STUDENTENLEVEN
Ie Jaar.
Nummer O
Zondag "28 Februari] 1886.
Buitenlandsch politiek nieuws.
Abonnementsprijs
LIBERAAL WEEKBLAD
5 fr. voor de stad.
VOOR
5 fr 60 voor den buiten,
TRIJS TER NUMMER 10 GEN TIMEN.
voorop betaalbaar.
Men abonneert zich
op alle postkantooren voor den buiten voor de stad. ten kantoore van het blad,
40, Korte Zoutstraat, 40, Aalst.
II KT
Prijs der annoncen
ARRONDISSEMENT AALST.
Gewone, 15 centimen
Reklamen, 75 centimen
Vonnissen op de derde bladzijde. HO centimen
per drukregel.
Men maakt melding van elk werk waarvan een exemplaar aan het blad gezonden wordt.
Handschriften worden niet terug gezonden.
Nee spa njü matu.
AALST, 27 Februari.
Alhoewel wij nog het genoegen niet
hebben het sluiten van de vrede tusschen
Serbië en Bulgaria aan onze lezers te
melden, mogen wij echter bestatigen dat
het oorlogsgevaar in het oosten zeer
achteruit is geweken.
Alhoewel de wapenschorsing tusschen
de twee oorlog voerende volkeren van
het balkansschieroiland op le" Maart
eindigt, is men tot hiertoe zeker dat de
vijandelijkheden noch zoohaast niet
zullen hernomen worden, immers, voor
aleer ze te beginnen nxoet de wapen
schorsing tien dagen te voren opgezegd
wordenZulks wierd tot heden nog niet
gedaan. Dit getuigt reeds voor de vrede
lievende neiging der twee staatsbesturen,
al is dan ook die vredelievendheid eenig-
zins gedwongen en zij is het, want Ser
bië dat zich stout toonde omdat het zich
door Oostenrijk gesteund voelde, moet
zich op dit laatste land niet meer betrou
wen het hof van Weenen heeft den
graaf Khevenliueler, zijnen zaakgelas
tigde te Belgrade, en eenen hevigen Ser-
bisch gezinden, door eenen meer gema
tigden vervangen.
Griekenland schijnt ook reeds iets wat
van zijnen oorlogszucht verloren te heb
ben, alhoewel deze week nog de eerste
minister verklaarde dat de Grieksche na
tie de wapenen konnocli mocht afleggen.
Dat 't eenigzins den duim legt hoeft nie
mand te verwonderen het iw de wensch
der groote mogendheden dat de Euro-
peesche vrede niet langer meer gestoord
worde en Griekenland kan beseffen hoe
gevaarlijk het zijn zou zich tegen dien
wensch te verzetten. Men schrijft dat
het ministerie Delyannis plaats gaat ma
ken voor een overgangs-ministerie dat
de bevolking tot de kalmte zou terug
brengen.
Prins Napoleon-Jéróme heeft eenen
brief geschreven, waarin hij protesteerd
tegen de vermoedelijke verbanning der
prinsen die aanspraak maken op den
franschen troon. Volgens hem mag men,
in die zaak het huis van Orleans niet ge
lijk stellen met dat der Bouaparten. Deze
zijn uit de omwenteling van 1870 ge
sproten. Zij erkennende Republiek, maar
zouden willen dat het hoofd der Re
publiek door het volk, niet door de
zes afgevaardigde zou gekozen worden.
Donderdagheefteen ge wezen sergeant
majoor van het fransclie leger twee re
volverschoten in de fransclie kamer van
afgevaardigden afgeschoten hij schoot
in" de lucht, alleenlijk de aandacht op
zich willende trekken om recht te erlan
gen in een proces, dat hij tegen den Mi
nister van Oorlog heeft ingespannen.
Erge onlusten hebben plaats gegrepen
bij de intrede van den nieuwen onderko
ning vau Ierland, graaf Aberdeen, in de
hoofdstad Dnblijn.
De Meeting, voor zondag laatst aan
gekondigd, inHyde-Park te Londen, en
door meer dan 50000 werklieden bij-
gewoond, heeft aanleiding tot nieuwe
onlusten gegeven. Uit het onderzoek no
pensdeze en andere woelingen is het ge
bleken dat zij, in zekere mate, het gevolg
zijn der onbezonnene houding der politie.
