EDM0NDF.N BERTHA.
»e Jaar. Nummer 2 Zondag 10(,e January 1886.
De personen die De Dender-
galm ontvangen en niet begee-
ren een anbonnement aan bet
blad te nemen, zijn verzocht
bet terug te zenden, anders zul
len zij als abonnentcn aanzien
worden en zal men bun, in den
loop der week, een kwijtbrief-
jen aan bieden.
Buitenlands politiek nieuws.
De zegepraal des Harten
Geone geuzenbladen
LIBERAAL WEEKBLAD VOOR
(5 fr. voor de stad.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar.
5 fr 50 voor den buiten,
PETJS PEE NUMMER 10 ('EN TI MEN.
Men abonneert zich op alle postkantooren voor den buiten voor de stad. ten kantoore van het blad,
40, Korte houtstraat, 40, Aalst.
HET ARRONDISSEMENT AALST.
n Gewone, 15 centimon
Prijs der annoncen per drukregel.
Eeklamen, 75 centimen r u
I 'tunlsen op de derde bladzijde, 71 eenthnen.
Nee spe nee rnetu.
Men maakt melding van elk werk waarvan een exemplaar aan liet blad gezonden wordt.
Handschriften worden niet terug gezonden.
De ministerieële crisis, in Frankrijk
ontstaan dooi- liet ontslag van M. Bris-
son, schijnt een einde te nemen. Ganscli
de verledene week nog was het onzeker
of M. de Freycinet den last zou hebben
willen aannemen een nieuw ministerie te
vormen, er was zelfs nog spraak van een
ministerie Floquet. Maandag echter heeft
M. de Freycinet zich jegens M. Grévy,
Voorzitter der Republiek, belast met het
samenstellen van een nieuw Cabinet. Nu
werkt hij ijverig om tot zijn doel te
komen. Vijf medewerkers van M. Brisson
zouden ook deel maken van het nieuw
ministerie, dat dus niet aanmerkelijk van
het voorgaande zal verschillen.
M. de Freycinet is een man even goed
gezien van de gematigden als van de
railikalenhij schijnt de genegenheid van
- het hoofd dezer laatsten, M. Clemenceau,
verworven te hebben. Het nieuw minis
terie zou iets of wat toegeven aan de
democratische strekkingen der Radikalen
en voorts de brandende lcwestiën, waarop
de Republikeinsche meerderheid te zeer
verdeeld is, tot hetere tijden uit stellen.
Keizer Willem I van Duitschland komt
den 25e" verjaardag te vieren zijner ver
heffing op den koninglijken troon van
Pruisen. Groote feesten hebben er, ter
dier gelegenheid, gan'scli Duitschland
door plaats gehad. Te recht zal men dit
25jarig tijdperk in de geschiedboeken
mogen aanstippen als het glorierijkste
voor Duitschland. 't Is binst dit tijdstip
dat Willem I, met de krachtige mede
werking van. Bismarck en von Moltke,
de eenheid van liet Duitsche Bijk tot
stand heeft gebracht. Nu is het de mees
ter over den toestand in Europa en. men
moet het bekennen, zijne Opperheer
schappij heeft het slechts doen gevoelen
om den vrede in Europa te vrijwaren.
Onder dit opzicht, en wat men ook over
de binnenlandsche politiek van prins von
Bismarck denken moge, is de invloed van
den Duitsclien Rijkskanselier, weldadig
geweest voor Europa.
Als vrede voorwaarden eischen de Bul
garen 1 1° de vereeniging van Rumelië
met Bulgarië, 2° eeneoorlogs schadeloos
stelling van eenige millioem n. Serbië wilt
volstrekt van geene vereeniging van Ru
melië met Bulgarië weten, blijkbaar met
het inzicht het daarlaten te hekomen dér
schadeloosstelling, ten prijze zijner in-
of
door
AUGUSTE VILAIN.
II.
