HET GEHEIM
9999?
5de Jaar.
Nummer 16 (228)
Zondag 20 April 1890.
VAN DEN BANKIER.
Mon Lion.
Abonnementsprijs
LIBERAAL WEEKBLAD VOOR
6 fr. voor de stad.
5 fr 50 voor den buiten,
PRIJS PER NUMMER 10 C EN TIMEN.
voorop betaalbaar.
Men abonneert zich op alle postkantoren voor den buiten voor de stad, ten kantore van het blad,
10, Vooruitgangstraat 10, Aalst.
HET ARRONDISSEMENT AALST.
D„::- j». Gewone, 15 centimen
Prijs der minoncenper drukregel.
Reklamen, 75 centimen K uiimicyoi.
Vonnissen op de derde bladzijde, frank.
Men maakt melding van elk werk waarvan een exemplaar aan het bad gezonden wordt.
Handschriften worden niet terug gezonden.
Nee spe nee metu.
AALST, 19 APRIL.
Heeft M' Gheeraerdts ja of neen in zijn
verslag gezegd Zonder het hulpfonds
van 23000 franken moesten wij nieuwe
belastingen leggen
Beteekent zulks niet dat onze stadskas
leeg is
Denderbode wij vragen antwoord.
De leden der Liberale Associatie van
het kanton Aalst, worden vriendelijk
verzocht de belangrijke algemeene ver
gadering bij te wonen, welke plaats
hebben op Zondag 20 April 1890, om
3 ure des namiddags, in haar lokaal
De Graaf van Egmont.
Buitenlandscli politiel*
ovei'ziclit.
Duitschland. De gevolgen der ver
wijdering van M. von Bismarck, ten
opzichte van het inwendig politiek, be
ginnen zich reeds in Duitschland te doen
gevoelen. Het duitsch Staatsblad heeft
eenen zeer zeldzamen omzendbrief me
degedeeld, door, den nieuwen kanselier
aan zijne ondergeschikten gericht, in
denwelken hij aan het Duitsch volk laat
kennen dat er voortaan geene officiëele
dagbladen meer zullen zijn en dat de
Reichsanzeiger alleen in 't toekomende
als de tolk van de gedachten des be-
stuurs zal moeten aanzien worden. Die
maatregel werd door heel Duitschland
met vreugde vernomen.
Engeland. De liberale partij komt
eenen nieuwen zegepraal in de kiezing
van Carnavan te behalen. Een liberale
kandidaat heelt er eenen behoudsgezin-
den vervangen.
In de politieke en nijverheidswereld
is men zeer bekommerd over de mani
festatie welke door de werklieden van
gansch de wereld tegen den 1 Mei bereid
wordt. In Frankrijk, Duitschland, En
geland overal wordt de achturen-werk
dag door de werklieden geëischt. Men
vreest onlusten langs verscheidene kan
ten.
Italië. M. Crispi heeft de briefwis
selaars van de Agence Havas van het
dagblad van Frankfort, en van de Figa
ro uit Italië gebannen. De volstrekte
wettigheid van die uitdrijvingen kan
niet betwist worden. Italië blijft in zijn
recht als het zijn grondgebied ontzegt
aan afkondigingen, welke het aanziet
met recht of onrecht als kwaadwillige
76.
Het antwoord op dien brief was gekomen in
den persoon zijner zuster zelve. Zij verhaalde
haren broeder, dat zij het ouderlijk huis verla
ten had, omdat het haar daarin ondragelijk
geworden was, maar' de oorzaak waarom, kon
hij niet uit haar krijgen. Zij was trouw aan den
vader, dien zij nog steeds op hartstochtelijke
wijze betreurde.
Hier, in deze veile haven, bereikte haar de
tijding van den dood haars vaders. Die gebeur
tenis, welke haar eenmaal zulk een bitter ver
driet gedaan zou hebben, kwam haar nu voor
als eene zekere verlichting. Hij kon nu voor
geen aardsch gerechtshof meer geroepen wor
den om rekenschap af te leggen voor zijne
misdaden. Hij was heengegaan om geoordeeld
te worden door eenen rechter, in wien alle
rechtveerdigheid en lankmoedigheid zich ver
een igd en.
Als hij slechts berouw gevoeld had...