Het liberaal ministerie zal de socialis
tische denkbeeldenniet pogen tebewerk-
stelligen, maar de volksellende, door het
uitvoeren van groote openbare werken,
eenigzins trachten te lenigen.
In Portugal is het ministerie, ten ge
volge van zijn finantieël beheer, gevallen
en door een vooruitstrevend ministerie
Argus.
HEIlllVNER ING
UIT HET
DOOR
R. J. PROVOST.
Ik was eenige dagen der Groote Vakantie
gaan overbrengen bij mijnen vriend Jan Van
Toers. Deze woonde te N. waar ziju vader het
Notaris ambt bekleedde.
Den eerst n morgend van mijn verblijf te N.
vond ik mijnen vriend in de keuken met treu-
rigeu blik een klein houdjen aanschouwende
dat dood m een mandeken uitgestrekt lag. Hoe
zeer hij ook zijne aandoening trachtte te ver
bergen zag ik twee dikke tranen op zijne wan
gen bollen. Ik bleef verbaas l bij den ingang
der keuken staan. Eensklaps kwam Jan tot mij
gesprongen
Kom, zegde hij met versmoorde stem ik
moet de vrije lucht inademen.
Hij trok mij de deur uit en bracht mij in den
wijden hof die achter de Notaris woonst gele
gen WfliJ.
De uitslag der Lager Onderwijs-ver-
nietiugswet van 1884 is, niet. alleen on
der zedelijk, maar ook onder geldelijk
opzicht, verschrikkelijk.
Twee honderd een en negentig (291)
gemeenten van Brabant hebben, ten ge
volgeder maatregelen, doorliet klerikaal
ministerie genomen, in uitvoering dier
wet, in 1885 i'r., 0453,0-13,;*>-dL meer
uitgegeven, voor den gewonen dienst
van het onderwijs, dan in 1883, onder
het regiem der schoolwet van 1879.
In NV est Vlaanderen voor 115 gemeenten,
vermeerdering van fr. 0{),532,05.
In Oostvlaandereii, voor 158 gemeen
ten, fr.,
In Henegouwen, voor 293 gemeenten
fr., 307,312,71.
In deprovintie Luik, voor 283 gemeen
ten fr., 409,290,43.
In Limburg, voor 107 gemeenten fr.,
G-4, l&l.
In Luxemburg voor 129 gemeenten
fr., 11&,1Ö£.
In de provintie Namen, voor 211 ge
meenten fr., 200,030,05.
In deprovintie Antwerpen, voor 104
gemeenten fr., 2(>i">,20i5.
Algemeen totaal voor 1,091 gemeen
ten een© vermeerdering van
IV*., 2,471,508,94.
Ziedaar op welke wijze de wet van 1884
den gelde.li.jken toestand der gemeenten
is komen 'uoja^oqueA
En zullen, later, die lasten verminde
ren
Geenszins voor het meerendeel der
gemeenten zullen zij, in 1887 nog ver
zwaren immers, in 1885 hadden die
gemeenten nog een saldo van reke
ning beloopende tot de som van fr.
1,137,069, som die tijdelijk, in
1885, de gemeente-uitgaven is komen
verminderen.
Ziehier voor eenige gemeenten vanons
arrondissement, volgens officieële cijfers
den finantieëlen uitslag door de school
wet van 1884 te weeg gebracht.
Zoohaast hij buiten was begon hij luidop te
snikken zijne smart ter' iedigende stapte ik
stilzwijgend naast hem. Zoo kwamen wij aan
een prieeltje waar miju stu.liegezel zich op eeue
bank liet nêergüjden. Ik bleef voor hem staan,
met angstigon blik hem aanstarende
Wat hebt ge toch, Jan, om aldus bedroefd
te zijn waagde ik het mij hem tevragen.
Met zijnen zakdoek wischtte hij zijne traneu
af en zuchtend, mot heesche stem
't Is beestig niet waar, zegde hij, te snik
ken om het sterren van een hondje.
Is het om den dood van een hondje
sprak ik, met verwonderde deelneming gij
hochtet waarschijnlijk veel prijs aan het lieve
beestje?....