Edmond was ten toppunt van hef geluk. Iu
zijn huis teruggekeerd moest bij zich geweld
aandoen om de vreugde niet te doen bïftken die
iu zijn hart overvloeide: maar die vreugde moest
haast vergald worden, want onverwachte ge
beurtenissen kwamen zijne gloedvolle zinnen in
wanorde brengen
Zekeren dag was hij bezig het hooi tinnen te
doen in een kleine schuur, aan zijn huis han
gende, toen hij zijnen vader misnoegd zag tot
zich komen, llij werkte voort zonder ze'fs te doen
hl ij ken dat hij hem zag, en scheen als uit eenen
droom te ontwaken toen zijn vader, hem op den
schouder kloppende, op strengen toon hem toe
sprak
Fh wel. Edmond. hoe staan de zaken met
AugèleIs l et eene reeds afgedane zaak?
schikkelijkheid op het eerste punt. In
den huidigen financieelen toestand van
Serbië houdt dit land veel meer aan zijne
millioenen dan aan de scheiding der 2
bulgaarsche proviciën.
Prins Alexander neemt nog altijd alle
gelegenheden te baat om zijne onder
werping aan den keizer van Rusland te
betuigen, omdat deze alleen, der groote
mogendheden, zich nog verzet tegen
meergemelde vereeniumtr.
Zoo de moeielijklieden in het Balkan-
sche schiereiland met een vredesverdrag-
schijnen te zullen eindigen, hoort men
reeds nieuwe oorlogskreten langs den
kant van Griekenland. Daar de Europee-
sclie mogendheden geneigd zijn voldoe
ning aan Bulgarië te geven, wilt Grieken
land ook eene vergrooting van grondge
bied, ten koste van Turkije bekomen
zal het die bekomen? Daar iigt de knoop;
ondertnsschen maakt het voorts toebe
reidselen tot den oorlog.
In Spanje blijft nog alles stil, alhoewel
de republiekeinen hier en daar eenigzins
het hoofd schijnen op te steken. De
Koningin-Regentes heeftop 31 December
voor de Cortes den eed van getrouwheid
ontloken. Het heeft de doorluchtige
vrouw niet aan bewijzen van deelneming-
ontbroken. Mochte dit land toch rustig
blijven en zijnen bloei van vorigen tijd
herwinnen. Thans is er, aan het hoofd
der regeering in dit land, een liberaal
ministerie onder de leiding van den heer
Sagasta. Deze beloofd aan het Spaansche
volk zijne politieke vrijheden uit te brei
den, derwijze dat het voor geen ander
land van Europa daar in zal ten achteren
staan hij gelukke in zijne onderneming.
De verdeeldheid die thans bestaat tus-
schen de 2 leiders der bewarende partij
kan, op gevoelige wijze, zijne taak ver
gemakkelijken.
Aiigus.
Erg woed de handels-en nijverheids
crisis in ojize streken, zij drukt lood
zwaar op alle standen, op alle soorten
van nijverheid de moedeloosheid heeft
zich meester gemaakt van nijveraars en
kooplieden, van landbouwers en werk
volk geene andere bekommernis hebben
zij dan den akeligen toestand waarin
hunne zaken verkeeren. Spreek hun van
politiek zij laten het hoofd zinken en
vragen gerust gelaten te worden. De li-
heralen .vooral zijn aldus gestemd bij
hen heerscht volkomeno vrijheid van
denkwijze, geen fanatismus heeft nog
hunne geesten verbijsterd, geene onzicht
bare macht dwingt hen te handelen in
eenen opgedrongen zin.
