HET GEHEIM
HÉT GEHEIM
van den Bankier,
DOOFHEID
5de Jaar.
Nummer 51 (155)
Zondag 2a December 1888.
-
LIBERAAL WEEKBLAD VOO]: DE
j 6 fr. voor de stad.
Abonnementsprijs
voorop betaalbaar.
j 5 fr 50 voor den buiten,
PBIJS PEE NUMMER 10 C EN TIMEN.
M«h abonneert ziet: op .11. ™or den buioen voor de stad, ten kantor, ran bet blad,
10, Vooruitgangstraat 10, Aalst.
HET ARRONDISSEMENT AALST.
Pril. dor A„rr»ren G6W°ne' 16 oenöme" per drukregel,
Prijs dei i.nnOAGCn Heklamen, 75 centimen
Vonnissen op de clerde Uadzijde, SO centimen.
Men maakt melding van elk werk waarvan een exemplaar aan liet blad gezonden wordt.
Handschriften worden niet terug gezonden.
Nee spe nee metu.
AALST. 22 DECEMBER.
De nieuwe abonnenten voor 1889,
zullen met het opzenden van het bedras
van den abonnementsprijs ons blad gratig
tot nieuwjaar ontvangen, alsook de ver
schenen nummers van het Mengelwerk
dat voorzeker door onze lezers goed
ottha&ld en gretig gelezen zal worden.
Be Liberale jongelingen worden vrien
delijk varzocht de lessen welke de? Zón-
du*, «m 9 ure 'smargens, in het lokaal
CONCORDIA, Schoolstraat, N* 2, tot be-
raldinflvan het kierexaam gegeven worden
lij te wonen. De lessen worden door
bekwam# onderwijzers gegeven.
Buitenlandsch Poilü< k
ov erz iclit.
Frankrijk. - De maatschappij voor de
doorgraving van de landengte van i anama -
een werk waarin reeds 1400 miljoen verzwolgen
■iin-deed over «enige dagen eenen nieuw.n
oproep aan de fransctm kapitalen, voor eene
nieuwe imchrijving van eenige honderde mi
joenen. Die iuschrijriug mislukte volkomen.
Dit verwekte in Frankrijk eene hevige ontroe
ring, want de doorgraving wordt er als eene
nationale onderneming aanzien en het misluk
ken der inschrijving was er de ondergang v
en het verlies van hunne kapitalen tooi
kleine burgerij, die er hare spaarpenningen
had ingestoken.
Thans is men op zoek naar maatregelen om
den Val van het Werk der Doorgraving te voor
komen; men schijnt in Frankrijk zeer vasbe
sloten dit werk te voleindigen, om het met
dan i* handen vallen der Vereemgde-Staten
van Noord-Amerika.
De fransche ministerraad heeft bes.oten bij
de Kamer een ontwerp van wet in te dienen
strekkende tot herstel van den scrutm dehste
(stemming per lijst) door dsn scru m d arron
dissement (stemming per arrondissement en
pei afgeveerdigde).
Hoornen. - Men Mij ft, in goed ingelichte
kringen, volhoude» dat de Paus er voortdurend
ernstig aan denkt Roemen te verlaten en dat er
zelfs daartoe reeds maatregelen genomen win
den.
Servië. - De kiezingen voor de Sobranje
v.Kamer van Volksvertegenwoordigers) heelt
ondanks den wil en de bemoeiingen van koning
Milan, eene verpletterende meerderheid aan de
radikalen gegeven. Men vreest dat de \oist
zich niet schikken zal naar de uitspraak van
het kiezerskorps en dat hij het gansche land in
staat van beleg zou stellen. Dan ware zijn va
onvermijdelijk. Zelfs zijn vele staatslieden van
meening dat de koning, op aanraden van Oos
tenrijk, vrijwillig afstand zou doen van den
Troon, ten voordeele van zijnen zoon prins
Alexander: ei 11 regentschap, waaruit de ko
ningin Nathalie zou verwijderd gehouden wor
den, zou de regering in handen nemen.