Of ik or prijs aan hechtte antwoordde bij
mij, op immer treurigen toonMaar dat is
een gansche vertelling, eene droevige gesckie-
nis 't is een lieve, frisscbe morgendstond,eene
wandeling door den hof en in het veld, zal ons
goed doen; laat ons gaan al wandelende zal ik
u alles vertellen.
Jan vatte mijnen arm en traagzaam doorlie
pen wij de kronkelpaden van den lachenden
tuin.
Ik was achttien jaar end, zoo begon de
jongeling, uaeeuen poos stilzwijgendheid, ge-
dopende den vrelkep hij gepoogd had zijne ont
roering emugzifiG te overwinnen, toen ik voor
De Bestendige afvaardiging van lira-
band heeft voor 1885 hare toelage voor
het lager onderwijs met 57,000 franks
vermeerderdnochthans, ondanks dit
alles betalen de gemeenten, inliet arron
dissement Nij vel alleen, 356,000 franks
meer, in 1885 dan in 1883. En in dat ge
tal zijn dan nog niet begrepen de noodi-
ge sommen voor den dienst der bewaar
scholen en der scholen voor volwassen
noch het wachtgeld der onderwijzers op
klerikale gemeenten aan de deur gesme
ten.
"Waaruit komt die toestand voort
Alleen hieruit dat de gemeenten, die
het ongeluk hebben door fanatieke kwe
zelaars bestuurd te worden, de gemeen
tekas wagenwijd openzetten ten dienste
der koster of kloosterschool, die er maar
met kwistige handen, gedurig in putten.
In de gemeenten, waar bestuurders
aan het hoofd zijn die niet slaafsch on
derworpen zijn aan de geestelijkheid, is
de oorzaak van den slechten tiuantieëlen
toestand der gemeente, de groote ver
mindering van toelage, van wegens den
staat.
Volgens de cijfers van den Minister
zeiven, betaalde de Staat, voor het lager
onderwijs in 1883 fr.. 18,616,888
en in 1885 fr., 17,944,828
Of in min voor 1885 fr., 672,060.
Als men rekent dat, om tot die geringe
bespaiiug te komen, een aantal scholen
afgeschaft, een aantal onderwijzers aan
de deur zijn gezet geweest, en het groot
ste deel onzer gemeenten in schulden ge
dompeld zijn of gebukt moeten gaan on
der de drukkendste lastendan mag men
zeggen dat het werk der vernietiging van
het lager onderwijs, tot eeuwige schande
zal strekken aan het ministerie dat uit
de kamerkiezing van 1884 gesproten is.
A. Z.
Men schrijft ons uit Geeraardslergen
Deze week heb ik op den trein eene
goede redeneering gehoord van eenen
boer onzer omstreken. De man vertelde
goed de kostschool van G. verliet. Ik had mijne
latijnsclie studiën met eoeden uitslag geëindigd
zelfs had ik, met den eersten prijs, de klas van
Rhetorika verlaten. Ik had mij, met voorkeur
op de Letterkunde toegelegd en voelde eene bij
zondere neiging om de rechtsgeleerdheid op ue
Hoogeachool te studeoren miju vader ook,
slechts eenen eenigen zoon hebbende, spoorde
mij er toe aan ik zou ook miju exaam van kan-
didaat Notaris afleggen, oinhem later, inzien
ambt, te kunnen vervangen.
Ik was gelukkig eindelijk vrij en van den
dwang der kostschool ontslagen te zijn.
Eer ik den drempel der hoogeschool zou
overschreden, ging ik nog eenige weken uitrus
ten van den zesjarigen arbeid en vol levenslust
de genoegens smaken, die mij tot hiertoe ver
boden waren. Den eersten morgend dien ik ia
de vaderlijke woon overbracht, had ik wel lust
een eerste gebruik mijner vrijheid te maken en
zoo maar onbekommerd een gat in den dag te
slapen, zooals men zegtmaar daags te voren
had ik, in het werkkorfjen mijner moeder, eene
liefdevertelling van Conscience aangetroffen.
Het was ons op de kostschool altijd verboden
geweest Conscience's werken te lezen en als
onderdanig leerling, had ik dit punt van het
reglement steeds trouw nageleefd.
