Van Beroemde
Bekeerlingen.
Napoleons Veldtocht
Geschiedkundige Kronijk
Op den Balkan
KHTH0LIEK NIEUWS- EN HRNK0NOIGINGSBLAO
Zondag 22 October 1916
5 centiemen het nummer
71ste Jaar IV0 4727
VAN DE PUTTE-GOOSSENS
W eek-Kalender.
MOEDER-GEDICHTEN.
in Rusland, in 1812.
Agendas 1917
Zak-Agendas 1917.
Scheurkalenders
LANDBOUW.
Brievenbus.
DE DENDERBODE
Abonnementsprijs 3 irank 's jaars.
Men schrijft in te Aalst
31, KORTE ZOUTSTRAAT, 31
DRUKKER- UITGEVER
AANKONDIGINGEN
Kleine één maal 0,75 fr.twee maal 1,25 fr.
Gewone annoncen 0,15 fr. de regel.
Vonnissen, sterfgevallen, enz. 0,50 fr. de regel.
Dikwijls te herhalen volgens akkoord.
Aalst, den 21 October 1916.
OCTOBER.
Evangelie van den Zondag
De gast zonder bruiloftskleed. Matth. XXII.
22 Zondag, 19 na Sinxen. H. Cordula mart.
23 Maandag, H. Joannes Capistranus, b.
24 Dinsdag, H. Raphaël, aartsengel.
25 Woensdag,HH.Crispinus en Crispinianus,
mart.
26 Donderdag, H. Evaristus, paus en mart.
27 Vrijdag, H. Florentius, mart.
28 Zaterdag, HH. Simon en Judas, apostels.
XVI
Deregen weent zijn langweerhouden tranen,
Die dringen droef in 't hart van de aarde door.
'k Wil tot uw graf me een weg van tranen banen,
't Is me, eiken dag, of ik u weer verloor.
Ik snel tot u, door welke herrefstlanen,
'k Leg aan nw groeve een angstvol luistrend oor.
0 trouwe stem, die placht tot hoop te manen,
'k Meen dat ik u, in 't donker, schreien hoor.
0 laat mijn tranen zalven zacht uw wonde
Ik hoor uw weenen en ik weet waarom
Ik stond niet weenende aan uw stervenssponde,
Ik vond verlaten weer uw heiligdom.
Vergeef uw kind die onvrij willge zonde,
Laat me in uw kamer, heet mij wellekom.
HELENA SWARTH.
1
Johannes Jörgensen.
(6e Vervolg)
Jörgensen, de fijn-voelende dweeper
en droomer, de idealist spijts alles, had
dus ook op zeker oogenblik geschrikt
voor de rampzalige leegheid en zwaar
moedigheid die het losbandig leven, dat
hij met zijne gezellen aan de hoogeschool
van Denemarken leidde, in zijn ziel ach
terliet.
Hij kon het niet langor verkroppen.
Hij wilde het ontzenuwend juk van het
zinnelijk genot afwerpen van zijn jonge
schouders, ten einde die weer vrij en
licht op te steken, op zoek naar daden
die zijn ziel waardig waren.
En op een avond, op het groote jaar
feest van den Kopenhaagschen Studen-
tenbond daar zag men een jongen
41 Mengelwerk. Nadruk verboden.
Groot Historisch Verhaal.
(Getrokken uit het vermaard boek van
Graaf Philiep de Ségur, Generaal, die
den veldtocht meegemaakt heeft).
De aandacht van den keizer was op
dit oogenblik gevestigd op den rech
terkant van zijn leger, toen almeteens,
rond zeven uren, de strijd links ont
brandde. Weldra verneemt hij de
oorzaak hiervan een regiment van
prins Eugeen, het io6c kwam zich
meester te maken van het dorp van
Borodina en van de brug, doch in
plaats van deze te vernielen, had het
zich door de victorie laten meeslepen,
en was ondanks de kreten van den
aanvoerder, over die brug heenge-
stormd om de hoogten van Gorcki
aan te vallen. De russen hadden dan
op hen aan alle kanten een verdelgend
kanonvuur geopend.
Men voegde er bij dat de komman
dant dier brigade gesneuveld was, en
dat het io6e geheel en al zou vernie
tigd geweest zijn, indien het g2e regi
ment niet te zijner hulp gesneld ware.
