BERICHT
Ie Jaar.
Nummer
Zondac 26 December 1886.
Aan onze
's:
HET ARRONDISSEMENT AALST.
C Gewone, 15 centimen
Priis der annoncen psr drukregel.
aii.iunui/ Reklamen, 75 centimen 1
Vonnissn op de derde bladzijde, SO centimen.
Men maakt melding van elk werk waarvan een exemplaar aan het blad gezonden wordt.
Handschriften worden niet terug gezonden.
LIBERAAL WEEKBLAD YOOR
Abonnementsprijs: 5 ooToo?deTbuiten, voorop betaalbaar.
PRIJS PER NUMMER 10 CENTIMEN.
Men abonneert zich op alle postkantooren voor den buiten voor de stad, ten kantoore van het blad,
40, Korte Zoutstraat, 40, Aalst.
Nee spa nee metu.
AALST, 25 DECEMBER.
De personen die een abonnement
op Den Deiidergalm zou
den nemen voor het jaar 1887, zullen
van heden af tot nieuwjaar het blad
kosteloos ontvangen,
Het eerste jaar van ons bestaan spoedt
ten einde. Met zekere zelfvoldoening
durven wij op onze afgelegde loopbaan
terugblikken, omdat wij gelooven, in de
mate onzer krachten, getrouw te zijn
gebleven aan ons programma en onze
beloften. Die terugblik zal ons aanspo
ren om op den ingeslagen weg voort te
gaan en, voor zoo veel mogelijk, naar
verbetering en volmaaktheid te streven.
Wij zullen meer om meer onze krachten
toewijden om onze lezers op de hoogte
te houden van alle in- en buitenhuidsche
gebeurtenissen, van handel, nijverheid,
landbouw en kunsten. Wat wij reeds dit
jaar, ter gelegenheid der junij kiozingen
en van 'twerkenkwest,deden zullen wij,
met het nieuwe jaar, meer om meer uit
breiden wij zullen, in afwachting dat
ons blad tweemaal ter week, in het zelf
de formaat, kunne verschijnen, wan
neer bijzondere gebeurtenissen de al
gemeen-'. aandacht op zich roepen onze
abonnentendoor een buitengewoon nu m-
msr van ons blad op de hoogte trachten
te houden.
Dit zal van onzentwege eenige opoffe
ringen eisschen, voor de welke de gene
genheid onzer lezers en liberale vrion-
den ons zal instaan.
De Redctklie.
W antieer M. Graux die rekening on
der den neus van zijnen" tegenspreker
legde, had deze de onbeschaamdheid niet
die wij hem met M Magis hebben zien
aannemen, en die aan de onbeschoftheid
grensde.
Hij heeft beweerd dat het bestuur der
liberalen uitliep op een te kort van 65
miljoenen, 't Is mogelijk.
ln dit geval, zou hij hun nog dank
baar moeten zijn over de schulden van
ten minsten 200 miljoenen die zij de
moeite gehad hebben in zijue plaats te
betalen.
In dien redetwist heeft M. Beernaert
heel dikwijls herhaald dat is niet ern
stig, dat is ongehoord.
Wat niet ernstig was, dat waren de
redevoeringen die hij in 1883 uitsprak
om te bewijzen dat de voorgestelde be
lastingen onnuttig waren.
Wat ongehoord is, is dat hij, sinds
twee jaren en half, die als nuttig herken
de belastingen getrouw laat bestaan en
inzamelt.
Union Libérale.)
In den finantieëlen redetwist in de
Kamer door M. M igis opgeworpen en
zoo krachtdadig volgehouden, heeft M.
Beernaert meer onbeschaamdheid dan
goede trouw aan den dag gelegd.
Trotschweg heeft hij geloochend dat
het bestuur van 't ministerie Malou-
Beernaert (1870 tot 1878) er, hoe wei
nig, ook, schuld aan had dat het finan-
tieël evenwicht gebroken wiord, iets dat
ons land sinds dien heeft doen lijden.
Hij heeft verzekerd dat dit ministerie,
bij slot van rekening een boni gela
ten had van 35 miljoenen.
Dit batig slot is valsch.
Iets dat waar is en dat men, zonder
oneerlijk te zijn, niet loochen kan, is
dat het tijdperk der jaarlijksche bonis,
sinds langsn tijd door het liberaal be
stuur van M. Frère-Orban geopend, be
paald gosloten is geweest door de II.II.
