Belangrijk Bericht.
1 Ha Ze trokken....
VOOR STAD EN ARRONDISSEMENT AALST
Een en ander
Abonnementsprijs:
KATHOLIEK WEEKBLAD
tot veredeling van Volk en Land.
BEHEER EN REDACTIE 29, korte Zoutstraat, AALST
Oe Schuimloopers
Voor alle advertentiën buiten het Arrondissement Aalst wende men zich naar OFFICE DE PUBLICITÉ 36, Nieuwstraat, Brussel.
I Al wie een abonnement
neemt op DE DENDERBODE
E voor 't jaar 1924, ontvangt het
blad gratis van nu tot Nieow-
jS jaar.
AbonnementsprijsBinnen
B land fr. 8,50, vooruit te betalen.
Postcheckrekening 44024.
E
iB DAGWIJZER
ra
Eene sterkte
De Boerenkrijg en
de Letterkunde, enz.
Binnenland
Buitenland
Amerika
8.50
15.00
2 doll.
ADVERTENTIËN
volgens akkoord.
Postcheckrekening
44024
DE DENDERBODE
WERKEN VAN
D' R. SNIEDERS
PRIJS FR. 3.50
Franco per Post fr. 4.50
VERKRIJGBAAR
TEN BUREELE DEZER.
Postcheckrekening
44024
B
November of Slachtmaand.
18. 26e Zondag na Sinxen.
Wijding der Basilieken van de HH.
Petrus en Paulus te Rome.
H. Odo abt van Cluni.
19. Maandag, H. Elisabeth van Hongarije,
weduwe.
H. Pontiaan, Paus Martelaar.
20. Dinsdag, H. Edmundus, Koning en
Martelaar-
H. Maxentia, Maagd, Martelares.
,H. Felix de Valois, medestichter van de
geestelijke Orde van de H. Drie
vuldigheid tot verlossing dersla
ven, belijder.
21. Woensdag, O. L. Vr. Presentatie.
H. Colombanus, Abt.
H. Albert, Bisschop en Martelaar te
Luik.
22. Donderdag, H. Cécilia, Maagd en Mar
telares te Rome, Patrones der Mu
zikanten.
H. Philemon en zijn huisvrouw H.Appia
belijders.
23. Vrijdag. H. Clemens, Paus Martelaar.
H. Daniël, Bisschop.
H. Felicita, weduwe Martelares.
jjg< Na haarzeven zonen voor hunnen Gods-
ra dienst onder hare oogen te hebben
g zien ombrengen, onderstond zij
Bi ook de Marteldood.
S 24. Zaterdag, H. Joannes van het Kruis,
g belijder, leongeschoeide Carmeliet.
ra H. Choysogonus, Martelaar,
q) H. Flora, Maagd, Martelares.
Ze trokken naar 't kerkhof, hier
j| ter stede
S Het is ruim veertien dagen gele-
S den op Allerheiligen.
S Het waren de roode hoofdman-
S nen, omringd van honderden men-
|j schen, die zij drillen als slaven.
S Zij gingen hunne dooden "ge
il denken!!....
H Groot muziek, en veel geklank,
g én bloemen zonder einde of maat.
H 't Was 't eenige, waarmede zij
H hunne 'dooden wisten te "geden-
ken,,
En wat heeft dat nu geholpen
aan de dooden
Niets, hoegenaamd niets
Vele zielen van die gestorvenen,
die de roode stoet "gedenken,,
kwam, liggen in de vlammen des
Vagevuurs te smeeken om een ge
bed vanwege hunne familieleden,
koi vanwege de levenden.
En daar op hunne graven ston
den tal hunner familieleden, en geen
enkel maal werden de Akten van
Geloof, Hoop en Liefde gebeden-
De roode hoofdmannen hielden
hunne honderden slaven anders be
zig zij ontrukken immers aan de
arme werklieden de zoetigheid en
den troost, die 't gebed zoo over
vloedig aan 't harte schenkt.
Welke verantwoordelijkheid bij
God!
En hoe spijtig toch, dat ons
werkvolk niet meer ontwikkeld is.
Dan zou het klaar zien in de slim
me knepen der roode bazen, wien
het vooral te doen is om aan de
werkende klas den allerkostbaar-
sten schat van 't Geloof te ont
rukken.
Dan zou het zich door die roo
de mannen niet laten bij den neus
leiden gelijk nu.
Dan zou het zich, op een grooten
Hoogdag als Allerheiligen, niet la
ten uit de parochiekerk wegtrekken
om langs de straten het schandelijk
vaandel van onrust en haat te vol
gen.
