HET GEHEIM
DOOFHEID -
4de Jaar.
Nummer 16 (172)
Zondag 21 April 1889.
m
Abonnementsprijs
LIBERAAL WEEKBLAD VOOR DE
6 fr. voor de stad.
5 fr 50 voor den buiten,
F HIJS FEU NU MME li 10 V EN TIMEN
voorop betaalbaar.
Men abonneert zich op alle postkantoren voor den buiten voor de stad, ten kantore van het blad,
10, Vooruit gangs! raat 10, Aalst.
HET ARRONDISSEMENT AALST.
n Gewone, 15 oentimen J
Prijs der Annoncenper drukreqe
Reklamen, 75 centimen p s
Vonnissen op de derde bladzijde1 frank.
Men maakt melding van elk werk waarvan een exemplaar aan het blad gezonden wordt.
Handschriften worden niet terug gezonden.
Nee spa nee metu.
AALST 20 APRIL.
BiiiteiilïAiitlseli politiële
overz iclit.
FrankrijkDe strijd tussclien liet
«ouvernement en de partij van Lonlan-
oer neemt in lievigheid toe. M. Meilin,
voorzitter van de Senaatskommissie, als
hooger gerechtshof zetelende, heelt meei
dan 1)0 aanhoudingsmandaten aan de po
litie overgemaakt, waaronder die van
Boulanger, Rochefort, Dillon en de tooi-
naamste hoofden der nationale party.
Talrijke huiszoekingen worden dagelijks
gedaan. De prefekten hebben uitdruk
kelijke bevelen ontvangen alle poli-
tieke bewegingen te dempen.
Alhoewel de toestand zeer gespannen
is gaat de voltooiing der tentoonstelling
zeer vooruithare opening zal den 5 Mei
plaats hebben.
Oostenrijk. Streng worden de Joden
nogmaals vervolgd. Men kan zich geen
gedacht maken van de ongehoorde ma
nierwaarop men te werk gaat. De schan
delijkste beschuldigingen worden tegen
hen ingebracht. Ook vreest men vooi
bloedige gevolgen.
Het gerucht loopt dal de keizerin met
zinneloosheid zou geslagen zijn voort
spruitende uit het ongelukkig emde
van prins Rodolf.
Holland. De toestand des konings
is deze laatste dagen verbeterd.
Werkstakingen zijn op verschillende
punten uitgeborsten en h- bben tot wan
ordelijkheden aaideiding gegeven. De
socialistische partij maakt hier groote
propagande.
Engeland. Keizer Willem II zal
hier in de eerste helft van Juli een be
zoek aan het Hof afleggen. Te dier gele
genheid zullen er buitengewone feesten
gegeven worden. Wekelijks vertrek
ken duizenden uitwijkelingen naar Ame
rika; het aantal groeit onophoudelijk
aan.
DuitschlandNa de vakantie zal
men in de Kamers tot de bespreking
overgaan van de wet, welke een jaar-
lijksch inkomen aan de werklieden vei-
zekeren moet. Al de werklieden boven
de 16 jaren zullen verplicht zijn er deel
van te maken. De maatschappij zal meer
dan 11 millioen leden tellen.
De omwenteling van 1789 en haar werk.
Het jaar 1789 roept tot het geheugen
de groote oraw nteling welke over hon
derd jaar plaats greep en de levens
wijze en de zeden des volks geheel ver
anderde.
25.
VAN DEN BANKIER.
De manceuvreerende en de man en echtgenoot
ladende weduwe hadden dien avond elk eene
verschillende rol te spelen maar de dame
toonde dat zij volkomen berekend was voor ha-
ra dubbele taakTerwijl zij met den zoozeer
verlang den rijken bankier sprak vond mrs
Trevor toch nog gelegenheid oia een wakend
oog te houden op den jongen baronnet en hare
dochter Anastasia.
Niets is in staat haar spijt te beschrijven,
toen zij zag dat sir Harold slechts zeer weinig
aandacht verleende aan de schoone Anastasia
en dat hij bepaald scheen te worden aange
trokken door de schoone, maar ernstig uitziende
gouvernante, wier rouwkleediug en bevallig
bleek gelaat een zonderling contrast maakten,
onder die zwierig geklee.le gasten.