Dat was eene vraag, die geene menschelijke
lippen in staat waren te beantwoorden. Julia
hoopte vurig dat het berouw in het hart van
den zondaar mocht nedergedaald zijn, voor de
gordijn over het laatste tooneel van zijn leven
gevallen was, waaraan zij metonbeschrijfelijken
afschuw dacht.
aanvallen tegen zijn finantieel krediet
gericht. Evenwel schijnen de gepaste
politieke gelegenheid of het praktisch
nut van zulke strenge maatregelen in
't geheel niet klaar. Het is de eerste
maal dat vreemde dagbladschrijvers in
Italië van zulke handelwijze het slacht
offer zijn.
Spanje. Het kabinet Sagasta heeft
eenen grooten bijval behaald De be
sprekingen over de onbezonnen streek
van generaal Daban zijn in het spaansch
Senaat algeloopen met de volstrekte
veroordeeling van de militaire partij.
Door 108 stemmen tegen 65 heeft de
hooge vergadering het voorstel van ge
neraal Martinez Campos verworpen,
volgens hetwelk het kabinet zou afge
keurd worden, omdatj het generaal
Daban in arrest gezet had.
Een brokje geschiedenis.
't Is niet slecht van tijd tot tijd eens
te herinneren aan de inquisitieaan de
gruwelen die in naam der katholieke
en Roomsche Kerk werden uitgevoerd
in naam dier Kerk die ten huidigen dage
over eenieder nog wil den baas spelen
en die staande roudt altijd dezelfde te
zijn geweest, onfeilbaar tot heden toe.
De inquisitie deed er bij duizenden
omkomen doch zij doodde langzaam,
met eene wreedheid van wilden en rood
huiden. Zien wij hoe zij te werk ging
en geven wij vooreerst slechts drie folte
ringen op, waartoe zij haren toevlucht
nam en die, men moet het bekennen,
de uiterste grens van onmenschelijkheid
bereikten.
De eerste was de ijzeren helmOp eene
steenen tafel, vastgemetseld in den
muur, klonk men den lijder vast, met
ijzeren ringen die zijne handen en voe
ten omknelden en hens aldus onbeweeg
lijk maakten. Men stak zijn hoofd in
den ijzeren helm, die tot aan de schou
ders kwam en van ter zijde sloot. Twee
holten waren voor de oogen en een an
der wat grooter voor den mond, langs
hetwelke de cipier, den ongelukkige
eten en drinken gaf.
De tweede foltering, de waterdruppel
werd dikwijls gebruikt. Het slachtoffer
Was vastgemaakt op eenen stoel, gelij
kende aan dien van den veroordeelde
tot den ijzeren helm. Onder het gewelf
van het gevangenhok bevond zich een
waterbak in den vorm eens trechters
welke drup voor drup kokend water
liet uitkomen op het hoofd van den
lijder. De martelaar bleef daar aan zij
nen stoel gekluisterd tot dat de be
stendig vallend gloeiend heete drup
pels zijnen hoofdschedel doorvreten en
het leven hadden doen ophouden.
De derde marteling is bekend onder
den naam van inmetseling. De veroor-
Zonderlinge verklaringen volgden op de
eerste verrassing van deze ontmoeting. De
tegenwoordigheid van Julia Godwin^gaf nood
wendig aanleiding tot de ontdekking van een
geheim, dat de schilder tot hiertoe zorgvuldig
voor de vrouw, die hij beminde, verborgen ge
houden had. Hij was nu genoodzaakt Violette
te verhalen, dat zijn naam niet George Stan-
more, maar Edward Godwin was, en dat hij de
zoon was van den ongelukkigen man, wiens
bankroet en dood onlangs in de nieuwspapieren
vermeld geworden waren.
Violette zegde hem niet, dat zijn vader de
bittere vijand harer familie geweest was, de
eenige oorzaak van het droevige tijdperk van
armoede en lijden gedurende zijne afwezig
heid.
Het verwondert mijdat gij u thans
mijner herinnert, Mijnheer Godwin, sprak zij
op trotschen toon; want toen gij mij voor de
laatste maal zaagt op het tooneel van het
Circense Theatre, deedt gij geene de minste
moeite om de kennis, met mij te vernieuwen.
In weinige oogenblikken slaagde Edward
Godwin er in, haar te overtuigen dat hij haar
niet herkend had, 'en dat hij alleen getroffen
geworden was door wat hij eene toevallige en
zeer treffende gelijkenis gemeend had te zijn.
Dit punt eenmaal afgehandeld zijnde, was alles
tusschen de beide gelie\en weer in orde en zij
begonnen met elkander te beraadslagen om
trent de beste wijze, om het geheim hunner
liefde aan den kapitein en zijne vrouw te ont
dekken.
