LIBERAAL WEEKBLAD VOOR
Abonnementsprijs 5 fr' VÜOr de stad-
5 fr 50 voor den buiten,
PBIJS PER NUMMER 10 CENTIMEN.
voorop betaalbaar.
en abonneeit zich. op alle postkantoren voor den buiten: voor de stad, ten kantore van het blad,
10, Vooruitgangsiraat 10, Aalst.
HET ARRONDISSEMENT AALST.
Prijs der Annoncen J Gewone' 15 centimen
Reklamen, 75 centimen
Vonnissen op de derde bladzijde1 frank.
per drukregel.
Nee spe nee metu.
Men maakt melding van elk werk waarvan een exemplaar aan het bad gezonden wordt.
Handschriften worden niet terug gezonden.
AALST 5 OCTOBER.
Biiiteiilaiidscli politiek
overzicht.
Frankrijk. Overalwaar de konings-
gezinden zich tegenover kandidaten van
Boulanger in minderheid bevonden
hebben de eerste zich voor de laatste
uit den kiesstrijd getrokken en zoo ook
wederzijds.
De republikeinen trekken insgelijks
eensgezind ten strijde en alles doet voor
zien dat de balloteeringen ten hunnen
voordeele zullen uitvallen.
Amerikaansche-Staten, voor doel heb
bende eenen vereenigingsbond tusschen
de twee Amerikas te sluiten, bijeenge
komen.
Afrika. Engeland en Duitschland
zien af van de blokkeering waarin zij
de oostkunst van Afrika gedurende tien
maanden gehouden hebben om den sla
venhandel uit te roeien.
Die afsluiting helpt tot niets de han
del wordt in het binnenland uitgeoefend
en is te zeer in de zeden der Araben ge
drongen om door dit middel uitgeroeid
te kunnen worden.
Engeland. Men weet dat de ver
gelding der wetgevende bedieningen
gansch tegenstrijdig is met de beginse
len die tot heden de vertegenwoordigen
de regeeringsvorm van het Britsch-rijk
geregeld hebben. Tot hiertoe heeft de
meest in Engeland gevorderde partij er
nog niet ernstig aan gedacht vergeldin
gen te vragen voor de volksvertegen
woordigers. De Engelsche koloniën ge
ven aan het moederland het voorbeeld
van eene grondwettelijke verandering,
die voor doel heeft het parlement toe
gankelijk te maken aan het talent en
aan het patriotism zonder van fortuin
voorzien te zijn. De wetgevers van
Nieuw-Gallen hebben een wetsontwerp
gestemd door hetwelk de vertegenwoor
digers voortaan eene vergelding zullen
verkrijgen.
Serbië. Koningin Nathalie is in den
loop der week te Belgrade aangekomen.
Niets bijzonders heeft hare aankomst
in het koningrijk waarvan zij onlangs
de vorstin was, gekenmerkt. Volgens
de beste ingelichte tijdingen heeft zij
een bezoek aan haren zoon afgelegd.
De kiezingen die plaats gegrepen
hebben, behouden de radikale meerder
heid, welke vijandig is aan de politiek
van het driedubbel verbond, hetgeen
aan Oostenrijk en Duitschland niet be
vallen moet.
De nieuwe Skoupchtina bestaat uit
11/ radikalen, slechts 15 liberalen-con-
eervateurs en geen enkele progessist,
Indien de koningin niet officieel ont
vangen is geworden, indien zij de poor
ten der hoofdkerk gesloten gevonden
heeft wanneer zij zich aanbood, is zij
rijkelijk vergoed geweest door het ont
haal dat haar van wege bet volk is te
beurt gevallen. Meer dan 50000 perso
nen hebben hare aankomst toegejuicht
en het volk heeft zich aan allerlei ver
makelijkheden overgegeven.
Amerika. In den loop der week, is
het groot internationaal kongres der
JJe Veldpaters.
Toen generaal Pontus als minister van
oorlog optrad, verklaarde hij den per
soonlijken dienst voor le staan, en dat
hij geen minister zou blijven, indien hij
daarover de eensgezindheid der beide
staatspartijen niet kon winnen om de
hatelijke plaatsvervanging, de onmacht
en de schande van ons leger af te schaffen
Later beloofde dezelfde minister van
oorlog de legerreserve in te richten, en
ja eene reserve die niet alleen op hel
papier zoude bestaan, maar uit daartoe
afzonderlijk opgeroepen, daarna af te
richten, te kleeden en te wapenen man
schappen
Jaren en maanden zijn verstreken de
heer Pontus is nog altijd minister van
krijgswezen de militieloting en het
remplacement beslaan nog en de beloofde
reserve is aaneengebroddeld uit oud
soldaten geheel ontslagen niet meer
gekleed noch gewapende manschap,
welke men drie jaren na hunne afdan
king op het controol houdt, die voor de
helft, gehuwd zijn, geene revue meer
bijwonen en hunne verouderde militaire
kennissen geheel vergeten hebben.