Rusland. Ondanks dat de tsaar, sinds de
sponwegramp van Borski, tot meer vrijzin
nige gevoelens schijnt te komen, bij zoo vene
dat men het gerucht verspreid had van het
aftreden van Polstoï, minister van het Inwendi
ge en vijand van de gemeentelijke zelfstandig
heid, ondanks dat, recht n denihilisten er weêi
höt hoofd op.
Vijftien personen, bij het Nihilism aange
sloten, zoo schrijft men ufi Odessa aan de Gau-
lois, zijn verleden maandag aangekouden. Twee
kassen Dynamiet en een duizend kilogrammen
gesteendrukte programma» zijn aangeslagen.
CJit Petersburg meldt meu ook de aanhouding
van twee jongelingen, zonen van hooge ambte-
tenaars.
Perzië. Het geschil tussehen Rusland en
Perzië schijnt zich iu der minne te zuRen vei-
effeuen.
Aan de Liberalen van Aalst.
Hebt go verlecleu Zondag het Land van
Aelst gelezen
Hebt ge er 't verslag niet in gelezen
van cR zitting des Gemeenteraads
Een paar fanatieke vreemdelingen,
door de misleide kiezers naar den Ge
meenteraad onzer stad gezonden, hebben
daar eenen uitval tegen ouzo bloeiende
middelbare scholen gedaan.
Het deficit dat, door de mindere op
brengst van de pachten der Hospitie-
goederen, op het budjet onzer Godsbui
zen gaat onstaanen dat door de Stadskas
zal moeten aangevuld worden, dient
hun tot voorwendsel om tegen die twee
voortreffelijke onderwijsgestichten storm
te loopen.
Die uitmuntende scholen moeten ver
dwijnen
't Land van Aeht en de fanatieker*,
waarvan het de tolk is, liebben het ge
zworen. De jezuieten en de geestelijken,
voor wien die scholen een deorn in den
voet zijn, vergen liet. De kliek vreem
delingen, die in den Stedelijken raad den
baaswillen spuien, zullen, geholpen
door eenige pastoorssla veil, het plan dei
awarte kliek doordrijven
Gij gelooft het niet, liclitgeloovige
iberalen van Aalst. Gij meent dat scho
en die meer dan vijf honderd leerlingen
.ellen niet kunnen afgeschaft worden.
Gij betrouwt u op de ondersteuning van
VI. Yan Wambeke en eenige leden van
iet Schepenkollegie.
Dwaasheid.
M. Van Wambeke telt voor niets meer
in den Gemeenteraad. Die man wordt
door het element der dweepers over
vleugeld.
Tegen zijnen wil en dank werden do
gestrengste reglementen tegen de dans
partijen opgesteld
tegen zijnen wil en dank werd de
Burgerwacht heringericht en in handen
geleverd van eenige sulachtige kwi-
russen
tegen zijnen wil en dank zal, in onze
st d, het Staatsmiddelbaar Onderwijs,
het eenige dat voldoende waarborgen
oplevert vooi' de degelijkheid van het
onderwijs en de gewetensvrijheid der
leerlingen, vernietigd worden.
Men twijfele er niet aan.
Men overwege wel deze regelen, die
wij uit het Land van Aelsthet waar
orgaan onzer Aalstersche Meesters»,
knippen
<1 Als raadsheer Limpens aan de herinrich-
ting der Burgerwacht begon, M. de Burge-
meester riep Gij blameerf ons, gij hebt geen
trouw in ons, 't is onmogelijk't is onmoge-
lijk!... ONMOGELIJK Raadsheer Lia-
pens liet zich niet overschreeuwen, hij hield
voet bij stekhij hai de meerderheid en die
x onmogelijke zaak is nu in 't algemeen belang
li uitgewerktZoo zal 't gaan. met
d' Eeoles Moyennes, als men er erns-
x stig zal aan werken.
