KATH0LIEK NIEUWS- EN AÏ\NK0NOIGINGSBL7\O
Verordening
Wie is de moordenaar
jnaria-Borteutia De Smedt,
Zoudag 25 Juni 1916
5 centiemen hel nummer
70'" Jaar \°4711
VAN DE PUTTE-GOOSSENS
maakt men aarden piipen.
Week-Ka lender,
Zóó zie ik Kind ren
LANDBOUW.
MIJNEN EN TRECHTERS.
Overlijden.
Eerste Mis.
Kogelstuiters.
DE DENDERBODE
Abonnementsprijs 3 frank 's jaars.
Men schrijft in te Aalst
31, KORTE ZOUTSTRAAT, 31
DRUKKERUITGEVER
Aalstdm 24 Juni 1916.
JUNI.
Evangelie van den Zondag
De genoodigden weigeren tot het avond
maal te komen. Luc. XIV.
25 Zondag, 2 na Sinxen. H. Guilielmus.abt.
26 Maandag, HH. Joannes en Pauliis, mart.
27 Dinsdag, H. Ladislaus, I. Kon.
28 Woensdag, H. Leo II, Paus.
29 Donderdag, HH. Petrus en Paulus.
30 Vrijdag, H. Hart van Jesus.
JULI
1 Zaterdag, H Rumoldus. biss. en mart.
De oogst der vroege aardappelen mag
niet voor 10 Juli beginnen.
De verkoop van vroege aardappelen
aan de bevolking mag niet voor 15 Juli
beginnen.
In geval van overtreding dezer verorde
ning zal gestraft worden met eene geld
boete tot 10,000 Mark of met gevang tot
3 jaren bovendien worden de vroege
aardappelen, welke voor boven bepaalde
termijnen geoogst of verkocht worden,
in beslag genomen en verbeurd verklaard.
Aalst, 21 Juni 1916.
De Kommandantur,
get. von KATHEN,
Luitenant-Kolonel en Kommandant.
Ala rozen hepereld van morgendauw,
Die geuren en (leuren in lichte landouw,
Die lokken van ver en verheugen nabij,
Die bloeien in stilte, die bloeien voor. mij,
Zoo zie ik kind'ren.
Als teére gewassen in lentelicht,
Al bottend en knoppend, de takjes gericht
Naar 't ssonnegestraal, dat ze koestert en streelt,
Wijl hoog in de luchten de leeuwerik kweelt,
Zoo zie ik kind'ren.
Als heldere beekjes, dicht bij de bron,
Die geen schendende mensch nog vertroeb'len kon,
Die dart'len en springen al ruischende voort,
Naar zee, naar de groote, die Döekjes vermoordt,
Zoo zie ik kind'ren.
Als spiegeltjes lief van mijn eigen jeugd.
Die spieg'len genot en die spiegolen vreugd,
Die spiegelen roosjes, van dorentjes vrij,
Die zonnelicht spieg'len, geen schaduw er bij,
Zoo zie ik kind'ren.
O blijde in 't genot, dat het leven bracht,
Wat bang soms voor 't duister der toekomst, die
[wacht,
Verlangende dan, dat 'k een kindje wéér was,
Om spelend en zingend te buii'len in '1 gras,
Zoo zie ik Kind'ren.
Vincent Cleeïdin.
35* (Vervolg.)
Men noemde haar koel zonder hart,
trotsch en hoogmoedig, eene vrouw, die
in haar schitterend omhulsel, slechts
verstand en geest verborg, maar geen
gevoel bezatde arme lieden harer
landgoederen konden echter van daden
spreken, door haar verricht, die van
mensch lie vendheid en hartelijkheid ge
tuigden, van doelmatige giften, van be
zoeken aan het ziekbed, van troost en
goede hulp, van de nachten wakend
daarbij doorgebracht. Deze lieden konden
alles vertellen van hare zelfopoffering,
waardoor zij de liefde van allen ver
wierf. Voor hen was zij een troost en
vredebrengende engel voor de wereld
echter sloot zij haar binnenste af en deze
kende haar alleen als eene vrouw zonder
hart of liever met een hart van steen,
eene vrouw die men vereerde om hare
stralende schoohheid, maar even onge
naakbaar achtte als eene ster.
