IN RUSLAND.
OORLOGSBERICHTEN.
'T KANON
De DiiifsGfie VemedigiDgsiijneii.
De OosteuriikscNongaarscbe
Week - Kalender.
KATHOLIEK MEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAH
Aalst, den 21 September 1918.
SEPTEMBER.
Evangelie van den Zondag
Jesus geneest een verlamde. Matth. IX.
22 Zondag, 18. na Sinksen. H. Thomas van
Villa-Nova, bis., HH. Mauritius en ge
zellen, mrs.
23 Maandag, H. Linus, p. en m.
24 Dinsdag, O. L. V. v. d. Verlossing.
25 Woensdag, H. Gerulphus, mr.
26 Donderdag, HH. Cyprianusen Justina.m.
27 Vrijdag, HH. Cosmas en Damianus, mrs.
28 Zaterdag, H. Wenceslaus, mr.
Het Moederhart
Oud Vlaamsche Ballade.
Ze was een zoo slechte, 200 eerlooze deerne,
Maar liefde maakt blind en bij zag ze zoo gcerne.
Gij, spotte ze, gij
Zoo breng dan het hart uwer moeder tot mij
Hij rukte zijn moeder het hart uit het lijf,
En liep er mee weer naar het liefderlijk wijf
Doch struikelde, viel en verplette het hert,
Dat sprak, ja, hoe vermorzeld het werd,
En vroeg, eer hij op was gesprongen
Deed gij u geen zeer, o mijn jongen
Julius de Geyter.
N. D. R. Deze ballade schetst op heer
lijke wijze de kracht der moederliefde. Toe
komende week geven wij een andere bewer
king van het gedicht door V. de la Montagne.
Vier slrophen in proza.
De dag luikt op. De zon komt aange-
klornmen. Uit verre kolken vaart het
licht omhoog. Het schaaiert over 't land;
de lichtschalmeien schaatren. De vogels
wemelen hun blij gerucht dooreen. De
kindren waken staamlend op. De men-
schen reppen zich te-werk.
En gouden lichtorkanen storten, stor
mend, uit den Oosten voort en jagen de
achtersleepsels van den nacht in zee...
Tot de adem van den morgen stokt.
E11 alles luistert.
Van onzienlijk verre komt het aange
klopt aan 't huivrend hart
't Kanon.
Het bonkend, stompend, kuokkend ka
non.
't Slil-verre grommend kanon.
't Kanon.
Ten middag reikt de dag.
In staatsie staat de wereld van over-
koeplend blauw en blinkend lichtjuweel.
Van 't Oosten zucht de wind, van 't Wes
ten nicht de zee. De vogels zwijgen wat.
Do kindren dwarlen in hun spel. De men-
schen, buigen, bezig, zich op 't land.
En de aard wijkt open voor het war
mond licht en vangt het vruchtig zaad
dat 's zaaiers machtgebaar natuur ten
offer plengt.
Als priester van het Leven gaat de
zaaier voort.
In 't rhythme van het zaad.
Maar achter d'einder gaat een ander
dreigend dreunt zijn doodenstap
't Kanon.
Het brekend, wrekend, krakend
kanon.
't Dof-doodend, mook'rend kanon,
't Kanon.
E11 de avond vouwt zijn handen. De
nacht, met loome wiek, luikt de oogen
van den dag. In 't zwart paleis van ster
ren schuift de gouden maan, verblan-
kend, op. De vogels borgen 't hoofd. De
kinderen droomen. De menschen mijm-
ren van hun lief en leed.
Nauw-zienlijk en nauw-roerend glij
den, door het maanlicht, nevelsleepen,
onwezenlijk als 't teerst geheim dat
'11 oogluik leefde in maagdelijk gewijd
gemoed.
Dit is het vrome uur voor alle stillo
zielen.
Natuur aanbidt natuur.
Doch uit den donkren afgrond gromt
het monster op
't Kanon.
Het brollend, rollend, grollend kanon,
't Klankspokend sombere kanon,
't Kanon.
En zoo, ten juichend' uchtend, ten be
zigen noen, ten biddenden avend, ter
stille nacht, boort in het harte van dit
land de spijkerslag van 't verre noodlot
door en doet den vogel haapren in zijn
lied, den zaaier wanklen in zijn tred, den
kleuter kijken van zijn spel, den peinzer
dwarlen uit zijn droom, de moeder varen
uit haar slaap de huizen en de harten
huivren
't Kanon.
