Verschillij nieuws.
ran 6, zijn uitgedreven. Er blijven een twintig
tal capucienen en 150 paters. Eene wet van
1874 verbiedt alle aanneming van nieuwe leden.
Elzas Lotharingen. In 1873 waren er in
dit land 418 paters en '2650 nonnen. De uitdrij
ving der jezuïeten heeft aanmerkelijk het gezag
der orden verminderd.
Pruisen had 1036 paters en 8011 nonnen. De
wet van 31 Mei 1876 zegt dat de afschaffing, in
princiep, algemeen is.
Oostenrijk-Hongarië.In 1870 had Oostenrijk
6389 paters en 60Ó1 nonnen Hongarië had in
1870, 2'270 paters en 915 nonnen. In 1874
maakte men eene wet op de kloosters de Staat
ziet de goederen der paters na hij inspecteert
hunne gestichten.
Zwitserland. In 1S7'2 besloot de federale
Raad de uitdrijving der Urnibiaen ter oorzake
hunner betrekkingen met de jezuïeten. Het
orde der jezuïaten en de Congregatiën die er
mede in betrek staan, kunnen zich in geenen
deele des lands vestigen, zegt het art. 51 der
Grondwet van 1874.
Italië heeft geene kloosters meer. Zij zijn
eerst afgeschaft geweest in 1866 en te Rome in
1875. Het getal der verdwenen kloosters is
4244 met 54,000 leden en eene fortuin van
1 milliard franks. Toen de kloosters in Italië
bloeiden, noemde men het, het land der dooden.
Ziedaar eenige staaltjes van de manier
waarop men in andere landen met die bloed
zuigers handelt. En terwijl men zich bijnam
alle landen van Europa van dit gespuis ont
maakt, schijnen onze ministers ze binnen te
roepen en ze met opene armen te ontvangen.
Arm Belgie Hoe laag zijt gij gevallen En
wanneer zult gij eens uit den afgrond ge
raken, waar ge door uwe schuld zijt in gevallen?
Wanneer zult gij ook eens maatregelen nemen
tegen mannen die ons land verarmen O dan
zal men ons Vaderland welhaast zien herbloeien
en herleven. De menschen zullen min onver
draagzaam zijn tegenover hunnen evennaaste.
Dan zal er vrede en'eensgezindheid in alle huis-
gezinnen komen. Maar <lan ook neemt het rijk
der tjeven voor goed een einde, tot meerder
esre en glorie van God. Amen.
Een en ander.
Ronse. Wij hebben gemeld, dat het
Ministerie, na lang talmen en er niet te
buiten kunnende, de verkiezing van 5
liberalen en 1 clericaal te Ronse heeft
goedgekeurd.
Er is zoo lang gekneed en geknoeid,
dat toch 1 clericaal ook gekozen is kun
nen verklaard worden.
Waarom
Om eene eenvoudige reden.
Er zitten in den gemeenteraad van
Ronse 13 leden, en in begrepen den tot
4 maanden gevangenisstraf veroordeel-
sieur De Malander, ontslagen burge
meester en afgezetten notaris.
Hadde men den zesden liberaal ook de
meerderheid gegevendan zouden er in
den raad 6 liberalen en 7 clericalen ge
zeteld hebben; sieur De Malander, die,
niettegenstaande zijne veroordeeling en
zijn ontslag, nog altijd het ambt van
burgemeester uitoefent, zou alsdan maar
1 stem meerderheid de zijne in den
raad hebben gehad en dan zou men ver
plicht geweest zijn een liberalen sche-
pene te benoemen.
Met nog een clericaal gekozen te
heeten, zitten er 5 liberalen en 8 cleri
calen in den raad van Ronse, en nu heeft
sieur De Malander 3 stemmen meerder
heid en zal men het college geheel uit
mannen van den zelfden deeg, uit cleri
calen, samenstellen.
En sieur De Malanden zal met zijne
collegas achter het gordijn voort kunnen
werken en knoeien naar hartekenlust.
Maar geduld drij jaarkens zijn ras
verloopen en dan zal het kiezerskorps
van Ronse welk tot het iiberalism
teruggekeerd is, hem aan de deur kege
len, gelijk men dat met een veroordeelde
doet.
Eu de zes andere mannen, die met
hem in 1890 moeten aftreden, zullen
alsdan van hetzelfde laken eene broek
krijgen. Zij zullen met hem schandelijk
vallen, omdat ze met hem in de schande
zijn gebleven.