Liberalen van Aalst,
indien tot hiertoe het verspillen van,
stadsinkomen het miskennen uwer
rechten, het uitsluitelijk hevoordeeligen
van klerikale kiezers en dezer vrienden
en magen, indien de steeds verminde
rende bloei uwer vaderstad u tot hiertoe
al te zeer onverschillig lieten,
sta dan toch uit uwen doodslaap op
slaat onverwijld de handen aan het werk
om toch die scholen te redden, wier
ondergang eene ware ramp voor Aalst
zou zijn, wier ondergang u zou verplich
ten uwe zonen eu uwe dochters in de
handen te leveren van broerkens en
nonnen dié, bij een gebrekkig onderwijs,
uwe kinderen eene verkwezelde opvoe
ding zullen geven, die hen later tegen u
in opstand zal brengen.
Verliest het niet uit het oog indien
met de eerstkomende kiezingen de kle
rikale meerderheid uit ons stadhuis niet
weggevaagd wordt, zal het de gematigde
minderheid zijn van dien raad die vallen
zal, en dan is het gedaan met onze
Middelbare Scholen.
Verliest liet niet uit het oog
J. J.
en Tuitingen in het hoofd.
Manier om zich ten zijnent te genezen
Men zend eene broehnur van lol bladz. tegen
0.30. Men wende zich tot J. HNicholson 4,
Droouetstraat parys
Schandaal van Wetteren.
De katholieke gazetten jubelen, omdat
I)., hulponderwijzer, dooi' het parket
van Dendermonde wordt opgezocht foin
te verantwoorden voor onzedelijke feiten
op zijne leerlingen, in de klas,gepleegd.
Zij noemen hem een kopstuk der libe
rale partij en groot redenaar der geuzerij
van Wetteren. Als er smerige broerkens
of onderpastoorkens voor zulke daden
vervolgd worden, dan heeten zij die
liberalen of vrijmetselaars, met een
broederkleed of pastoorsrok aan, en
zeggen zij, dat het uitgekochte mannen
zijn 0111 den godsdienst hatelijk te
maken; doch, ondertusschen doen zij al
wat mogelijk is om de vuig® kerels aan
het gerecht te onttrekken.
Wij gaan eens toonen in hoever 1).
liberaal was.
D. is een kosterszoon van Wefcferen-
ten-Eede.
8.
VAN DEN BANKIER.
iv mact'zorg-dragen voor liet geld, waarvan
h, en de -el.-t ven ngne
Trouw en kinderen afhangen. Li moet geen
twiifel geene schaduw van twijfel bestaan,
omtrent dé zekerheid van dit geld. Vraag mij
om u mijn leven toelevertrouwen en ik zal met
li int laten. Op gevaar at van u eig te Deieeni
e.n ben ik gekomen «mi het u terug te vragen.
jgn gij -zult liet in behoorlijke orde terug
nntTanven waarde kapitein Westford, riep de
bankier lachend uit, en wierp zich arht8™^[Gn
;ói Tk bid u, neem nnj met kwalijk,
maar ik kan-mij niet wederhouden te lachen oen
uwe i mvW^eid. Gij zeelieden, zijt zoo stout
l iauweri op de zee. maar de grootste lat-
J Svi fii u in de nabijheid van de
"ffÜ wS«t «.«lijk, i kan bel
ItMpee, m«r ik tnoel.UcUom uw..ree;.
Lach goovoel -gij wilt, Mr. Godwin, maai
geef mij mijn geld terug.
7eer zeker, waarde kapitein, maar daar
ik d« gewoonte niet heb, mijn geld 111 miju
vestzakje bij mij te dragen, zult gij moeiten
wachten totdat morgen vroeg mij 1 kantoor
weder geopend is.
Het gelaat van den zeeman betrok.