Het machtig, manend, majesteitelijk
kanon.
De moordende maaier van den Tijd.
De zingende zaaier van de Eeuwigheid.
Het oordeeldonderend kanon.
't Kanon.
G. K. Elout.
De Russische czarin en hare
kinderen.
Dienaangaande geeft het Spaansch blad
El Sol de volgende inlichtingen Zooals
reeds gemeld werd zijn de pogingen door
koning Alfons van Spanje in 't werk gesteld,
om de czarin en hare kinderen naar Spanje
over te brengen, op goeden weg om te geluk
ken.
Zondag 22 September igi8.
5 centiemen het nummer
72s Jaar Nr 4824
Denderbode
DRUKKER-U1TGEVER
VAN DE PUTTE—GOOSSENS
Abonnementsprijs 3 frank 's jaars.
Men schrijft in te Aalst
31, KORTE ZOUTSTRAAT, 31.
AANKONDIGINGEN
Kleine één maal x,5o fr twee maal 3,50 Ir.
Gewone annoncen 0,30 de regel.
Vonnissen, sterfgevallen, enz. 0.50 de regel.
Dikwijls te herhalen volgens akkoord.
De Spaansche gezant te Berlijn had onlangs
een onderhoud met burger Joffe (Russisch
Bolschewiki gezant te Berlijn) die daarna
naar Rusland vertrokken is. Tegelijkertijd
vetrok eene kommissie van Spaansche ge-
neesheeren die zich het lot der Duitsche
krijgsgevangenen ter harte nemen deze
kommissie bevindt zich op dit oogenblik in
de tegenwoordigheid der czarin en hare kin
deren. Men verzekert dat nog alleen eenige
formaliteiten te vervullen blijven welke bin
nen enkele dagen zullen afgesloten zijn. Dan
zullen de czarin en hare kinderen zich op
een boot, onder bescherming der Pauselijke
vlag, naar Spanje kunnen begeven;' waar ze
in 't kasteel Magdaleina, te Santander, huis
vesting zullen vinden.
De Japansche gezant te Londen heeft
uit Tokio vernomen dat de vijandelijke strijd
krachten (de Bolschewiki) die zich van de
Ussuri- en Baikalzeefronten moeten terug
trekken hebben, tot Wlagewestschenk achter
uit gegaan zijn. Chabarewsk werd door Ja-
paansche ruiterij en troepenafdeelingen van
den Russischen generaal Kalmikow ingeno
men, Daar werd buitgemaakt17 locomotie
ven, 191 wagons, 14 reizigerswagens, 17
rivierbooten, 120 kanons van verschillend
kaliber en veel ander materiaal. Daarbij
nam men 150 gevangenen.
De toestanden te St. Petersburg
en te Moskou.
Parijs. 14 September. Paul Eris meldt
in een vertraagd telegram van den 29 Augus
tus uit St- Petersburg. dat de bevolking
allengs haar vertrouwen in en haar hoop op
de Bolschewiki geheel heeft verloren en ze
thans beschouwt als aanmatigende tyrannen.
Het aantal van hen die staken en zich aan de
gedwongen mobilisatie onttrekken, neemt
voortdurend toe. Meer dan 2/3 der bevolking
van St. Petersburg is thans tegen de Bolsche
wiki gekant en er zijn teekenen dat het lijde
lijk verzet eerlang zal overgaan in verzet
metterdaad.
Te Moskou is de toestand vrijwel dezelfde.
De brand te St. Petersburg.
Dienaangaande wordt nu medegedeeld dat
Russische boeren vóór 14 dagen in Sint
Petersburg binnengerukt zijn en in eene
voorstad branden en onlusten veroorzaakten.
De aanleidende oorzaak daartoe was dat de
Bolschewiki den oogst in beslag genomen
had. Het is wel mogelijk dat de gemelde
branden te St. Petersburg met deze feiten in
verband gebracht werden.