Van het oogenblik dat haar echtgenoot
uit de gevangenis ontvluchtte, was haar
naam nooit met dien van eenen in ver
binding geweest, totdat men sinds kort
begon te fluisteren van hare verloving
met den tegenwoordigen markies. Alge
meen werd aangenomen, dat zij spoedig
met hem zou trouwen en zij gaf zich de
moeite niet dit gerucht tegen te spreken.
Het zal wel belangrijk wezen voor
aarden pijpen rookers, eens na te gaan,
hoe die gefabrikeerd worden. De pijpaar
de waaruit de pijpen gemaakt worden,
wordt vooral uit de belgische Ardennen
naar de fabrieken gevoerd in den vorm
van ruwe, harde stukken. Een klei-molen
doet het eerste werk, daardoor wordt de
klei gezuiverd en gemengd en tot eene
gelijke substantie verwerkt, die onder
de pijpenmakers wordt verdeeld. De
pijpenmaker rolt de pijp, en geeft er don
vorm aan de tremster die nadat de
pijp twee dagen gedroogd is, haar deel
er aan komt toevoegen, snijdt de ruwe
bovenkanten van den kop eraf, snoeil»
den bovenrand weg, en merkt de pijpen,
die dan,na met een granietsteen te zijn ge-
glansd, in vuur vaste potten in den oven
gezet wordon. Die laatste bewerking heet
vollen
Echter als de pijpen hard zijn, is de
bewerking daarmee nog niet afgeloopen.
Om het klieven te voorkomen worden de
pijpen daarna nog gedooptin eene
oplossing van witte was en zeep, en ten
slotte met een wollen lap - gesnold
afgewreven.
De pijp is dan eindelijk gereed. Om
bruin of wit geglazuurde pijpen te berei
den dient een afzonderlijken oven.
In Belgie treft men pijpenfabrieken in
Nimy en enkele andere plaatsen in 't Wa
lenland.
Na vroege aardappelen.
In verschillige artikelen reeds stemden
wij er op thans meer dan ooit de voort-
brengst menschenvoedsel en dierenvoe-
ders zoo hoog mogelijk te brengen. Wij
laten' bijgevolg van gansch den zomer
geenen voet grond ledig liggen, eenen
dag rusten
Gezien het gebrek aan aardappelen,
zullen de vroege verscheidenheden, niet
tegenstaande het weder hun ongunstig
was, vroegtijdig met heole partijen ge
rooid worden. Van einde Juni- begin
Juli zullen er bijgevolg vele gronden le
dig komen. Bedenken wij dus van nu af
reeds, waarmede wij ze in roofbouw
zullen beteelen by voorkeur mot zulke
gewassen, die eenen overvloedigen na
oogst kunnen geven.
Na zeer vroeg gerooide vroege aardap
pelen, kunnen wij nog boonen en prin-
cessen verbouwen. Deze geven nog eene
goede opbrengst droge boonen of groene
oplegprincessen voor wintervoorraad.
Wij kunnen ook voorraad wortels zaaien.
Deze worden duur verkocht, en zijn
voedzamer dan de aardappelen. Spruit-
koolen zijn de gewone navrucht van
vroege aardappelen, doch wij raden aan
een deel er van to vervangen door kool-
In den morgen, dat Sofie Lepage in
een rijtuig van het hotel Charlemont naar
Montfacon reed, zat mevrouw Mixtome
in hare kamer brieven te schrijven.
Hare gasten waren op verschillende
plaatsen bezig. Eenige schreven in de
bibliotheek of lazen, anderen wandelden
in het park of deden eèn zeiltochtje op
zee.
Mevrouw Mixtome ging met het schrij
ven van hare brieven voort. Plotseling
echter viel hare pen op het papier. Zij
hief het hoofd op, leunde achterover in
haren stoel en zag vol gedachten door
het venster naar de in den zonneschijn
glinsterende zee en de over 't water
zeilende scheepjes.
Hoewel bijna acht-en-dertig jaar oud,
zou men haar nauwelijks vijf-en-twintig
hebben toegerekend. Zij had de bitterste
tegenspoeden, die het lot van eenen
mensch bijna ondragelijk maken, doorge
worsteld, maar de smart had geene spo
ren van verwoesting op haar schoon
gelaat geteekend. Zij was hoog en slank
van gestalte, met volle regelmatige vor
men, in houding en voorkomen vol
waardigheid en hoogheid. Het was een
verheven, edel gelaat, prachtig door zijne
volmaakt zuidelijke schoonheid, en dat,
als men het eenmaal gezien heeft, eenen
vasten indruk in de herinnering maakt,
dag en nacht voor het oog des geestes
blijft zweven. Maar op dat schoon gelaat
lagen steeds eene ijzige koelheid en eene
AANKONDIGINGEN
Kleine één maal -0,75 fr.twee maal 1,25 Ir.