Met onderdrukte woede en spijt beet mrs
Trevor op hare lippen, zelfs dan wanneer zij
schijnbaar met hare zoetste glimlachjes Hupeil
Godwin toelachte.
-Dat is toch al te ergerlijk, dacht zij,
terwijl zij ter sluiks haar oog gevestigd hield
op sir Harold, wieus blik en zijn onverholen
bewondering voor de gouvernante verrieden.
Ik had ook geheel en al vergeten dat cht schep
sel werkelijk schoon is, en die rouwkleeding
staat toevallig zoo goed bij haar bleek uitzicht.
Zij draagt die natuurlijk daarom. Wat was ik
toch dwaas, toeu ik die slimme ieeks dezen
avond hier liet komen. Maar ik dacht toen
Vóór die merkwaardige gebeurtenis
was de bevolking verdeeld in drie klas
sen de edellieden, de [geestelijken en
de derde stand. De eerste waren meester
over den geheelen grondzij vervulden
den rol van rechters op hunne eigene
goederen, en indien een slechte oogst,
de hagel of de ziekte den boeren belet-
teden hunne belasting te betalen, dan
wierden deze gemarteld. Als de edellie
den aan het hof verbleven, dan zond
de koning in hunne provinciën lieden
die meest altijd nog slechter waren dan
degene die ze vervingen.
De priesters en monikken waren niet
minder te vreezen dan de adel. Zij had
den recht op het tiende der inkomsten,
en iedereen moest regelmatig naar de
katholijke kerk alleen gaan. De pro
testanten en de joden werden gemarteld
en levend verbrand, om ze te oordeelen
hadden de priesters bijzondere gerechts
hoven, en om het vonniste doen uit
voeren mochten zij op den koniDg re
kenen.
Niet alleen was het octrooi aan den
ingang van elke gemeente gevestigd en
sloeg het er de hoogste rechten op het
graan en de an lere nuttige waren, maar
ook bestonden er dan tusschen de pro
vinciën meer tolrechten dan nu tusschen
de landen. Voor de koopwaren moester
overal betaald worden aan den ingang
der provinciën, der gemeenten en aan
den doortocht van bruggen en wegen.
De hongersnood zelve deed de rechten
niet verminderen.
De landbouwer was de slaaf van den
grond op welken hij geboren was, en
met hem wierd hij verkocht.
De werklieden der steden leden door
de overdreveneischen der neringen die
alleen het recht bezaten te werken
daarbij was hun getal beperkt. Men
mocht zich slechts vestigen indien eene
plaats ledig geraakte, wat voor gevolg
had dat de zoon gewoonlijk den stiel
zijns vaders overnam. De plaatsvrager
was ook gedwongen een kostelijk en
ingewikkeld meesterstuk voor te leggen.
Indien het aanvaard was dan moest hij
nog rechten betalen. Een meester die zij
nen stiel in deze stad mocht uitoefenen,
bezat dit recht niet in eene andere.Elke
nering vervaardigde vastgestelde waren,
en mocht er geene andere maken
Het leger bestond uit huurbenden,
betaald om te vechten, die zooveel mo
gelijk het gevaar vermijdden, en die,
wanneer de oorlog geëindigd was, in
benden leefden om de ongelukkige
boeren uit te plunderen. De oversten
ontvingen eene zekere somme gelds om
hunne soldaten te onderhouden en te
alleen boe zeer zij te pas zou komen van
Anastasia, die altijd buiten de maat zingt als
zij zich zelve moet begeleiden.
Terwijl mrs Trevor al die geheime folterin
gen moest verduren, was de arme Violette
geheel onkundig van de bewondering, die zij
bij den baronnet had opgewekt. Zij had zich in
den stilsten boek van een der kamers neder
gezet, bijna geheel verbolgen achter de groote
vleugelpiano en eene pyramide van bloemen en
kasplanten.
Sir Harold was haar genaderd en had eene
poging gedaan om met haar een gesprek aan te
knoopenmaar hare korte vcrlegene antwoor
den waren niet zeer geschikt om hem aau te
moedigen.