Het was Napoleon zelf die het be
vel had aan den linkervleugel om
heftig aan te vallen. Misschien dacht
hij slechts half gehoorzaamd te zijn,
en wilde hij alleen langs dien kant de
aandacht van den vijand in beslag
nemen.
Doch, wat er ook van zij, hij ver
menigvuldigde zijne bevelen, hitste
man opstaan om te spreken, hoog en
bleek, lichtgebaard, blijkbaar vooraan
in de twintig. Hij kreeg hot woord, en
met een stem die aanvankelijk een wei
nig beefde, maar gaandeweg vast en
helder werd, zeido hij het volgende
Studenten Feeslgenooten Nu is de
nacht reeds ingevallen, en wij hebben
veel bier en veel whisky gedronken.
Wij hebben tamelijk veel whisky ge
dronken krachtens het volle recht tot
drinken dat elke mcnsch heeft, en nu
is het laat geworden.
Weldra is het feest voorbij, de zaal
ledig, de lichten uitgedoofd en de ven
sters opengemaakt voor frissche lucht.
Alleen de lange tafels met hun natte
kringen en walgelijke vlekken van
gemorsten drank herinneren dan nog
aan het feest. En niet lang zal het
duren tot de grijze dag opgrauwt, en
als wy morgen voormiddag elkaar hier
terugvinden, krachteloos en katterig,
blijft er nog enkel tabaklucht en bior- i
stank over. En verdrietig liggen wij
dan in de hoeken van de kanapees te
knauwen aan de grauwe dagbladen of
eten lusteloos een sterkgezouten haring
om prikkelend sodawater te drinken.
Studenten, waarom moet dit zoo
zijn? Waarom moeten wij weldra weer
gaan slenteren langs de straten, op
jacht naar kommervolle levensvoor
vallen en weemoedige, zinnelijke
liefde Werden wij niet geboren tot
grootere zakon dan tot onzinnig nacht-
gepraat met nachHoopers en nacht
malen op nachtcafés en nachtolijko
slemperijen
Ik kan het niet helpen, het schynt
me zoo verwonderlijk en droef toe, dat
wij allen die licht wildon brengen over
het land, wij allen, minnaars van den
dag en leerlingen van Lucifer, dat wij
allen voor do menigte geworden zijn
ziekelijke mannen van het duister en
slappe nachtraven Het doet er niels
toe dat ge mij uitfluit, want zeggen zal
ik het De dag en het licht werden
ons toegezegd, en we kregen niets
dan duisternis en nacht
y En ik ben moede van den nacht, ik
ben wars van den nacht, ik ben ziek
van den nacht 1 Want de nacht is alles
wat tegen de natuur is, wat leugen is,
alles wat ziekte en dood en bederf is
En ik hen er afkeerig van te gaan aan
de hand van weerwolven en spoken
ik verlang er naar eens weder levende
menschen te zien met warme harten,
en geen ontgoochelde schimmen Mijn
voet is moede van de paden van don
nacht, die glad zijn als slangen en
van langs hoe meer aan, en hij zette
frontsgewijze het gevecht in dat hij in
schuinsche lijn ontworpen had.
Gedurende die handeling deed de
keizer, die oordeelde dat Poniatows-
ky handgemeen was geworden op de
oude baan naar Moscou, vóór hem
het sein tot den aanval geven. Eens
klaps zag men van dit zwijgend plein
en de stomme heuvelen draaikolken
van vuur en rook opgaan, die aan
stonds gevolgd waren door eene
menigte van ontploffende en schuile-
lende obussen welke de luoht in alle
richtingen doorscheurden. In die hel
rukte maarschalk Davoust vooruit
met de divisie's Compans, Desaix en
dertig kanonnen aan 't hoofd, ter ver
overing van de eerste vijandelijke
verschansing.