En wijl die liberale, invloedrijke man
nen, werkeloos blijven en den moed op
geven voort te strijden voor beschaving
en vooruitgang, gaat de ultramontaan-
sehe partij vrij en vrank haren weg voort,
alles beheerschendealles onder hare
macht onderroepcndc. Zij werkt onge
nadig voort om zich te meester te maken
van alles, om vrijen wil en vrij gedacht
uitte dooven, om de wereldsche macht
Door deze vraag redelijk uit zijn lood geslagen,
antwoordde Edmond met schi'nbareu ernst
Nog niet. vader, maarmij dunkt, er is
nog ti jd genoog
Ah! gelooft gij. misschien, dat Mijnheer
I'asquier vlakaf zou weigeren indien ei- iemand,
op dit oogenblik, de hand zijner dochter ging
vragen?.... Ik zeg u maar dit alleen zoo gij
blijft weigeren wat i.k u aanraad te deen, zal het
u wel berouwen.
Ik moet het u bekennen, vader Angela
zie, k weet nietïfiaar ik kan er mijn gedacht
niet op stellen.
Dat zijn al kinderachtigheden, wierp de
oude Liétard hem in de rede, van spijt, op zijne
lippen bijtendewat ontbreekt er aan dit meisje?
Ziet gij or somtijds eene andere gaarde?
Edmond wierd rood op die vraag 'Maar hij
nutwoordde seffens
Gj zijt te goed op de hoogte mijner daden,
vader, dan dat ik u iets dergelijks zou kunneu
verbergen hebben
Fh wel dat u dan niets weêrhoude, en
voorwaarts. Dij weet dat ik vijand hen van lan
gen redetwistik geef u nog 8 dagen tijd. en ik
hoop dat gij iutusschen de zaak met Angela wel
zult weten te vereffenen.
Roe, vader, zoo haastig
Ik hel) u reeds te veel uitlegging gegeven,
iel do oude hem iu de rede en hij ging héén.
Edmond zag zijn vader achferna en de arme
jonge had -.vel lust om te wceneu 1 1 Nochthans,
ten gronde te werpen, om den openbaren
eigendom over te leveren aan de Doode
Hand.
Foor hem die vrij denkt, en bezield is
door edele gevoelens is dat reeds eene
rede om dagelijks, voor eenige oogen-
blikken, zijne bekommernissen aan de
eene zijde te schuiven en, geduronde
dien tijd zijne krachten, zijne talenten,
zijnen invloed te besteden aan het groot-
sche werk van volks ontvooding, van
beschaving en vooruitgang. Het doet
den mensch goed, bij wijlen de werke
lijkheid te ontvluchten en verpozing te
zoeken in eenigen geestesarbeid.
Maar ook hunnen st-offelijken intrest
vergt van hen dat zij het hunne bijdra
gen om, in tijds nog, den eeuwigen vij
and van voorspoed en volks welvaren,
tegen te werken en hem te beletten zijne
heerschappij op onwrikbare grond
vesten te verheffen. Wat onbetwistbaar
is, wat in der tijd door Koning Leopold
11 als eene staatkundige waarheid wierd
uitgeroepen, is dat het onderwijr een
der krachtigste bewerkers is van den
bloei van handel en nijverheid. Elkeen
begrijpt het dat, met dezen tijd van on
eindige mededinging en spoedigen voor
uitgang der gedachten, de noodzakelijk
heid des toestauds, meer kennis, meer
begrip, meer ontwikkeling des verstands
vergt van hen die door hunnen arbeid
leven moeten. En hoe zal men, zonder
onderwijs tot dien uitslag komen An
dere landen aanzien het als den noodza-
kelijksten plicht van den Staat meer en
meer het onderwijs uit te breiden en
aldus het verstandelijk peil der bevol
king te verhoogenen ze instaat te stellen
op voordeelige wijze tegen andere landen
den strijd aan te gaan op huishoudkun
dig gebied. In België brengt de ultra-
montaansche partij het onderwijs in ge
vaar en, moest die toestand nog eenige
jaren blijven voortduren het ware gedaan
met den bloei van ons Vaderland.