Een deel van den Russischen
goudschat in handen der
Tcbek-Slowaken
Moskou, 16 September. Het blad Prawda
maakt eene melding van minister Trotzki
openbaar, waarin medegedeeld wordt dat de
Witte Gardeen de Tschek-Slowaken zich te
Kasan een deel van den Russischen goud
schat toegeëigend hebben. Alle middelen
dienen aangewend te worden, besluit Trotz
ki, om te verhinderen dat men het goud óver
Archangel naar Engeland en Frankrijk zou
overvoeren.
Het doodschieten blijft voortduren
Moskou, 14 September. Het korres-
pondentiebureel uit Weenen deelt mede In
eene eenigszins verminderde mate blijft het
doodschieten voortduren. Ook vele vrouwen
werden als gijzelaarsters aangehouden Vele
welstellende lieden werden uitgezet, hunne
meubelen en huisgerief als staatsgoed aange
slagen en tusschen de proletariërs verdeeld.
De partij der internationale socialisten, die
met de Bolschewiki immer gemeenzame zaak
maakte, heeft bij het Centraal komiteit tegen
het schrikbewind geprotesteerd. De Zwitser-
sche konsul heeft in het kommissariaat voor
buitenlandsche aangelegenheden bedenkingen
ingebracht tegen het neerschieten van gijze
laars. Ordeteekens voor het leger worden
weerom ingevoerd.
De «Matin» van Parijs, schrijft over de
Duitsche terugtochtslijnen, dat deze ware
vestingen zijn, welke de Duitschers op
Fransch gebied inrichtten.
Achter de Siegfriedstelling bevindt zich
een tweede terugtochtslijn, met name Hun
dinglinie. Op een afstand van vijf tot tien
kilometer is er een derde linie Metz-Rijssel.
Er bestaat een vierde terugtochtslijn, aan
welke de Duitschers koortsachtig werken en
die van Valenciennes naar Givet loopt.
AI die hoofdlijnen worden als tusschenli-
nies geteld. Dit verweerstelsel verkort meer
en meer de uitgestrektheid van het front en
handhaaft de verdediging buiten Duitsch ge
bied. De waarde van die werken is aanzien
lijk.
40 dooden. 150 gekwetsten.
Amsterdam, 13 September.De snel
trein van Apeldoorn, die om 10.11 uur
's morgens uit do statie van Hilversum
vertrekt, is te Woesp, de laatste statie
voor Amsterdam, uit de sporen gespron-
gen. Volgens de laatste berichten wer
den 40 menschen gedood en 100 tot 150
gekwetst.
Later. De spoorwegramp te Weesp
is denkeiijk de wreedste waarmede Ne
derland ooit geteisterd werd. Door liet
overvloedig regenen is de baandam in de
nabijheid van de spoorwegbrug, onder
den zwaren last van den trein, wegge
zonken. De lokomotief van den trein
bleef op de brug staan. De eerste wagon
bleef er aanhangen dwars over den weg
gezonken dam De vijf rijtuigen voor
reizigers en e«n goederenwagen zijn be
neden gestort.
Een groot getal genees- Rijksdag.
ffin wnrdon for nlulo na- m
kon in de kringen der Duitsche diploma
ten zoo wel in Berne als in Berlijn niet
onbemerkt gebleven zijn.
Zonder dat in deze richting eene be
paalde bewering kan gemaakt worden,
is het in alle geval aan te nemen dat in
de laatste weken do mogelijkheid van
een Oostenryksch-Hongaarsch afzonder
lijk optreden in Berlyn is bekend ge
weest.
Indruk der Oostenrijksche nota.
Berlijn, 16 September. Dat de uit-
noodigiug tot vredoshonderhandelingen
door het Vierverboud zal afgewezen wor
den gelijk de vorige, houdt de Sozial-
demokratische internationale Korres-
pondenz voor zeker dat Duitschland
den stap steunde, spreekt vanzelf scha
den kan het niet.
Ingevolge den oproep, verlangen «Vor-
waerts en Vossische Zeitung - ten
spoedigste do samenroeping van don
hoeren en soldaten werden ter plaats ge
roepen om hulp te bieden. Het verkeer
is heelemaal onderbroken.
Nadere bijzonderheden.
De bovengemolde spoorwegramp is
nog erger dan eerst gemeld werd. Reeds
is het getal dooden tot 53 gestegen. Het
getal der gekwetsten is nog niet heele
maal vastgesteld.
