HET GEHEIM
Nummer 32 (196)
Zondag 11 Augusti 1889.
4de Jaar.
LIBERAAL WEEKBLAD VOOR
Abonnementsprijs: voorop betaalbaar.
6 fr 50 voor den buiten,
PBIJS PER NUMMER 10 CENTIMEN.
Men abonneert zich
op alle postkantoren voor den buiten voor de stad, ten kantore van het blad,
10, Vooruitgangstraat 10, Aalst.
IIET ARRONDISSEMENT AALST.
d»i:„ Gewone, 15 een timen
Ann0RCenReklamen, 75 eentimen Per d™kreS°l-
Vonnissen op de derde bladzijde, frank.
Nee spe nee metu.
Men maakt melding van elk werk waarvan een exemplaar aan het bad gezonden wordt.
Handschriften worden niet terug gezonden.
AALST 10 AUGUSTI
Herziening der kiezerslijsten.
Wij 3poren dringend onze vrienden aan, die
er het recht toe hebben, van hunne jnschrij ving
op de kiezerslijsten aan te vragen.
De herziening dier lijsten moet van den 1
tot den 14 Augusti gebeuren, zij is van groot
belang dees jaar aangezien deze lijsten zullen
dienen voor de kiezingen van 1890.
Dit bericht betreft bijzonderlijk
1° De personen die belastingen betalen in
andere gemeenten.
2° Degenen, die door afsterven de zaken
hunner ouders voortdoen of goederen erven.
3° De oudste zonen of schoonzonen, van we
duwen die den cijns betalen.
4° De burgers die 't zij door hunne bedienin
gen, graden of bekwaamheidsbewijzen, zouden
kunnen ingeschreven worden in hoedanigheid
Tan bekwaamheidskiezer. (Wet van 24 Augusti
1883.)
Volgens de bepalingen der wet, mag het ge
meentebestuur geen gevolg geven aan de aan
vragen tot inschrijving aangeboden na den 30
Augusti.
De liberalen die eenige inlichtingen noodig
hebben worden verzocht zich te wenden tot het
bureel der Liberale Associatie, in den Graaf
van Egmont n Groote Markt, alle dagen van
9 ure 's morgens tot 's middags, en van 2 tot
5 ure 's avonds, en des zondags van 8 1/2 tot
10 ure.
Het komiteit der Associatie verzoekt al de
liberalen haar zonder uitstel de personen aan
te duiden, waarvan de inschrijving zou kunnen
gevraagd worden
Het bureel belast zich geatis de noodige
pogingen aan te wenden om hunne inschrijving
te verkrijgen door het gemeentebestuur.
Bniteiilaiiclsoli politiel*
overzicht.
Frankrijk. Bij de balloteering van
verleden zondag is de uitslag nogmaals
aan de Republiek voordeelig geweest.
In het begin der week hebben al de
voornaamste luitenanten van Boulanger
zich te Londen vereenigd om den gene
raal er toe over te halen voor het hooger
gerechtshof te komen verschijnen Bou
langer heeft hardnekkig dit voorstel
van de hand gewezen.
Een nieuw manifest is van hem ver
schenen, waarin hij de beschuldigin
gen tegen hem gericht poogt te weder
leggen. Ik laat mij beoordeelen van
eerlijke lieden,verklaart hij, en niet van
rechters, welke daartoe de noodige vol
macht en onpartijdigheid missen. Op
die wijze poogt hij zich wit te was-
41.
VAN DEN BANKIER.
Gij zult misschien wel eens willen verne
men wat ik deze morgen gedaan heb, miss
Godwin, sprak hij eindelijk, hoewel met iets
gedwongens in zijnen toou. Ik heb het
Sneeuw it uk en de Zonondergang in de Alpen
in orde gebracht. Dat zijn twee goede stukken.