De nieuwe kieswet. Zoo wij dooi
de eendracht tusschen al de liberalen
met Juni aanstaande het klerikaal be
stuur niet neervellen, gaan wij, naar de
klerikale bladen het ons op voorhand
voorspellen, niet eene wet krijgen op de
evenredige vertegenwoordiging der min
derheden, maar wel eene wet samenge
steld als volgt
1° Afschaffing der bekwaamheidskie
zers zonder examen.
2° Afschaffing van hef bewijs van zes
jarige schoolbij woning.
Voor den kiescijns te volmaken, zul
len de opcentiemen betaald ten profijte
der gemeente en provincie, medegere-
kend worden.
Voor de provinciale kiezing zou den
te betalen cijns gebracht worden op
10 fr. en voor de gemeente op 5 fr.
De wetgevende kiezingenzouden ge- j
Bchieden in de hoofdplaats van ieder
kanton.
Meer andere gunsten en voordeelen
voor de geestelijkheid en de dompers
partij, zou het wetsontwerp inhouden.
Liberale kiezers, aan u dit te beletten
door uwe stevige eendracht, bij de aan
staande provintiale en wetgevende stem
mingen.
Spoorwegen en belastingen. Het
schijnt, dat de ijzeren wegen in het af-
geloopen jaar 7 millioenen meer hebben
opgebracht.
Wij vernemen het met genoegen, maar
wij begrijpen niet, dat sacristijbladen
zooals de Patrie, allen die gelegenheid
waarnemen om MM. Vandenpeereboom
en Beernaert kronen en kransen te
vlechten.
Is het dan aan Minister Vandenpeere
boom te danken, dat er eene herneming,
eene verbetering is ontstaan in handel
en nijverheid, en dat de menschen wat
meer reizen dan in vorige jaren
Dit verschijnsel doet zich niet alleen
in België voor, maar ook in al de andere
landen. Zou dit daar al aan M. Vanden
peereboom te danken zijn
Wat genie I wat klepper is toch die
Vandenpeereboom
Maar als nu morgen, neen dit jaar, de
ontvangsten van de spoorwegen eens 7
milioen minder opbrachten, wiens schuld
zou het dan wezen
Als wij de zoo domme als belachelijke
redeneering van de clericale pers moes
ten aannemen, zouden wij met volle
recht kunnen zeggen, dat diezelfde M.
Vandenpeereboom er de oorzaak zou van
wezen.
Doch dit zullen wij niet doen wij
weten dat M. Vaudenpeereboom de
macht niet heeft om regen of zonne
schijn te bevelen, en dat de meerdere of
mindere ontvangst der spoorwegen en
kel het doodeenvoudig gevolg is v n de
tijdsomstandigheden zei ven die nie
mand dwingen kan, al ware hij dan ook
een Vandenpeereboom.
Tartufe is niet dood.
Pier die wekelijks dondert en bliksemt tegen
de dansorgels en die muziek machienen bet
bederf der jeugd noemt, beeft nu, o gruwel dei-
gruwelen zelf zoo een verderf machien in zijn
buis I Het is een dier aristons of Hero-
pbons uie tbans zooveel opgang in de wereld
maken. Het schijnt dat Pier's zoo een verleide
lijke muziek laat booren Wat een aandoenlijk
schouwspel moet bet zijn wanneer Pier met
Mevr. Pier, het zwart advokaatje met Pier's
meid bet luchtig Polkatje En revenant de la
Revue nfflikkeren l Ge zult mij niet wijl ma
ken dat Pier zich dat orgeltje aangeschaft heeft
om zijne kanarievogelen deuntjes te leeren
Het staat dus vast dat Pier danst. Welnu ik
roep de wraak des Hemels en diens bliksem
over hem die wekelijks zijne gal uitbraakt
tegen eene onschuldige dansende jeugd, maar
die in petto zelf niet laat eens het beentje op te
lichten. Weetje dat het jandomme onedel is van
den werkman het weinigje vermaak, dat hij
'8 zondags dansend kan genieten, te benijden,
als, men te huis zelf op de klanken van een
ariston danst l Maar die man [danst in
'n danszaal M'enheer Dat 's prachtig I De
sukkelaar heeft het geluk niet met het uilgeven
van prulblaadjes duiten genoeg te winnen om
zich een aristontje aanteschaffen dat hem
toelaat 't huis te dansen.
De danszalen zijnpestholen omdat er 'n orgel
staat.... Kom ik wil me niet boos maken noch
aan't vergelijken gaan. De lezer zal wel ver
staan dat, als het een pesthol is waar een orgel
staat, hij niet langer zal moeten naar de
Hoogstraat pestholen zoeken.