Amsterdam, 16 September. Het ge
tal dooden is reeds tot 80 gestegen. Er
zijn nog 38 gekwetsten.
Onze lezers zullen wellicht in de dag
bladen met den tekst dor vredesnota van
Ooslenrijk-Hongarie kennis genomen
hebben. Wy achlen het dus niet meer
noodig in een beperkt weekblad dien
tekst nogmaals aan te halen. Wij verge
noegen ons dus met hier onder eenige
persbeoordeelingen op te nemen.
In de Duitsche pers.
De Kölnische Zeitung verklaart,
dat deze stap door Oostenrijk-Hongarije
alleen gedaan werd, maar dat de regee
ring van dit land eerst en vooral de ver
bondenen er kennis van gegeven heeft.
Er bestaan geen vooruitzichten dat de
Entente de nota bevestigend zal beant
woorden men rekent doorgaans op een
brutale afwijzing. Oostenrijk-Hongarije
doet den stap, maar zijn verbondenen
zijn het er mede eens.
Naar aaleiding van de vredesnota van
Oostenrijk-Hongarije ontving de Rijks
kanselier Zondag namiddag do leiders
der meerderheidspartijen van den Rijks
dag om den toestand le bespreken.
In de Berlijnsche pers wordt de stap
van Oostenrijk-Hongarije doorgaans met
met sympathie begroet. De Norddeut-
sche Allgemeine Zeitung legt er nadruk
op dat de weerklank* welke de nota van
Oostenrijk-Hongarije in Duitschland ge
vonden heeft, een nieuw bewijs goeft
van hetgeen zij altijd verklaard heeft,
n.l. dat Duitschland bereid is vredo te
sluiten.
Berlijn, 17 Sept. George Bernard
schrijft in de «Vossische Zeitung» Kon
de yeropenbaring der nota van Graaf
Burian die gisteren in de dagbladen stond
eene \errassing zijn voor het publiek,
toch kwam zij niet onverwachts voor
de personaadjes der Duitsche politiek.
Indien wy goed ingelicht zyn is de
nota zelve in het algemeen enkel de
laatste akte geweest van talrijke onder
handelingen die lang geduurd hebben.
Maar ook over de nota zelf schijnt tus
schen Berlijn en Weenen reeds sedert
tamelijk geruimen tijd onderhandeld ge
weest te zijn.
Men kan zoover niet gaan to zeggen
dat de laatste reis van staatssokretaris
v. Hinze naar Weenen alleen door den
voorgonomen voetstap van Oostenrijk
heeft plaats gehad.
Maar van den anderen kant zal toch
ook den tot hiertoe openbaar gemaakton
uitleg niet geheel juist zijn volgens wel
ken enkel over de Poolsche kwestie zou
gehandeld geworden zijn.
Veel meer schijnt ook bij die onderhan
delingen reeds het ontworpene Oosten-
ryksch-Hongaarsche afzonderlijk optre
den, eene rol gespeeld te hebben.
Daarbij komt dat de reis van eenen
hoogen ambtenaar van het Oostenrijksch
Hongaarsch ministerie van buitenland
sche zaken naar Berne, voor doel had
het voorbereiden der nota-overhandiging
op Zwitserschen bodem, en die voetstap
Frankfurt, 16 September. In Wee
nen heeft men wellicht gemeend, zegt de
Frankfurter Zeitung, dat do oorlogs
stemming tot het gepast oogenblik ge
komen was om besprekingen mot Lon
den, Parijs en Washington mogelijk te
maken zijn echter zulke besprekingen
eens begonnen, dan is 't voor de deelne
mers bijna onmogelijk onverrichter zake
terug te koeren. Wij vreezen, zegt het
blad, dat de oproep liet tegenovergestelde
zal bereiken van wat hy behoogdo.
Budapest, 16 September. De bladen
erkennen de goede bedoeling en de be
langrijkheid van den stap, doch ontken
nen de moeilijkheden niet, welker er
tegenover staan. De - Pester Lloyd -
sell rij ff Vroegere vredespogingen der
monarchie werden afgewezen onder voor
wendsel, dat zij maar dienden om de
Duitsche onverzoenbaarheid te dekken
thans is deze uitvlucht niet mogelijk.