O neen neen
Want de grond van ons werk
volk, van ons Vlaamsche werk
volk, is en blijft christelijk. Dat be
wijzen, dag in dag uit, honderden
voorvallen des levens.
Edoch, het is zóó ons volk is
te weinig ontwikkeld, te onwetend,
en daardoor hebben de leugens
en vleierijen van 't venijnige socia
lism er heel dikwijls het uitwerksel
op, dat de roode verleiders be
oogen.
Laat ons uit dien toestand de les
trekken, die past
Beijveren wij ons, met meer
opoffering, om 'tvolk te verheffen
en te veredelen
Werken wij om aan't volk goe
de, leerende schriften in handen te
steken
En geven wij aan de werklieden
overal en altijd het voorbeeld van
ware godsdienstigheid en vanstren-
ge zedelijkheid
Oneindig goed is God,
Oneindig krank de menschen,
Die, zuchtend op der aard
Den weg des hemels gaan
Hoe kon ik, zonder troost,
Den zwaren last der wenschen
Verdragen, die 'k mijn hert
Voel dwingen langs de baan
Een spijze is mij gejond,
Een kelk is mij geschonken,
Vol kracht des Heiligen Geests,
Vol godiijk voedend licht
Ik heb dat brood genut,
Ik heb den kelk gedronken
En, hopend, houde ik voort
Mijn ooge op God gericht.
G. Gezelle.
Het spreekt van zelf dat de Boerenkrijg
waaraan, voor ons Katholieke Vlamingen
zulk een scboonebeteekenis is verbonden,
ook een dankbaar thema is geworden voor
onze dichters, novellisten, roman- en too-
neelschrijvers.
Vooral in 1898,toen het eeuwfeest werd
gevierd, hebben heel wat poëten ten on
zent naar de lier gegrepen om het epos
derBrigands te vérheerlijken, terwijl
anderèn in novellen of teeneelstukken hun
fantazij den vrijen teugel vierden. Al wat
in 1898 het licht zag kon het echter niet
halen bij twee werken die, lang te voren,
aan de gedachtenis van den Boerenkrijg
werden gewijd.
In 1853 liet Conscience De Boeren
krijg verschijnen. In 1889 gaf Snieders
Onze Boeren uit. Deze beide romans,
die nog immer weten te boeien, blijven
het degelijkst monument dat, in de letter
kunde, ter verheerlijking onzer Boeren
werd opgericht. Conscience en Snieders,
die er een handje van hadden om een
geschiedkundigen roman in mekaar te
steken, en een pakkende actie te laten
afspelen binnen een ruim gehouden histo
risch kader, hebben ons in deze werken
een schiiterend en duurzaam staaltje van
hunne kunst geschonken.
Na deze twee prachtromans dient voor
af met eere vermeld te worden het verhaal
Onze Jongens van 1798 van den uit
muntenden volksschrijver Edgar Pattyn,
in 1898 verschenen.
Nog meer andere verhalen, met een
min of meer strenge historischen achter
grond, zagen toen het licht.
Frans De Potter schreefOnder het
Schrikbewind met teekeningen van L.
Geens. J. Noterdaeme dichtteGode-
vaert en Godelieve -, een berijmd verhaal
uit den Beloken Tijd De betreurde
Brugsche advokaat, C. De Visschere, die
zooveel presteerde ten bate van katholiek
tooneel en katholieke j kunst, dichtte het
tooneelspel Lika getoonzet door Van
Oost. Nog andere tooneelspelen werden
door het eeuwfeest van den Boerenkrijg
in het leven geroepen o. m. t Vaandel
met het Rood Kruis van Huibrecht Hae-
nen, en Een jonge held tooneelspel in
drie bedrijven, van J. De Waegenaere. De
kritiek was het er echter over eéns dat
deze stukken tot geen hoog kunstpeil
reikten. Het best nog werd de Boeren
krijg, gelijk een film vol afwisselend leven,
ontrold en aanschouwelijk gemaakt in het
ophefmakend drama in vijf bedrijven
Besloten Tijd van Baron Kervyn de
Volkaersbeke en Kan. Van Britsom. De
bekende toondichter G. Van Vlemmereri
schreef de muziek voor de koren van dit
drama, waarin het niet mangelde aan
effekt.
Behalve deze werken, waarin de letter
kundige bedoeling toch hoofdzaak bleef,
zijn in 1898 nog een aantal historische
verhandelingen over den Boerenkrijg
verschenen. Deze monografiën, welke een
speciaal licht werpen op de lokale ge
beurtenissen, hebben er toe bijgedragen
om veel verdoken feiten naar voren te
brengen, en maakten het mogelijk een
algemeen overzicht van den Besloten Tijd
te krijgen. In dien aard waren degeschied-
kundige bijdragen De Boerenkrijg te
Mjechelen n door Aug. De Rees Onze
Boeren binnen Audenaarde door J.