Het is in dees geval zooals met een vette
pater die over vasten preekt u Luister naar
mijn woorden maar knijp do oogen dicht voor
't geen ik doe.
Mouchardsdienst der Bokken,
Een diklijvig bokken heerschap, die nog al
gaarne met den naam van barakken moeiaal
prijkt, wilde een dezer dagen nog «en ander
werkje op zich nemen, terwijl hij toch goeden
tijd had.
In den Osbroek vielen er geene musschau to
schieten, en met dezen oogenblik had zijn hove
nier geenen tijd om met Mijuheer naar de
Scherrestraat op den bak te gaan spelenWat
verveelt toch de tijd als men niets te doen heeft,
zegde hij al geeuwende. Op eens schiet er hem
een slim gedacht in den verkenskop hij zou
de zoon van madam Van Rumpelbergh als
mouchard achterna doen i ja hij had het gevon
den, hij wilde de geheele zaak vau den zoo
gezegden strooiman verspieden het was vast
hij ging er hem tusschen lappen en zijne partij
een uitstekenden dienst bewijzen. Juist was er
iemand in zijn huis welke dagelijks met den
strooiman in betrekking is; alles werkte hem
dus in de hand.
Maar deze kon er zooveel van vertellen als
zeven die niets weten dat was tegenslag.
Nu in alle geval zou hij trachten uit te boo
ren ongelukkiglijk, hij ging te werk als een
echt dommerik, dat hij is, en zijn plan viel in
duigen.
Dikken, jongen, zet een toekomende keer
wat beter uwen bril op, dan zult gij als voor
gaande nog wel honden voor hazen kunnen
schieten maar toch zulke groote kemels niet als
gij er nu eenen geschoten lieht.
8 J L.M.
Lange magere strooiman.
Heer opsteller van het weekblad
Be Bender galm.
De hier onderstaande brief heb ik aan den
heer uitgever van Be Benderbode per aanbe
volen brief gezonden ik verzoek u hem insge
lijks in uw naaste nummer aan uwe lezers mede
te deelen.
Aanvaard, Mijnheer, de verzekering mijner
hoogachting.
Modest LUYCX.
Aalst, 9 Februari 1888.
Heer uitgever van het weekblad
Be Benderbode.
Omdat ik eerlijk genoeg geweest ben mij als
schrij vei aan te geven van een artikel, in Be
Bemergalm van 30 October verscheuen en
waardoor zich eenige personen onzer stad gelas
terd wanen, omdat ik niet wil dat onschuldige
in mijne plaats verdacht worden, vind gij het
noodig derde personen, deftige vrouwen op de
tong te doen rijden en ze in hare eer te kren
ken.
Wat mij aangaat, heer Uitgever, daarover zei
ik het gerecht laten oordeelen ik zal hot aan
klenkalen overlaten op de beslissingen van het
gerecht te wegen. Maar waartegen ik protest
aanteeken dat is tegen de laffelijke ziuspeli ïgon
waarmede gij personen bejegend die zekerlijk
noch door hun gedrag noch; door hunuo positid
ia de wereld aanleiding geveu om in eenen poli
tieke pennetwist gemengeld te worden.
De schrijver van het betrokken artikel ben
ik,|heer Uitgever, dat mag ik in volle geweten
verklaren en niemand noch vrouw noch man
heeftop mij drukking moeten uitoefenen, niet
om de verantwoordelijkheid van de daden eens
anderen op mij te nemen, maar om, uit eigene
beweging voor mijne daden in te staan.
Dat een werkman eergevoel heel't dat wilt gij,
dat kunt gij wellicht niet .begrijpen. Het moet
mij niet verwonderen van u die, om zich op mij
te vreken,niet aarzelt mijnen baas, om zoo te
zeggen, te doen kiezen tusschen mij aan de
deur en broodeloos te zetten, ofwel kalanten
te verliezen, udie niet aarzelt de eer van deftige
vrouwen in verdenking tc brengen.
Een woordje noch over mijne familie beschrij
ving, gij noemt een mijner broeders, dezen die i
gij verdenkt liberaal te zijn.
Waarom maakt gij dan ook aan uwe levers
niet bekend dat ik nog een andere broeder
heb volbloed klerikaal zou die broeder geene
derde rede zijn waarom gij meent dat ik een
strooiman ben
In gevolge de wet en met voorbehoud van alle
mijne rechten verzoek ik u dezen brief, in uw
eerst komend nummer, ter zelfde plaats en in
de zelfde letter als het artikel waarop ik ant
woord op te nemen.
