Valsch Getuigenis
Per Vliegmachien
M. Moyersoen volgt
M. Van de Vyvere op
De Paus over de Politiek
I
een volledig gemeenschapsleven in en
omheen de kerk. Hij werd hierin gesteund
door die vele overblijfsels van geestelijken
gemeenschapszin, die nog intens in menig
onzer dorpen, met hun trouw bewaard
parochiaal leven aanwezig is.
Dit diep liturgisch leven, dat Gezelle in
de ?iel zat, en alom in zijn leven en zijn
kunst uitborrelde, licht de spreker nader
toe met menig vers van den dichter zelf.
In zijn Rond den Heerd bleek afdoen
de hoe hij steeds open oog en hart had
voor al de schoone oude christelijke ge
bruiken van het landvolk, dat hij aanhou
dend in het kader van hun dagelijksch
leven wilde terugplaatsen, aldus de raak
punten tusschen het dagelijksch stoffelijk
en het liturgisch leven in het licht bren
gend. Hoe prachtig, zich heelemaal plaat
send op het peil van het volk, wist hij de
beteekenis van de Dood (in zijn Kerk
hofblommen van de gewijde Paasch-
kaars, van de gewijde klokken, enz., te
omschrijven, in proza en vers. Uit het
simpelste, het meest alledaagsche haalt
hij immer een diepe liturgische beteeke
nis, wat aantoont hoe alzijdig zijn litur
gisch leven was.
Als hij dan tegenover die groote myste
riën als de Mis, de Communie, en andere
staat, bestijgt hij, ook in zijn eenvoudigste
kleengedichten, aanhoudend de toppen
der liturgie.
Hij was niet alleen een dichter van het
liturgisch leven. Hij was er ook een apos
tel van. Spreker bewijst het ten overvloe
de. Een voorbeeld maarreeds van af
1866 streefde hij er ijverig naar de geloo-
vigen de heilige Mis werkelijk te doen
medeleven, in en met Christus. Liturgie
was voor hem geen beperkte liefhebberij.
Zij maakte Werkdadig deel uit van zijn
leven, en hij wilde die evenzoo met het
leven zijner medemenschen koppelen.
Dus mag hij terecht een baanbreker der
liturgie ten onzent heeten.
De socialistische voormannen
zijn nijdige, fanatieke kerkevreters, gods-
dienstbeschimpers, die aan een christen
mensch zijn vertrouwen niet schenken kan,
noch mag.
O Godsdienst, hoogste schat van 't leven.
Die ons van God geschonken werd,
Aan U ons goed, aan U onze krachten,
Aan U onze ziel, aan U ons hert
en weg van ons al die onzen kostelijk-
sten schat durven aanvallen.
Een beetje verschil
waarlijk, rijster op tusschen de katholieke
zedeleer en de onzijdige. Eenige dagen
geleden had een brave vrouw van Pantin,
in Frankrijk, een pakje van 39 briefjes van
1000 fr. ieder en eenige obligatiën gevon
den en die overhandigd aan het politie
commissariaat, dat zich gelastte met het
opzoeken van den eigenaar van 't gevon
den pakje. De brave vrouw had gehan
deld, gelijk de katholieke zedeleer voor
schrijft. Nu, wilt gij weten wat een radi
caal blad Le Libertaire namelijk, dien
aangaande durfde schrijven Onder de
hoofding "Er zijn lieden die beestig zijn,,
schreef dat blad Mevrouw Boineau
zou beter gedaan hebben, indien zij die
vondst voor haar en hare dierbaren ge
houden had. Eerlijke lezers en leze
ressen, wat zegt gij van zoo iets Zie
daar een staaltje van de onzijdige zedeleer.
En zoo leeren ze in sommige scholen, dat
moet gij ook weten... Ja, ook in ons Bel-
genland...
Schatten geld,
waar de Staat nu millioenen en millioenen
ieder jaar verliest, ja schatten geld zou
48e Vervolg.
Alleen. Laat die andere zaak tusschen
ons niet meer genoemd worden. Als ik in
een aanval van dwaasheid gezondigd heb,
dan zij het zoo. Gedane zaken nemen geen
keerDe beste jaren van Herberts' leven
zijn voorbij en hij zal er nu wel in berus
ten. Laat mij Maud roepen, of ga zelf naar
haar toe. Zij is op haar kamer.