Zij waren beiden alleen onder het gróene
gewelf der boomen, want bij de eerste de beste
goede gelegenheid waren Julia en Lionel na-
doelde, na de laatste heilige sacramen
ten ontvangen te hebben, werd door
twee monikken en vertrouwelingen van
het geestelijk gerechtshof naar eene on-
deraardsche gaanderij geleid in den
dikken muur maakte men een gat, dat
een rechtstaande persoon kon bevatten
men stopte den veroordeelde erin en
metselde het hol tot op de hoogte van
den hals des ongelukkigen dicht, zoodat
hij alzoo levend begraven werd aan
zijn hoofd bleef eene opening, als de
opening eener kleine brievenbus. Die
opening werd gesloten met een dik
plankje, met ijzer bekleed om het ge
kerm van bet slachtoffer der zwartrok
ken niet te laten hooren. Een maal
daags gaf de cipier hem wat voedsel
langs die opening. De doodstrijd der in-
gemuurden was afgrijsselijk en om
hun lijden zoo kort mogelijk te maken
lieten ze zich gemeenlijk verhongeren.
Pius V,de ellendeling dienmennog wel
heeft durven heilig verklaren schroom
de niet uitteroepen a Foltert zonder
eenig medelijden, nijpt met gloeiende
tangen, verscheurt, verbrandt onver-
zoenlijk uwe moeder, uwen vader,
uwe broeders en zusters indien zij niet
blindelings willen gehoorzamen.»
Hij voegde er nog bij In Christus
naam gebieden wij U al de schelmen
van ketters tot den laatsten toe uit
te roeien, zonder acht te slaan op
geleerdheid, rang, geslacht of ouder-
dom. Het aangenaamste offer aan God
n is het bloed der vijanden vrn den ka-
tholieken godsdienst. Doe het maar
stroomen op uwe autaren.
En wanneer men vroeg tijdens den
kruistocht tegen de Albigenzenaan
den abt van Citeaux welk gedrag men
moest aannemen tegenover de inwoners
der stad Albi omdat er ketters en
katholieken onder waren, antwoordde
hij Slaat ze maar allen dood, God zal
n de zijnen wel onderscheiden
De Berlijnsehe conferencie.
In ons vorig artikel drukten wij de vrees uit
dat de conferencie van het werk, door het uit
drukken eeniger wenschen niet tot eenen erns-
tigen uitslag zou komen. Inderdaad, een punt
waarop de arbeiders bovenal aandringen is de
vermiudering van werkuren en daarover is
niets beslist. Nochtans bereiden de werkers
van alle landen zich om den 1 Mei, door mee
tingen, betoogingen, enz., hunne eischen luide
te verklaren.
Veel gerucht voor wat de Zondagrust betreft;
maar de groote zaak bestaat eigenlijk hierin,
dat de arbeider eenen geregelden rustdag
hebbe, het weze den Zondag of Maandag.
In alle landen als België, waar de Zondag-
rust over 't algemeen aangenomen is, zal het
dus niets bijzonders in zich hebben.
In andere landen zal de rustdag verschillen
tuurlijk weggeslopen en hadden een ander pad
ingeslagen.
Ik durf u open en vrijmoedig om uwe hand
vragen, Violette, sprak Edward Godwin. De
fortuin is mij gunstig geweest, sedert wij elkan
der voor de laatste maal ontmoetten. Mijne
schilderijen hebben bijval gehad, zoowel op de
tentoonstellingen in Engeland als op het vaste
land, en ik hebSzeer ruime belooningen voor
mijn werk genoten. Ik begin rijk te worden,
lieve, en ik heb eerlijke vooruitzichten voor de
toekomst. Mij ontbreekt nu niets meer dan een
lief klein wijljeom naast mijn schildersezel te
zitten, eene bekoorlijke huisgodin, wier schoon
en jeugdig gelaat mij allerlei dichterlijke denk
beelden kan inblazen.
Mijn leven is vol moeite geweest, Violette,
en toen ik zoo terughoudend was omtrent mijne
omstandigheden en mijne geschiedenis, ge
schiedde het omdat dit onderwerp voor mij
zeer pijnlijk was. Er was bloed tusschen mij en
mijnen vader. Ik kan geen kwaad spreken van
den doode, en daarom zal ik liever zwijgen
over de oorzaak van onzen twist. Maar twisten
deden wij en wij scheidden daarna, en terstond,
voor altijd. Zonder geld trad ik de wijde wereld
in, en heb sedert dat oogenblik altijd van mijn
penseel geleefdwant ik had gezworen liever
van honger te sterven, dan 't geringste van
mijnen vader aan te nemen. Geen spoorslag is
zoo scherp als honger ik heb hard gewerkt,
maar hen dan ook ruim beloond voor mijne
moeite.