Ik gioet u,
Modest LUYCX.
De eerlijkheid van Denderbode.
Het orgaan onzer stadhuisbazen geeft ons de
maat zijner eerlijkheid, zijner deftigheid.
Over geruiman tijd zond een persoon dezer
stad, door hef bokkenblad der Lange Zout-
straat, in een artikel persoonlijk genoemd, por
aanbevolen brief een antwoord op dit artikel,
aan dit blad, dat weigerde den brief te aan
vaarden.
Waarom
Omdat, zegde Benderbodehij geene brieven
aanvaard wanneer hij niet weet van wien rij
afkomstig rijn 11!,..
Heel zonderling, niet waar vriend lezer
Eiwel, M. Modeete Luycx, over veertien
dagen door dea bokkenmoniteur op de schan
delijkste en onbetamelijkste wijze aangevallen,
sond deze week, met aanbevolen brief waarop
hij zijnen naam had geschreven, een doeltref
fend antwoord.
Benderbode heeft dien brief naar den ver
zender teruggestuurd.
Welks reden zal hij nu inroepen
Men moet jezuïet geworden zijn, na geus te
zijn geweest, om aldus te handelen iemand
lafhartig lasteren en hem niet toelaten zich te
verdedigen.
Kieskroii ij lf.
Het kiezerskorps van Brugge is tegen maan
dag 27 dezer bijeengeroepen om eenen volks
vertegenwoordiger te kiezen, in vervanging
van M. De Clercq-Jullien, overleden. De kleri
kale kandidaat is M. Gustaaf De Clercq, advo-
kaat te Brngge. De liberalen hebben besloten
in 't strijdperk te treden en de lieer De Maere-
Limnander de outwirper van het plan
Brugge-Zeehaven, is met algemeene stemmen
als huuueu kandidaat uitgeroepen.
Rechterlijke kronijk.
De lijfstraffelijke rechtbank van Donder-
monde beeft verleden woensdag veroordeeld
tot 2 keeren 15 dagen en 1 keer 8 dagen gevang
en daarbij tot 75 franken boet, den genaamde
J. CoppeiB, in de wandeling Jeesekcn, voor
slagen en verwoudiugen toegebracht te hebben
aan C. De Hauwore, tijdens de laatste kool-
manifestatie.
De kamera'id van dien zachtziu algen man
lieeft 8 dagen gevang ea 26 franks boet beko
men, idem voor vriendschap.
Men ziet dat die klerikale Smkon altijd
zachtmoedig van aard zijn.
De Duitsche Rijksdag.
Nieuwe militaire wet.
Redevoering van prins von Bismarck.
Aalst en Omliggende.
I it redou der afwezigheid van deu heer
rechter Ohrie die zijne zieke echtgenote naar
het dal Davos, kanton 1 Irauwbundor land (Zwit
serland) vergezeld, is de uitspraak in de druk
persprocessen tegen 011» en onzen confrater
Denderbode ing spatinGn, vooreenen 011! epa J-
den tijd uitgesteld.
-Brussel.Hebt gij ooit gehoord dat
mm eene piano stool terwijl de eigenaar er hij
stond? Dat is doze week te Brussel gebeurd.
Een neet die aan 't verhuizen was, zag twee
werklieden zij e piano en twee of dnj schilde
rijen op eenen wagen laden en weg rijden. In
het nieuw huis komende vond de heer piauo,
noch schilderijen. Hij meende met twee werk
lieden van den verhuiz r te doen te hebben m
het waren integendeel twee behendige dieven
Het ciiule van een drama. -- Raoul Do
Backer, het slachtoffer van Albertine Dor-idcj,
is in den nacht tusschen maan lag en dijnsdag
bezweken in het Sint-JunsgasthuiR te Brussel.
Dr. Lebrun hadden gekwetste nog bezocht
in deu namiddag. Hij vono zijnen toestand zeer
voldoende.
Des avonds kwam een inwonend leerling aan
het bed van De Back; r en vond dezen om zoo
te zeggen iu doodstrijd.
Eenige minuten later had de gekwetste opge
houden te lijden.
Zijn lijk zal geneeskundig worden onder
zocht.
Albertine Dorsidey werd dijnsdag morgend
rond 11 ure uitdeKleiue Karmelieten overge-
voeid naar het Gerechtshof, naar het kabinet
van dia onderzoeksrechter, M. Lenaerts.
De vrouw was met zorg gekleed, zij droeg
eenen ruimen mantel en had eenen floere» hoed
op.