Ik rekende u nog voor het sluiten v u het
kant or in Lombardstraat te zullen vinden,
«Druk hij,'en ik heb order gegeven dat mijn
schip morgen vroeg voor het aanbreken van den
Van af hij kon loopen heeft hij in de
kerk verkeerd, eerst als misdienaar of
koorknaap, daarna als voorzanger op de
hoogzaal en als organist.
Hij is gedoopt, heeft zijne eerste com
munie gedaan en is gevormd in diezelfde
kerk en was het zoete kind van al de
pastoors dier parochie.
Op 16jarigen ouderdom trad hij als
leerling-onderwijzer-koster in de bis
schoppelijk normaalschool van St-Niko-
laas, waar hij van al de gildekens,
patronagies en broederschappen deel
maakte. Hij was er dé lieveling van al
de geestelijke bestuurders en professors,
diende er steeds de mis en vervulde er
het kostersambt, tot liij zijn diploma
van koster en onderwijzer ontving.
Bij liet verlaten der normaalschool
werd hij hulponderwijzer, iu de school
van zijnen vader dien hij bij dezes dooc
als hoofdonderwijzer en koster opvolg
de. In die hoedanigheid werd hij lid en
sekretaris-schatmeester van de kerkfa
briek van die wijk. Dagelijks verkeerde
hij met kanunniken, pastoors, geeste
lijke professoren, enz., mistgaders vele
klerikale kopstukkendie allen zijne
vriendschap in hooge waarde hielden.
Do onderwijswet van 1879 deed hem
kiezen tusschen het kosters- en onder-
ijzersambt. Hij koos het laatste, omdat
de geldelijke opbrengst er grooter van
was. Vervolgd, belasterd, zooals al de
andere officiêele onderwijzersdoor de
priesb vs in zijne stoffelijke belangen
gekrenkt,kende zijne wraakzucht geene
palen en daarom sloot hij zich bij de
liberale partij aan. Van jongs af gewoon
te huichelen, wist hij hier ook vrienden
voor zich te winnen, die in hem vertrou
wen cl Ier ven stellen; en toch ging hij bij
velen door als een ondoorgrondelijk
persoon,r met wien men veel te boog
opliep.
Waaraan heeft D. zijnen val te dan
ken
Is het niet aan de bron der onfaalbare
Roomsch-Katholieke Kerk, dat hij die
goede grondbeginsels heeft geput, welke
hem, in navolging van zoovele onzede
lijke pausen, bisschoppen, prelaten,
paters, broerkens en nonnen, ter verderf
hebben geleid
Wie weet, heeft hij dat vuil werk niet
in de sakristij 111 de kerk, of bij eenen
kanunnik of onderpastoor geleerd
.Juicht maar, klerikale kladenhet is
geen liberaal werk, dat de kerel heeft
verricht, maar wel kristclijk werk, zoo
als dit van Citeaux, Soissons, Ronae,
Maltebrugge, enz., enz.
En dat hij, de verachtelijke vuilaard,
de rechtvaardige straf voor zulk vuil
dug moet uitzeilen. Als ik niet aan boord ben,
vertrekt het zonder mij.
De bankier zweeg eenige oogenblikken. De
lampen waren nog niet binnengebracht ea in de
duisternis vloog oen onheilspellende glimlach
over zijn gelaat.
Uw schip zeilt zonder u, sprak hij vei vol
gens' maar uwe oudeihoorigen zullen toch nog
eerst nadere orders van u moeten ontvangen
Neen, zij hebben geene enkele reden 0111
te wachten, gaf de kapitein ten antwoord Zij
hebben de noodige bevelen ontvangen A s ik
morgen vroeg met bet aanbreken van den dag,
niet aan boord ben, zal mijn eerste stuurman
mijne plaats als kapitein innemen en de Likt
Quccn vertrekt zonder mij
Twee knechten traden op dit oogenblik met
de lichten binnen. Iu het heldere en toch
getemperde licht det' moderateurlampen zag
Rupert Godwin er uit al» een man, die met
zichzelven en de geheele wereld is. En toch de
hemel alleen wist, welkeen hevige strijd erin
zijn binnenste gestreden werd.