Het is noodeloos langer bij de beide gelie
ven te vertrouwen. Langen tijd wandelden zij
onder de schaduw der statige boomen, en zij
zouden nog uren laDg aan het wandelen geble-
volgens den dag waarop de godsdienstplechtig
heden gewoonlijk gevierd worden.
De onfaalbare paus en na hem alle pastoors
bladen bevelen insgelijks een godsdienstig on
derwijs aan. Iedereen begrijpt wat men daar
door verstaan moet en indien er een land is,
dat er reeds de kostelijke vruchten van geplukt
heeft is het wel België. De leden der conferencie
hadden op onzen bodem die vruchten moeten
komen beoordeelen.
In stede van eene veelzijdige ontwikkeling
van verstand en hart leert dat godsdienstig
onderwijs niets dan eene volle onderwerping
aan den herder, het babbelen van gebedekens
en geschiedenissen van heiligen. Daarbij zal er
de afgedankte minister Jacobs, welke onze
regeering op de conferencie vertegenwoordig
de, de statistiek der voor hun proper, gods
dienstig onderwijs veroordeelde broerkens kun
nen voegen. Misschien is die statistiek ook wel
de oorzaak, dat het godsdienstig onderwijs
niet als radikaalgeneesmiddel voor de oplossing
der sociale kwestie door de conferencie is aan
genomen.
Onze regeering, heeft sedert haar bestuur
hare liefde tot de werklieden door eenige wet
ten willen bekrachtigen.
Zij heeft het werk van vrouwen en kinderen
geregeld, bijna in den zin van de werkconfe-
rencie. Maar waarom dan ook het werk van
den volwassen maa niet bepaald waarom den
leerplicht niet voorgescheven. Dan zou het
kind op straat niet alle ondeugden leeren of
soms door zijne ouders niet tot den stiel van
bedelaar opgeleid worden.
Ze heeft ook de betaling van het loon der
werklieden geregeld,eene wet, die ze opschorst
wanneer hare kiesbelangen het vergenze heeft
raden van werk-en nijverheid ingesteld,van wier
werkingen men nog niets heeft vernomen. Heeft
ze geene komiteiten ingericht die werkmans
woningen doen bouwen Heeft ze de dronken
schap niet beteugeld? enz., enz. Ja, ze heeft
den schijn willen aannemen iets te doen voor
de werklieden, maar in werkelijkheid hebben
hare wetten niet de minste kracht En zooals
het met de Belgische wetten gaat, zal 't gebeu
ren met de wenken der conferencie van 't werk.
Vermits onze meesters reeds in schijn alle
maatregelen tot verbetering van 's werkers lot
in de wetgeving gebracht hebben, most men
van hunnent wege niets meer verwachten, en
wanneer de afgestelde minister Jacobs naar de
conferencie terug keeren zal om den uitslag
der genomen maatregelen er te gaan uiteen
zetten, zal hij den toestand onzer werkersklas
als benijdenswaardig afschilderen, terwijl zij'
luide en onophoudelijk politieke rechten en
meerder loon zullen vragen.
Doch werklieden, wees verduldig! Lee3 geene
slechte boeken of gazetten, want ze zouden
eenen verderfelijken invloed op u kunnen heb
ben. Gaat naar sermoen en lof en hier namaals
zult gij driedubbel beloond worden.
En terwijl pastoors en paters en al de^ kle-
rikalen aanhang de billijkste eischen der wer
kers als opstand doen doorgaan mesten zij zich
vet met het zweet van onze kloeke en moedige
arbeidersbevolking.
Mr Pauwel» en Denderbode.
Wij raden alle liberalen aan in Den
derbode van 13 11. den briefte lezen van
Mr Pauwels, advokaat te Antwerpen,
en welke Slimmeken tegen zijne aller-
grrrootste grrrootste goesting aan zijne
lezers heeft moeten opdienen.
ven zijn, zonder vermoeienis te gevoelen, zon
der te bemerken dat hun gesprek eentonig
werd en altijd over hetzelve onderwerp liep.