Kieckens De Boerenkrijg in het Kort-
rijksche door Th. SevensWestland
in den Franschen Tijd door L. Allaeys;
Diest in den Sansculottentijd door Di
MartinelliExel, ten tijde der Fransche
Republiek door A.Robyns.
Van een hreedere draagwijdte, dewijl
het onderwerp ruimer uitwerkend, waren
de werken u Sansculot en Brigand „,door
.J Muyldermans, (een uitstekend volks
boek) De Boerenkrijg voor het volk
verteld door H. Heyman Beknopte
geschiedenis des Boerenkrijgs, October-
December 1798 door J.-Fr. Pallemaerts,
De Brigands van 1798, beknopte ge
schiedenis van den Boerenkrijg door
Osc. Robynsen vooral De Boeren
krijg, en de andere geschiedkundige we
tenswaardigheden over ons vaderland, en
vornatnelijk over de Kempen door K.
Vry.
Tal van historische bijzonderheden
over den Boerenkrijg zijn ook te vinden in
het Standaardwerk Geschiedenis van
de gemeenten der Provincie Oost-Vlaan-
deren door De Potter en Broeckaert.
Tot daar de geschiedenis.
Bewegen wij ons nu op het terrein der
muziek, dan kunnen wij vaststellen dat
ook hier meer dan een bloemken ter eere
van onze Brigands is ontloken.
Emiel Wambach, op heden bestuurder
van het Antwerpsch conservatorium,
schreef muziek voor de Cantate van Ma
thilda Rambout.
Aug. De Boeck, de gevierde toondich
ter, thans bestuurder der Mechelsche
Muziekschool, komponeerde eene andere
Cantate, op woorden van Jan De Smedt.
Oscar De Puydt, leeraar en orgelist in het
Lemmensgesticht, schreef een geestdrif
tig Brigandslied. gedicht door Mercelis.
Een ander lied, Onze Boeren van
E. H. De Rycke,werd getoonzet door Arth.
De Meulemeester.
Nog meer liederen en Cantaten werden
in 1898 gezongen, o. a. eene Boerenkrijg-
Cantate van Alf. Fierens.
Samen met dichters en komponisten,
wedijverden de redenaars om onze Boe
ren te huldigen. Zoo zijn door de pers
verspreid geworden eene lofrede uitge
sproken te Herenthals door Kan. Serv.
Daems, en eene andere, uitgesproken te
Mechelen door Kanunnik J. Muyldermans.
Ook de lofrede gehouden te Hasselt door
Helleputte werd gedrukt.
In dit algemeen huldebetoog bleven
onze beldhouwers niet ten achter. Hier
dienen vermeld de twee schoone monu
menten van den Gentschen beldhouwer
Al. De Beule, (die ook het oorlogsgedenk-
teeken te Aalst-Mijlbeke plaatste) opge
richt te Overmeire en te Moll.
Ook het grootsche monument van beeld
houwer Baggen en ingenieur De Vriendt,
te Hasselt, is een treffende verheerlijking
van den Boerenkrijg.
Hebben onze schilders aan deze ver
heerlijking meegeholpen Wij gelooven
het niet. Althans geen enkel belangrijk
doek, dat aan de nagedachtenis onzer
Boeren zou gewijd zijn, is ons bekend.
Zooals men ziet hebben kunst en we
tenschap destijds elk hun steentjen bijge
bracht om den Boerenkrijg op waardige
wijze te gedenken. Dr Elm.
Voor de huurders.
M. Moyersoen, minister van nijverheid
en arbeid, en graaf d'Aspremont, verte
genwoordigervan ijet Koning Albertfonds,
hebben Woensdag in het kabinet van den
minister van binnenlandsche zaken een
onderhoud gehad met de goeverneurs der
provincies. Er werd gesproken over de
maatregelen die zouden kunnen genomen
worden om een onderkomen te verzeke
ren aan uitgedreven huurders.
Litterair snelheidsrecord.
Een uitgever had een prijsvraag uitge
schreven voor een roman. Het werk
mocht een bepaald aantal woorden niet
te boven gaan. Een beginneling in het
vak die ook meegedongen had, merkte
bij het overleggen van zijn verhaal, dat
hij het een paar honderd woorden te groot
had gemaakt. Vindingrijk als hij was,vond
hij echter gemakkelijk een oplossing.