Malou-Beernaert.
lu 1870 had M. Mal on, volgens hij
zelf bekend heeft, van zijnen liberalen
vooraan rnr - den schitter endsten Jinan-
tieëlen toestand van Europa over geno
men. (Zie de beruchte redevoering van
Siut-Niklaas.) Zijn dit de woorden niet
dau is hot toch do zin zijner redevoering.
E i inderdaad, M. Frère had hem bud
gettan na gelaten die, natuurlijker wijze
en zon Ier krachtinspanning jaarlijksche
bonis opbrachten van 12 tot 15 miljoe
nen.
Toen ze in 1378 het ministerie verhe
ten, hadden de II.H. Malon en Beernaert
do hoender gedood, die gouden eieren
logde, het werktuig gebroken dat bonis
voortbracht.
Het te kort had zijn bestaan ge
vonden on moest, noodlottigervvijze zich
uitbreiden in evenredigheid der onvoor
zichtige en met onze geldmiddelen niet
overeenkomende verbiutenissen door de
ontslaggevende ministers aangegaan.
M. Graux heeft het cijfer dier verbin
tenissen vastgesteld, in tegenwoordig
heid der II.H. Malou en Beernaert, toen
hij, na het optreden van het liberaal
ministerie van 1878, de rekening dei-
gevallene ministers opmaakte.
Het'beloop dier verbintenissen was van
omtrent de 270 miljoenen, voor werken
binnen de vijf jaren uit te voeien, en
waarvoor dè vooruitzichtige M. Beer
naert slechts de belachelijke som van
700 duizend franken in kas had gelaten.
OPVOEDING DER VROUWEN.
Wij vernemen dat de Aalstersehe klo-
rikalen, den raad volgende hun door de
paters-missionnarissen tijdens den jubilé
gegeven, voornemens zijn alhier een
paar patronagiëu voor jonge meisjes in
te richten.
Zulks verwondert ons niet.
Is het.niet de bekommernis der geeste
lijkheid zich meester te maken van de
opvoeding der vrouwen, om haar hart
en haren geest te kneden naar het doel
door de geestelijkheid betracht zich
beter van haar meester te maken en,
door hare tusschenkomst, over het volk
te kunnen heerschen en zich het wereld
lijk gezag te onderwerpen
De geestelijkheid, de klerikale partij,
weet al te wel dat de vrouw in de Maat
schappij eenen belangrijken rol speelt,
dat zij gewoonlijk de ziel is van het huis
honden en zij in de opvoeding der kin
deren, in de meeste gevallen, de opper
ste leiding heeft.
Waar de geestelijkheid zich meester
gemaakt heeft van de vrouw, is zij niet
verre meer van ook den man te bemach
tigen, en de kinderen behooren haar
reeds heel en al. Van daar al de maeht,
al de heerschappij der klerikale partij
Ook heeftdezenooit verwaarloosd zicli
de opvoeding der vrouwen toe te eige
nen. Meestal zijn zij in kloosterscholen
opgevoed, waar kwezelarij en dweep
zucht het bijzonderste geestesvoedsel
warén dat djte nutigen kregen. Daar wist
men haar wijs te maken dat zij zich
eenen geestelijken bestuurder moesten
nemen, wiens raad zij, in alle zaken van
senig belang, moesten inroepen en vol-
gen.
Die geestelijke bestuurder is inder
daad ook do wereldlijke bestuurder en
speelt maar al te dikwijls den opper
meester, zelfs in liberale familicn.
Door talrijke bijzondere kringen, zoo
als hetlFerft der Arme kerken, de Dames
de la MUéricordeenz. die men in alle
steden aantreft, wordt de klerikale op
voeding der duinen van den gegoeden
stand volledigdOuder voorwendsel
van het een of het ander liefdadig werk
worden die dameu, die er op uit zijn
zich eenige bezigheid te verschaften
bijeen vergaderd en door den eenen 01
anderen jezuiet of pastor, met bevallige
manioren, meer om meer in de klerika
le dweepzieke gedachten gewikkeld,
meer om meer opgeleid om de geestelijk
heid ter zijde te staan in haren strijd
voor 't bezitten der wereldheerschappij.