Violette Westford kon zich onder die woelige
menigte, waar zij wist dat zij slechts als een
ondergeschikte beschouwd werd, niet op haar
gemak bevinden. Zij wist dat zij daar niets
meer was dan eeue welopgevoede en bekwame
slavin, wier tegenwoordigheid geheel vergeten
werd, behalve op die oogenblikken dat meu
haar noodig had.
Zij kon zich niet wederhouden een weinig
verdrietig te worden bij de gedachte aan de
laatste partij waarop zij als gast verschenen
was, in het huis van oude vrienden in Hamps
hire, die in stand verre boven mrs Trevor ver-
lieven waren.
Zij herinnerde zich de voorkomende vriende
lijkheid die men haar bewezen en den lof dien
zij ingeoogst hal, en nu zat zij daar alleen
onder die menigte, waaronder zich geen enkel
bekend gelaat vertoonde, behalve dat van de
gastvrouw of hare twee dochters.
Eindelijk brak het gewichtige oogenblik van
den avond voor de moeder en hare gelietkoosde
dochter aan. Violette plaatste zich aan de
piano, en Anastasia maakte zich gereed eeue
eene italiaansche bravour-ana te zingen.
voorten zij huurden schijnsoldaten voor
den wapenschouw, en staken 't geld van
den Staat in den zak. De kolonels die
aan het Hof leefden kochten hunnen
graad. Men wierd generaal zon Ier ooit
eenen anderen rang bekleed te hebben;
en de soldaten, wien men eene dienst
neming had doen teekenen, konden
niet verhoog en. (1)
De geestelijken werd door bijzondere
gerechtshoven geoordeeld, de edellieden
door andere; elke provincie had hare
wettende bediening van rechters wierd
verkocht zonder dat men de moeite
nam zich te verzekeren of degene die
ze kochten de wet kenden. De straffen
waren ontelbaar en wreed men folterde
de betichten om hun iets te doen beken
nen; zij hadden geene advokaten om
zich te verdedigen de dood voor klei
nigheden opgelegd, was voorafgegaan
van groote martelingen. (2)
De edellieden persten het volk uit,
dat «cijnsbaar en vroondienstplichtig
was, dit is, dat zijn meester het naar be
lieven cijnzen mocht doen betalen, en
hem buitengewone werken, vroondiens
ten of karweien genoemd, opleggen.
Ge ziet dus hoe ongelukkig het volk
was, hoe slavelijk het werd hehandeld,
hoe schandelijk het werd uitgeput door
geestelijken en kasteelheeren.
1789 heeft aan dit alles een einde ge
steld, en daarom ook is dit jaartal een
der glorierijkste uit de geschiedenis
der menscheid; daarom ook verdient
hotonzen eerbied en onze erkentenis.
en Tuitingen in het hoofd.
Manier om zich ten zijnent te genezen
Men zendt eene brochuur van 132 bladz. tegen
0.30 Men wende zich totJ. H. Nicholson, 4,
Dronetstrant, Parijs.
Normaalschool van Lier voort te zetten.
In Juli 1879 legde hij een uitgangsexaam af
en bekwam een diploma van 2e graad. Het ge
meentebestuur van Hoevenen benoemde hem
tot hulponderwijzer, ambt dat hij gewentens-
vol vervulde tot groote tevredenheid der ouders
die hem hunne kinderen toevertrouwden.
Evenals vele gemeente onderwijzers was
Jaspers liberaal in den vollen zin des woords.
Liberaal zijn en vrijzinnige gedachten- heb
ben op den buiten is genoeg om door de kleri-
kalen ten onder gebracht te worden, en dit is
't geval geweest met- Jaspers.
Vervolgd, gelasterd, beschimpt en beleedigd
door zijne tegenstrevers was de jongen verplicht
de wijk te nemen naar Wilrijk, waar hij in
1884 krachtens de gevloekte schoolwet, in
beschikbaarheid werd gesteld.