Wel zeggen onze hedendaagsche Mees
ters dat zij, integendeel, 's lands voor
spoed bewerken met te trachten het
evenwicht te herstellen in de Staats fi-
nantiën maar zij liegen wanneer zij
zulks beweereu zij steunen zich slechts
op onzekere gronden, en, blijft de huidi
ge toestand nog eenigen tijd bestaan, dan
zal de hevige cruis de onwaarheid hun
ner ontwerpen doen uitschijnen. In allen
gevalle, ondanks hunne beloften, kun
nen zij er niet toe komen de lasten, die
op de bevolking drukken, met welk ge-
ï'UU deel ook te verminderen. Inteken
de elhunne vric inleu zullen hen dwingen
nog nieuwe lasten hij te maken op graan
en vee, geen ander middel vindende,
zoodanig is hunne onwetendheid en
hunne onverschilligheid, om den beproef
den landbouw ter hulp te snellen op
eene andere wijze nog vermeerderen zij
de lasten wat zij min uitgeven aan den
dienst vau het onderwijs, dat geven de
gc)\icenten dubbel meer uit, dat bewijst
dit feit dat reeds meer dan 700 gemeen
ten, in liet verloop van een jaar, de toe
lating bekomen hebben om de gemeente-
na eenige minuten in diepe gepeinzen gedompeld
te zijn geweest, nam zijn ongerust wezen plotse
ling eene gerustere uitdrukking.
Hij had besloteu te doen alsof liij zich aan
zijnen vader onderwierp, maar iutusschen zou
hij hinderpalen weten te leggen voor het welge-
lukken zijner huwelijks-aanvraag en aldus zijnen
vader beletten te haastiglijk te werk te gaan.
'S avonds ten zijneut teruggekeerd, vertelde
Edmond aan zijn vader dat hij een bezoek had
gebracht aan M1 Pasquieren dat deze, alhoewel
zeer geneigd eenen echtgenoot voor zijne dochter
aan te nemen, nochtans het gedacht geuit had
nog eenige maanden te wachten tot het meeste
handwerk gedaan was.
De oude Liétard scheen gerust gesteld en
drong nog aan opdat zijn zoon van de eerste gele
genheid, de beste, gebruik zou maken om aan
Angèle van het huwelijk te spreken.
Ganscli in zijn schik over het welgelukken van
zijii ontwerp, wilde Edmond zich nog voor zijne
moeite vergoeden door eene nieuwe samenkomst
te hebben met deze die hij liefhad. Hij wist dat
Pertha, dien avond, melk ging halenhij bevond
zich. juist op het gemak negen! Uk. in 't straatje
dat naar de hoeve leidde. Mb haast verscheen
Bertha, met haren lcdigcn-pot.en. van zoo haast
zij hem zag. begroette *sij licm niet een vriende
lijk Iachjen.
Ons minnepaar was ineene innige samenspraak
verdiept zij ondervroegen malkaar, spraken
van huupo liefde ep konden maar niet ophouden
lasten te verzwaren.
En hoe beschermen zij onze nijverheid,
onzen handel iu de buitenlanden. Hunne
ministers zijn onbezonnen genoeg, op
banketten, eene taal te laten hooren die
ons de vijandschap onzer gebaren op den
hals kan halen zij laten hunne bladen
de hoofden aanranden van bevriende na
tiën, op gevaar na om aldus België in
moeieiijkhedente brengen. Zoodanig is de
invloed dien zij op andere volken kunnen
uitoefenen dat zij deze laatste niet hebben
kunnen bewegen de nieuwe iukomlasten
in te trekken die zij op onze belgische
produkten gingen heffen. Het arrondis
sement Aalst zal niet vergeten dat het
onder een klerikaal bestuur is dat de
garennijverheid zoo zeer is geteisterd ge
worden
Gij ziet het, lezers, op zedelijk en
stoffelijk standpunt is de onverscliillig-
heid eene misdaad, de strijd een plicht.
F.