Uw broeder is wezenlijk een kunstenaar; hij
heeft wonderlijke losheid en kracht in zijn
penseel en daarbij een goed oog voor kleur. Ik
ken slechts een liefhebberijschilder, die met
hem te vergelijken is.
Inderdaad, en wie is dat
Een jong mensch, die ik vroeger in Hamp
shire ontmoette. Moest ik hem geen liefhebber
noemenwant ik geloof dat hij van de schilder
kunst zijn bestaan wilde maken. De manier van
uwen broeder herinnert mij levendig aan de
zijde, hoewel hij misschien een weinig verder
in zijne kunst mocht geweest zijn.
En zijn naam
Zijn naam was George Stanmore.
En gij hebt hem in Hamsphire ontmoet
Ja.
Is dat niet lang geleden
Niet zeer lang. 't Zal zoo wat een jaar
geleden zijn, dat ik hem voor het laatst zag.
Julia bleef zwijgen. Eeüe wolk scheen over
baar heldere voorhoofd te vliegen. Zij bevond
zich nu dicht bij het huisnabij het groote
steenen voorportaal gekomen zijnde, maakte
Lionel eene buiging en verliet haar.
scken, doch wij gelooven dat zijnen ha
ring nog moeielijk braden zal. Al de
getuigenissen tegen hem ingebracht
worden door Rochefort en zijnen aan
hang als leugen- en lastertaaluitgemaakt
Men heeft de generaal noglhansin
zijne eer als man en als soldaat getrof
fen zal het volk niet vragen waarom
hij zoo lang gewacht heeft om hierte
gen protest aan te teekenen Zal het
niet zeggen dat het voor hem dringende
plicht was van deze eer voor het ge
rechtshof in persoon te komen verde
digen Met ongeduld wacht men dan
ook den uitslag van zijn proces af, dat
reeds van donderdag begonnen is.
Engeland. De feesten ter gelegen
heid van het bezoek des duitschen kei
zers gegeven, hebben door pracht en
grootheid aller verwachting overtroffen.
Willem II werd door koningin Vic
toria tot groot admiraal harer vloot
verheven en de jonge keizer heeft Enge-
lands vorstin met het bevelhebberschap
van een regiment dragonders vereert!
De krijgsoefening der zeevloot en de
wapenschouw van het landleger zijn
buitengewoon reweest.
De keizer heeft in loffelijke bewoor
dingen zijne voldoening over dezelve
uitgedrukt.
Egypte. Deegyptische troepen door
Engelsche officieren aangevoerd hebben
eenen grooten zegepraal op de benden
van den Madhi behaald. Indien de engel
sche troepen zich thans met de inland-
sche vereenigen wilden zou er mogelijk
heid bestaan van voor goed de macht
der opstandelingen te vernietigen.
Rome. De Italianen hebben insge
lijks in Afrika eenige voordeelen be
haald. Zij hebben zich van eene hoog
vlakte meester gemaakt en den vijand
naar het binnenland gedreven. Oogen-
blikkelijk is die belangrijke stelling in
staat van verdediging gesteld.
Het Vatikaau wordt nauwkeurig be
waakt zoo de Paus hetzelve verlaat zal
een vrijgeleide hem tot aan de grenzen
vergezellen.
JËeixe vorhuizing.
Men spreekt nu en dan van de aan
staande verwikkelingen tusschen Frank
rijk en Italië, en men haalt ook het
oude schrikbeeld van oorlog tusschen
Rusland en Oostenrijk voor den dag. In
alle geval de gezichteinder der politiek
is zeer donker.
Uit de spanning in de betrekkingen
tusschen Italië en Frankrijk, wordt zelfs
de waarschijnelijkheid, alsof de Paus
Hij had dien dag hard gewerkt en was vroeg
opgestaan, ten einde snel voortgang temaken
met het werk dat voor hem een arbeid der
liefde was, sedert hij om haar te behagen, zich
zooveel moeite gaf om de teekeningen te her-
toetsen en in orde te brengen.
