Roode Vlag en Marseillaise.
De betooging te Brussel.
Nummer 34
LI 13 EB AAL WEEKBLAD YOOH
6 fr. voor de stad.
Abonnementsprijs6 fr 60 voor de» buiten,
P1UJS FEB NUMMEB 10 CENT TM EN.
voorop betaalbaar.
Men abonneert zich
op alle postkantooren voor den buicen voor de stad, ten kantoore van het blad,
40, Korte Zoutstraat, 40, Aalst.
Nee
1IET ARRONDISSEMENT AALST.
Gewone, 15 centimen
Prijs der annoncen J KeUam0ni 76 oentlmen Per drukregel.
Vonnissen op de derde bladzij''e. oO centimen.
Men maakt melding van elk werk waarvan een exemplaar aan het blad gezonden wordt.
Handschriften worden niet terug gezonden.
nee metu.
AALST, 21 AUUSTIJ.
't Is er mêe gebeld Met muziek aan
het hoofd, onder het zingen van de nieu
we marseillaise en onder het geroep
algemeen stemrecht is de lang ver
wachte en zeer geduchte betooging voor
bij de gesloten vensters der Ministeriën
getrokken. Eu daarna - Daarna is
eenieder stilweg naar huis gekeerd. En
daarna 't Is al. Alles is reeds ver
geten, do roode vlaggen, de petitie, de
betooging, alles gaat weer zijn gang als
vroeger.
Do clerical» bladen schuimen van woe
de omdat men de roode vaan vrij laten
zwaaien en de carmagnole en van
t ongediort luide laten klinken heeft.
Wij zijn het nu eenmaal eens met, de cat-
holieke bladen om hun grommelen te
gen de roode vod zooals zij dat ding
heeten. Doch zij vergeten weeral dat zij
ergens op hunne zolders ook eene gele
vod i, steken hebben, welke zij bij elke
gelegenheid te voorschijn halen en wel
ke meestal het koddigste versiersel der
clerikale uitdagingen, processiën, bede
vaarten en bij allo optochten is onzer
franciskanen Wij zeggen het hier zon
der omwegen, al dat rood ol geel en al
die marseillaise's zijn uithangborden die
aan de volkszaak meer nadeel dan voor
deel verwekken.
W ij betreuren dat de aanvoerders on
zer werklieden, die nuchtmro golccia^
en doorzichtige mannen zijn, en liet be
grip van hunne verantwoordelijkheid
en hun recht bezitten, er niet beter op
bedacht zijn geweest dan met antinatio
nale zinnebeelden en vreemde gezangen
dien volksstoet op te leiden. Met omwen-
telingskreten, en met het teeken van
den burgeroorlog zal nergens de arbei
derspartij veol bijval vinden van der
gelijk socialismus wil onze gezonde bur
gerij niet hooren.
Het is eene nieuwe partij die opdaagt
en die zich wil staven op hare getal
sterkte. Zij vraagt de herziening der
Grondwet ton voordeele van het alge
meen stemrecht, in stede het verlicht
stemrecht te vragen. Doch hare betoo
ging zou niets van haar oogwit verloren
hebben, had zij zich onder de plooien
van het yaderlandsch vaandel geschaard:
de manifestatie zou er veel waardiger
om geweest, en eenen beteren indruk op
het feestvierende Brussel en op geheel
het Land voortgebracht hebben.
De inrichters der betooging waren hi
hun volle recht en dat heeft niemand
hun betwist, maar zij loopen op eenen
verkeerden weg gemakkelijk is liet, te
verlangen alleman kiezer te maken,
maar dat kan niet gebeuren zonder eene
herziening der Grondwet, en onze ma-
nifesteerders vergeten in te zien. dat
zulke herziening, inden tegenwoordigen
toestand der staatspartijen, eene volsla
gen onmogelijkheid is ten gevolge der
thans, en misschien nog voor jaren, on
overkomelijke hinderpalen welke de
Grondwet zelve aan hare herziening
hecht.