Gewone annoncen 0,15 fr. de regel.
Vonnissen, sterfgevallen, enz. 0,50 fr. de regel.
Dikwijls te herhalen volgens akkoord.
rapen, waarvan de hoedanigheid verbe
tert met niet te vroog geplant, enkel tot
de twee derden van hunnen volkomen
wasdom gekomen te zijn.
Als bijzonderste dieren voeders, die na
vroege aardappelen kunnen verbouwd
worden noemen wij de voedermaïs, de
steekraap. en de voederbeet. Deze laatste
wordt in dit geval op wachtbed gezaaid,
en bij de uitplanling de Bladeren in inge
kort.
Nog andere nateelten kunnen toege
past worden, doch alle vergen eene
overvloedige hulpbemesting. De boonen
en princessen vergen veel potasch en
fosfoorzuur, doch weinig stikstofde
wortelen, voedermaïs, beeten vergen
eene duchtige stikstof-potaschbomesting,
en matig fosfoorzuur de andere gewas
sen eene duchtige potasch-fosfoorzuur-,
en eene] matige stikstofbemesting. Men
geeft 2 tot 1 kgr. chloorpotasch, en 5
tot 7 kgr. superfosfaat of slak per are.
De stikstof regelt men naar'jden voorraad
zwavelzuren ammoniak die men bezit
bij gebrek daaraan, wordt cr gebeerd.
Praktijker.
Weinige dagen gaan voorbij, zonder
dat, in de opstellen der ofiieieele meldin
gen, de mededeeling voorkomt Wij heb
ben eene mijn doen springen en de boor
den van den trechter bezet.
De mijnen zijn eene der vreeselijkste
wapens, die, tijdens den tegenwoordigen
oorlog, uitgevonden zijn.
De briefwisselaar van de Daily Mail»),
die tegenwoordig was bij het uitgraven
en ontploffen eener mijn. schrijft daar
over als volgt
Van al de gevechtsmiddels tijdens
dezen oorlog in zwang gekomen, is het
werk van het boren van tunnels wel een
der belangrijkste. Vele mannen, die aan
dit werk gebruikt worden, hebben nooit
tot het leger behoord het zijn meeren-
deels stielmannen, gewoon aan zwaren
arbeid. Alvorens te beginnen aan een
werk vanzulken aard, is het noodzakelijk
op de hoogte te zijn van de werkingen
van den vijand, die waarschijnlijk op
weinigen afstand van daar aan hetzelfde
werk bezig is. Het is dus van belang de
minste geluiden aan te teekenen. die door
de aardlagen overgebracht worden.
Na eenige oefeningen is een goed luis
teraar hij machte den juisten afstand te
bepalen op denwelken de vijandelijke
mollon wroeten. Volgens den aard
van den grond en het voortgebracht ge
luid berekent men de[diepte der vijande
lijke mijn, en het boren dor tegen mijn
wordt volgens deze gegevens in gang
gezet Wanneer het oogcnblik'daar is om
de mijn te laden, 't is te zeggen er de
ontplofbare stoffen in te brengen en de
ontplofflng voor te bereiden, is de span-
grenzelooze trots, die de uitdrukking
van ieder edel gevoel omsluierden
thans echter en dikwijls wanneer zij al
leen was, drukten hare trekken wan
hoop en zwaarmoedigheid uit, die de
wereld niet zien mocht en der vertwijfe
ling meer nabij kwamen.
Een kloppen aan de deur schrikte haar
uit hare droomen op en oogenblikkelijk
veranderde de uitdrukking van haar ge
zicht. Johanna, hare kamenier van onge
veer middelbaren leeftijd, trad zacht
binnen, met eenen, op een sierlijk blad
liggende brief.
- Eene boodschap van Charlemont,
mevrouw, zegde zij, de man wacht op
antwoord.
Mevrouw Mixtome nam den brief en
doorliep hem snel. Het was een vleiend
schrijven van den markies van Charle
mont, die haai' en hare gasten aan de
belofte herinnerde, om in zijne yacht
eenen grooten tocht op zee te maken.