Wat was hij anders dan een loontrekkend
dienaar in dat huis en hoe zou het mogelijk
zijn, al ware het slechts schijn van onafhanke
lijkheid te bewaren, anders dan door hard
werken
Hij was in geene gemoedstemming om weêr
naar zijne eenzame kamers terug te keeren.
Julia Godwin's beeld vervulde zijnen geest
geheel on al. Hij keerde derhalve langzaam
naar het prieel in de laan terug, waar hij zulke
aangename oogenblikken had doorgebracht.
Daarop, nauwelijks wetende wat hij deèd,
wandelde hij naar een ouderwetsch aangelegd
gedeelte van den tuin, waar dikke zware hoo
rnen stonden, die eenmaal den trots van den
tuinman uitgemaakt hadden, gesnoeid in den
vorm van pauwen en leeuwen, en stijve, kleine
bloembedden, rechthoekig aangelegd, waar de
sappige kruiden gekweekt werden, die bestemd
waren om geur en smaak bij te zetten aan de
vleeschpotten van Willmingdon-Hall.
Nadat hij den tuin doorgegaan was, stapte
Lionel door eene kleine opening in de heg en
bevond zich plotseling onder de donkere muren
van den noordelijken vleugel van het kasteel.
De onde muren schenen eene koude droevige
schaduw op den tuin te werpen, een schaduw,
die zelfs den helderen zomerdag verduisterde.
XXIII. Op den drempel.
Lionel Westford zag met eene soort van
onwillekeurige siddering tegen liet gebouw op,
en toch was er niets vreemds of afschrikkends
b Anten hadde eerlang Rome te verla
ten, afgeleid.
Ziethier boe de catholieke bladen
over bet weggaan des Pauzen uitweiden
en boe deze zelve met duidelijke woor
den zegt dat bij bij de eerste tijding om
trent eenen Europeaanscben oorlog,
waarbij Italië zou betrokken zijn, zich
genoodzaakt zoude zien Rome te verlaten
Volgens de Gazette del Popoiouit Tu
rijn, vreest de Paus cL t, in voorkomend
geval van oorlog, Frankrijk een aanslag
op Rome zou wagen.
Niet zegt Leo XIII dat ik per-
soonlijk de gevaren zou vreezen, zoo
de belangen der kerk die zouden ei-
schen maar juist omdat die belangen
n meer en meer bedreigd zouden wor-
den, wanneer de paus niet meer alleen
gevangen maar de gijzelaar der ita-
liaansche revolutie zou zijn.
Zoo is 't. De paus vreest eene omsin
geling of eene bombardement op Rome.
De Paus beeft van zijnen nuncius uit
Weenen vertrouwelijke brieven ontvan
gen welke eenen aanstaanden oorlog
vooruitzien, eo waarin, uit boolde van
bondgenootschap, Italië klaarblijkelijk
zou betrokken zijn. Trouwens, zou dan
t beheer van den heiligen Stoelonmoge-
lijk worden, indien Italië de wapens op
nam.
En inderdaad alle gemeenschap met
andere Staten zoude binnenst den oorlog
afgesneden zijn de diplomatische amb
tenaren zouden zich uit de voeten ma
ken, nademaal zij dan niet beter dan
den Paus in veiligheid zouden wezen.
Zoo begrijpen wij dat in deze omstan
digheden de Paus in nesten zal zitten.
Doch eenvlaamsch spreekwoord zegt
opgestaan is plaats vergaan n en de
omgeving van Leo XIII heelt hem in het
laatst gehouden consistorium dit hache
lijk vooruitzicht voor oogen gebracht.