Maar de arme drommels die zij achter
de roode vlaggen en op een lied da
thans geen zin moer hectt, te Brusse
rondgewandeld hebben, zijn teenemal
onbewust van deze onmogelijkheid, en
men heeft hun alleen wijs gemaakt dat
het voldoende was met in massa s op te
komen, en uit hunnen naam eene zaak te
vergon waarvan zij zeiven het gewicht
niet goed begrepen. En moest men
daarvoor de roode vlag z* aaien eene
daad waarvan zij insgelijks de beteeke-
nis niet begrijpen. Men heeft hun gezegd
dat het rood de kleur der werklieden
moet zijn, gelijk het blauw dat der libe
ralen, gelijk het geel dat der clericalen,
die den paus voor koning willen.
Voor ons heeft al dat rood en dat mar-
seillaisegekrijt, buiten eenen pijnelijken
indruk, weinig beteekenis aan de ma
nifesteerden zeiven heeft het bewezen
dat de vlag misdragen en het lied mis-
zongen worden. Mij willen wel aanne
men dat zij met hunne zinnebeelden toch
de grondzuil onzer Staatsinrichtingen,
onder dewelke wij sedert eene halve
eeuw zonder schok geleefd hebben, niet
willen bedreigen. Door deze grondzuil
verstaan wij het koningdom, dat zooveel
bijgedragen heeft om aan het Belgie van
830 een vertrouwen te verzekeren en
den eerbied te wekken bij alle natiën
der wereld. Ook de Vorst, die er heden
de vertegenwoordiger van is, en de le
vende persoonlij king van het Vaderland,
ïeeft thans wel de eerste geweest die de
harde beproevingen en het lijden be
jammert welke de werklieden en de nij
verheid heden te doorstaan hebben. Het
is met het koninklijk prerogatief, waar
mede hij bekleed is, dat hij aangedron
gen heeft om het arbeidersonderzoelc
tot in de verste ophalingen door te drij
ven. Het is met datzelfde constitutioneel
voorrecht dat hij handelen zal om mer-
celijke verzachtingen te brengen aan
iet lot der roovers en brandstichters van
rond Charleroi, en die het gerecht op
zulke onverzoenlijke wijze getroffen
ïeeft
Dat ons volk dus gerust weze de wa
re herkentenissen der hervormingen
welke noodwendig zijn in de sociale
qujestie zullen weldra onvermijdelijk
hunnen weg maken, en wel zonder stoot
of stamp maar gekheid is het voor onze
50 °/0 ongeletterden zoo in eens volledige
politieke rechten te eischen. Wal is waar
is het ideaal der politiek de souverei-
niteit van het volk doch daar het volk
«iot a»u mjn ïiiuiviuu zien zen Kan
geleiden zonder dat zijn verstand ont
wikkeld zij, zoo is een vrijgezind onder
wijs, gelijk wij het opvatten, voor al
degenen, die den maatschappelijken
vooruitgang wenschen, eene eerste be
hoefte. Als zulk onderricht verkregen
zal zijn, zal het algemeen kiesrecht van
eigen toepasselijk worden.
Had men zulks aan onze arbeiders wat-
beter op de meetingen en conferentiën
gezeid en bewezen, zij zouden gewis niet
achter eene roode vlag willen mêeloo-
pen hebben en nog min te Brussel eén
gezang aanheffen dat niets dan oproer,
bloed en tranen doet gedenken.
Dat gezang is nu weder een overschot
van franschdolheid, waarmede een groot
gedeelte van het volk behebt is. O, het
is nu 50 jaren lang d#t men alles ophe
melt wat van over de zuidergren ge
waaid komt. De Carmagnole wat zin
heeft ook dit lied voor de belgische werk
lieden Geen, maar dat komt uit Fran
krijk, en dat is genoeg.