Het geweervuur der russen baist
losalleen onze kanonnen antwoor
den. Ons voetvolk stormt zonder
schieten vooruit, ten einde zoo spoe
dig mogelijk de vijandelyke batterijen
te bereiken en hen tot zwijgen te
brengen, maar generaal Compans die
de kolom aanvoerde, valt gekwetst
neder evenals een groot getal der bes
te soldaten de overigen, ontmoedigd,
hielden stand onder eenen hagel van
kogels en grepen naar hunne geweren
om zich te verdedigen, toen Rapp
kwam aansnellen om Compans te ver
vangen. Deze generaal sleept de sol
daten terug mede met gevelde bajo
net, in stormloop tegen ae vijandelijke
versterking.
Rèeds, ae eerste, stond hij op het
punt er voet te vatten, toen hij op
zijne beurt gekwetst werd het was
zijne twee en twintigste wonde. Een
slakken als men er opgaat, en mijn
oog begeert het licht en de zon en den
dag Ziet, nu grauwt de morgen wel-
haast, en de groote stad- ontwaakt tot
haar slijkerig winterleven. Laten we
- gaan, vor weg van haar laten we
uittrekken naar beter avonturen
laten we daden opzoeken die onze ziel
waardig zijn Studenten Vrienden
laten we uilgaan om het morgenrood
- te begroeten en om den dag te vin-
den (1).
Deze moedige, pakkende rede, waarin
eenerzijds een zoo groote levensmoeheid
en levenswalg besloten ligt, en ander
zijds het hartstochtelijk verlangen wordt
uitgesproken van een ziel, die de vleuge
len reppen wil naar het morgenrood van
een nieuw en rein leven, gaat voor Jör
gensen het begin zijn van een nieuwen
weg de weg naar het Licht.
('t Vervolgt).
(i) Uit het aangehaald boek van Jörgensen
De Weg naar het Licht.
blad.
i, 2, 3 en 3 1/2 dagen per
te bekomen ten bureele dezes.
De Tarwe.
De tarwe is het graangewas bij uit
muntendheid der goede leemgronden, en
tamolijk eischend. Versch stalmest past
haar niet, doch zij vergt eenen teermest-
rijken bodera.
Depotasch speelt eene voorname rol
in de teelt van dit graangewas zij ver
zekert den goeden groei, en heeft evenals
de stikstof oenen gevoeligen invloed op
het gehalte zetmeel van liet graan en do
bruto opbrengst. Evenals het fosfoorzuur
en de kalk, en samen met deze bestand-
doelen, geeft de potasch een straf stroo,
dat goed tegen legeren zal bestand zijn,
verzekert de hoedanigheid van het graan,
en verhaast de rijpwording.
Gebruikt men kaïniet en staalslakken,
deze worden uitgestrooid voor de diepe
omwerking van den grond, ten oinde zo
goed onder te werken en ze innig met de
bouwlaag te vermengen, en aldus hunne
opneembaarheid te bespoedigen chloor-
potasch en superfosfaat mogen bij de
derde generaal die hem opvolgt, stort
insgelijks neder Davoust zelf wordt
getroffen. Men voert Rapp naar den
keizer die hem zegt Weihoe Rapp,
blijft dat spel daar duren Wat ge
beurt er daar toch De adjudant
antwoordde dat de garde zou moeten
optreden om de zaak te beslissen.
Neen, hernam Napoleon, ik zal mij
wel wachten haar in het vuur te stu
ren, ik ben niet voornemens haar te
laten slachten wij zullen het zonder
haar wel gedaan krijgen.
Alsdan werpt Ney zich in het plein
met zijne drie divisie's die reeds tot
tienduizend man geslonken zijn. Hij
ijlt ter hulp van Davoust de vijand
onthaalt hem op kanonvuur Ney
vliegt vooruit rap als de bliksem. Het
57e regiment van Compans vat op dit
zicht nieuwen moed, en door eene
laatste en geweldige krachtinspan
ning stort het zich op de vijandelijke
wijkschans de manschappen klau
teren er over, vervoegen de russen,
stooten er in met het blanke staal,
drijven ze achteruit en dooden de
hardnekkigsten. De anderen slaan op
de vlucht, en het 57e blijlt meester
van de versterking. Terzelvertijd gaat
Ney zoo onstuimig te werk tegen de
twee andere verschansingen van den
vijand dat zij insgelijks in zijne han
den vallen.