Doch in vergoeding voor dit alles,
heeft generaal Pontus de trommelaars
weder ingericht, en 68 veldpaters bij
het leger ingelijfd, die den graad van
officier bekleeden en er al de eerbewijzin-
gen van genieten zonder het vet trakte-
mentje te vergeten, Waar is het mis
schien, dat wanneer zij zich aan de
broêrkenszonde zullen overgeven uit al
die veldpaters een particuliere krijgs
raad zal benoemd worden om hen met
de gewone rechtbanken niet meer te
doen afrekenen.
Dank aan dit almoezenierskorps is
thans de volmaaktheid van het leger
verzekerd, en de ministers Pontus,
Woeste en Oc slapen gerust met gesloten
vuisten.
Een kerel die daarover te vreden is, is
49.
hoe hij handelen moest, en was nu verlangend
om weer naar de stad terug te keeren. Hij'wist
'OTTTirp "OTTTTlTTIff I *eer,Soed welke straf er op stond op het mis-
HJj x u" .O. lij 1 !VI 1J ,v,an opvoering eener minderjarig, en
gevoelde geen den minsten lust om te doen
blijken, dat hij de hand in het spel gehad had.
Hij nam derhalve den brief van Violette,
zegde den markies haastig goeden nacht en
sprong in het rijtuig, dat op hem wichtte.
Lord Roxleydale van zijnen kant verlangde
niets liever dan zoo spoedig mogelijk terug te
keeren naar de kamer, waar hij zijne schoone
gevangene gelaten had, en waar hij natuurlijk
verwachtte haar te zullen vinden.
VAN DEN BANKIER.
Violette had in haar verlangen om hare
moeder weêr te zien dienzelfden avond het
kasteel wel willen verlaten; maar de markiezin
zegde haar, dat het onmogelijk zou zijn de reis
naar de stad voor den volgenden morgen te
doen en dat zij haar alsdan zelve veilig naar
hare moeder wilde brengen.
Dien nacht kon Violette derhalve gerust
slcipGii onder de bescherming vn*1 h&re nieuwe
viiendin en zich betrekkelijk gelukkig gevoelen
bij de gedachte, dat de post hare moeder den
volgende morgen dien brief zou brengen, dien
zij geschreven had.
Weinig droomde het meisje, hoe ijdel die
hoop was. Lord Roxleydale had Rupert Godwin
in den gang ontmoet, op het oogenblik dat hij
gereed was de briet te verzenden en de bankier
was zonder veel moeite te weten gekomen wat
die brief beteekende.
Het is nauwelijks noodig te zeggen, dat
Rupert Godwin tusschen beide kwam, en zorgde
dat de brief niet op de post gedaan werd. Hij
had zelf ook nog iets voor de post, zegde hij
den brief uit de handen van den lord Roxley-
dale nemende en hij zou wel zorgen dat
Violette s briet tegelijkertijd bezorgd werd.
Een rijtuig stond te wachten om hem naar de
statie van den spoorweg te brengen.
Hij had zijn beschermeling goed onderricht,
Zijne verbazing was derhalve niót gering
toeu hij den vogel gevlogen vond uit de kooi'
die hij zoo listig opgezet en zoo gevoelloos van
lokaas voorzien had, en met een gevoel van
diepe beschaming vernam hij later de tegen-
woordigheid zijner moeder in dit huis.
Ware Rupert Godwin er nog tegenwoordi»
geweest oir. staande te houden of hem uit val-
sche schaamte te doen volhouden, dan zou
Roxleydale misschien nog getracht hebben
zijn voornemen door te zetten. Zooals het
nu was, verliet hij liet kasteel in alle stilte
en begaf zich naar de stad, zich schamende
over hetgeen hij gedaan had en met het vaste
voornemen om, welke dwaasheden of buiten
sporigheden in het vervolg de eentoonigheid
van zijn loven mochten afbreken, zich nooit
weder met het schaken van jonge meisjes in te
laten.
Dat mogen allemaal goede tijdingen zijn
m romans op het tooneel, sprak hij bij zich-
zelven, terwijl hij in het rijtuig zat.
Zulke dingen deugen niet in het werkelijke
e.en en zij niakeu dat iemand zich buitenge
woon klein begint te gevoelen als hij zich daar
mee inlaat.