Ik hief mijn hand op, maar met een
krachtige inspanning mijzelf beheerschend
liet ik ze weder zinken. Wat zou ik er
mede winnen, dezen man te slaan Ik
deed een laatste poging.
Er is slechts één zaak die ik van je
verlang, riep ik uit, en niets anders wil ik
van je. Al wat ik vraag is of ge met dezen
leugen op je ziel wilt sterven of dat ge
doen wilt wat alleen in staat is, je den
vrede des harten terug te geven Ant
woord
Ik heb reeds geantwoord, Hugh, zeide
hij droevig. Wat ge van mij vraagt kan en
wil ik niet doen. Als ge niets anders wilt
het zou mij leed doen.
Dan noem ik je een lafaard, riep ik
uit, opspringend. Een leugenaar en een
lafaard Blijf dan voortleven zooals ge
thans doet, eerlijk en oprecht in het oog
der menschen, maar in werkelijkheid
valsch en verraderlijkLeef zoo voort, als
een bijzondere nijveraar winnen. Wij be
doelen onze Belgische spoorwegen. Daar
moet een zelfstandig bestuur in de spoor
wegen komen. Het is hoogst noodig en
hoogst tijd.
Zorgeloosheid,
geldverspillingen, overmacht van gunste
lingen, politieke betrachtingen, dat alles
hoort te huis in het stelsel van uitbating
der spoorwegen, dat tegenwoordig in
voege is. Dat moet veranderen. Men moet
de spoorwegen als een nijverheidsonder
neming beschouwen. En dan zal de Staat
schoone winsten mogen opstrijken en de
tarieven der spoorwegen zullen veel la
ger zijn dan nu.
Heel mistevreden,
schreef onze Vriend Jan Moeijal ons een
gepeperden brief, omdat we ons gepermi-
teerd hebben zijne soberheid rf in ver
denking te brengen De brave man
heeft misverstaan wij hebben hem enkel
gezegd, dat meestal de veeleters vóór den
tijd sterven. Nooit hebben wij 't gedacht
gehad, dat hij een veeleter zou wezen.
Die matig is,
Verlengt zijn leven...
En tot wie zulke kostelijke woorden beter
gezegd, dan tot een allerbesten vriend,
dien wij nog lang zouden willen bewaren?
Bij de jeugd,
Past de vreugd,
Maar de reine vreugd
Bij de grijsheid,
Strenge wijsheid,
Vaste deugd 1
Heel Frankrijk door
bespreekt men, en laakt men het brutale
wegjagen der Arme Claren die reine,
goede zieltjes van Alengon, en men
heeft gelijk. Maar, maar, maarwaarom
heeft men, zoo lichtzinnig weg, in de kie
zing zijn stem gegeven aan mannen, die
in staat zijn van zulke heiligschendende
daden te plegen
Eerstfgedaan en dan gedacht,
Heeft er menig in 't verdriet gebracht!...
Welaan Fransche katholieken Klaagt,
ja klaagt en zuchtOf liever, scheit er
uit van te klagen, maar slaat allen de han
den in malkaar en richt u in tot een ste
vige, politieke katholieke partij, en dan
zult ge alhaast de speurhonden der loge
tot lamheid gebracht zien En een les
voor ons «kleine»Belgjes
Dawes en zijn pijp.
Aan ieder, die Dawes ontmoet, vertelt
een Duitsch blad, zal zijn pijp opvallen.
De Dawes-pijp is met geen andere te ver
gelijken de breed uitgeholde kop met
het aan den bovenrand ingevoegde mond
stuk, 't is werkelijk eep apart model.
Deze pijp heeft een geschiedenis. Een
arbeider te Chicago, Lyon genaamd, mo
lenbouwer van beroep, had bij een onge
luk zijn rechterarm verloren, zoodat hij
zijn betrekking niet meer kon waarnemen.
De man legde zich toe op het pijpen snij
den.