Op het uiterlijke te oordeelen was zij zeer
kalm.
Maandag bood zich op het gemeentehui8
van St-Jans-Molonboek een koppel aan om
gehuwd t« worden, dat hij verkeerdheid eeniga
dagen te vroeg ontboden was. De officier vaa
den burgerlijken stand bemerkte den misslag,
toen hij inzage nam van de papieren. Een der
getuigen bood den schepene een... 5frauk»tuk
aan als hij het huwelijk maar dadelijk wilde
voltrekken. Of er gelachen werd met dit voor
stel, dient niet gezegd te worden.
De toekomende echtgenoot echter was kwaad
en zegde Nu of nooit.
Daarop trok hij de deur uit. Noch de sme«-
kingeu der familie noch de tranen de, bruid
konden hem bewegen, hij trok er van door.
Ilct is te hopen dat de tijd zal raad geven en
den jongeling meer teedere gevoelens in het
hart storten. Anders, arms bruid
Over eenigen tijd is de zuidartip van het
prachtig boom fore at of warande van hot
kasteel van Iseghem verkocht. Onder het vellen
der hoornen, is men gekomen op senun ouden
kelder, die tot begraafplaats schijnt gediend te
hebben. Bejaarde menschen weten, in allo ps-
val, te vertellen dat er daar, op dien driehoek,
tusschen den steenweg van Ing"lmnnster en den
aardeweg van Lendelede, soldaten over 150
j.tar, in oorlogstijden begraven worden.
BERGEN, 7 Februari. In den nacht
tusschen maandag en diusdag had eene lichte
ontploffing plaats van grauwvuur iu de kool
mijn Saint-Felix to Paturages.
Er waren reeds meerdere mijnen afgevuurd
in de galerijen, toen eensklaps hierbij het
grauwvuur ontplofte dat opgesloten was achter
eene kloof.
Al de werklieden waren bezig en weinigen
onder hen hoorden den slag, maar twee knapen
die bezig waren met het verporren van eeu
waggouuetje geladen met rails, werden getroffen
en tamelijk zwaar verbrand.
Het ging gemakkelijk hen naar bores te
hrengon dewijl de ontploffing nagenoeg geeno
schade had aangelicht, en de mee>te werklie
den hoorden eerst van het voorbijgegaan ge
vaar toen hun werktijd om was.
DOORNIJK, 7 Februari. Zondag wor
gend vroog of liever in den nacht had er op
nieuw eene ontmoeting plaats tusschen 5 jacht
wachters van den prins de Ligne en eonen
troep wildstroopers.
Door de laatston zijn meerdere schoten gelost
op de eersten, gelukkig wer I geen hm mr ge
troffen; alleen het paar houden dat hen vergo-
zelde werd gedood.
Het parket van Doornijk is n.narSUmbrugge
geweest om een onderzoek in te stellen. Men
gelooft het spoor t.* hedben van de wild troo
pers.
CINEY", 7 Februari. Ya-i zaterdag tot
dinsdag aaustaande wordt hier de jaarlij kscho
paardenmarkt gehouden. Van nu af is er reed»
een overvloed van prachtpaarden, Fransche,
Duitsche, Engelseheen iulaud3che, zoodat ver
moede! iik het getal der te koopgestelde dieren
zal opklimmen van 3000 tot 4000 >tuks.
Bric franken uitgegeven. Peru wel/.
Gedurende een jaar leed ik onuitsprekelijke
maagpijn en gebrek aan eetlust. Ik had eeue
menigte middel n bedroefd, maar allts 'ach
teloos. Ik had be*loten niets m-er aan te wcB-
den, toen ik in mijn dagblad de verklar ng van
een persoon lus die aan de Zwitsersche Pillen
zijne genezing van dergelijke ziekte te danken
hsd. Ik begon met eens dooi van 1 fr. 50 on-
middelijk bevond ik mij beter en kwam do eet
lust terug eene tweede doos g-n.is mij ten
volle. Ik laat u toe mijn schiijven open naar te
maken, want ik kan den lijders niet genoog het
gebruik der Zwitsersche Pillen aanraden.
(Handteeken gewettigd.) Dekz, Joseph,
gezegd Champetter.
Depot voor België Apotheek Pelerin, 12,
Schiluknaapstraat, Brussel.
Bij de eerste l?zing vau het wetsontwerp der uiouwu
leeumg benoodigd tot uitvoering der nieuwe militaire
wet, door welke in oorlogstijden hetduitsch leger met
een half miljoen afgeriehten soldaten wordt vermeer
derd, heeft de Rijkskanselier het woord genomen.