Arme Paus, hij wordt bang, hij zou
zich willen in ballingschap begeven, om
niet meer gedwongen te zijn dezelfde
lucht in te ademen waarin het versch
opgericht standbeeld van den door de
Inkwisitie omgebrachten ketter Gior
dano Bruno zich baadt maar zijne car-
dinalen houden hem tegen. Zij hebben
het toch zoo lief en zoo hemelsbreed
goed in het Vatikaan, met zijne lustige
hovingen, met zijne honderde prachti
ge zalen en rijkdom waarmede Pier uit
het Land van Aalst ons gedurende drie
maanden opgehouden heeft.
Over eenige weken ontving de Paus
even de geestelijke pelgrims van de
in het gezicht daarvan. Het was slechts een
oud bouwvallig, grijs gebouw. Lange reien
gothische vensters strekten zich van bet eene
einde van den massieven gevel tot het andere
uit. Elk van die vensters was van binnen stevig
met blinden gesloten. Het mos groeide tusschen
de spleten der steenen van den ouden grauwen
muur, overal behalve op die plaatsen, waar
bet donkere klimop tot aan het dak reikte.
Welkeen somber uitziend gebouw 1 mom
pelde Lionel, na een vluchtigen blik op die
geslotene vensters en vochtigen grauwen muur
geworpen te hebben een treurig onaangenaam
verblijf 't Verwonderd mij waarom deu ban
kier het niet omver laat halen en iets .beters in
de plaats laat bouwen. Ik denk dat hij zoo wat
een liefhebber van oudheden is en die over
blijfsels uit den tijd der Plantagensts eerbied
toedraagt, maar in dat geval zou men toch
verwachten dat hij wel weinig geld zou beste
den om het oude een weinig te laten herstellen.
Juist wilde bij omkeeren en de nabijheid
van den noordelijken vleugel verlaten, om zich
naar eene aangenamere plek te begeven, toen
hij schrikte van het geluid eener menschelijke
stem, de zwakke bevende stem van eenen ouden
man.
Door eene spleet in het blind, sprak de
stem. Ik zag het door eene spieetin het blind
Lionel Westford keerde zich om in de rich
ting, van waar de stem kwam, en bemerkte den
balt" krankzinnigen tuinman, wiens zonderling
gepraat hij reeds op den dag zijner komst op
Willmiugdon Hall gehoord had.
De oude man zat ueêrgebukt vlak voor een
der onderste vensters en scheen met de grootste
aandacht door een der zware eikhouten blinden
te staren.
Er was iets zoo vreemds in hetgeen die man
deed, dat het onvermijdelijk een gevoel van
nieuwsgierigheid, zelfs'in het minst laatdun
kend gemoed, moest opwekken.
italiaansche bisdommen. De redevoering
welke hij te dier gelegenheid gehouden
heeft, luidde onder andere
Iedereen weet zegde Leo in
welke onwaardige en onverdragelijke
11 voorwaarden men mij gebracht heeft
ik hang af van eene andere inacit,
ik sta bloot aan de scheldwoorden en
de bespotting van hot gemeen volk.
u Men durft zeggen dat mijne eischen
ingegeven zijn door eenen geest van
u zucht naar eer en wereldsche groot-
heid
Wereldsche grootheid, goede God en
de arme man slaapt op stroo.
En de ongelukkige hangt af van eens
anders macht hij zit gevangen in het
Vatikaan't is om er van te krijschen
Er zijn er wel die zeggen dat men
hem millioenen laat bedelen, terwijl
men den arme, die eenige centen vraagt,
in de doos stopt.... maar dat zijn de
scheldwoorden en de bespotting van het
gemeene volk, of van venjels van libe
rale gazetten als Dendergalm en zooveel
andere slechte bladen.
Wat ons betreft, wij geven niet het
minste geloof aan het inzicht der verhui
zing van den Paus men vei'laat geen
prachtig paleis als het Vatikaan dat men
gratis voor niet bewoont met nog drie
miljoen en half franken erbij welke
het zij gezegd tot hiertoe op de spaarkas
blijven uitgezet Die gewaande ver
huizing is eene slimme bedreiging van
den Paus zelve tegen den koning
van Italië en bijzonder tegen den keizer
van Duitschland. De geschiedenis der
snuifdoos ligt nog immer op de zieke
maag van Leo, en verteren kan hij dit
juweel niet.