Op een goeden dag, zoo verhaalt Lyon
zelf, zag ik generaal Dawes' portret in een
krant, het akelige pijpje, dat hij tusschen
de tanden hield, beviel mij in 't geheel
niet. Ik zond den generaal een van door
mij vervaardigde pijpen. Als monsterEn
sedertdien heeft hij altijd zijn pijpen bij
mij besteld. Bij dozijnen tegelijk.
Dawes was met 't model Lyon zou in
genomen, dat hij al zijn vrienden zulk een
pijp schonk. En toen hij als chef van de
commissie der deskundigen naar Europa
kwam, bracht hij voor de Duitsche, Engel-
sche en Fransche staatslieden eveneens
pijpen van Lyon uit Chicago mee.
ge wiltMaar ondervindt dan of de lof en
de bewondering der wereld, of al je voor
spoed, rijkdom en aanzien ook slechts
één enkel oogenblik den last der gewe
tenswroeging van je kunnen wegnemen
Ik verliet hem, opgewonden en bleek
van toorn en snelde naar buiten in de
drukke straten.
Somber en droevig gingen de dagen
voor mij voorbijer kwam geen antwoord
op het hartstochtelijk smeekend verzoek
dat eiken morgen in de kolommen van
The Catholic Times verscheen. Ik
werd steeds moedeloozer en voelde eiken
dag meer bitterheid in 't hart jegens mijn
bloedverwant wiens naam opalier lippen
scheen te zijn, en eiken dag ook werd het
verlangen in mij sterker om mijn vader
terug te zien en zijn krachtigen, hartelij-
ken handdruk te voelen. Dwaas die ik
was, om hem te verlaten, alleen met zijn
verdrietAls hij eens dood was, gevallen
misschien in het een of ander onbetee-
kenende gevecht in de koloniën, van een
staat van den zóóveelsten rang, wat dan
Als er nog ergens oorlog geweest was,
dan had ik tenminste geweten in welke
richting ik met een onderzoek beginnen
moest; maar er was vrede in Europa, en
ik wist niet in welk land van den aardbol
ik hem zoeken moest.
Op zekeren avond las ik mijn courant,
en als gewoonlijk prijkte boven een der
kolommen de naam van Rupert Devereux.
Zoo werd de Lyon-pijp populair. De
vervaardiger zit in een bescheiden kleine
werkplaats in een voorstad van Chicago
en weet nauwelijks hoe hij aan de op
drachten moet voldoen. Wanneer Lyon
stevig doorwerkt, levert hij 1,000 pijpen
per maand. Maar er zijn er reeds 75.000
besteld en nog niet geleverd.
De Engelsche kroonprins op rondreis
in de Vereenigde Staten heeft een geheim
schrijven ontvangen bevattende deze
enkele woorden Indien gij niet spoedig
de Vereenigde Staten verlaat, zult gij er
eene geweldige dood vinden.,,
De slaapziekte-hersenontsteking die
in Japan al duizenden slachtoffers ge
maakt heeft, neemt een gedurig grootere
uitbreiding. Zij wordt een echte ramp. De
overheid raadt het publiek aan maskers te
dragen, dikwijls te gorgelen en de menigte
te vermijden.
De Fransche officiers, van de inter-
geallieerde toezichtkommissie der ont
wapening hadden te Czegled, in Hongarië
opsporingen gedaan en een wapen- en
munietiepark ontdekt. Een Hongaar loste
een revolverschot op den auto der Fran
sche officiers. Een dezer werd gekwetst.
Op bevel van de Staatsrechtbank
voor de bescherming van de Duitsche
Republiek, heeft de Berlijner policie Fritz
Apelt, hoofdopsteller van de "Rote Fahne,,
aangehouden.
Uit Dusseldorf werd gemeld dat er
in de 10 laatste maanden voor ongeveer
160 miljoen dollars vreemde kredieten aan
de private Duitsche nijverheid toegestaan
zijn. Dat kan nogal tellen.
Mad. Edith Smith, te Parijs afgestapt
in een hotel der wijk Etoile, heeft klacht
neergelegd in het policiebureel der wijk
Chaillot, bewerende dat men haar een
snoer ontstolen heeft van drie rangen
parels met ouderwetsche knoppen en
veelkleurige steenen, ter waarde van 5
miljoen frank.