Het was middag het russisch front
was aan den linkerkant ingebeukt en
het plein lag voor ons open. De keizer
geeft orde aan Murat er zich met
zijne ruiterij te vertoonen en de zege
te voltooien. In een oogwenk tijds
verschijnt deze prins op de hoogten,
te midden van den vijand die er weer-
oppervlakkige omwerkingen, die de
zaaiïng voorafgaan, toegepast worden.
Gezien het gebrek aan slikstofhou-
dende meststoffen, raden wij aan slechts
eene halve hulpstikstofbcmesting vóór
den winter toe te dienen, 't zij 50 tot 75
kgr. zwavelzuren ammoniak per hectare
on matig te boren, ten einde het goed
uitstruiken vóór den winter to verzeke
ren in het begin der opvolgende lente,
kan men de stikstofbemesting volledigen.
Benevens do voorgeschrevene stikstof
bemesting, geeft men 200 tot 250 kgr.
chloorpotasch of 800 kgr. kaïniet, en
ongeveer 600 tot 800 kgr. slak of super
fosfaat.
Behoudt het jonge graangewas gedu
rende den winter en de lente eene gele
tint, en men is verzekerd dat het geen
gebrek heeft aan opneembare stikstof,
't is dat de potasch onlbreekt.Men wacht
er in dit geval niet op oppervlakkig eene
goede greep chloorpotasch er op uit te
strooien
PRAKTIJKER.
Een bladzijde uit den Besloten Tijd
en den Boerenkrijg.
Uit een handschrift, opgesteld door
Karei Jozef Verhulst, schoolmeester
en organist te Berlaer, bij Lier)
1798. Den 15 Mey zijn op 't canton
tot Berlaer verhuert publiek al de pasto
rijen, zommige zijn gehuert door pa-
stoors-knegten of iemand...
Op 10 Juny wirt er eenen arelé afgele
zen, om de kerkdeuren toe to metsen,
rnaer dit is niet volbragt.
Op 14 Juny dierf men niet meer gaen
een houle mis doen in de kerk.
Op 17 dito weer roozenkrans gelee-
sen maer omtrent half tien kwaemen
2 gondarinen het volk liep overhoop,
veele schreeuwden luy op, enz.
U'eerste week van Juny zijn tot Lier
d'autaeren, orgel en biechtstoelen ver-
kogt aan Sions, enz.
1798. In July zitten er tot Mechelen
oenige gevangenen, die se betrapt hebben
van don roosencrans te loezen en eenige
costers dewelke bezig waeren met te
zingen, enz.
Den 10 Augusly, wnzende alsdan zon
dag, zoo zijn omtrent half zeven drij gen
darmen gekomen, terwijl het volk in do
kerk bezig was met den roosencrans te
leesen in plaets van vrocgmisse. Deese
drij duivels zijn in de kerk gekomen met
hunne sabels, zoo dat al het volk op
om voet trachtte te vatten want de
tweede russische lijn en de verster
kingstroepen snelden ter hulp van de
eerste. Allen stormden vooruit, zich
steunende op Semenowska, om de
verloren verschansingen terug te be
zetten. De transchen verkeerden nog
in den roes der victorie zij staan
verrast en gaan aan 't wankelen.
De Westfalieërs welke Napoleon
ter hulp van Poniatowsky had uitge
zonden, doorkruisten juist een woud
dat dezen generaal van het overige
van het leger afscheidde door het
stof en den kruitdamp zagen zij onze
troepen terugdeinzen. Zij dachten dat
het wijkende russen waren, en schoten
er in. Deze misgreep, die zij niet aan
stonds begrepen, deed de verwarring
nog vermeerderen.
De vijandelijke ruiters wisten van
die kans gebruik te maken zij omsin
gelden Murat, die in het heete van
de worsteling van links naar rechts
liep om de zijnen terug te verzame
len reeds meenden zij de hand op
hem te leggen, toen het hem gelukte
in de veroverde wijkschans te sprin
gen en hen aldus te ontsnappen. Doch
hier vond hij slechts weifelende en
ontstelde soldaten, die zich in vollen
angst rond de borstwering verdron
gen, op zoek naar eenen uitgang om
te ontkomen.