Ziehier wat hi| in zijne langdurige redevoering,
hij sprak twee volle uren, in hoofdzaak aanvoerde
Ik geloof niet, dat ik er toe zou kunueu bijdragen
de meerderheid voor deze wet te vergrootcn. 5 iet
daarom dan neem ik het woord, maar om over den
toestand van Europa te spreken. Ik kan or mij toe
bepalen te verwijzen naar hetgeen ik hier voor een
jaar gezegd heb, want sinds is weinig veranderd.
Toen vreesden wij eenen oorlog mot Frankrijk
maar sedert is er in Frankrijk een vredelievende pre
sident gekozen en weer deed eene vredelievend#
stemming gevoelen, Ik kan daarom de openbare moe-
ning in zoover geruststellen, ('at do vooruiUichton
mat betrekking tot Frankrijk vredelievender gewor
den zijn.
Ook ten opzichte van Rusland ko.stsr ik geen»
ander aia-uiug dan voor 00a jasr, toen ik d» in-oamg
uitsprak dat wij van Ruslaad gaenon aanval te vreeron
hadden. Men mag don algomeeuen toestand niet lie*
oordeelen naar tie ontboezemingen der pers aan de
russisehe perB hecht ik niets, maar allee aan het woord
van den Czar.
Ik kom tote«m ander vraagpunt de russisohu tri e-
penbeweginjen. Dia ziin voor ons mets nieuws. Ook
vroeger hebben zij op uitgebreid» «chaal plaats gehad,
inzonderheid na 1879. Het heeft nu wel zeer licht den
Bellijn alsof die concentratie vau strijdkrachten nabij
de (luitsche en oostenrijksche grenzen slecht» eer. g
volg kan wuz a van eunig voornemen om ons oti 'er»
hoedu te overvallen en aan te grijpen maar toch ge.
loof ik dat niet.
Ten eerste ligt het niet in h it karakter van den
Czar en zou het met zijuo woorden in strijd zijn. Ten
tweede zou ook htt doel zeer 011 begrijpelijk wezen.
Rusland kan geen plan hebben 0111 Pruisisch, en ik
geloof ook niet om Oostonrijksch grondgebied te ver
overen.
Naar mijne meeuing heeft Rusland rijkelijk zoo-
voi i Poolsohe onderdanen als het wonsoht te hebben
en verlangt het niet, dit aantal nog te vermeerderen.
Iets anders d in oene Poolsoh bevolking to anexecren,
zou nog ino.ulijker vellen. Ik zie dan ook volstrekt
geene re len, waarom Ruslan 1 zijne naburen zou wil en
aanranden.
Ja, in mijn vertrouwen ga ik zoover, dat ik de
overtuiging h»h, dat zelfs wanneer wij wat nie
mand kan vooruitzien, maar wat van liet tegen
woordigo gouvernement zek.,-r niet te verwachten
is in seooofiog uuet Frankrijk werden gewikktld
daarop niet dadelijk, uea-u oorlog met Rusland zou
volgou.
Daarentiginzou, wanneer wij met Rusland in oor
log geraakten, osn oorlog uo» inot Frankrijk zeker
volgen. Geen Fruiuek gouvernement zou dit kunnen
beletten, ook al had het daartoe allen goeden wil. Doch
van Rusland verklanr ik nog op dit oogenlilik, geeneu
aanval te verwachten, en van hetgeen ik trn vorigen
jare daaromtrent heb gezegd, neem ik niets terug.
Gij zult mij vragen waartoe dan die samentrek
king van troepen Ja, dat zijn ran die dingen, waa
romtrent ik elders hij een departement van buiten-
landseho zaken niet licht opheldering mag eischen
Opat, l'ingeu vau troepen behooreu mijns inziens tol
die verschijnselen waaromt ent men geene catego
rische verklaring vordert, omdat het van schorpe
woorden lichtelijk tot scherpe daden komt.
Omtrent ilc motieven dezer russisohe militaire bewe
gingen kan ik mij dus geene categorische verklaring
doen geven. Maar als iemand die sedert eenen meu-
sohcnleeftijd met buitenlandsche <3:1 1 ok met ru»eische
politiek vertrouwd is, kan ik toch uiijue eigene ge
dachten er over lat:n gaan. Ik meen namelijk te moe
ten aauusmm, d kt liet Russisch gouvernement (1e
overtuiging heeft verkregen en die /.al ook wel ge
grond zijn dat in de eerstvolgende Europeesch kri-
sis, die zich zou kunnen voordoen, de stem van Rus
land in den diplosiatieschen areopagus vau Europa
zooveel te meer kracht zou hebben, naarmate Rus
land zijne troepen naar de westelijke grenzen had
vooruitgeschoven.
