was dat zoo i.iet. Toen was Moscou
de hoofstad: eene stad van onzeggelijkt
pracht 011 rijkdom.
Is Moscou dan niet afgebrand
-- Ja 't, doch dat zullen wij later zien
Laat ons de gebeurtenissen niet voorop
loopen-
Ga maar voort Bode op gemak
aan. We hangen aan uwe lippen
Dit gedurig en stelselmatig achter
uitwijken der Russen, was voor de
franschen eene gausch nieuwe manier
van oorlogen. Volgens de voorschriften
van Napoleon, kwamen al de legerkorp
sen die op verschillende datums en langs
verschillende wegen de Njemen vertalen
hadden, op een en dénzelfden dag op de
hoorden der Duna aan. Alles was zoo
juist en stipt gegaan gelijk het raderwerk
van een horlogie. Men steekt de Duna
over, doch aan don anderen kant van
den stroom is er van de Russen geen
spoor meer le zien. Alleen nog eenige
achterblijvers. Er.
F11
En wat er daar verder voorviel,
zal ik toekomende week voortvertellen.
- Eerste klas, gelijk de statie van
Hofstade Tot "toekomende week dus
Bode
Cessa Tol toekomende weck.
Adieu
van Donderdag 9 September 1915.
De heer Burgemeester verklaart om
iƒ2 uur de zitting geopend. Na lezing
van het verslag der vorige zitting door
ile:i heer Sekretaris deelt de heer Burge
meester een schrijven mede van raads
heer Daens waarin hij Iaat weten door
ongesteldheid belet te zijn aan de zitting
deel té nemen.
Het eerste punt der dagorde Ontloe-
ngon, kwam ter bespreking. M.
Moyersoen schepen van geldwezen ver-
kbianJ» 2- L2 ntaaaJ.«aa hei
ger bestuur, de machtiging door den Ge
meenteraad op 22 Juni II. aan het Sche-
tencollegie verleend tot het aangaan
ïener nieuwe leening van 800 000 frank,
teruggestuurd is lot vollediging der be
raadslagingen. Hij hoopt dat de Raad
leze nieuwe beraadslagingen aan 't Sclie-
pencoliegio zal overlaten, doch hij zou
ten andere ook voorstellen de leening
van 300.000 op500 000 frank te brongen.
Verders legt hij uit dat de gewone
inkomsten der stad ontoereikend zijn om
le voorzien in de groote lasten haar in
deze droeve tijden opgelegd en hoe
moeielijk liet is zich op onregelmatige
wijze geld te verschaffen. Hij zelf als
schepen van geldw'ezen, heeft geld ont
leend voor do stad en hem werd zijn
handtoeken gevraagd als privaat persoon
tol waarborg, ook hij bezoudere perso
nen leende hij lot fr. 245,000 die hij ook
persoonlijk heeft moeten waarborgen.
Daar wij over beperkte plaats in ons
blad beschikken kunnen wij in geen
bijzonderheden treden en ook al de cijfers
niet aauhalcn, doch dit moet er bijge
voegd dat de heer schepen van finantien
bewees dat de uitgeschreven leening aan
4 1/2 niel aan do verwachting heeft
beantwoord.
Ten titel van inlichting gaf do heer
Moyersoen de cijfers van wat ree ls was-
ontleend en wal nog verschuldigd was.
Sinds 1 Februari reeds 840,500 fr.
De toestand is dus:
Ontleend sedert 1 Fel) 840.500 fr.
Gegeven aan het voedings-koraileit
432,250 nog schuldig 40.000 Aan bui
tengewoon openbare werken 50.100. te
samen dus 531.300. Daarin zijn niet
alleen do onderstand maar ook do voor
schotten voor de bevoorrading der stad
begrepen. Eu is dus enkel 432.250 fr.
aan den bestuurder betaald.
Van Oogst 1914 tot Januari 1915 uilgo-
geven 124.000. Inteekeuiug Samenw.