Voor de burgers-en werkmeisjes heeft
de clerus de Congregatiën uitgevonden
waar zij leven in eenen dampkring van
bijgeloof en onverdraagzaamheid, en op
wassen tot kloosterzusters of fanatieke
huisvrouwen, die gestadig aan de soetaan
van eenen langgerokten hangen. Maar he'
streng godsdienstig karakter dier Con
gregatiën schrikt vele jonge meisjes a
die iets meer dan kerkelijk genot naja
gen. Voor deze zijnde patronagien be
stemd hier zullen de geestelijke onder
richtingen, de klerikale verslaafsching,
onder den vorm van uitspanning en ver
maak geschieden.
Vindingrijk is de geest dier mannen
onder wiensjuk ons land thans gebogen
ligt, geen enkele maatschappelijke stand
die hunnen invloed niet ondergaat.
En tegen dien noodlottigen invloed,
dien stroom van priesterheerschappij en
versmachting der geestesvrijheid, wel
ken dam heeft de vrijzinnige partij op
geworpen Welk antwoord geven aan
die vraag? In de groote steden heeft men
wel iets trachten te doen, daar bevecht
men toch, is het dan ook maar zwakjes
aan, den clerus met dezelfde wapenen
die hij gebruikt, maar in de kleinere ste
den van de buitengemeentens zullen
we liefst maar zwijgen daar zet die
stroom zijne ongeslremde vaart voort,
daar houdt mende handen inde zakken.
Want is dit strijd voeren tegen bijge
loof en dweepzucht voor beschaving en
ontvoogding, van Eet volk, dan min of
meer regelmatig de kiezerslijsten te her
zien, dan eenige gloeiende woorden, bij
't naderen der kiezing, der kiezers toe
te sturen Wat baat het vrijzinnige bla
den te stichten om het volk te verlichten
en te onderwijzen zoolang de vrouw,
door den priester opgehits, diebladenuit
den huize zullen weten te houden De
vrouw, dat is de klerikale sterkte die
moet ingenomen worden. S.icht werk-
manskriiigen, sticht patronagien voor
jongelingen zooveel ge wilt, waartoe zal
het dienen zoo die jongens, later mannen
geworden, den invloed zullen moeten
ondergaan eener door de geestelijkheid
opgevoede vrouw.
Uit de handelingen der eeuwige vijan
den van vrijheid en rede, moeten de
voorstanders dier twee werktuigen van
vooruitgang en beschaving' de heilzaam
ste lessen putten. De geestelijkheid valt
ons, liberalen, aan in de vrouw. Welaan!
Versterken wij ons in de vrouw, laten
dj haar opgroeien als krachtige'mede-
strijdsters met ons en voor onze zaak,
ontrukken wij haar aan den gevaarlijken
jastoorsklauw. De klerikalen richten
patronagiëu op. Ehwel Eiberalen, pa-
tronagie tegen patronagie gesticht La
ten wij ons niet zonder strijden onze
rouwen ontrukken. Dat de liberale da
res, die het met ons vrijzinnig streven
wel meenen, ook eens beginnen mede te
werken tot liet welgelukken van onzen
strijd dat zij voor de vrouwen doen
wat hare echtgenoten doeu voor de
mannen dat zij, in onze kleine steden,
die meisjeegenootschappen inplanten, te
Gent door M. Laurent gesticht en die
zulke heilzame vruchten voortbrengen,
die kringen waar er gewerkt wordt tot
de ontwikkeling van geest en lichaam
der volksmeisjes, waar deze opgeleid
worden tot kloeke, deftige vrouwen, tot
bekwame huismoeders.
Ja, dat de liberale dames eens de han
den aan dit werk slaan zoo doende zui
lenzij de vrouwen der volksklasse winnen
voor de vrijzinnige zaak, en zullen zij
zich de bezigheden verschaffen die zij
geneigd zouden zijn te zoeken in andere
kringen, op gevaar af aldaar in de netten
te vallen der geestelijkheid
Zullen zij 't doen
Wi j hopen het in het belang van on
zen strijd
A. Z.
hem voor daarheen te gaan.
G... stemt toe en maakt zijne papieren klaar,
hetgeen weldra gedaan is. Doch zie, niettegen
staande dat alles kan hij niet vertrekken, of hij
moet de toelating hebben van den minister van
oorlog immers, al heeft hij vijfjaren gediend,
hij staat nog in de reserve en moet zich alle
jaren nog eens laten zien.
Hij schrijft naar den heer minister, met de
overtuiging dat deze hem wel zal kunnen mis
sen en hem de machtiging veileenen naar Bra
zilië zijn brood te gaan verdienen.