De tegenwoordigheid en het ge
schreeuw van den maarschalk, ver
dreef den eersten schrik. Dan grijpt
hij zelf naar een wapen met de eene
hand vecht hij, met de andere zwaait
hij zijnen pluimhoed in de hoogte, en
roept al de zijnen terug tot hunnen
plicht. Op die wijze weet hij zijne
malkanderen liep, zonder falliën, zonder
kappe ofte schoenen zij kosten er niet
uyt, vooraleer de kloyn deur openging
on dnerdoor geraekto ook eenen gen
darm uyt, daer het volk ook agter zat,
mot do lijkkandolaers die schelm en
moordenaar had zijn leven moeien laten,
die van buyten deden niet als rond jae-
gen en schieten, zekere Jan Stuyck had
veole wonden van den sabel op zijn
hoofd, eene vrouw was 's middags al
dood, en veel waren overhoop geloopen
en gekwetst.
'S anderdaags kwamen er veel gendar
men
('t Vervolgt).
Onder deze rubriek zullen wij
hier toekomende week een beoor-
deelend woord reppen over de ons
ingezonden rijmstukjes.
De Redactie.
In Griekenland
Een telegram uit Athene aan de Petit
Parisien bevestigt het nieuws door ver
scheidene Italiaansche dagbladen ver
spreid, volgens hetwolk het kabinet
Latnbros door do Entente erkend gewor
den is Deze erkenning zou het gevolg
zijn der tusschenkomst van den Eugol-
schen gezant Elliot. Do Corriere de la
Sera verneemt uit Athene dat de Entente
waarschijnlijk de ontruiming zal ver
langen van Peloponnes door de Griek-
sclie troepen. Verder verneemt hetzelfde
blad uit Athene dat men zich in de Griek -
sche hoofdstad op eene nieuwe nota ver
wacht over het Grieksche leger. Nog
wordt verder telegraphisch gemeld uit
Athene De professor voor strafrecht,
gehecht aan de universiteit van Timoleon,
heer Fliopulos, neemt het ambt over van
een ministerie van justicie. (B. K. 536).
Van de Italiaansche grenzen, 16 Oct.
Het bewaken der Grieksche wegen is
volledig ingericht door het Vierverbond.
Volgens de berichten in de Italiaansche
bladen bevinden zich aan iedere statie van
Epirus tot bij Larissa twee bewakings
officieren. Troepen verzendingen, vervoer
van oorlogsmateriaal en levensmiddelen
zijn verboden tusschen Athene en La
rissa.
Het havenverkecr in Epirus wordt
bewaakt door Engelsche en Fransche
marine-officieren en soldaten.
mannen weerom te sterken en te be -
zielen door de kracht van het voor
beeld. Intusschen heeft ook Ney zijne
divisie's hervormt. Zijn vuur houdt
de vijandelijke kurassiers tegen, en
breekt hunnen stormloop zij moeten
op hunne beurt achteruit deinzen, en
daarmede is Murat eindelijk ontzet en
zijn de hoogten van her in onze
macht.
Murat is nauwelijks aan dit gevaar
ontsnapt, of hij snelt er een ander
tegemoethij werpt zich op den vij
and met de ruiterij van Bruyère en
Nansouty, en door herhaalde en ra
zende chargen smijt hij de russische
lijnen omver, beukt ze in, doet ze op
hun centrum terug plooien, en in min
dan één uur tijds, heeft hij gansch
hunnen linkervleugel verslagen.
Doch de hoogten van het verwoest
dorp Semenowska, waar de linker
kant van het russisch centrum aan
vang nam, stonden daar nog onaan
geroerd de versterkingen welke
Kutusof onverpoosd uit den rechter
vleugel deed oprukken, steunden zich
op die hoogten. Hun onverheerschend
geschutvuur plofte neer op Ney en
Murat, en hield hunne overwinning
tegen ten allen prijze moesten wij
die positie vermeesteren. Eerst drukt
Maubourg met zijn paardenvolk de
frontlijn er van in Friand, generaal
van Davoust, volgt daarop met het
voetvolk. De soldaten van het i5e,
onder het kommando van Dufour,
bestormen het eerst die hoogten. De
vijand wordt uit het verbrand dorp
teruggesmeten, en Friand, alhoewel
gekwetst, steunt den aanval en ver
zekert er het wellukken van. (Verv.)