Herinnert gij u nog de historie van de
snuifdoos, gebuur
Het was tijdens het bezoek dat verle
den jaar Willem II aan Italië korts na
zijne troonbeklimming deed.
Men had alles wat mogelijk was inge
spannen om den jeugdigen keizer gedu
rende zijn verblijf te Rome ook in hat
Vatikaan te lokken. Zelfs had eene
langdurige briefwisseling plaats gehad
om te weten welk ceremoniaal zou aan
genomen worden, om tevens voldoening
aan den Koning en aan den Paus te
gevenen de prikkelbaarheid van den
eene nog van den andere te kwetsen.
Wanneer alles nu geregeld was, tot
zelfs het gebruik der galarijtuigen waarin
de Keizer naar het Quirinaal en naar het
Vatikaan zou rijden, maakte de nun
cius uit Weenen den Paus wijs dat de
Keizer, in een geheim onderhoud, zich
Lionel bleef staan om te luisteren wat de
man nog meer zou zeggen.
De zwakkoofdige grijze tuinman scheen in
eenen buitengewonen staat van opgewondenheid
te verkeeren. Hij klemde zich aan het steeueu
vensterkozijn vast en drukte zijn gelaat stijf
tegen de smerige ruiten, waarachtei/de dikke
eikenhouten blinden even donker en ondoor
dringbaar schenen als de muren eener gevan
genis.
Eenige oogenblikken bleef hij doodstil in die
houding. Daarop had er eene geheele verande
ring bij hem plaats; hij begon hovig te beve i als
iemand die een schokkend tooneel bij woont.
Doe het niet, meester, doe het niet 1 riep hij
uit. Doe het niet, meester 1 Om 's hemels wil,
doe het niet, dat mes, dat vreeselijk mes 1 Het
is moord, wreede, doodelijke, verraderlijke,
bloedige moord! Doe het niet, meester doo het
niet 1
De oude man wendde zich, als ware hij door
zijne eigene ontroering uitgeput, van het
venster af, en keerde zich om, als wilde hij
heengaan. Bij het omkeeren ontmoette hij deu
blik van Lionel, die bleek en ademloos voor
hem stond.
Met een wilden sprong vloog de oude tuin
man op den jongeling toe, en greep hem bij de
keel.
Ila schreeuwde hij, zijt gij het zijt gij
het? Gij hebt mij weêr bespied. Ik ken u, gij
etaat weer op den loer. Gij wilt het geheim',
het vreeselijk geheim, het bloedig geheim uit
vinden, maar gij zult niet; neen, gij zult niet
Ik ben een oud man, ik ben zwak en krank
zinnig maar ik zal niet lang meer leven, en er
mag gebeuren wat er wil, ik zal het geheim
meenemen in het graf, ter wille van hem dien
ik zoolang gediend heb. Heb ik veel gesproken?
Zeg mij, jong mensch, heb ik veel gezegd?
(Spreek of ik verwurg u
wel zoude uitgelaten hebben om het
tijdelijk gezag en de roomsche quaestie
volgens de eischen der Kerk af te han
delen.
Had men nu den nuncius Galimberti
om den tuin geleid, of had deze moed
willig op zich genomen aan den Paus
verhopingen voor oogen te doen blik
keren welke nooit konden of kunnen
verwezenlijkt worden, toch is het dat
de oude Leo met ongeduld en met ver
trouwen het bezoek van Willem II
afwachtte.