Hij maakte het slot van zijn verhaal
aldus
Van leperen nam een glas wijn, zijn
hoed, afscheid van zijn vrouw, geen nota
van zijn achtervolgers, een revolver uit
zijn zak en ten slotte zich het leven.
De kampperioden in 1924.
Talrijke vragen komen dagelijks bij het
ministerie van landsverdediging toe, om
de genomen schikkingen te kennen inzake
wederoproeping der militairen met onbe
paald verlof, die in 1924 aan oefeningen
in de onderrichtkampen moeten deelne
men. Deze schikkingen liggen thans ter
studie en zoodra zij vastgesteld zijn, zul
len zij door de pers ter kennis van het
publiek gebracht worden.
De drie grootste Europeesche havens.
Volgens de officieele statistieken is
Antwerpen, voor de tien eerste maanden
van dit jaar, de grootste haven van Euro
pa. Het trafiek is er geweest14 millioen
188,968 ton met 7,555 schepen. Op den
2e rang komt Hamburg met 12,831,120
ton voor 11,264 schepen. Dan volgt Rot
terdam met 9,323,236 ton voor 7,028 sche
pen. Antwerpen heeft dus een grooten
voorsprong op de andere havens. Er dient
opgemerkt dat de trafiek van Hamburg dit
jaar is vermeerderd met 1,912,649 ton.
Uit Jan's opstel over zeep.
Zeep is een stof, die in den vorm van
zeekaken vervaardigd wordt welke men
niet kan eten. Ze ruikt heerlijk, maar ze
smaakt verschrikkelijk. Het meeste last
heb je van zeep, als je ze in je oog krijgt.
Vader zegt, dat Eskimo's nooit zeep ge
bruiken. Ik wou, dat ik ook een Eskimo
was. Als iemand om zeep gaat, dan gaat
hij oogenbiikkelijk dood.
De posttarieven.
M. Neujean, minister van S. P. T. T. Z.
is van zin het port voor de dagbladen te
verhoogen op TWEE centiemen.Het post
vrij voor de briefwisseling der openbare
besturen is al radikaal afgeschaft. Wie
voortaan van de besturen inlichtingen per
brief verlangt, moet een postzegel voor
het antwoord bij zijne vraag voegen.
Een viggen met kattepooten.
De Fransche landbouwer Chaize, wo
nend te Retournac, heeft eene zeug die
elf viggens afgeworpen heeften daaronder
is er een dat vier pooten heeft zooals van
eene kat, met scherpe en gebogen nagels.
Het viggen in kwestie kan in de boomen
klimmen, net als een aap.
Schatkistbons 5 t. h.
geescompteerd op zes maanden.
De plaatsing van het beschikbaar geld
in schatkistbons 5 t. h. geescompteerd op
zes maanden is een gewone zaak gewor
den en in de gewoonten van nijveraars,
handelaars, maatschappijen en bijzonde
ren getreden. De aantrekkelijkheid dezer
plaatsing wordt verklaard door zijn voor
deden intrest 5 t. h. per jaar, vrij van
lasten, betaalbaar op voorhand; gemak
van verhandeling der fondsen, de gestor
te kapitalen terugbetaald na zes maanden,
zelfs na drie maanden mits zekere voor-
waarden.Men schrijft in alle werkdagen en
de titels worden afgeleverd zonder eenige
formaliteit tegen storting van eene som
vertegenwoordigende 97.50 t. h. van de
nominale waarde der ingeschreven bons.
In den gemeenteraad van Brussel.
Het opvoeren van zedelooze filmen,
De kwestie van het verbod tot opvoe
ren van zedelooze filmen werd in den
Brusselschen gemeenteraad te berde ge
bracht. M. Max heeft tijdelijk de vertoo
ning van een zedelooze film verboden, die
te Antwerpen reeds verboden werd.
De burgemeester van Brussel heeft uit
eengezet dat de gemcenteoverheid het
recht niet bezit de film te censureeren en
dat die censuur onvereenigbaar is met
den geest en den tekst van de Grondwet.
Hij heeft evenwel de opvoering van een
film doen schorsen, nadat deze aanleiding
gegeven heeft tot opstootjes en wanorde
lijkheden. M. Max hoopt dat intusschentijd
de gemoederen zullen bedaard zijn en de
vertooning dan zal kunnen hervat worden.
Daarom heeft hij geen verbod van defini
tieven aard willen uitvaardigen.
Dus is het best mogelijk dat de film la
ter toch opgevoerd wordt.
Daarvoor moet men eigenlijk te Brussel
zijn, sedert lang gekend als het kleine
Parijs.
Een schoon voorbeeld.
Verleden Zondag wist de hoofdstad van
Frankrijk een godsdienstig karakter te