Manisch. Hulp en Vuodings Kom. van
Oostvl 25.000. Uitgaven gedaan voor
bevoorradingen en onderstand tier stad
beloopen dus tol 581,250 meer -lü.OOOfr.
schuld 621,250 fr. voor de voeding
besleed, daarvan afgetrokken wat nog
111 magazijn is en de som ingeteekend
Hulpen Voedings Roiniteit, maakt dat
er -171,250 fr. zijn verbruikt.
Het to kort der gewone ontvangsten
bedraagt 250.000 M. Moyersoen heeft
zegt hij zich lot het'Hulp- en Voedings-
Komiteit gewend en er zijnon nood ge
klaagd.
Men heofl, zegt heer Schepen*, mij be
knibbeld 0111 mijne voorzichtigheid, doch
de toes'and bewijst genoeg dat er reden
toe waren.
Hij heeft daar uitgelegd hoe den toe
stand dor stad was en dat het in zulke
omstandigheden niet meer mogelijk was
te besturen, en dat den onderstand toe
gestaan door liet nationaal komiteit
merkelijk diende vermeerderd te worden.
Hij besloot zijne bewijzen aldus:do ten
verleenen onderstand in Aalst is grool.de
inkomsten ontoereikend, er moeten in
elk geval middelen gezocht worden om
ons uit dien bcnarden toestand te redden.
De Raad brengt hulde en dank aan den
achtbaren schepen van geldwezen voor
zijne belanglooze opoffering.
M. De Windt komt bijna op de zelfde
uitkomst als M. Moyersoen alhoewel hij
van een ander standpunt uitgaat, hij be
sluit als de lieer schepen dat de toestand
niel rooskleurig is.
Punt 2. De begrootingen dor 3 parochie
kerken werden aanvaard en de machtiging
wordt verleend aan de kerkfabriek van
SI Jozef een legaat zonder lasten van
Mojuffer Haleydt te aahvaarden, bestaan
de uit een perceel land ter waarde van
ongeveer 2130 fr.
Punt 3. Een aanwerving "van grond
voor bet openbaar park ten gunste van
de lieeren gebroeders A. en G. Meert,
zijnde 2 H. 4 a. 40 ct. voor eene som
vanfr. 26.500 word goedgekeurd.
Verschoven,
tot het eerstkomend nummer, het ver
volg der Kronijke.
Bliksem en Onweders.
(2e Vervolg.)
Waarin beslaat de bliksem eigenlijk?
Hoe komt hel dat het eerst bliksemt
en dan dondert - Hoe kan men na
gaan hoe ver het onweder van ons is
verwijderd- Enz.
Sinds die ophefmakende uitvindingen
zijn er twee eeuwen heengevlogeu; een
menigte van geleerden hebben het vraag
stuk van den donder onder al zijne vor
men bestudeerd, en op lieden nog, weet
men or niet veel meer af dan ten tijde
van Franklin.'
Op welke manier worden de wolken
mot electricileit geladen 'l Welk een rol
speelt de waterverdamping in deze om
standigheid
De wrijving der luclit-lagen, die min
of meer groote vochtigheid der lucht-
stroomen, de verzameling van water
druppels in den schoot van eenen nevel
of ouweersgowolkte, dragen klaarblij-
kend voor een groot deel tot de ontwik
keling ü<-r atmosferische electricileit bij,
doch men is nog altijd aan 't redetwisten
over den aard dier ontzaglijke macht die
op alle dingei' pak heeft, hen doordringt
en baadt gelijk de lucht. Hot problema
blijft dus nog onopgelost
Laten wij de geleerden dus maar voort
redetwisten, en komen we tot de feiten.
Wanneer twee wolken verschillend
greleklriseerd zijn, heeft de lieht-ont-
ploffing plaats tusschen hen beiden,
ofwel tusschen hen en de aarde.
Het uitwerksel is dan gelijkend op dat
onzer statische machienen, doch in de
lucht is het héél wal anders ontzagwek
kend.
Want de sterkste machien kan slechts