De wind was gunstig en alle verschijn
selen beloofdendat hij gedurende den
dag vast zou blijven, waarom de markies
voorsloeg den volgenden morgen den
tocht te ondernemen.
Het plan lachte mevrouw toe, cn daar
het ook des morgens reeds bij het ontbijt
was besproken wist zij dat het ook den
bijval van hare gasten zou verwerven.
Johanna wachtte tot dat hare meeste
res het antwoord, waarin de uitnoodi-
ging werd aangenomen, geschreven had.
ning onder de mijnendelvers erg en zijn
bijna allen ineen zenuwachtige» toestand.
De mollenwroeters zijn van de beide
kanten dicht elkander gekomen met hun
werk de dunne laag aarde of klei die de
twee tunnels of mijnen van elkander
scheidt, schijnt zoo dun te zijn dat men
met eene bijl er door kan komen zulks
hoort men zeer duidelijk aan het voort
gebrachte geluid. Het voornaamste is nu
de strengste stilte te bewaren en de aan
dacht van den vijand af te wenden door
werken uit te voeren in gelijkloopende
mynen.
Wanneer de mijn eindelijk gereed en
de wiek aangestoken is, verwijderen de
mijnen werkers zich in alle haast en zoe
ken eene schuilplaats op een afstand van
nagenoeg 200 meter. Zij vervoegen er de
troepen, die enkel uit hunne schuilplaats
zullen komen op het aanvalsteeken, want
onmiddellijk na de ontplofflng zal de
artillerie de vijandelijke loopgraven be
schieten en het omliggende van den
trechter zuiver houden.
De ontploffing der mijn gelijkt aan de
uitbarsting van een vulkaan men kan
zich geen gedacht geven van de hevigheid
der ontploffing. Gedurende tien minuten
wordt de hemel letterlijk in het duister
gehuld.
Maandag morgend overleed alhier in
de stichtenste gevoelens van godsvrucht
MEVROUW
echtgenoote van Mijnheer
Frans Crick,
Sekretaris der Stedelijke Godshuizen.
De eerzame aflijvige was een deugd
zame kristene vrouw, steeds bekommerd
met het geluk van haren echtgonoot en
harer kinderen, die zij als oprechte
kristenen opvoedde.
Moge het voor do overblijvenden een
troost wezen, dat zij om hare verhevene
deugden van den Allerhoogste» reeds het
loon heeft ontvangen, dat Hij zijne uit
verkorenen voorbereidt.
De Denderbode biedt de achtbare fami
lie zijne oprechte.kristene deelneming in
dit pijnlijk verlies.
De Lijkdienst en Begrafenis heeft
Woensdag 11. onder grooten toeloop van
vrienden en kennissen plaats gehad.
Zij ruste in vrede.
Verleden Donderdag zijnde H. Sakra-
mentsdag droeg de Eerw. Heer Felix
Goethals, zoon van M. Julius, stads
bouwmeester van Aalst, zijne Eerste
H. Mis op ter eere van hel Heilig Hart,
in de Parochiale kerk van St. Josef.
Zij hield veel van mevrouw en ook deze
mocht hare kamenier gaarne lijden, zoo
dat in den loop der jaren, tusschen haar
beide eene zekere vertrouwelijkheid was
ontstaan. Toen de kamenier den brief
van den markies van Charlemont ont
ving, en daarby.de andere brieven op de
tafel gereed zag liggen, riep zij verwon
derd uit
Zooveel brieyen van morgen, me
vrouw. Gij hebt er ten minste zes ge
schreven. Het is niet goed, dat gij alle
brieven beantwoord. Gij mist uwe juf
frouw van gezelschap. Wil ik eene bood
schap zenden naar het dorp van Charle
mont en laten vragen, of zij spoedig
heter zal zijn en in staat om hare betrek
king waar te nemen
Neen Johanna. Ik zal haar in ieder
geval niet terug nemen, antwoordde
mevrouw, met eene vaste, aangename
stem. Zij is bepaald niet de persoon, die
ik voor mij wensch. Als wij naar Parijs
gaan, zal ik wel iemand in hare plaats
vinden.
Johanna toonde een ontevreden gelaat.
Ik 'wilde wel, dat ik u van al die
moeite verlossen kon, mevrouw, zegde
zij. Als ik kon voorlezen, zingen en
spelen, zooals de juffrQuw dat deed, zou
ik gelukkig zijn.