Minister Burian heeft een toon aange
slagen, die zelfs zijn eigen aard van
staatsman ter zijde stelt om alleen don
vredesvriend te laten spreken. De
Neue Pester Journal n schat do nota
zeer hoog en zegt Het moet den staats
mannen der Euteute altijd weer betoond
worden, dat zij niet enkel mot de Cen-
traal-raogeudheden maar met de diepste
hartowenschen hunner eigen volkeren in
oorlog staan. Azuisag zegt Willen
onze vijanden deze nota als een teeken
van zwakheid aanzien, onze vier jaren
weerstandskracht zijn voldoende om die
opvalting te weerleggen.
Den Haag, 16 September. Daily
Chronicle bemerkt, dat het de eerste
rcchtstreeksche toenadering van do eene
oorlogvoerende partij tot de andere is
als zulkdanige heeft zy beteekenis. Doch
er is tevens uit te nemen, dat men de
Entente do voorzetling van den oorlog
wil aanwrijven en dat mon oen zegepraal
voor de Centraal-Mogendheden niet meer
als mogelijk aanziet. Doch vrije naties
der wereld zijn besloten verbonden le
blijven tot de snoode bedreiging voor
goed verdwenen is. Volgens de «Daily
Express» brengt de Oostenrykscho nota
ons den vrede niet nader. De voorloopigo
vredesvoorwaarden zijn gekend en do
nota behelst niet do minste aanwijzing
dat de Centraalmogendhedon zouden
bereid zyn ze te aanvaarden. Zoolang
Duitschland zijn frazen van verdedigings
oorlog niet opgeeft, is er geen atmosfeer
voor vredesonderhandelingen. Van de
Daily Telegraph De Oosten rij kscbe
regeering heeft eeD stap gedaan, die be
wijst dat zy niets geleerd of alles verge
ten heeft. Het voorstel is op den eersten
blik ongerijmd of onoprecht.
Bazel, 16 September. Den Bund
van Berne, zegt dat ook de neutralen hun
stem in kongres moeten verheffen. De
nota is ook tot hen gericht, zoodat zij
alle reden hebben om er over te beraad
slagen. Het «Borner TageblalU Wij,
neutralen, hebben alle redens om het
initiatief van Burian oprecht en warm te
begroeten. Het hoeft niet bewezen te
worden, dat ook de neutralen belang
hebbon bij spoedigen vrede. Hot is onze
plicht, de geringste mogelijkheid om do
oorlogvoerenden nader tot elkander te
brengen, welkom le heeten. De nota
levendig begroetend, meent echter de
- Neue Zuricher Zeitung dat de uitzich
ten op een verstandhouding heden gering
schijnen. Het «Beroer Intelligenzblatt»
is met de nota zoozeer ingenomen, dat
het tot dit besluit komtHet ware een
misdaad jegens do menschel ij kheid, eon
zonde tegen den geest der kuituur, een
politieke misstap van de zwaarste draag
wijdte, indien het Veel verbond de opwek-
kiag van Burian afweze. Ook voor de
neutralen is het uur gekomen, waarop
zy meê te spreken en meê te handeion
zouden hebben.
Frankrijks en Amerika's
Afwijzing.
Basel, 17 September. Havas
meldt als volgt
Het Oostenryksch vredesvoorstel is
Zondag avond in Parys bekend gewor
den. Het heeft in de staatkundige kringen
geen groote verrassing teweeggebracht
en wordt aanzien als een gevolg der suc
cessen, sedert twee maanden door de
Verbonden behaald. De toestand is feite
lijk in deze laatste tyden beduidend ver
anderd, en er is een groot ouderscheid
tusschen het huidig voorstel en de rede
van den Keizer met zyn opvatting van
den duivelschen vrede". De algomeene
indruk is, dat het nieuw vredesoffensief
onder de tegenwoordige omstandigheden
tot geen einddoel zal voeren. In het
Palais Bourbon verschenen ondanks
de Zondagrust eenige afgevaardigden en
wezen erop, dat de oorlogsbedoelingen
van Frankrijk en zijn bondgenooten ge
kend zijn Ongeschondenheid van 't va
derland, evenwicht in de wereld, bevrij
ding van alle onderdrukte volkeren, her-
goedmaking der veroorzaakte schade,
al bedoelingon welke overigens nauw
keurig vastgesteld werden in de nota, in
December 1916 overgemaakt aan presi
dent Wilson, vóór de intrede dor Verec-
nigde Staten bij den oorlog. Midden alle
wisselvalligheden heeft Frankrijks pro
gram geen verandering ondergaan. Onze
vijanden gelooven heden niet meer aan
een vrede door de zegepraal. Wy zien
het anders in. Frankryk en zyn bond
genooten twijfelen er niet aan, dat hun
zegerijke wapens hun do verwezenlijking
van bun program zullen aanbrengen,
zonder dat er van een verandering kan
spraak zijn. Onze vyaoden moeten des-
zelfs grondregelen aannemen daartoe
behoeft er geen besproking 011 geen inter
nationale konferencio.