Voorwaar, eene aardige wijze ook,
zijne genegenheid voor ons volk te too-
nen, wanneer bestuurders van fabrieken
en nijverheidsbazen in de taal van ehez-
noas zich komen uitdrukken op de vbr-
hooren der arbeiders-commissie waar
onze werklieden zich alleen van de
vlaamsche taal kunnen bedienen.
Indien wij, liberalen, Vlaanderen aan
de fransche verbastering en aan de ver-
kwezeling willen ontrukken, laat ons de
landstaal verheffen herstellen wij haar
in al hare rechten in huis en school, op
ons uithangbord en in al onze bezigheid
anders zullen wij nooit ons maatschap
pelijk doel bereiken. Er blijft hier zoo
oneindig veel te doen om de boeien,
waarin de dweepzucht de gasten geklon
ken houdt, te slaken, en het licht der
rede overal te doen schitteren. Dus geen
vreemd namaaksel blijven wij mannen
van eigen gebak
Men moet onze werklieden, in de be
roepscholen, een degelijk onderwijs ge
ven en hun in de oorzaken der maat
schappelijke plagen doen klaar zien.
Zulks kan alleen, in de moedertaal, en
met onze landelijke geschiedenis in de
hand, gebeuren. Dit is de eerste en bij
zonderste plicht. Zij alleen wij ken
nen ze staan tegen de ontwikkeling
en de opvoeding van het volk, die be
lang hebben de werkende klassen in eene
stoffelijke en zedelijke afhankelijkheid
te bewaren, ten einde hen onder eenen
onrechtschapen dwang van blind geloof,
onverdraagzaamheid en fanatieke onder
werping te behouden.
Het bijzonder initiatief der liberalen
moet er weer tusschen komen, om in de
dringenste behoeften van het onderricht
in beroepscholen te voorzien tot betere
tijden, en onze zegepraal in de verkiezin
gen opdagen. Dan zal en dan moet het
onderwijs eene zaak vim algemeen be
stuur worden. De leeraar, zoowel als de
officier of de magistraat, moet een onaf-
zetbaar beambte blijven, en stellig zal
het eerste werk van een liberaal gouver
nement moeten wezen het leeraarskorps,
dat zal herbenoemd worden, aan de
wisselvalligheden der partijen te ont
trekken.
De beruchte manifestie der socialisten
heeft zondag te Brussel plaats gehad, en
ue wereld is niet vergaan. Alles staat nog
op zijne plaats.
Van hetbegintot het einde is alles kalm
ordelijk en deftig toegegaan en zelfs na
afloop der betooging is er niets gebeurd,
zooals door velen gevreesd werd.
Daaraan hebben wij ons altijd ver
wacht en 't verwondert ons du» niet.
Even als in 1884 de liberalen en de cle
ricalen, hebben de socialisten of, zooals
de deelnemers aan den stoet van zondag
zich noemden, de werklieden hun recht
van vereeniging en van hun gedacht uit
te drukken mogen uitoefenen. Onder dit
opzicht hebben zij nu voldoening gehad
en zij zullen niet meer kunnen zeggen,
dat zij miskend en verdrukt worden, dat
--- w- 1
wet niet gelijk is voor hen als voor de
andere klassen, onder dit oogpunt.
De Brusselsche pers is het eens, om
mlde te brengen aan de goede orde, die
niet opgehouden heeft te heerschen in
den stoet, iets wat de clericalen niet wei
nig moet do n biskeeren, dewijl zij zich
op 8 September 1884 zoo schandalig
lebben gedragen, dat er de bevolking
der hoofdstad door in verontwaardiging
werd gebracht.
De werklieden hebben zondag aan de
clericalen derhalve eene goede les, een
schoon voorbeeld gegeven, dat hun tot
eer strekt.
Wat zal thans de uitslag der betoo
ging wezen, die was ingericht om het al
gemeen-stemrecht te bekomen?