Een Engelsche visscherssloep is
Maandag de haven van Lowestoft binnen-
geloopen met meer dan 25000 gevangen
visschen. Men heeft, bij menschengeheu-
gen, nog nooit geweten dat één sloep
zooveel visschen ving één dag
Een Fransche Isschersboot werd op
de reede van San Giovanni di Ferdanova
door een geweldig tempeest verrast. De
boot werd stuk geslagen en al de leden
der bemanning 24 in getal, zijn in zee ver
zwolgen.
De godsdientsoorlog woedt voort in
Indië. De hervormers schijnen veld te ver
liezen en verscheidenen hunner werden
door de tegenstrevers in het gevang ge
worpen. Een der hervormers, van de sekte
der Ahmedjah, werd gedurende lange
weken in het gevang gemarteld en ten
slotte gesteenigd.
Vier en twintig kopstukken der anti-
sovietsbeweging werden te Tiflis ter dood
veroordeeld en onmiddellijk terecht ge
steld. Men gelooft dat prins Antonnikoff,
leider der anti-bolchevistische Unie zich
onder de terechtgestelden bevindt.
De policie van Souchak, (Belgrado)
heeft den Duitscher Hans Heinrich Starke,
gewezen officier in het keizerlijk leger,
aangehouden, onder de beschuldiging deel
genomen te hebben aan den moord op
Erzberger.
In het Italiaansch dorp Avella heeft
een ontploffing plaats gehad in een vuur
werkfabriek. Deze werd vernield. De ont-
Hij gaf dien avond een groot gecostu-
meerd bal, waarop zelfs vorstelijke perso
nen werden verwacht. Woedend wierp ik
de courant weg, en een storm van toorn
golfde in mij op. Rupert Devereux een
groot man, een van de leidende personen
in de aristocratische uitgaande wereld,
overal in hoog aanzien, bekend staande
als zeer begaafd en bij dat alles goedhar
tig terwijl mijn vader, zijn slachtoffer,
over de wereld rondzwierf als een ban
neling, wellicht meermalen in levensge
vaar verkeerdeDie gedachte droeg ik
dag en nacht in mij, maar op dat oogen
blik werd ze zóó sterk dat 'mijn geheele
wezen als het ware schreeuwde om een
daad. Maar wat kon ik doen Alle ge
dachten aan lichamelijke straf, die natuur
lijk het eerst in mij opkwamen, zette ik
spoedig van mij af, want hij was een zwak
man en zou in mijn handen zijn als een
zwakke houten lat. Een aanklacht tegen
hem zou mij slechts bespottelijk maken
zonder hem te deren want als een man
zich eenmaal in de gunst der wereld ver
heugen mag, is men traag om kwaad van
hem te gelooven.
Ik nam de courant weer op, en toen
flitste als een bliksemschicht een gedachte
door mijn brein die ik eerst als belachelijk
verwierp, toen nog eens overdacht, en
eindelijk besloot te verwezenlijken. Ik
bestelde een rijtuig en liet mij bij ver
scheidene costumiers brengen. Ten laatste
vond ik wat ik wenschte en keerde terug
ploffing is te wijten aan de onvoorzich
tigheid eener vriendin der vrouw van den
eigenaar, die een kaars wilde aansteken.
Donderdag ontstond er brand in een
groote schoenfabriek te Hincley (Enge
land). Gedurende verscheidene uren
woedde de brand, en men kon den schijn
van den vuurgloed op mijlen afstand be
merken. De schade wordt beraamd op
verscheidene miljoenen frank. Meer dan
honderd werklieden zijn door de ramp
zonder werk gezet.
Een rustend kapitein, bevond zich op
ganzenjacht in de streek van Warces
(Frankrijk) toe hij in een tachtig meters
diepen afgrond viel. Men heeft zijn lijk
nog niet teruggevonden.
Uit Italiaansche bron wordt het En-
gelsch bericht gelogenstraft, volgens het
welk er Zondag een revolveraanslag zou
gepleegd zijn op M. Mussolini. Er wordt
bijgevoegd dat M. Mussolini, daarentegen
overal geestdriftig toegejuicht werd.
Een landbouwer te Montgaillard
wilde zijn hond redden die gevaar liep
door een automobiel overreden te worden.