Pin uit het Land van Aalst
Nu zal hij niet meer moeten sidderen
en beven bij het beschouwen van die kazerns
waar ontucht en goddeloosheid op den
troon zaten.
Nu zal hij niet meer moeten schrijven:
dat de kazernen pestholen van zedebederf
zijn. v
Nu gaan onze piotjes, die voor 'nen
rijkemans zoon opgetrokken zijn brave
jongens blijven, wanneer zij voor
meneer den veldpater portez-arme
zullen aanslaan, en voor iedere geweer^-
sc boudering nen dikken salut van den
gekwispelden drietuiter zullen krijgen.
_Nu zal het niet meer noodig zijn dat
Pier schrijvele en krabbe om die pest
holen van zedebederfte kuischen en te
reinigen.
En nochtans Pier wist dat hij niets dan
smaad en leugens over het leger en de
oversten uitkraamde hij wist dat het
godsdienstig gevoelen onzer lotelingen
door de overheid geëerbiedigd wordt
dat in de kazerne het vloeken, de dron
kenschap en de slechte zeden weinig be
staan en derhalve zeer streng beteugeld
worden: dat het iederen soldaat, zelfs
degene die met arrest gestraft is, toege
laten wordt des zondags zijne godsdienst
plichten te volbrengen, en dat er om den
voldoenden zedelijken toestand in het
leger te behouden geene veldpaters in de
kazerne noodig zijn.
Wat het mooiste van de zaak wordt, is
lat die veldpaters door de bisschoppen
aan-en afgesteld worden, en aai deze
alleen hunne verslagen en inlichtingen
over de zedelijkheid en den godsdienst
ijver des legers te overhandigen hebben.
Het ministerie heeft daar geen zaken
meè, het hoeft ze slechts te betalen
O, indien de geestelijkheid de wijsheid
bezat om er bij hare zending te blijven,
indien zij er alleen eene taak van ver
draagzaam herderschap en menschen-
liefde te plegen had, wij zouden geen
enkel woord tegen die krijgsalmoezenier-
derij over hebben; doch eene lange on
dervinding heeft ons geleerd hoedaning
de geest en het doel der kerk is, eenmaal
hare priesters den huize binnensluipen.
"W ij weten te over dat de godsdienst hier
voor onze clerikale ministers wederom
een bedriegelijke dekmantel is waar
achter de politieke spionneeriug, be
dreiging en dwang zullen schuilen. Het
is geenszins de verzedelijking van het
leger welke men voor doel heeft, maar
wel de dweepzuchtige indringing, de
verpaapsching.
Van het leger, dat alleen nationaal,
TWEEDE DEEL.
I. Onder den grond.
Lionel Westford had besloten geen tijd te
verliezen in de uitvoering van het plan, dat
zijn bezoek bij de huishoudster hem had doen
opvatten.
Hij besloot de geheime gangen en kelders te
onderzoeken zoowel als de verlatene ledige
kamers van den noordelijken vleugel, terwijl
het geheele huisgezin op Willmingdon Hall in
slaap verzonken lag. Het was een stout besluit
want er behoort een moedig hart toe, om on
bekende en geheimzinnige gevaren te trotsee-
ren. Maar eenmaal overtuigd zijnde dat zijn
plicht hem gebood snel te handelen, was Lionel
W estford de laatste man om voor onbekend
gevaar, dat voor hem lag terug te deinzen. Hij
bezat veel van den geest zijn vaders, den geest
van een trouwhartigen zeeman, die de eerste is
om gevaar en dood onder de oogen te zien en
de laatste om onder tegenspoed of neerlaag te
bezwijken.
Lionel verliet ten acht ure de kamer van mrs.
Beckson, nadat hij de oude huishoudster door
zijne vriendelijke belangstelling in het verhaal,
dat zij gedaan had zeer voor zich ingenomen
had.
Acht ure en hij kende de gewoonte aan het
luis goed genoeg om te weten, dat ten elf ure
op zijn laatst, ieder lid van het gezin zich ter
rust zou hebben begeven.