Nq echter was ik er niet meer aan verbon
den ik ging voor advocaat studeeivn, was dus
im exa
hem
van eene petitie wearmede eene groote
grondeigenaar, vergezeld van twee kleri
kale opperhoofden, in sommige gemeen
ten van ons kanton is rondgoloopen ten
einde handteekens in te zamelen om het
voorstel der afgevaardigden van Nijvclt
beschermende rechten vragende op de
graangewassen en het voe, te ondersten-
nen
Ik heb de zaak nooit beter en gegron
der hooren bespreken, dan door dezen
eenvoudigen landman. Deze rechten zeg
de hij, zullen rechtstreeks op liet volk
drukken, zonder den hoer eenen centiem
profijt op te leveren.
Na 1870, zegde de man, toen de prij
zen der vruchten rezen als deeg en de
loopende pachten laag waren, verdiende
de boer geld als water. Ieder vat ran
het stokvisclivelzeide de heer, eigenaar
der gronden, en do pachter stemde
gaarne toe. Uit eigene beweging zelfs
bood hij al meer en meer, soms zelfs
tegen zijne medepachters op,en bij korte
termijnen wreven de heeren al meer en
meer in hunne handen.
Maar aan alles komt een einde,ook aan
het stijgen der pachten of het vermeer
deren der waarde van de hinden. Einde
lijk was het hoogste punt bereikt en de
prijzen begonnen te dalen. De boer kon
niet gelooven, dat het vet van den ketel
was en blijven zou; lnj dacht dat de guns
tige jaren nog wel wat dulen of zeker
nog wel eens terugkeeren zouden.
Hij waagde het dus weer nog eens
duur intepaehteil, zich steunende op de
beloften van den heer en op de onder
steuning welke de Staat aan den land
bouw beloofde.
Intussdheu kwam er een schterstand
en de pachter, uit vrees, dat men hem
anders hel mea op de keel zou zetten,
waagde het nog eenen keer, in de ver
wachting, dat hij door den terugkeer
der vette jaren, zijn -n achterstel zou in
halen eu de aangegane schuld zou lcun-
nen blusschcn.. Gelukkig nog als li ij vroe
ger wat in den spaarpot had weten te
leggen maar lioevelën hadden enkel
geleerd zooveel dopkens te maken als er
eitjes waren. NVien geheugd het niet,
hoe onze boerinnetjes als echte juffer
tjes en koketjea ter markt kw amen
De gunstige toekomst, zoo vurig; ver
langd, kwam niet, en nu schoot er niets
anders over dan of het land te laten lig
gen, of zoo mogelijk tegen den vermin
derden pacht eeue nieuwe overeenkomst
aantègaan,
Wij zullen hier niet schetsen de be
nauwde oogenblikken door menig land
bouwersgezin doorgebracht, in de onze
kerheid of de pachter boer zou kunnen
blijven of loer-af geraken. Menigeen
heeft zijn best gedaan om zijn bedrijf te
behouden, maar heeft zijne vroegere
welvaart stilletjes zien ten onderen gaan.
Dat is geene overdrijving. De boer is
uitgemolken tot den laatsten cent en ein
delijk wijzer geworden nu liggen vele
akkers braak, bij gebrek aan pachters, die
zich niet langer willen laten uitzuigen.
Er breekt allengsk ns een oogenblik
een min en mocht, in lie hoe 1 tuigh id, liefde
vertellingen lezen.
Liever dan nog langer te slapen stond ik op.
zoohaast het vogelengekweel mij wakker had
gemaakt, en kwam, in den hof, met het boek
kennis maken.
Gretig verslond ik het,om zoo te zeggen; aan
trekkelijk, boeiend was het verhaal,de toestan
den die ik erin vond, kwamen eene vastere ge
daante' geven aan zekere gevoelens die, tot
thans, zonder bepaalden vorm, onopmerkbaar
in mij hadden bestaan ik leerde er de lief-Ie
in kennen
De-jongeling zweeg eene poos, als om zich de
tijden, waarvan hij mij sprak, wêer vis r oogen
te roepen. Eenen zucht losende hernam hij.
zijn verhaal
Ja, ik leerde er de liefde in kennen, de
liefde, dit gevoel dat den.mensch veredelt en
waarin het geluk de menSchheid te vinden is.