De goede jongen bedroog zich.
Onder dato van 16 December, laat het Minis
terie van Oorlog hem weten, dat zijne vraag
NIET kan ingewilligd worden.
Indien wij den brief niet met eigene oogen
gezien hadden, wij zouden het niet kunnen ge
looven, want het is waarlijk ongelooflijk.
Ziedaar dus een man, die alle moeite van de
wereld doet om zijn brood te verdienen, doch
geen werk kan vinden, en die in den vreemde
zijn bestaan kan hebben, maar het wordt hem
belet, door de ongenadige toepassing eener wet
die vergt, dat hij zich vijf jaren uog eens alle
jaren een enkelen dag in uniform moet laten
zien.
Hij kan in den vreemde van zijnen handenar
beid gaan leven, en men dwingt hem in zijn
vaderland ts blijven, op het gevaar af er van
honger te sterven
Is het zoo dat men de vaderlandsliefde leert
Is dat menschelijk
Wij kunnen dan ook niet aannemen, dat de
Minister van Oorlog zelf aan dit ongehoord ver
bod schuld heeft en dat dit alles moet toege-
geschreven worden aan de onderhoorigen van
zijn departement.
Wij schrijven daarom dit artikel, in de hoop
het feit ter kennis te brengen van den heer ge
neraal Poatus en hem de vr tag van den belang
hebbenden persoon te zien inwilligen.
Onze Confrater De Volksverdediger
van Geeraardsbergen kondigt, in twee
vervolgende nummers, artikels af v. aar in
hij de liberale partij zijner stad bezweert
tocli een einde te stellen aan de oneenig-
heid die onder haar heerscht en alle hare
krachten verlamd.
DeVolksverdediger heeft gelijk, indien
de toestand zijner partij te Geeraards-
bergen, inderdaad is zooals het uit den
toon van zijn schrijven blijkt. Maar hij
is niet alleen om te klagen. Hebben wij
geene droeve oneenigheid te bestatigen,
wij lijden, langs eenen anderen kant,
over de onverstaanbare onverschillig
heid die, in ons arrondissement, in de
liberale rangen bestaat het politiek
leven is er volkomen dood. Welk is er de
reden van? Volgens ons zouden de hoofd
mannen onzer partij eenonderzoek moe
ten inspannen over die rede en eens
gekend zou het redmiddel weldra ge
vondenzijn. Dit redmiddel, er is haasie
bij dil te bezitten, want de onverschil
ligheid is gelijk aan die langdurige ziek-
tens. die in eenen niet hunnen oorsprong
hebben en met eenen niet, bij den aan
vang, kunnen genezen worden, maar
wanneer zij diepere wortels geschoten
hebben, ongeneesbaar worden en den
doodvanhet lichaam voor gevolg hebben.
Ongelooflijk.
Er wordt aan de Koophandel een bit ter
kennis gebracht, welk eens ts meer aantoont,
hoe zonderling, om niet te zeggen onmcnsche-
lijk, men soms in het Ministerie van Oorlog te
werk gaat, ten opzichte van milicianen.
Verleden jaar verliet de genaamde O. II....,
na vijfjaren als loteling te hebben gediend, het
2<i« regiment artillerie, en het gelukto hem,
dank aan de WereldtentoousteUug van Ant
werpen, tex-stond arbeid en dus een bestaante
vinden.
Sedert maanden is hij nu echter zonder werk
en ook zonder verdienste.
Dat hij niet in weelde verkeert zal wel niet
moeten gezegd worden.
Na lang zoeken, zonder iets te vinden, wordt
hem eindelijk de gelegenheid aangeboden om
geld te verdienen. Een zijner vrienden heeft in
Brazilië een groot werk aangenomen en stelt
niet met den vooruitgang van onzen tijd
mede, dan moet hij ten onder.
Onze klerikalen stellen België aan de
zelfde gevaren bloot.
Wie weet ofhet er niet zal in vergaan?
Persoonlijken dienstplicht.
De Bond derclericaie Vereenigingen beeft
te Brussel, onder hit voorzitterschap
van AI. Woeste, eene vergadering van
zijne afgeveerdigden gehouden.
Deze vergadering was niet openbaar.
Wanneer men tot de stemopneming der
uitgedrukte denkbeeldenbetrekkelijk
den persoonlijken dienstplicht overging,
bevond men dat geen enkele Verëeni-
ging zich voor dit stelsel verklaard had.