Opgepast huisvaders, want nieuwjaar
is daar en gij weet dat gij alsdan door de
geuzen belegerd wordt om op hunne geu
zenbladen in te teekenen
Het is de Eenderbode die zoo jammert
"V oor den droesDie vent moet toch voor
t licht bevreesd zijn Lees toch geene
geuzenbladen .die houden zich alleen bezig
met de IIKerk aan te randen Ja toch,
die vent moet zeer beducht zijn dat men
aan het volk de oogen opene, daar hij
met zulken strijdlust te velde trekt tegen
de geuzenbladen. Ehwelindien ik lezer
was van de Eenderbode, ik wou toch eens
zien of het waar is hetgeen hij tegen die
verfoeielijke geuzenbladen schrijft. Ik
won mij eens overtuigen of de Eender-
gahn wel zoo al op paters en nonnen
bezig isEe Eenderbode heeft het toch
niet kunnen verkroppen dat met nieuw
jaar juist onze jeugdige Eendcrgahn uit
kwam, en zich durfde verstouten, en dit
nog al in zijn eerste nummer, van te
antwoorden op een artikel door de Een
derbode geschreven. Hij bemerkt dat wij
juist dezelfde titelletters gekozen hebben
dan hij. Hoe eerlijk en treffelijk„zoo roept
hij uitZoodus is het oneerlijk en niet
treffelijk dat wij aan ons blad don titel
van Eendcrgahn geven Zoodus zouden
wij, om aan dien Heer Eenderbode te
behagen, eenen anderen titel moeten
kiezen hebben clan Eendergalm Is hij
beducht dat de landlieden die hem lezen
dom genoeg zouden zijn om Eendergalm
met Eenderbode to verwarren Dan heeft
hij 'toch geen groot gedacht van zijne
lezers En daarom scheldt hij ons uit.
Altijd even beleefd als naar gewoonte
De liberalen zijn inuners de eerlijkste
er nog vau te spreken zij gevoelden lioe geluk
kig zij waren.
Dien avond vond Bertha den jongeling vast
beradener, meer man dan ooit, en Edmond, van
zijnen kant, vond dat hij ze nooit verakkelijker
gezien had dan in die avondschemering. Eens
klaps kwamen zware stappen hun ter oor een
man kwam de groote straat uit. Bertha, haro
zoete stem zoo veel mogelijk verdoovende,
wenschte den goeden nacht aan haren geliefden
Edmond en, met afgemeten tred, met de grootste
kalmte ging zij t straatjen in dat naar de hoeve
leidde.
Ongelukkiglijk had de man de verliefden
opgemerktt was een daglooner, gebuur van
Liétard hij verhaastte zich aan dezen te gaan
vertellen dat hij zijn zoon in een innig gesprek
had gevonden met 's burgemeesters dienstmeid.
III.
's Anderendaags vroeg, bij het ontbijt, be
merkte Edmond, op zijns vaderswezen eene
nitdrokkin? ven ftueptoorode strep ui id die hem
niets goeds deed oorzien.
Meteenen beschuldigenden blik en op ruwen
toon sprak hem de oude aan
Wat hebt gij zoo al te zeggen, 's avonds, in
den donkeren,.aan de meid van den burgemees
ter? Edmond wierd rood, maar verbleekte weêr
aanstonds.
en treffelijkste lieden der wereld.
Wij hadden de verwaandheid van op
een artikel van hem te antwporden vau
daar zijnen aanval van gramschap en de
vlaag van scheldwoorden die hij ons naar
het hoofd zendt. M, ij hadden toch moeten
zwijgen en ons gedwee moeten laten be-
leecligen Edoch, wij bekennen onze ver
waandheid zeer ootm'oedig, Heer Eender
bode, wij hebben u geantwoord, en zullen
in het vervolg zoo stout zijn u verder af
te wachten. Het verschijnen van ons blad
moet dus zeker eenen slag gegeven
hebben zooals gij lachender wijze
schreeft, daar ons enkel antwoord ons van
uwentwege zulke viscliwijventaal berok
kend. Denk toch niet dat wij voor den
strijd terug deinzende Eendergalm is nu
jeugdig en gezond, harnas noch pantser
wegen liem te zwaar en hij gevoelt zich
lust eene speer niet u te breken. Gij
belooft ons eens duchtig in dc vleugelen
te schietenwij wachten u. Wij zullen bij
uw zwijgen van zondag laatst niets verlie
zen, zegt gij wij hopen 't wel I
Vlaamsche jongen.