Mijn waarde Danielson! riep bij, na een
blik op de penduul geworpen te hebben, die op
'tschouwbord stond, mijn waarde Danielson,
weet gij hoe laat het is? Het is nu over negen,
en als gil niet terstond heengaat, zult gij moeite
hebben den trein van half elf van Hertford te
halen.
Zoo zijt gij altijd: vriendelijk en vol
voorzorg, mijnheer Godwin, sprak de klerk, en
za" zijnen patroon uitvorschend aan. Ja, het
word iniju tijd, ik moet maken, dat ik weg
kom.
Ik zal een der grooms bevel gevel u naar
de statie te voeren, sprak de heer Godwin en
eer Jacob hiertegen iets kou inbrengen, bad hij
reeds aan de bel getrokken, en gal den binnen
tredende bediende zijne beveffn in dit opzicht
Intu schen stond Harley Weslford, bleek en
zwijgend, op emigen afstand van de tafel
eene vastberadens uitdrukking was op zijn
schoon, openhertig gelaat te lezen.
Hij had zien gedurende al dien tijd nog met
nedergezet, en evenmin zijn oog voor een enkel
oogenblik van hetgelaat des bankiers afgewend.
Hij wilde zien of Rupert Godwin een eerlijk
man of een schurk was.
Xk wacht uw besluit omtrent het geld,
Mr. Godwin, sprak hij bedaarddenkdat het
hier voor mij eene zaak van leven ol dood geldt.
Als gij mijn kabinet wilt binnentreden
zal ik oogenblikkelijk tot uwen dienst zijn
kapitein Westford, antwoorde de bankier. Ik
heb nog slechts een paar woorden met mijnen
Vlerk te spreken, eu dan kom ik bij u.
Een ediende trad op dit oogenblik binnon
om te zeggen dat het rijtuig gereed stond om
M. Danielson naar de statie te brengen.
Wijs dezen heer den wegnaar mijn kabinet
sprak de bankier, en steek het licht aan.
Harley Westford volgde den bediende, toen
hij de eetzaal was binnengetreden, had lnj
zijnen lichten overjas op zijnen arm gedragen;
dien overjas liet hij op eenen stoel liggen.
Nu, beste Jacob, sprak de bankier met
al het aanzien van opgeruimde vroohjkbeid,
laat mij u eerst uitgeleide doen, en dan ga rk
de zaak met dien lastigen zoekapitein m orde
bl 1Maar hoe zult gij het met jhem afmaken?
vroeg Jacob op zachten fluisterenden toon.
Heel gemakkelijk. Ik zal hem overtuigen
dat de geruchten, die omtrent ons huis ver
spreid worden, eenemaal valsch zijn, en hem
er toe overhalen zijn geld in mijne bewaring te
laten, totdat hij uit China terugkecit.
Maar bij schijnt vast besloten te zijn oin zijn
geld terug te hebben, ik vrees dat gij hem nog
lastig zult vinden.
Reken maar op mijne slimheid tegenovei
werk niet ontga
(Vaderland
Een esi ander.
Een goede herder. Een jiastoor
van het kerspel Kamerijk beroemde er
zich eens tegenover Fénélon 0(i, dat in
zijne gemeente door groote strengheid
hel dansen op zondag afgeschaft was.
Mijn waarde pastoor zeide Fénélon,
terwijl hij hem vriendelijk op den scheu-
der klopte, laat 011s toch jegens anderen
niet te streng zijn! Gij, heer pastoor, en
ik, mogen voorzeker niet dansen, dat
spreekt van zelf, maar wij moeten onzen
boeren hun zondagsvermaak niet ontne
men. Waarom zouden wij hen in hunne
muffe hutten opsluiten eii verlangen dat
zij van verveling tegenover elkaar zitten
te geeuwen Mógen wij zoo wreed zijn
zijn vast besluit. Kom, Jacob, gij zuit den
trein missen.