De man sprong van zijn ossenwagen en
viel zoo ongelukkig dat hij door de lan
taarn van den auto letterlijk onthoofd
werd.
M. Eugeen Roussel, 29 jaar oud, te
Lyon, is overleden na kampernoelies geë-
ten te hebben zijne vrouw, eveneens door
de paddestoelen vergiftigd, wordt in
't gasthuis Verzorgd.
Werkstakingen in de Weener metaal
nijverheid ontstaan, hebben eene zoo
groote uitbreiding genomen, dat er thans
15000 stakers zijn. Men voorziet de alge-
nieene werkstaking als onvermijdelijk, nog
eer de week uit is.
Wij lezen in De Standaard van 11
dezer.
Woensdagmorgen heeft M. Moyersoen
op het Paleis van Brussel den grondwet-
telijken eed afgelegd. M. Masson, minis
ter van Justitie stelde den Koning den
nieuwen minister van economische zaken
voor.
Rond den middag begaf M. Moyersoen
zich naar het ministerie van economische
zaken, waar hij door den ontslagnemenden
minister ontvangen werd. Nadien werden
den nieuwen minister de leden van het
kabinet en de hoogere ambtenaren voor
gesteld. M. Van de Vyvere dankte met
hartelijke en welgevulde woorden zijn
ambtenaars, die hem steeds met lofwaar
dige toewijding hebben ter zijde gestaan.
Hij vroeg hun diezelfde toewijding te be
tuigen aan zijn opvolger.
Dan sprak hij lovende woorden over
zijn opvolger, die, naar hij zei, niet zoozeer
gekomen is om het ministerie van Econo
mische Zaken te likwideeren, dan wel om
de ervorming van dit departement voor te
bereiden. Het departement van economi
sche zaken, dat tot nu toe is geweest het
departement van den heropbouw, zou
thans moeten worden het departement van
de voortbrengst, van de nijverheid, van
den handel en den ruilhandel.
M. Moyersoen bedankte en zei van zij
nen kant dat de minister, tot wiens opvol
ger hij geroepen is, door niemand kan
vervangen worden.
M. Van de Vyvere bood nadien M.
Moyersoen een ontbijt aan, waarop insge
lijks M. Mechant, kabinetsoverste uitge-
noodigd was.
naar het hotel om mij aan te kleeden
want ik ging naar het gekostumeerd bal
van Majoor Rupert Devereux.
Hoewel ik meermalen een gelegenheid
als deze had bijgewoond, stond ik toch
verstomd bij den aanblik van de prachtige
ruime zalen waarin Rupert Devereux zijn
gasten ontving. Het huis geleek aan een
paleis, en de klanken der Hongaarsche
muziek, die zachtkens vervloeiden in een
atmosfeer zwaar van den heerlijksten
bloemengeur, de voornaam uitziènde hee-
ren en elegant gekleede dames in de schil
derachtige kleederdracht van alle tijden
en volkeren, glijdend over den glad-ge
wreven vloer, bloemen, licht, muziek, geur
van parfum, vrolijke gezichten en vrien
delijke woorden, dat alles scheen mij later
een verwarden droom te zijn. Een enkel
oogenblik echter bleef helder en duidelijk
gegrift in mijn brein één korte ninuut,
toen de gever van dit grootsche feest, het
voorwerp van eindelooze loftuitingen van
adellijke lippen, plotseling voor zich zag
het evenbeeld van den man te wiens koste
al deze praal en pracht werd tentoonge
spreid toen hij dien man vóór zich zag,
althans meende te zien, in dezelfde uni
form, met denzelfden heftig-verwijtenden
blik dien hij meer dan twintig jaren gele
den had toegeworpen.
Het was de warmte de opwinding en
de overspanning, verklaarden de medelij
dende gasten, top" hun gastheer in een
Men weet dat M. Mechant, kabinets
overste blijft van M. Moyersoen, voor
wien hij een waardevolle medewerker zijn
zal.
Als adjunkt kabinetsoverste werd aan
gesteld M. De Becker, die deze functie
reeds vervulde toen M. Moyersoen minis
ter van Nijverheid en Arbeid was en deze
tot nu toe vervulde bij M. Tschoffen.