Zal den werklieden nu dit stemrecht
worden verleend
Wij geloaven het niet, doch dit is ze
ker, dat zij, door hunne kalmte en be
daardheid van zondag meer goed zullen
gedaan hebben voor de zaak die zij ver
dedigen, dan door al de hevigheid en de
buitensporigheden, die zij sedert jaren
in hunne meetings, redevoeringen en
dagbladen aan den dag hebben gelegd.
Door dit geweld hebben zij degenen,
die hun het stemrecht moeten verleenen
zoo niet bang dan toch afkeerig van hen
gemaakt en verbitterd.
Wij kunnen dan ook niet anders doen,
dan hun aanraden met geduld en beza
digdheid voort te gaan en hunnen tijd
af te wachten die toch vroeg of laat zal
komen, want de uitbreiding van het kies
recht, aan de bekwaamheid verleend,
op het wetgevend gebied, is niet anders
meer dan eene kwestie van tijd. Keulen
en Aken zijn niet op eenen zelfden dag-
gebouwd, is een oud spreekwoord welk
hier zeer wel van pas komt.
Voortaan dus geene hev igheid of over
drevenhcid meermaar met kalmte en
zonder rusten propaganda gemaakt en
de dag waarop den werklieden vol
doening zal kunnen gegeven worden,
zal er des te meer (ïoor bespoedigd
worden.
B-ijle- en Demerhode
staander van het wereldlijk onderwijs
had hij, dank zijnen machtigen invloed j
en zijne populariteit, gedurende zijn le-
ven het plan kunnen verijdelen van ze- j
kere mannen, die niets andersin hunne
bedoeling hebben dan het officieel on
derwijs in handen te leveren van onbe-
kwamen en nonnekens.
Niet zoohaast waren burgemeester en
onderwijzer ten grave gedaald, of de
domperskliek zag het oogenblik gunstig
om hare fanatieke ontwerpen door te
drijven nog lag de onderwijzer op zijn
ziekbed tegen den dood te worstelen,
toen men reeds zijnen opvolger aan
duidde en de benoeming van drij non
nen, als onderwijzeressen, voorbereidde.
Nu, onder de schoolwet van 1879 hadden
eenige kwezels en kwezelaars een school
lokaal gebouwd met het gedacht daar
eene katholieke school in te richten,
ontwerp dat sjij moesten opgeven zoo als
wij hooger zagen. Dit schoollokaal
was gehuurd door den koster die het.
met zijn huisgezin betrokken had. M an-
neer de koster vernam dat er nonne
tjes gingen komen, begieep hij aan
stonds dat hij welhaast eene andere
woning zou moeten zoeken hebben en,
zonder lang dralen, ging hij het huis
aankoopen van zijnen voorganger, dat
thans bewoond is door den onderpas
toor 't is deze, 't zij in 't voorbij gaan
gezegd, die met handen en voeten voor
de nonnekens en tegen burgemeester en
onderwijzer gewerkt had ook telt hij
zeer weinige vrienden, uit oorzaak van
zijn fanatismus en zijne hevige politieke
schoolwet van 1879 reeds te Aalst al
menig bewijs luid geleverd.
De onderpastoor wist niet dat de kos
ter zijn huis had aangekocht. Hij ver
wittigde dezen dat hij zich gereed ma
ken moest om het katholiek schoollo
kaal te verlaten, daar de nonnekens gin
gen komen. De koster verklaarde zich
bereid het huis te verlaten maar bracht
terzelver tijd ter kennis van Mr den on
derpastor dat hij dezes woning aange
kocht hebbende, deze, op zijne beurt,
verhuizen moestom hem, koster, toe te
laten hetzelve te betrekken.
Daardoor had de koster den onder
pastoor schrikkelijk beet, want deze
mag, om zekere reden bij den pastoor
niet meer inwonen, en kan om den dui
vel geene nieuwe woonst in het dorp vin
den, zoodanig is hij er bemind en ge
zocht.