Washington, 17 September. De
staatssekretaris kondigde volgende me-
dedeeling af Door den President ben ik
gemachtigd bekend te maken, dat het
volgende 't antwoord zal zijn op de Oos-
tenrijksch-Hougaarsche nota, welke een
niet-offlcieelc konferencie der oorlogvoe
renden voorstelt
De regeering der Vereenigde Staten
is van meening, dat er slechts één ant
woord is, dat zij aan de opwekking der
keizerlyko OosteDrijksch-Hongaarscho
regeering geven kan. Zij heeft herhaal
delijk mot volle oprechtheid de voor
waarden bekend gemaakt, op welke do
Voreenigde-Staten don vrede in aanmer
king zullen nemen. Zij kan en zal geen
konferencie-voorstel in berading nemen
over liet voorwerp, waarover zij hare
stelling en hare meening reeds klaarge-
maakl heeft.
De Oostenrijksche Nota
bij den Paus.
Weenen, 16 September. De minister
van buitenlandsche zaken heeft aan den apos-
tolischen nuntius Mgr Velvre di Bonzo den
14® dezer maand deze nota gericht
Na vier jaar onophoudend worstelen en
onafhoudende offers heeft de strijd, die
Europa verwoest, nog niet vermoogd een
beslissing te brengen. Door den geest van
verzoenbaarheid geleid, brengt de K. K
regeering. zooals in hare nota van 12 Decem
ber 1916, het gedacht voor, alle oorlogvoe
rende Stateo uitte noodigen, door een ver
trouwelijke en met-verbindende gedachten-
wisseling voor alle deelhebbenden een weg
tot eervollen vrede te effenen. Hierbij gedenkt
de K. K. regeering vol dankbaarheid het
aangrijpend beroep, dat Z. Heiligheid in het
vervlogen jaar tot alle oorlogvoerenden richtte
met de aanmaning een verstandhouding te
zoeken, om weer in broederlijke eendracht te
leven. In de zekere overtuiging hoe de H.
Vader ook lieden betracht dat de lijdende
menschhcid spoedig weer deelachtig worde
aan de zegeningen van den vrede, hopen wij
vertrouwvol dat Hij onzen voetstap met sym
pathie vergezellen en met zijn over gansch
dc aarde erkenden machtigen invloed onde -
steunen zal. Door deze gedachten geleid,
verzoek ik Uw. Exellencie, cenvoorliggenden
tekst der nota aan Z. Heiligheid te willen
onderwerpen.»
In België en Frankrijk
Uit Duitsche bron.
BERLIJN, 18 September. Ambtelijk
bericht van hedenavond
Engclsch-Fransche aanvallen op een breed
front van het woud van Avricourt af tot aan
de Somnie. Tegen den in het midden van het
slagveld tusschen Hargicourt en de Onugon-
beek binnengedrongen vijand zijn tegenaan
vallen in gang. Op het overige front zijn de
aanvallen des vijands mislukt. Wij vechten
overal ten westen onzer oude Siegfriedstel
ling.
Avondbericht. BERLIJN, 19 Sept.
Op het westelijk slagfront tusschen het
woud van Havrincourt en de Somme beperk
ten de Engelschen zich tot hevige gedeelte
lijke aanvallen, die overal afgewezen werden.
Uit Fransche bron
PARIJS, 17 September. Officieel
Noordelijk de Aisne bedrijvigheid der
beide artilleries. In Champagne hebben onze
troepen een overval uitgevoerd en gevange-