Erger u daarover maar niet, ant-
woorde mevroyw Mixtome. Gij zyt mij
in uwe tegenwoordige betrekking even
De eerw. heer Félix Goethals werd met
laatste wijding van Sinxen priester ge
wijd.
De Missa ponliflealis van Perosi alsook
Tu es Sacerdos van A. De Smet en het
Tantum Ergo van Volckaert werden
door de St Josefsgilde meesterlijk uitge
voerd.
Wij wenschen den jeugdigen leviet
hartelijk geluk, alsook zyne achtbare
familie.
Moge hij lange jaren zijn priesterschap
uitoefenen tot het heil der zielen.
In Ueber Land und Meer vertelt oen
hoofdofficier van gezondheid Dr Brettner
eene reeks merkwaardige voorbeelden
van de uitwerking van kogels. Vooral
geldstukken hebben dikwijls het leven
van de getroffenen gered.
Een thaler, dien een man in zijn broek
zak droeg, werd door een geweerprojec
tiel getroffen, legde zich in den vorm van
een vingerhoed om den kogel heen en
drong met dezen diep in het spiérweefsel
tot aan het dijbeen. Door zyn tegenstand
had het geldstuk blijkbaar eene breuk
van het been verhinderd.
Drie thalers op elkaar in een borstzak
werkten nog beter als schild, doordat zy
het projectiel niet alleen ophielden, maar
zelfs zoo sterken weerstand boden, dat
de kogel tot eene platte schijf vervormd
werd, waarop het opschrift van den
thaler afgedrukt stond.
Een onderofficier is door zijn ijzeren
kruis gered, dat in 't midden den kogel
tegenhield, terwijl de vier armen van het
kruis zich naar voren bogen.
In eene geheele reeks van gevallen
heeft eene horloge het leven gered. In
November 1914 werd de horloge van een
onderofficier bij Yper op veertig meter
afstand door een kogel getroffen. De
kogel werd zoo vertraagd dat hij slechts
eene kleine wond in de long maakte, die
goed genas.
Bij Atrecht werd een infanterist liggend
getroffen en meende een schot in de borst
gekregen te hebben. De kogel was echter
in zijn zeer misvormd horlogo blijven
steken.
Ook andere voorwerpen, die op het
lichaam gedragen worden, verzwakken
soms de uitwerking van een kogel. Aan
het einde van een vijfenveorlig millimeter
diepe kogelwond vond men drie broeks-
knoopen en drie verbogen koperen mun
ten. De wonde genas.
Soms echter hebben harde voorwer
pen, die zich in de kleeding bevinden en
door het projectiel meegesleept werden,
er toe bijdragen, dat de wonde ernstiger
werd. Eon onderofficier werd door een
kogel den revolver, dien hij in zijn broek
zak droeg, in de dij gedreven. De revol
ver verbrijzelde het dybeen en de man
stierf.
nuttig en noodig. Breng nu den bode den
brief.
Johanna verwijderde zich. Mevrouw
stond op en plaatste zich aan een venster,
vanwaar zij den strandweg kon over
zien. Het oude, grijze slot Charlemont,
op zijn hooge rots in donkere lijnen
tegen den morgenhemel afstekende, ver
hief zich in de verte en mevrouw Mix-
tomc zag verlangend daarheen.
In dit oud eerwaardig slot had zij
de weinige gelukkige jaren van haar
huwelijk doorleefd. Zij was er als een
yroolijke, gelukkige bruid ingetrokken,
met het zekere vooruitzicht, dat zij daar
eens rechtmatige meesteres en haar jon
ge echtgenoot lieer zou zijn. Daar ginds
was hare dochter geboren, het bekoor
lijk kind, aan hetwelk zij nooit kon den
ken, zonder heete tranen te vergieten.
Daar was het vreeselijk lot over hare
gade gekomen, waarmee ook voor haar
een tijd aanbrak van verschrikkelijk, on
beschrijflijk lijden - een tyd, dien zij
zich niet kon herinneren, zonder dat de
oude wondon werden opengereten en
deze haar nieuwe smarten veroorzaak
ten. Het schemerde haar voor de oogen,
eene felle smart doorvlieinde hare ziel
en zij wérd door eene lichte duizeling
overvallen. Zij leunde tegen het venster
raam en drukte beide handen op haar
bonzend hart, dat met eenen naamloozeq
angst vervuld was.
Sedert het uur waarop zij met schaam-