De ongelukkige is verplicht geweest
aan den bisschop zijne verplaatsing te
vragen
Zijne parochianen wenschen hem de
goede reis en den wind van achter.
Dees is geschied in laanderen, mis
schien in liet meest fanatieke deel vaa
ons ongelukkig gewest,en bewijst dat de
vlamingen nog zoo zeer niet ontaard zijn
dan men gemeenlijk denkt, en dat een
vuursprankel genoegzaam kan zijn om
denoiuhn geestdrift voor vrijheid en
ontslaving te doen ontvlammen.
Argus.
Ditjes on Daljos.
Altijd beleefd en minz uitiidie Frnderbode,
als het een tegenstrever geldt dien geeft hij
den recht vrieude'ijken naam van den stinker.
Maar zeg eens, vriend, hoe heette dan toch uw
grootvader, langs vaders zijde
Een dorp in rep en roer.
Eigennamen wil ik niet noemen, maar
mijne lezers zullen allicht, uit mijn ver
haal, den naam leeren kennen der ge
meente die ik bedoel.
Die gemeente had over eenige weken
het overlijden te betreuren van haren
bekwamenen beminden hoofdonderwij
zer, korts te voren in het graf voorafge
gaan door den burgemeester, een deftig
en vastberaden man. Overtuigd voor-
en zouden wel met uwe kuiten kunnen liêen
loopen. Naar redens luisteren die gas'en niet,
van het oogenblik dat gij hunnen God maar
durft aanrandenhuneeuig.-itjirgiune.it is bijten.
Nopens den brief van onzer briefw.sielaar-
ster Virginie zijn het die two# doggen niet
eens.Volgens De Den derbode komt de brief in
derdaad van eene dame, en die dame heeft
groot ongelijk zi h te beklagen dat vi.or ze .ere
H. H. Gemeenteraadsleden het Reglement dei-
Zwemkom eene doode letter is;volgens 't Land
nu is die biief niet door eene dame geschreven,
want hij bevat sinerigen klap en is in Ho-
zarenfranscli opgemaakt door 'ne sinerigen
ransel
'k En durf ik aan den C .nfrater alleenlijk
niet vragen waarin die siueerige klap wel mag
bestaan, want hij is capabel mij geheel eugansch
in te slokken
Over een tweetal jaren speelde het Land van
Ltiem een lief tooneelstukje Trippol et je en Kol-
Jekivint. In dit stukjen komen nu eenige vol
zinnen die men, als men er erg op uit is, in
een verkeerden en weinig kieschen zin kan op
vatten, even als zekeren volzin uit den brief van
CésarineEn zie over twee jaar slaakte do
Dtnderhode kreten van afgrijzen en geschokte ze-
delijkheideu was erniet heelvervan af den vloek
des Hemels over het Land van Biem in te roe
pen en heden?.... heden maakt het heilige
blad zich a tn de zelfde zonde plichtig
Altijd de historie van den balk en het strooipijl.
Maar wat zal 't Land van dien brief van Cé
sarine zeggen ?Zal het voor deze ook smerigen
klap hozaren fransch, smerigen ransel
heeten.
Wij zijn benieuwd onzen Confrater van aan
de Werf te lezen.
ue zwVm'ikwrAïé'
maakt vau't begin af...» Eli wel jongen weet
gij dan niet dat een blad de weerklank moet
zijn der openbaremeening en dat deze bijzonder
lijk voldoening krijgt wanneer zijhij middel
der drukpers, hare wenschen en hare klachten
doet kennen
k Vergeet haast te zeggen dat Cesarine
vrijdag der verledene week, eenen toonkuudi-
gen hij haar in de zwemkom heeft doen komen
om haren brief op muziek te stellenen verle
den dijnsdag is zeker koster, op dezelfde plaats
hij haar gekomen om over dit muziek zijn oor
deel te vellen.