Hiermede is in allen eenvoud en stil
heengegaan de minister, die bij de laatste
regeeringscrisis de eerste minister van
België had moeten zijn en het wel eens
worden zal.
Intusschen zal hij trachten, na de her
opbouwer te zijn geweest van verwoest
Vlaanderen, de heropbouwer te zijn van
de katholieke unie.
Het land, de partij en Vlaanderen zijn
hem veel verschuldigd om hetgeen hij
gewrocht beeft tijdens zijn ministerieele
loopbaan die aanving in 1911, en na een
korte onderbreking na den wapenstilstand
thans opnieuw geschorst wordt.
Het Staatsblad deelt het ontslag mede
van minister Van de Vyvere, als minister
van Economische Zaken, en de benoeming
van M. Moyersoen tot minister van Eco
nomische Zaken.
De Paus heeft een toespraak gericht tot
een aantal studenten, die op hun terugkeer
van het Euchraistisch Congres te Palermo,
hem hun hulde kwamen betuigen. Hij
richtte zich tot hen die beweren, dat de
Paus zich niet met de politiek moet bezig
houden hij verklaarde dat, wanneer de
politiek het altaar nadert, de godsdienst,
de kerk en haar hoofd niet alleen het
recht, maar ook den plicht hebben den
katholieken de richtingslijn aan te geven,
die dezen hebben te volgen.
Na gewezen te hebben op de noodza
kelijkheid van ernstige voorbereiding, ver-v
wierp de Paus de leer, dat eenige reden11
van openbaar belang samenwerking met jj
het kwaad zou verrechtvaardigen deze
zou alleen gerechtvaardigd zijn door een
onvermijdelijke noodzakelijkheid, om een
grooter kwaad te voorkomen.
Met de samenwerking van katholieken1
en socialisten in andere landen, zoo zegde J
de Paus, is 't anders, want er bestaat ten
eerste een verschil in omgeving en histo
rische omstandigheden en verder een groot
onderscheid tusschen samenwerking met
een partij die reeds aan het bewind is en
een, die een partij aan het Rewind zou J
kunnen brengen. De Paus betreurde te
zien, dat de katholieken onderling ver
deeld zijn en elkaar bestrijden en dat zij Q
deelnemen aan de actie van, een partij, die
verkondigt geen geloof te hebben.
De schuld aan den oorlog. De Duit-
sche-Nationale partij publiceert een ver- j
klaring, volgens welke zij bij de leidende e
regeeringskringen stappen heeft gedaan
en om opheldering heeft verzocht wan- ei
neer de notificatie zal plaats vinden vane
de door de regeering 29 op Aug. afgeleg
de verklaring, waarin de onder dwang
aanvaarde bekentenis van de schuld aan
den oorlog formeel wordt verworpen,
terwijl verder wordt gevraagd wanneer [f
diepe bewusteloosheid uit hun midden
werd weggedragen, het gelaat bleek als
een doode. Ik wist wel beter, en een
bittere lach speelde om mijn lippen toen j,
ik mijn hotel wéér bereikte, mijn kamer
binnentrad.en mij in een armstoel liet
vallen.
Iets op den schoorsteenmantel trok mijn t
aandacht, en ik sprong plotseling op met J
een kreet, en greep een dun couvert met
een buitenlandsch poststempel. Met be-
vende vingers scheurde ik het open en
las Mijn dierbare zoon, kom als je wilt J
naar Palermo, waar ik je ontmoeten zal
Je liefhebbende vader H. D. j
Eindelijk dan toch Goddank God- e
dankt
HOOFDSTUK XXXI. >a
HEREENIGD.
Vader, Vader 1 Wij stonden op de hel-
ling van een met wilde heide begroeiden ie
heuvel, alleen er was geen menschelijk ,e
wezen of eenig teeken daarvan te zien. je
Voor ons steeg somber een hooge berg
keten omhoog aan eene zijde was een
diepe afgrond, en onder onze voeten
spoelde de blauwe zee. a
Op den weg hadden wij elkander ont
moet. m
Met onze handen in elkaar geklemd,
zag ik hem in het gelaat. Helaas, hoezeei
was het veranderd 1
(Wordt voortgezet).