Nu, wat gebeurde er? Daar het geheim
gesprek wat lang duurde, zonder dat
V illem eenige zinspelingen maakte over
die vermaarde roomsche quaestie,
trachtte de Paus hem zoetjes de pap in
den mond te leggen om openlijk te
spreken doch op het eerste woord van
wereldlijk gezag onderbrak de
Keizer eensklaps dat volgens hem de
roomsche quaestie niet bestond
Op die uitdrukkelijke en bruske ver
klaring, werd het onderhoud geheven,
en dan bood de Keizer aan Leo eene
schoone gouden snuifdoos aan tot herin
nering en tot nadenken van deze plech
tige afscheping. Of de Paus gesnoven
heeft, gebuur
Daarover willen de Paus en zijn aan
hang zich wreken met zijn vertrek
uit Rome aan te kondigen, bedoelen
willende dat het christendom der ge
heele wereld er de schuld en de verma-
ledijding van leggen zal op het hoofd
van Koning Humberto.
De Paus bedriegt zich. Heel de wereld
weet dat Humberto des pauzen gods
dienstig gezag en zijn vrij gaan enkeeren
in het bestuur van den eeredienst in
geenen deele zoekt te benadeelen en
nog meer bedriegt zich Leo wanneer hij
denkt dat zijne verhuizing uit Rome aan
de eenheid van Italië of aan de volks
gunst van Koning Humberto kwaad kan
stichten. Zoolang als dergelijke stellin
gen op geene bewezen feiten gesteund
worden, verdienen zij geen geloof en
moet men ze als uit de lucht gegrepen
aanzien.
De romeinsche quaestie is, volgens de
clerikale bladen, moeilijk om op te los
sen. Wij gelooven het ook, en dit is
heel natuurlijk, omdat zij sedert 1870
door de eenheid van het koningrijk Ita
lië voor goed werd opgelost. Van dan af
werd de paus enkel een burger van Rome
zooals alle andere ingezetenen. Het
koningdom Rome was uit
De paus zal Rome niet verlaten
De vingers van den ouden tuinman grepen
Lionel's bals. De jonge man maakte zich
zachtjens van die greep los.
Wat l eb ik gezegd herhaalde de tuin
man. 't Mag zijn wat het wil, 't heeft niets te
beduiden.Mijn arm, oud verstand gaat somtijds
aan het dwalen, zier. gij, en dan verbeeld ik
mijdan zie ik dingen, o zulke dingen Messen,
dolken en moord, wreede verraderlijke moord;
een man, die boven aan eenen trap staat, en
een ander man, die hem met eenen dolk in den
rug treft en hem naar beneden werpt, in een
donker, vreeselijk hol onder den grond.
c Is maar een droom, weet gij, een verschrik
kelijke droom. Maar ik droom het zoo dikwijls,
o zoo dikwijls.
Geene woorden zijn in staat de uitdrukking
van afschuw te beschrijven waarmede de oude
deze woorden uitsprak. Hij hield zich kramp
achtig aan Lionel's arm vast, van het hoofd tot
de voeten bevende, en met oogen, die uit hunne
kassen dreigden te puilen.
Eene koude rilling doorliep al de leden van
den jongeling. Er was iets dat hem zeide.dat
er in den dwazen praat van den ouden tuinman
iets meer was dan onsamenhangende gedach
ten van eenen ontstemden geest. Er was iets
in zijn binnenste, dat hem zeide dat achter die
vreeselijke woorden de draad verborgen was
van een of ander duister of vreeselijk geheim,
een geheim, waarin Rupert 'Godwin betrokken
was.
Hij deed zijn best om zich tegen die gruwe
lijke gedachten te verzetten en de vermoedens
die bij hem opkwamen, van zich te werpen.
Rupert Godwin was de vijand zijner familie
geweest maar was hij ook tevens niet Julia's
vader? Het ging Lionel aan het hart, kwaad te
deuken van den eigenaar van Willmiugdon Hall
en toch kon hij het zichzelve niet ontveinzen,
dat bij wel'icht op den drempel stond van het
een of ander vreeselijk geheim.
iOSSmm
DE DENDERGALM