Lieve Hemel wat is de dienst op ons poli-
tiebureel toch verbeterd sinds wij eenen nieu
wen Commissaris en twee splinternieuwe spe
cials hebben. Om er u een bewijs van te geven
moet ik u zeggen dat eene woonstverandering,
den 28 Julij uit Diest naar Aalst verzonden,
hier reeds den!) Oogst was ingeschreven, l'eist,
eens, op 12 dagen eene woonstverandering in
geschreven Maar dat is e -n mirakel
Maar 't goldt hier een liberaal hoort ge, en
om alhier kiezer te zijn had die liberaal vóór
den 1° Oogst alhier moeten woonachtig zijn,
en.... enfm, ge begrijpt
M. Ilipp. Meganck protesteert in De Den-
derbode tegen het gezegde van M. Van der
Meersch, op het werk-enkwest. dat de werklie
den aan de afbraak van hot Hooghuis slechts
1,10 fr. daags wonnen. Zooveel te be-ter, indien
de werklieden wat meer gewonnen hebben dan
dien spotloon. Wij verwachteu nu het antwoord
van M. Van der Meersch.
M. Van Wambeke heeft tijdens het werk-en
kwest uitgeroepen dat hij nog slechts op Vas
tenavond- en Kermisdagen vergunning tot
dansen zou gegeven hebben. Zoo, heer burge-
meestir, wat verschil maakt gij dan tusschen de
herbergiers die het bijzonder patent van 200fr.
betalen en de andere Geen Dan zijn volgens
mijn dunken, die 200 franken waarlijk gesto
len
Argus.
u Tégen d« sch'ijvers van den Dendtrgalm
hebben wijniets, volstrekt niet:, de personen
willen wij eerbiedigen. Zoo schrijft het Land
in zijn laatste nummer. Dit heeUn wij wel ge
sproken maar 't is recht spijtig dat onze Con
frater, alhoewel hij, onder dit betrek, veel
deftiger is dan de Jtenderbode, nog al eens an
ders handelt dan hij spre kt.
De geest van laffe per ;ooRijkheden en lage
polemiek die tot de stichting van den Dender-
tiode hebben aanleiding gegoven. blijft nog al
tijd dit blad bezielen. De redaktie heeft wel te
veranderen, toch blijft die drift totschimpen en
belasteren, alhoewel met minder geest dan
vroeger, er nog immer doorschijnen, zooals
het uit Denderbode's zoogenaamd verslag van
de zitting der werkcommissie, dat met eene
laagheid begint en met eene andere eindigt,
genoegzaam te bemerken is.
Aa i d .ui kandidaat burgemeester niet meer
aankomen, zulde, liberalen, of zijne twee dog
gen, Land en Dendcrbode, schieten u driftig in
Zal liet werkenkwest tot eenen prac-
tischen uitslag leiden Zal het ietswat
bijdragen tot de oplossing van de socia
le kwestie Dit vraagt men zich heel
natuurlijk en zeer dikwijls af Wie kan
er op antwoorden De toekomst zal lee
ren en 't is te wenschen dat zij aan ieder
een, voor zooveel mogelijk, voldoening
schenke.
En bijzonderlijk op een punt zou liet
werkenkwest hare beste aandacht moe
ten vestigen, omdat dit punt zoo ge
wichtig is en, eens opgelost, verbazende
en zeer goede gevolgen zou kunnen heb
ben.
Is het niet bedroevend, is het niet
hartroerend oudeafgesloolde grijzaards,
met 't koffijkannetje en den boterham
zak in de hand, zich nog dagelijks op
hunne stramme leden ter fabriek te zien
tr abz-^'c&sTcaamaB
roj^ï^SfelsieïSMisssraHBr :MK«rcr sxz sasvstfroovrr»
1 J -1-K
3t-
ïfc
Si
«t
:je