Ik zag voor mij eenen nieuwengezicliteinder
ontvouwd e; n nieuw doel voor mijn leven
ik voelde mij als ganseh herschapen. ee:i nieuw
vuur braude ia mijn gemoed, miln hart kreeg
nieuwe betrachting de nieuwe kennis die ik
kwam te maken deed mij in dichterlijke be
schouwingen wegüiiiken,
De meid kwam mij roepen voor het ontbijt.
In de;t geestestoestand waarin ik mij bevond
was ik liever in den hof gebleven, alleen,in over-
aaji, dat zij de mannen zullen verwen-
schen, die hun wijs hebben gemaakt,
dat door de beschermende wetten op den
landbouw de vette jaren zullen terug-
keeren, dat zij zich als trekossen in het
gareel der klerikale partij hebben laten
inspannen. Ah de klerikalen verweten
aan de liberalen, dat zij geen oog, geene
oor, geen hart hadden voor het noodlij
dende volk en de penningen van 't land
verkwisten aan het helaas nog zoo schaars
genoten onderwijs Zoo zijn zij aan het
bewind gekomen. Zij beloofden burgers
en boeren gouden bergen en nu onder
vindt de landman dat er maar gedorscht
stroo voorbanden is.
De tijd zal aanbreken, dat de bewoners
onzer dorpen zullen inzien, hoe zij om
den tuin geleid zijn, boe men van hunne
goede trouw misbruik, hunnen godsdienst
zelf dienstbaar gemaakt lieeft om lien in
politieken en ekonomieken zin te bren
gen op een dwaalspoor en lien te ver
warren in eene samenspanning met de
klerikale opperhoofden en de rijke ka-
steelheeren.
Hij zal aanbreken de tijd, dat Re be
woners onzer Ylaamsche provinciën zich
zullen losmaken van de caniora die hen
gevoerd heeft in de armen der conserva
tievender mannen van het behoud, om
zich weer te voegen bij de mannen van
den vooruitgang, en, gesterkt door de
opgedane ondervinding, meer plaats te
nemen in de rijen dergenen, die liet volk
niet met clericale droombeelden van
protectionisnws vleien, maar het de wer
kelijkheid voorhouden, eene kat eene
kat noemende en die 't verdienen des
fripons.
Dat vertelde onze brave landbouwer,
niet zoo letterkundig misschien, maar
toch in denzelfden zin. Dat er onze boe
ren eens goed op nadenken.
BOSCAR.
I>lff IASTER.
Zie dat is nu eens een titel die schijnt eene
preek aan te kondigen Ehwel ja indien ik
nu maar eeue predikant geen doniiné was,
dan wou ik toch eens in St-Martinus Kerk op
den stoel der waarheid stijgen om te velde te
trekken tegen die verachtelijke kwaadsprekerij
want onze Aalatenaars behoeven toch wel
eens zulke preek. Maar nu, ik hen maar een
scki.ivelaar van De Dendergalm titel mij
door den Denderbode eervol toegekend, en
daarom moet ik mij wel met de gastvrijheid van
den Dender galm vergenoegen.
Om er niet langer mede te dralen, het schijnt
dat mijne stadgenoten zoo nog al dit klein
gebrek hebben de kwaadsprekerij dat hun
anders zóó liefelijk karakter deerlijk komt ver-
leelijken. Foei zulke liefelijkheden van stads
genoten gezegd Ja,'t is waarlijk jammer, maar
hoor eens Qui aime bien, cliatie bien en ik
wou ook al van mijne zóó dierbare moederstad
wat mooier dingen te zeggen hebben. Hetschijnt
overigens dat die karaktertrek aan de Aalste-
naren langer dan van heden eigen is, want in
een klein boekje in 1847 uitgegeven bij H.