Binnenlandsch politiek nieuw*.
Ee I oor spoed moest in ons land komen, te
gel ijkertijk als het klerikaal ministerie aan
t bewind kwam. 't Is inderdaad zoo want
binst de week van den 21 tot 27 December 188$
heeft het vervoer van koopwaren, op onze ij zere
wegen 1165 wagons minder noodig gehad dan
gedurende dezelfde week in 1884. Dus min ver
voer enhettegeudoel van voorspoed.
Ie Soignies (Zoniën.) olcens het drgane
de Mons zouden de klerikalen van liet arron
dissement in eens 150 kiezers verliezen wier in
schrijving zij vroegen, dit ten gevolge van het
niet in acht nemen van zekere formaliteiten.
Pelgische l.rijgs-vloot. Over eenige jaren is
er tusschen de landen, palende aan de noordzeo,
een verdrag tot stand gekomen oi» de visscliers
dier natiën op die zee te beschermen. In uitvoer
van dit verdrag heelt het hclgisch staatsbestuur
een zee vaartuig doen maken J.a rille tl'.In
vers, dat eerstdaags zijne zeereis zal beginnen.
De Miqister van oorlog heeft oen dag-orde uitge
vaardigd waarhij eenige leerlingen onzer krijgs
school geoorloofd zijn dienst op dit vaaotuig te
nemen om zich tot het beroep van zeelieden te
bereiden. Is het inzi-lit slechts goede officie
ren te maken voor onze koopinansvloot, dan
moet men (ie handelwijze van het staatbestuur
goedkeuren. Maar het schijnt dat er hier
inderdaad kwestie is langzamerhand er toe te
geraken eene krijgsvloet te stichten in België.
Indien dit waar is zou men wel doen zich krach
tig daartegen te verzetten.
K. L.
-- Ik, antwoorde hij schroomvallig.
Ja, gij, Edmond Liétard wierp den va
der spottend in.
-- F.h goede God, riep de goede jongman, dio
min of meer tot bewustzijn gekomen was, wel ik
heli zoo van het een en het ander gesproken,
zooals men het gewoonlijk doet wanneer men
eene keunis tegenkomt. Ik heb haar gevraagd
waar zij naar toe ging, zij heeft mij geantwoord...
en zoo is het gesprek begonnen
Jaja1 )at is alles heel lief, jongmanmaar
gij gaat mi j eens openhartig antwoorden op alle
mijne vragen Gaat gij, ja of neen, uwe
huweli jks aanvraag doen aan M. I'asquier
Ja, antwoorde Edmond vastberaden.
't Is wel. Maar waarom dan zoekt gij een
zame plaatsen om met de meid van den burgos
meester te klappen Gij weet dat dit meisje uiet-
bezit en dat zi| geene betamelijke partij voor u is.
Zij is toch zoo goed dacht Edmond.
Met Angèle, integendeel, betrouwt gij een
fortuin en kunt gij. als eerlijk uiau, eene plaats
in de maatschappij invullen. Dus wil ik dat gij,
voor morgen nog aan haren vader sprocket.
-- Geef my nog 8 dagen tijd. vmter, s mee ate.
de ongelukkige zoon. ik zal al doen wat ik maar
vermag.
Goed, 'k zal nog 8 dagen wachten, maar zal
ik, na dit tijdverloop,het antwoord hebben dat ik
begeer
Vervolg bij naaste.
o
fW'
GELUK EN ONGELUK.
o o O
- -AaivnstSii jruiiM
DE SAMENKOMST.
IU -V