Alle middelen werden in het werk gesteld om
te weten wie het wachtgeld van Jaspers zou
betalen; doch de arme jongen ontving geen
duit noch van den Staat, noch van Wilrijk,
noch van Hoevenen. En toch moest er geleefd
worden. Hij keerde naar Hoevenen terug en
opende eeue vrije school voor kinderen beneden
de 7 jaar, in eene ellendige kamer die hem
voor eet en logeerplaats diende, en won zoo
20 a 30 centimen per dag, en meer dan eens
brachten de kinderen die hij onderwees hem
boterhammen mede. Vijf jaren duurde dit
ellendig leven en nooit klaagde hij aan iemand
over zijn lot. Neen, Jaspers was daarvoor te
eerlijk.
Doch nog leed die brave jongeling niet
genoeg voor onze zwarte dweepers, nog altijd
was hij het mikpunt der lage middelen welke
die klerikale broodroovers aan den dag legden
om z^n leven nog meer te vergallen.
Eindelijk zijn zij in hunne vervolgingen ge
slaagd
Eindelijk zijn zij hunne prooi meester en
den braven en moedigen Jaspers mag ook onder
de slachtoffers der beulenwet gerekend worden
die reeds zoovele zijner vrienden ten grave
heeft gebracht.
Nog een martelaar der wet van 1884.
Woensdag had te Hoevenen, bij Antwerpen,
de begrafenis plaats van M. Jaspers onderwij
zer in beschikbaarheid, aldaar overleden in den
jeugdigen ouderdom van 30 jaar.
Jaspers was de zoon van brave werkmen-
schen die te Oorderen in de Antwerpsche pol
ders, zijn geboortedorp van iedereen geacht en
bemind werden. Van jongs af was hij een der
beste leerlingen der gemeenteschool, en als be
looning voor zijn vlijt en voorbeeldig gedrag,
ontving hij van 't gesticht van Wallendael te
Oorderen, eene beurs om zijne studiën in de
Miss Trevor wierp een zegevierende blik in
het rond. Zij was de heldin van het oogenblik
en zij wist daarenboven dat zij schoon was.
Sir Harold stond naast de piano en sloeg
haar met eene peinzende uitdrukking en zijne
heldere oogen gade.
Anastasia dacht dat die droomerige blikken
niets dan bewondering konden te kennen geven;
maar zij kende sir Harold Ivry nog zeer weinig.
Hij was een bijzonder jong mensch, van
nature eenigzins teruggetrokken en liet slechts
zelden zien, wat er werkelijk in zijn hart
o cging.
Een gemompel van bewondering doorliep de
overvolle kamer, toen Violette hare symphonie
geëindigd had, zoo krachtig en schitterend was
hare aanslag en zoo juist hare uitdrukking.
Daarop begon Anastasia hare bekwaamheden
te vertoonen. Zij had eene zorgvuldig geoe
fende 'sopranostem van eene prachtige gehalte,
maar hoe schoon zij ook zong, het gevoel ont
brak aan haren zang die koud en kleurloos
s cheen.
Mrs Trevor had in de voorzaal in gesprek
met d en bankier gezeten maar stond op zoodra
Anastasia's stem zich deed hooren.
Gij moet mijne dochter eeus hooren zin
gen, mijnheer Godwin, sprak zij. Ik geloof wel
dat gij zult bevinden dat hare stem schoon en
hare methode volmaakt is.
Zij geleidde Rupert Godwin naar den door
gang tusschen de beide zalen. Er waren geene
deuren; niets dan gordijnen van de lichtste
kant scheidden de twee vertrekken van elkan
der.
Mrs Trevor en de bankier stonden in den
doorgang tusschen de afhangende kanten
draperijen.
De piano stond aan het uiterste einde van de
kamer en de aangezichten van de zangeres en
de pianiste waren naar de zijde gekeerd.
Pier uit 't Land en 't Niemand
gedwongen soldaat.
vervolg.
Het onderhond van een vrij willigers-leger
kost in Engeland en de Vereenigde Staten van
Amerika-bnitengewoone groote sommen gelds.
In Engeland kost elke vrijwilliger 93 ponden
sterlings of 2325 franks.
In de Vereenigde-Staten van Amerika be
loopt de uitgave per man tot 278 ponden of
6950 franks.