D'Aloze Museum d'histoire naturelle. Phy
siologies de quelgues an imaux d'importance de
la rille et du district d'Alostvind ik dit
Un vice qu« Ton ne pourra jamais réprimer
dans notre petite ville, c'est celui de la médi-
sance. Ik geloof het ook daar er nu bijna na
eene halve eeuw geen schijn van is. Daarbij ik
wegingen verzonken maar de wellevendheid
eis hte vin mij dat ik den morgendgroet aan
mijne ouders br ichteventwel bleef ik slechts
zoolang aan tafel als de plicht mij gebood, en
verhaastte mij alsdan weder in de opene lucht
te begeven ik zou eene wandeling rend het
dorp doen en mijne droomerij hernemen.
Mirza, het hondje dat gij dezen morgend in
zijn korfjen dood zaagt liggen, volgde mij kwis
pelstaartend.
Langs onzen tuin door, trokken wij, ik en
Mirza de volden in deze waren van onzen hof
door eene breedc aardebaan gescheiden. Juist
toen ik daar kwam ontmoette ik den pastoor,
die waarschijnli jk bij den eenen of den andersn
zijner confraters ter tafel trok. Hij bleef met
mij eenige minuten praten over mijne studiën,
over de loopbaan die ik voornemens was in te
slaan, over het gevaar dat de jongheid aan de
hoogeschool dagelijks loopt, cn over andere
dergelijke zaken die gewoonlijk het onderwerp
zijn van het gesprek eens pastoors tegen eenen
jongeling.
Op dezen oogenblik was zijn sermoen mij
geenszins ang naam luidde ik onbeleefd dur
ven zijn ik zou hem den rug toegekeerd heb' en
nu trachtte ik zooveel mogelijk liet gesprok te
verkorten en gelukte daarin nog al wel.
Venvolg Uj n<mte.
sMtfKBESK.'TKsiSTW jfflï»ac3rrw« r*^w**TOira*5UWL«»«iRUMa J-xr
■&.TJ t re»1 - V iv a it c.nCTTtS'iAS».'a: T. cfa
Gemeen-
Gemeen
teiijke
telijke
toelage
loc-lag-
in 1683.
in 1885.
Kanton Aalsi.
Gyaegem
1050
1666 95
Hcrdorsem
701 07
1399 53
Lede
£66 19
3078 50
4537 70
Meiro
1071 5G
1201
Sehooimarde
1343
2029 24
Smetiede
269 16
922 87
Y ledum
1320 85
2459 74
Yllfi'zele
368 03
718 16
Wichelen
2286 50
2840
Ver
meerde
ring in
1 1885.
616 95
GilS 46
317 lil
1459 .90
129 44
666 34
653 71
1138 89
350 13
553 50
Appeltötre-Eyi-heui
C76 83
1093 06
416 23
Denderleeuw
1260 67
2699 92
1439 25
Iddcrgein
008 18
764
155 82
I.iefferinge
88
183 80
95 80
Meerbeke
1427 59
2250 78
823 19
Nedcrhaeselt
1183 34
1495 02
311 68
N eygem
115 03
167 42
52 39
Okegein
583 70
767 52
133 82
Oultre
945 47
1103
157 53
I'ollaero
523
1006 49
483 49
K an tun tiff nu a rits Ier gen.
Geeraardsbergen
9020 49
12842 90
5822 41
.Moc'rbeke
405 37
1679
1273 63
Xederboulaere
150
170
20
Onkerzeele
482 62
993 70
511 as
Pcheudelbeke
1145 6G
1713
567 34
Smeerhobbe-Yloerseoom
478 58
1027 96
540 m
Waerbeke
202 34
559 83
357 49
Kanton Herzet'
llambrugge
461 99
615 38
153 39
liorsbeko
1328 9?
27.18 58
1429 65
Erembodegem
2932 91
3117 34
184 43
Had tert
2506 44
3093 10
586 66
S' Lievens-Hautem
994
1498 50
504 50
Hldergem
•145
85o 91
405 91
Kerkxken
709 95
2057 63
1347 68
ltetaeghiun
527 05
1513 KI
986 75
Kanton Zotte gem.
294 70
Zottegem
1131 42
1426 12
Krwt-U-gem
905 89
2472 80
15GG 41
Godv.-rdegem
600 72
1106 05
505 33
Grook-ubcrge
406' 85
865 31
36s 46
Hillegein
731
1339 77
608 7
Strypen
516
536 10
20 10
iil
O