I it eene opeenhooping van troepen in Rusland»
westelijke provincies heb ik das nog niet als eene
noodzakelijke gevolgtrek king af te leiden, dat daar
mede Dedoelingen gepaard gaan 0111 ons te ovsrvallen.
Ik neem aan, dat men op ecue nieuwe oosterscha
kwestie wacht, 0111 in ttaat te ziju, don wensch van Ri s-
laud te bevredigen.
Prins von Bismarck ging in hoofdzaak aldus voort*
Iu den loop de/.ir aeuw is er telkens met eene tus-
sohenruimte van twintig jaren eene Üustersehe krisis
uitgebroken. Daartoe zoa nu de mogelijheid van eenen
nieuwen l'oolsohen opstand kunnen medewerken, ol
er toe kunnen worden bijgedragen door eene Euro-
pOLsehe krisis die zou kunnen ontstaan uit eene ver
andering van goevernement in Frankrijk. Maar in
alle geval vind ik in de ophooping van troepen in
Rusland volstrekt geene reuen om de toekomst don
kerder in te zien dan een jaar geleden.
De waarschijnlijke krisis die zou kunnen ontstaat!
zou eene Ooatcrsche krisis zijn. Alsdan zou Duitsoh-
land kunuen afwachten, of de meest daarbij betrokken
Mogendheden besluiten, zioh met Rusland te verstaan,
of tegen die Mogendheden te velde te trekken. Wij
zijn door onzou polisken toestand niet gedwongen,
ons in de eerste plaats voor liet eens of voor het an
ders te verklaren. Bij het thans hieraan de orde zijnde
wotsontwerp op den dienstplicht komt het dus ook
niet aan op eenen oogonblikkelijken toestand
maar het is te doen om eeue blijvende regeling ter
vertterking van Dnitsoolaud.
Daarop liet de kanselier een kort historisch over-
zioht volgen van do laatste veertig jaren, wnarin zich
bijna elk jaar een oorlogzuchtig gewosl vertoonde.
Ilij iohets'te daarbij, hou un ia de laatste iaren de vroe
gere vriendachap tusschen Duitechlaad en Rmland
langzamerhand ha*, plaats gemaa'.t voor een-n toe
stand van spanning, ie wssrwil der ruorularende
goede dionstsn, welke hij (Dn .lussen bew-e*. lutus-
schen heeft Duitschland na het sten :pu.*.t bereikt,
waarop het nijmand niscr acho 11 na t- loop-en. Ge
roep Bravo
Verder verkla inla da re l-auir, 1st naar «'.jee mle
ning, Rusland ingevolge het Berlijnsclie vredestrao-
taat recht heeftop eouen hcslissenuen ï.iViocd in Bu-
garie. Hij is dus ook bereid, Rusland» aanipraken
daaromtrent lang» diplomatiesohen weg te ondersteu
nen. Maar Rusland moet hein dan ook officieel dien
wensch kenbaar maken. And»rs zou hij, na de onguns
tige ervaringen die hij heeft opgedaan, zich met niets
meer willen inlaten. [Geroep Bravo!
Ruslauds onrriandschapp-lijke en dreigende hou
ding heeft Duitschland en Oostenrijk negen jaar ge
leden genoodzaakt, het verdrag te sluiten, hetwelk
thans is openbaar gemaakt. Dat is oen zuiver defensi ef
traetaat. Naar mijne meening zou »r inderdaad om
Bulgaria zelve wel eens eeu algemeene oorlog kunnen
uitbreken, jhetwelk echter ook zou kunnen zijn eeu
rookoloos begin, waarna bij het einde van den kamp
ten slotte nog niemand zon weten waarom Europa zoo
aan het vechten was geweest.
Ophot Berlijn8che Congres heb ik mij zoo gedragen
dat ik mocht denken wanneer ik de hoogst» russi
sohe ridderorde met briljanten niet reeds bezat, sou ik
dio stellig nu wel hebben verdiend. (Gelach.) Men kan
dua begrijpen hoe groot mijne teleurstelling was,
toen ik langzamerhand te St. Petersburg eenen veld
tocht der drukpers tegen Duitschland zag opkomen,
die 111 1879 zioh eene oorlogsbedreigiug ontwikkelde.
Dit nu was de redeu tot hot sluiten van het verbond
mot Oostenrijk.