Al de stemmingen waren er legen en er
hadden-slechts drie onthoudingen plaats.
zitting
Veree-
Kiesherverming. ly de
van den Bond der Clericale
nigingen was er ook spraak van de kies-
hervorming.
Verscheidene Yeeenigingen dringen
ten zeerste aan opdat eene herziening
spoedig worde gedaan.
MM. De Brüyn efi Thibaut hebben be
loofd dezen wensch bekend te maken
aan de rechterzij', die weldra zal bijeen
geroepen worden.
Liberalen, opgepast 1
Er is spraak eene goede nieuwigheid
in te voeren in het postbestuur, Binnen
kort zal liet publiek, aan den prijs van 25
centiemen, geheel het land door, pakken
mogen verzenden, wegende minder dan
drie kilo. Een wetsontwerp in dien zin
zal in de Kamer neergelegd worden
zegt een clericaal blad. Als ;t maar waar
is' 1
elitigt dertig
belastingen te
Eene vergelijking. Een fabrie-
kant bezit machienen, welke, niet meer
op de hoogte van den tijd zijnde, hem
iu de'onmogelijkheid zetten met andere
fabriekanten in mededinging te komen.
Wat moet die man doen Geene kosten
sparen om op denzelfden voet als de
overige te geraken.
Zoo is liet thans ook met den militai
ren toestand van Europa. De meeste lan
den hebben hun oorlogsmaterieel verbe
terd of vernieuwd, hunne krijgsmacht
uitgebreid.
België zou dit in evenredigheid ook
moeten doen, me den persoonlijkeu
dienst in te stellen, zijne wapens te ver
beteren en versterkingen op de Maas te
bouwen.
Niets is klaarblijkelijker en wat, meer
zegt, niets is rechtveerdiger.
I)e meerderheid der klerikalen wil
daar eventwel niet van hooren en stelt
eene partijkwestie boven de verhevenste
belangen des Vaderlands.
Wil de bovengenoemde fabriekant
De Moniteur van "Woensdag
verleent aan verscliillige kerkfabrieken
van 't Laud subsidies ten bedrage van
honderd achttien duizend franken.
Moet men dan vragen waar 't geld
naar toe gaat
Die zelfde Moniteur m
nieuwe geme'enten liarë
vermeerderen, verscheidene andere geld
leëningen aan te gaan, gemeente goede
ren te verkoopen aan twaalf gemeenten
dér provintie Namen is liet toegestaan
buitengewone kappingen in hare bos-
sclien te doen.
Dat is de aangroeiende voorspoed die
men ons beloofd heeft.
Persoonlijke Dienstplicht.
Ziehier eenige inlichtingen ons daarover
door de Patriexan Biugge gegeven.
Drie klerikale association, die van
Thielt, Nyvelt en Filipstad hebben niet,
gelijk al de andere, eenen wensch tritge-
drukt tegen het wetsontwerp, maar voor
de. onthouding.
Uit de tegenwoordige gezindheid der
Kamer, kan men reeds opmaken dat
het wetsontwerp eene meerderheid zal
behalen van 5 tot 6 stemmen, Eventwel
zijn er nog een twaalftal volksvertegen
woordigers die nog in twijfel verkeeren
en niet weten in welken zin zij zullen
stemmen.
De groep der afgevaardigden die het
wetsontwerp genegen zijn bestaat uit do
39 leden der linker zijde, de 12 biussel-
sche onafliankelijken, cle zes ministers
en eenige klerikale afgevaardigden.
Zi.1
klae-en nosr.
Van alle kanton is er nood en gel.rek
de winter nijpt en er is geen werk, geen
brood.
Alles gaat slecht, doorslecht en wiet
weet wat al volksellende er in het
aanbrekende jaar nog zal liggen opge
sloten
Er is slechts eene klas van menschen,
welke onbekommerd voortleven en nog
niet eens op den dag van morgen denken.
Maar oolc, waar zouden zjj hun hoofd
meê breken 1
Bezitten zij de volle overtuiging, koes
teren zij de vaste zekerheid niet, dat do
voorzienige hand van 't ministerie aan
houdend over hen waakt?
Gelulcige geestelijken
Het is waar, dat er zonder u andera
meesters te Brussel zouden besturen,
O
-in f
Vi
O
r jsr