De bankier duwde zijnen klerk bijna met
geweld in het rijtuig, dat voor de gothiseiia
poort van Willmingdon Hall stond te achten.
Jacob steeg er in, en de groom reed in stijven
draf weg.
Daarop, terwijl hij alleen in de poort bleef
staan, loosde Rupert Godwin voor de eerste
rnnal eeneu zwaren zucht, en eeue donkere
wolk kwam voor zijne oogen.
't Is een moeilijk werk, sprak hij bij
zichzelven, een gruwelijk ding, hoe ik het ook
aanleg. Maar iaat ik deuken aan Liara Pon-
souby, aan mijne liefde en hare minacluiug.
Laat mij aan 't verledene denken, die gedachte
zal mij kracht en moed geven.
Hij b'eef eenige minuten st iau en blikte naar
buiten in de duisternis. Geene ster lichte nog
aan den zomerhemel; het graspark en de tuin
van Willmingdon Hall waren even duister als
de diepste schuilhoeken van den bosck.
Na die weinige minuten van zwijgende over
denking, zuchtte de bankier nogmaals even
diep als de eerste maal en trad weder naar
binnen.
jy. Eene nieuwe wijze om oude
schulden te betalen.
Rupert Godwin begaf zich regelrecht naar
de bibliotheek, waar Harley Wettford hem zat
te wachten.
Komaan, weerde kapitein, sprak hij, de
ruime kamer binnentredende, waarvan de
muren met boeken bezet waren, wier kostbare
fraaije banden, zoowel den rijkdom van den
millionnair, als den fijnen smaak van den
boekenliefhebber verrieden, komaan, kapitein,
laten wij nu elkander eens goed verstaan. Gij
verlangt het gefd nog dezen avond
Ja, zeker. Mijn verlangen mag misschien
onred lijk zijn, daar dit huis geene plaats is om
zaken te behandelen en hot uur evenzeer onge
legen is maar de bijzondere omstandigheden,
waaronder ik mij bevind, mogen mij tot ver
schooning strekken. Ik zeg u nogmaals Mr.
Godwin, 't is hier voor mij eene zaak^van leven
of dood.
E11 als ik thans weiger u het geld uit te
betalen, zult gij het morgen, zoodra het kantoor
open is, komen opeischen
Buiten allen twijfel.
E i Js er dan eens eenige moeilijkheid in
de bet ing ontstond, wat zoudigij dan doen
Ik zon u dag en nacht op uwe schreden
volgen ik zou u vergezellen als uwe schaduw;
ik zou op den stoep van uw kantoor in Lom
bards!, eet gaan staan, en u bekend maken als
eeu die! n een schurk,totdat da twintig duizend
pond mij uitbetaald waren.
Kom, kom, mijn waarde heer, sprak de
baakier met zijnen zoetsappigsten glimlach, ik
bid u, maak u zoo driftig niet. Ik maakte
slechts eene veronderstelling. Ik durf zeggen,
dat, zoo ik een oneerlijk man wa3, gij een
lastige klant zoude zijn; maar daar ik niet
voornemens ben uw geld een uur langer dan
noödig is te onthouden, behoeven wij ons zoo
driftig niet te maken.
Ik heb 11 daar straks needs gezegd, dat ik
niet gewuuu was, zoo maar twintig duizend
jiond in mijn zak mede te dragen. Onder
gewone omstandigheden zou ik derhalve niet
in staa t zijnu het gel 11 zen avond terug te
geven. Gij zegt dat 11 v schip morgen met liet
aanbreken van den dag uitzeilt.
J a
En ij ,m rijke schade lijden als gij
niet medevaart
Zeer belangrijke
Wordt voortgezet}:
i"- ,1*
DE DENDER