Dais verdrag, nu het openbaar is gemaakt, wordt
door het publiek opgevat als een ultimatum eene be
dreiging. Daarin vergist men zich. De inhoud waste
Sint-Petersburg sinds eenen geruimen tijd hekend
(Hoort, hoort!) en het was ook werkelijk slechts eenen
eisch vau loyauleit, den Czar reeds vroegsr puet dat
bekend te maken.
Het verdrag is zoodanig van inhoud, dat wanneer
het destijds niet was gesloten, wij lwt thans nog zoo
zouden moeten sluiten, liet, 11 eenvoudig de uitdruk
king van wederzijdsebe duurzame belangen. Het is
zooals andore dergelijke verdragen, zooals er bijvoor
beeld een met Italië 19 gesloten, (Hoort Hoort Het
is de uitdrukking van gemeenschap in het streven om
van de verbonden Mogendheden gevaren af te wen
den.
Het is bestemd 0111 den vrede te beschermen en aan
de volkeren gelegenheid te geven tot eene rustige
binuenlandsche ontwikkeling. Dat het thans openbaar
is gemaakt, dient oui e algemeene zenuwachtigheid
tot bedaren te brengen. Dok voor de Beurs en de
p ;rs strekt het ter gerusstelling inzonderheid wan
neer de nieuwe wet op don ilieubtplicht wordt aangej
nouien.
Want dan kan Duitschland een milliocu manschap-
pen aan zijne oostelijke en ook een millioen soldaten
aan zijne westelijke grens bijeenbrengen, terwijl er
dan nóg een millioen manschappen ter zijner beschik
king overblij It, Dit kan geen ander volk ons nadoen
want goeu ander heeft de daartoe noodige officiers
en het vereischto materieel. In weerwil dezer macht
zal Duitsohland echter nooit eenen aanvallenden oor
log voeren.
Prins von Bismarck verklaarde hier bij, daartoe
ook nooit te zullen dan r iv l geTon, ook niot al mooh-
ton militaire klagen, dan men het geschikst; tijdstip
tot eenen aa -.val zou laten voorbijgaan. Alleen ter
verdediging mag de nationale oorlogskracht worden
ontketend. (A'.rachtige toejuichingen
Aan 't slot zijner rede verklaarderou Bismarck nog,
dut wanneer Rusland op ons een beroep dost om zijne
voornx-nomono stappen bij den Sultan te steunen,
deze ondersteuning ook zal worden verleend. Dat dc
Czar met zijn groot rijk van honderd millioen onder
danen tegen ons geen oorlog zal voeren, daarvan kan
men overtuigd zijn maar wij moeton ons wapenen
door beschikbaarstelling der geweldige kracht, die
God i* de duitsch» natie lieert gelegd, voor het goval
dat zij ui't noodig mocht hebben.
Hebben wij haar niet no-- dig, zooveel te beter. Wy
doen alles 0111 het te vermijd 11.
Maar lat streven orden ij nog altoos eenigs-
zins grilwariboemd do< r drrigende dagbladartikels
ven verschillende lijden in het buitenland, en daarom
zou ik tot het buitenland wel het verzoek willen
richten die dreigingen achterwege te laten. Zij leiden
toch tot uizts,
Die bedreigingen in de pers aan ons gouvernement
z in eene ongeloollijke domheid. (Gelach.) Wanneer
men deukt, dat het DmtaeUe rijk hang kan worden
door zekere dreigende vormen 111 drukinkt, dan kan
men zich gerust die mo-ite b sparen, met dis dingen
na te laten, zal uien het 0111 gemakk -lijkor maken onze
naburen te gemoit te komen.
Wij kunnen misschien door liefde en wolwillcndhrid
worden gewonnen, ruaar door ba.lrcigiugen zeker niot.
(Toejuiohing). Wij, Duitsokers, vreezen God, maar
ntets ter wereld, ('toejuiching), Eu godsvrucht is het,
die ous noopt, deu vrede lief te hebben en aan le
kweeken.
Maar wie den vrede verbreekt, zal het ondervinden
dat de strijdvaardige vaderlandsliefde, die in 181 de
geheele bevolking van het toen verbrokkelde en uit
gezogen Pruilen onder de wapen» riep, thans liet ge
meenschappelijk goed der geheele Duitsche natie ia,
en dat die natie, wanneer zij eenmaal moet aangrijpca
in eenheid gewapend staat, ieder man, moet het vaste
vertrouwen in het hsrtGod met ons! (Stormachtige
lange aanhoudende toejuichingen).