Hij keerde naar zijne kamer terug. Een paar
nieuwe aangestoken waskeersen stonden op de
tafel te branden. Eene daarvan blies hij terstond
uit. Hij zou gedurende zijne ontdekkingsreis
in den noordelijken vleugel licht noodig hebben
en hij wist niet hoe langen tijd hij aan zijne
ouderzoekingeu zou hebben mogen besteden.
democratisch zoude moeten zijn, gaat
men thans trachten eene clerikale massa
te maken. Even als men enkel een cleri-
kaal kiezerskorps wil hebben, waaruit
alle liberale bestanddeelen op de onbe-
schaamste wijze gebannen zullen worden,
even wil men op den soldaat en op zijne
overheid drukken om er eene clerikale
strijdkracht uiteen stuk van te vormen,
die aan de bisschoppen gehoorzaamt, en
waarop de bisschoppen bij iedere gele
genheid zullen rekenen om de ultramon-
taansche gedachte, om de politiek welke
zij hoe langs hoe meer op den rug der
ministers zullen leggen, door te drijven.
Zoo, gevolgenlijk, zal het liberalis-
mus, zal de vrije gedachte niet alleen
tegenover een onafzienbaar clerikaal
kiezerskorps staanmaar indien de libe
ralen zich te veol roeren, zal men hen
weten te dwingen met de gewapende
macht, welke de veldpaters voor last
hebben te verkwezelen, te kneden en te
herbakken.
Of de clerikalen in dat waagstuk zul
len lukken, gelooven wij weinig.
Eerst zal men beginnen met de paters
in de krijgshospitalen toe te laten bij de
soldaten die gevaarlijk ziek zijn. Dan,
bij gelegenheid van het Paaschfeest ook
al eens inde spreekplaats,der kazerne
doch later zal de gekruinde kerel in de
soldatenkamers toegelaten, ofwel zullen
dn manschappen vergaderd worden in
of buiten de kazerne om het gezalfde
woord in stede van de theorie van
den priester te gaan aanhooren en hunne
daden er naar te schikken.
In plaats van den officier, zal de pi'ies-
ter de leidsman van het hart en den
geest van den soldaat worden, en wie
begrijpt het niet het is tegen ons op,
tegen het liberalismus, tegen den vrij
heidszin, tegen al wat democratisch en
onafhankelijk schijnt, dat men hen
leiden zal.
maar aan de priesters de zedelijke en de
verstandelijke disciplien.
De geest van onderwerping en zelfop
offering zal voor het Vaderland niet meer
wezen, maar voor God niet meer om
den bodem en onze inrichtingen te ver
dedigen maar om den hemel te verdie
nen niet meer om het vertrouwen der
oversten te winnen door eene stipte
gehoorzaamheid aan derzei ver bevelen,
maar om te gehoorzamen aan God niet
meer omdat het leven van den krijgsman
gelijk dat van eiken waren vaderlan
der toebehoort aan de natie uit plicht
en voor den roem en de vrijheid van
Belgie, maar omdat het leven van Gods
wil afhangt, waarvan de kerk en de
priesters de vertegenwoordigers op
aarde zijn. Deze zullen hun dus de ma-
noeuvers en den waren strijd aanleeren
waarmede de kerk en de God der heir-
scharen alle eeuwen door gezegepraald
heeft
De clerikalen weten dat over 't alge
meen de krijgsoverheid liberaal is alleen
omdat zij geleerdheid en verstand bezit.
Ofschoon over 't algemeen ook de over
heid mot den onderdaan zich weinig
met wijsgeerige of politieke quaestiën
inlaat, toch ondergaat de mindere den
verstandelijken invloed van den hoo-
gere, en dat willen de clerikalen belet
ten. Zij willen een leger hebben waarvan
de geest aan de eischen der priester
partij voldoe, waarvan de gedachte
naar het clerikale mysticisme gericht
blijve en dat den priester gehoorzame
wanneer hij bevolen heeft. Aan de offi
cieren, aan de generaals zal men de
werktuigelijke krijgstucht overlaten,
De clerikale bladen loopen hoog op
met deze nieuwe inrichting der veld
paters, en zouden nog meer willen dan
generaal Pontus hun toegestaan heeft
zij eischen niet alleen eenen almoezenier
voor ieder garnizoen, maar daarbij nog
eenen voor elk regiment, en balen des
wege het voorbeeld van Duitschland
aan, waar de almoezenierschap aldus en
rangopklimmender wijze ingericht is
onder het bestuur der aartsbisschoppen
die den graad van generaal hebben.
at de clerikale bladen er vergeten
bij te voegen, is dat de legerinrichting
der duitsche krijgsmacht gansch regi-
onnair is, t is te zeggen dat de korpsen
per provincie, de afdeelingen per arron
dissement, de regimenten per kantons
ingelijfd worden, zoodat eene brigade
nagenoeg bestaat uit al de weerbare
manschap van eene groep nevenseenlig-
gende steden en dorpen. Geen wonder
dus dat eenige der dorpspastoors aange»
wezen worden om hunne eigene parochia
nen te volgen wanneer het leger te velde
trekt.