De Amerikaansche vrijwilliger trekt daaren
boven nog eene premie van 300 franks op
den dag van zijn engagement.
Aldus berekend, zou een leger van 50 dui
zend vrijwilligers in de veronderstelling dat
men ze zou vinden, eene som kosten van 116
millioen jaarlijksch onderhoud.
In België, zijn de jongelingen niet zeer in
genomen met den krijgsdienst. In 1853, was
het getal vrijwilligers in ons land onder de wa
pens 18000. In 1870 waren er maar 8000 meer
en in 1882 was dit getal gedaald tot 5000. In
1885 klom het getal tot 9623, in 1886 tot 10340
en daaronder kwamen er 291 deserteurs voor.
Zeker en vast zou men in Belgeland meer
vrijwilligers vinden indien men meer betaalde,
maar zouden wij er genoeg vinden om eon be
stendig leger uit te maken van 50 duizend
man That ist the question In de veronder
stelling dat de duur van 't vrijwilligers-enga
gement van 10 jaren zou zijn zouden er jaarlijks
5a 6 duizend vrijwilligers moeten gevonden
worden en iedereen is overtuigd, dat dit onmo
gelijk is
Een der groote hinderpalen voor de inrich
ting van een vrijwilligersleger is de onzedelijk
heid. Generaal Fier van aan de Werf, die zoo
hoog met de zedelijkheid oploopt en wekelijks
Gene halve gazet volschrijft tegen de draaior-
gelderij en voor een vrijwillersleger, wordt
verzocht zijnen bril optezetten en het volgende
te lezen.
Straffen en veroor leelingeu gedurende da
vijf laatste iaren in het Engelsch leger uitge
sproken
1881.
1882.
1883.
1884.
1885.
Wat zegt gij van zulk schoon en zedelijk
eger, generaal Fier
Men heeft berekend, dat men in dit leger,
op 15 vrijwilligers, welke min dan een jaar
dienst hebben er één deserteur is, dus meer dan
P
In de Vernenigde-Staten, telde men op
25,000 mannen 8800 deserteurs in 1871; in
1873 waren er 7271. In 1888 en 1881 be'liep
iet cijfer der wegloopers op 15 p °/0.
Het zou derhalve noch voorzichtig, noch
doelmatig voor ons land zijn een vrijwilligors-
eger aantewerven.
De Engelsche officieren en Staatslieden be
klagen er zich bitter over.
Eenigen zouden in ons land het stelsel van
een vrijwilligeis-leger willen invoeren, op
voorwaarde van het te kort zijnde effectief door
de loting met remplacement intevullen. Dit
stelsel is volkomen te verwerpen, want het zou
ons te gelijk al de gebreken van de vrijwilli-
gerswerving en van de militaire loterij geven.
Behoorde Engeland tot het vasteland, het
zou onmiddelijk zijne werving van vrijwilligers
moeten opgeven, want nu reeds behoort het
nog slechts tot de militaire mogendheden van
Rupert Godwin's wangen werden bleeker
dan gewoonlijk terwijl hij het ernstige gelaat
van de jeugdige gouvernante beschouwde. Hij
had eeue beweging van schrik gemaakt toen hij
dat schoone treurige gelaat bemerktemaar die
beweging was zoo licht geweest dat mrs Trevor
haar niet eeus had opgemerkt, terwijl zij vol
bewondering naar hare dochter staarde.
Wie is die jonge dame? fluisterde de
bankier; de jonge dame in den rouw, die aan de
pia o zit.
Hij deed deze vraag met zooveel drift dat
mrs Trevor, die niet weinig teleurgesteld was
over de weinige aandacht, welke men aan den
zang barer dochter wijdde, er bepaald door
geërgerd werd.
Die jonge dame, die al uwe aandacht tot
zich trekt is de gouvernante mijuer dochters,
antwoordde zij tamelijk scherp.
En haar naam vroeg de bankier.
Haar naam is Westford. Violette West
ford. Zij is in den rouw over haar vader, een
koopvaardijkapitein die op zee vergaan is.
Eene lichte rilling doorliep Rupert Godwin's
leden, maar ging zoo ras voorbij als het koeltje,
dat op een kalmen zomerdag door de bladeren
suist.
Daarop verduisterde eene donkere wolk zijn
gelaat.
Geen kind van Clara Westford zal ergens
geluk hebben, zoolang ik het verhinderen kan.
Als ik er haat tegm koester is 't de groote
vandetta strijd op leven en dood tegen lichaam
en ziel.
Dat was de geest van M. Godwin's gedach
ten, terwijl hij met een zonderlingen dreigen
den blik op het gelaat van het meisje aan de
piano staarde.
Wesford riep hij uit. Uwe gouvernante
is alzoo eene dochter van kapitein Westford
Het spijt mij dat te moeten hooren.
Waarom? vroeg mrs Trevor met een
angstigen blik.
Omdat i'c oprecht belang stel in het welzijn
van u en uwe dochters, weerde mrs Trevor en
het spijt mij dat de opvoeding van die twee
lieve meisjes toevertrouwd wordt aan iemand
als de dochter van den kapitein Westford.
Dit alles werd gezegd op een toon der grootste
belangstelling. Mr. Godwin verstond de kunst
om de beste en welwillendste man ter wereld te
schijnen, als hij r.ulks verkoos.
Gij doet mij werkelijk verschrikken, riep
mrs Trevor uit. Wat kunt gij bedoelen Ik heb
de beste getuigenissen van miss Westford ont
vangen. Ik biel u, verklaar u nader.
Nu nietmen mocht eens hooren vrat ik
zegde. Morgen, weerde mrs Trevor, dezen
avond zelfs, als ik de gelegenheid vind, zal ik
u alles zelf_uitleggen,
Anasta.ia's italinansch zangstuk eindigde
met eene schitterende roulade, waarmede de
gasten barer moeder in de gewone geestdrift
vervielen, alhoewel weinige van de daar tegen
woordige personen iets gaven om de italiaan
sche effektmuziek, behalve in de opera.
Er kwam iemand, die Theodosia verzocht om
ook eens te zingen. Het meisje zou geerne
geweigerd hebben, maar eer zij kon antwoor
den, fluisterde Violette haar toe Ik weet dat
gij zult toestemmen, al was hel maar om mij
genoegen te doen, en in 't volgende oogenblik
vlogen de vlugge vingers over de toetsen in da
opwekkende Simphonie eener engelsche bal
lade.
Theodosia was hare nieuwe gezellin oprecht
genegenzij plaatste zich bij ds piano, vast
heslote t haar beste te doen, hoe moeilyk het
haar ook vallen mocht.
Goede hemel 1 riep mrs Trevor uit, ik
kan mijne oogen niet gelooven. Theodosia gaat
zingen
WriMié.
TT Tl'7
(1) Eeu hertog van Fronsao was kolonel toen hij
zeven jaar oud was en zijne luitenanteu hadden er
twaalf.
(2) Men haalt deze woorden van eenen voornamen
persoon uit dien tijd aan: «Indien men mij betichtte de
torens van Onze-Li eve-Vrouw kerk gestolen tehebben,
zou ik het voorzichtig achten maar eerst te gaan
vluchten.v
1308
1039
1011
211593
44214
16523 mannen door het krijjjshof voor zware feiten
veroordeeld.
216033 welk eene tuchtstraf hebben ouder
gaan
140S8 mannen veroordeeld door 't krijgshof waarvan;
id. roor desertie of weglooping
ld. onwettige afwezigheden,
id. roor opstand tegen de
overheden,
kregen tuchtstraffen,
werden veroordeeld voor dronkenschap
12073 mannen door 't krijgshof vei oord. waarvan
iqivt :j V001, desertie.
voor onwettige afwezigheden,
voor opstand tegen de overheid,
kregen tuchtstraffen,
werden veroordeeld voor dronkenschap
12493 mannen door 't krijgshof veroordeeld.
250725 id. kregen tuchtstraffen.
11329 mannen door 't krijgshof veroordeeld waarvan i
1936 id. voor desertie.
Middelmatig effectief van het leger
184715 Ouderofficieren, Korporalan en Soldaten.
1307
2402
1454
236017
40799
id.
id.
id.
id.
id.