Wat de clerikale bladen insgelijks
vergeten te zeggen, is dat Duitschland
een groot protestansch keizerrijk is, on
dat de protestantsche priester geenszins
een onverdraagzaam politiek man is
zooals onze belgische geestelijken, die
van den godsdienst eenen winkel maken
om overal den neus te willen steken in
zaken die met den eeredienst noch van
bij noch van verre iets gemeens hebben.
In Belgie, waar de geestelijkheid alle
aanmatigingen, alle eerzucht wil genie
ten, waar zij meester wil zijn, en waar
Hij zette zich bij do tafel neêr, trok eene nog
brandende keers naar zich toe, en nam een
boek op maar hij vond het volslagen onmoge
lijk om zijne aandacht op het boek dat voor
hem lag, te bepalen. Zijn geest was geheel en
al vervuld met de gedachte aan hetgeen hij ging
ondernemen.
Zijne taal was inderdaad vreeselijk. Alleen
in het holle van den nacht, moest hij eene
lange rei donkere kamers doorzoeken, met het
doel liet een of aider spoor van eene afschu
welijke en geheimzinnige misdaad te vinden,
die hij geloofde in den noordelijken vleugel van
Willmingdon Hall begaan te zijn.
Hoe langer hij nadacht over hetgeen hij
gehoord had, hoe zekerder het bewijs van de
schuld des bankiers hem voorkwam.
Een vreemdeling was op dien drukkenden
zomeravond op Willmingdon Hall aangekomen,
dat was meer dan een jaar geleden, en niemand
had dien vreemdeling het huis zien verlaten.
Tot zoover was alles duidelijk op te maken
uit het verhaal van de huishoudster. Het was
evenwel mogelijk, dat die vreemdeling onop
gemerkt het huis verlaten had, hoewel zoo iets
in zulk eene talrijke huishouding zeer onwaar
schijnlijk was.
Buitendien was er in het gedrag van den
boekhouder, Jacob Dauiëlson, iets zonderlings
geweest, dat buitengewoon geschikt was om
kwade vermoedens te doen opvatten.
Was hij getuige eener misdaad, of de mede
plichtige van eenen misdadige geweest Dat
mocht zijn zooals het wilde, zijn gedrag maakte
in allen gevalle een deel uit van het geheim,
waarop Caleb Wildred's onsamenhangend
gepraat zoo onbestemd doelde.
Lionel Westford, met het boek in zijne hand,
was in zulke gepeinzen verdiept gidurende de
vervelende uren, die nog verloopen moesten eer
het middernachtelijk uur aanbrak.
En altijd onveranderlijk, zoodra zijne over
denkingen het dnisterst waren, wanneer het
beeld van eenen moordenaar met dreigende
houding en opgeheven arm, gereed om te tref
fen, voor zijne verbeelding oprees, verscheen
ook een tweede beeld, dat van eene vrouw, als
om met de schrikbeelden zijner gedachtenden
spot te drijven.
Hij beminde, eerlijk en oprecht, Julia God-
win, en een gevoel van doffe wanhoop knaagde
aan zijn hart, als hij bedacht hoe hetgeen hij
thans ging ondernemen, ellende en schande over
haar hoofd kon brengen.
En toch verbood zijn eergevoel hem zijne
taak onuitgevoerd te laten. Er mocht gebeuren,
wat er wilde, hij moest tot het einde "toegaan,
al mocht ook het volbrengen van dien plicht
hem zijn leven lang ongelukkig maken.
Eindelijk sloeg do klok twaalf. Een voor
een weergalmden de slagen met plechtigen
klank door de stilte van den Zomernacht. Lio
nel Westford opende het venster en zag naar
buiten.
Geen spoor van licht was aan een der vensters
van het uitgestrekte gebouw te zien. Het
geheele huishouden had zich ongetwijfeld ter
rust begeven.
Ik zal nog een half uur waehten, eer ik
het waag deze kamer te verlaten, dacht hij.
Hij vreesde zelfs het geringste gevaar te loo
pen van in zijn voornemen gestoord te worden.
Zorgvuldig had hij zijn plan overlegd, en
zijne eenige vrees was, dat men bij toeval zijne
voetstappen zou hooren wanneer hij door het
onbewoonde gedeelte van het huis liep.
Eenmaal op de plaats z ilve zij ide, vreesde
hij voor niets meer. Al de vertellingen van spo
ken en andere verschrikkingen,die omtrent den
den noordelijken vleugel in omloop waren, te
amen genomen waren niet in staat zijn hart
T T-