Terwijl zij aldus in het licht der onder
gaande zon voortwandelden, deed een ander
paar hetzelfde in hunne nabijheid. Lionel had
Julia zijne liefde verklaard en aan haar de
bekentenis ontlokt dat zij hem evenzeer van het
eerste oogenblik af aan bemind had maar dat
zij zijn leven gered had, toen hij zich geheel
in de macht van den moordenaar bevond, en
bijna diens slachtoffer geworden was, dat zegde
zij hem niet.
Dien eigen avond bekenden Lionel en Violette
alles aan hunne ouders.
Die mededeeling was voor Harley Westford
en zijne vrouw in geenendeel aangenaam. Het
viel Clara Westford moeilijk te gelooven, dat
de zoon van Rupert Godwin de liefde van eene
vrouw waardig kon zijn, en nog veel minder
de liefde van hare afgodisch beminde dochter.
Maar afgodisch beminde kinderen krijgen
gewoonlijk hun zin, hoe dwaas en onredelijk
hunne luimen ook mogen schijnen, en na lang
aanhouden wonnen Violette en Lionel hun
vader en moeder voor hunne plannen, en ver
kregen de toestemming om de kinderen van
Rupert Godwin in hunne woning te ontvan
gen.
Eenmaal zoover gekomen zijnde, ging het
overige gemakkelijk genoeg. Edward Godwin
was geen man om door een ander man verkeerd
beoordeeld te worden, en de kennismaking
die Harley Westford eerst met tegenzin ge
maakt had, beloofde nu weldra tot vriendschap
te rijpen.
Nog nooit 'is een klerikale dagblad
schrijver onbarmhartiger uitgekleed ge
worden]: men heeft hem niets, volstrekt
niets gelaten, geen sluiertje, geen vijge
blad zelf, om zijn schaamteblos zoo
hij er nog heeft *e stoppen.
Door vel en vleesch is men hem tot in
t merg der beenderen komen roeren en
t is schoon om zien hoe Slimmeken zich
kromt en wringt, kleiner en kleiner
ineen krimpt en als Duimken in eene
mollepijp, zoo hij kon, zich zou willen
wegfoffelen.
En dan wat platbroekerij in al zijne
verontschuldigingen en woordverklarin
gen, wat dubbelzinnigheid in al zijnen
uitleg
Dendergalm zal zich geenszinstusschen
den twist van M. Pauwels met Denderbo
de bemoeien, daar we genoeg voorzien
hoe dit gaat uitdraaien -wij willen
alleen de belachelijke en kleinhartige
rol doen uitschijnen welke Slimmeken in
de kwestie speelt.
Wanneer M. Pauwels Denderbode ver
biedt van op hem de hatelijke verden
king te werpen dat hij een werktuig zou
zijn van Dendergalm of van het Aal-
stersch Willemsfonds, dan stottert Plat-
broek gansch bedeesd
W ij hebben niet stellig beweerd
n dat de Antwerpsche flaminganten
b openlijk met de Aalstersche liberalen
aanspannen.
üpenü k neen. Plakbroek, maar wan
neer schrijft gij wel openlijk Op 3
april las men in Denderbode
Naar alle waarschijnlijkheid heeft
ons liberaal Willemsfonds of De Den-
dergalm, orgaan der liberale associatie
n de oorlogsverklaring tegen Woeste
aan M. Pauwels laten weten.
Eu zelf in zijn nummer-antwoord zegt
hij t Is toch aardig dat er tusschen
het schrijven van Dendergalm, en de
artikels van RechtNijptangenz.
weinig of geen verschil bestaat.
Dat is niet openlijkziet ge wel, dat is
bedektelijk beschuldigd. alt het goed
uit, is 't wel niet goed, ook nog wel.
Als Denderbode iets schrijft beteekent
dat altijd dubbel de eene beteekenis
dient voor t publiek, de andere is voor
hem, en zoo redt hij des noods zijne
schaapkens. Een laatste proces heeft
het nog bewezen dat de artikelen van
Denderbode dubbelzinnig zijn dat ligt in
den aard van den persoon.
Plakbroek gaat verder Nooit heb-
ben wij de Antwerpenaars verdacht
van bewuste werktuigen te zijn in
b handen der liberalen.
En in zijn nummer van 9 April klonk
het eventwel Liet het Recht zich door
eenen liberalen tegenstrever beet
nemen
Zou die jongeling moeten lijden omdat
zijn vader een schurk was? vroeg de zeeman
zickzelven af. De Goddelijke Meester, die
weigerde een steen te werpen op de schuldige
vrouw, zou wel de laatste geweest zijn om hare
onschuldige kinderen te straffen. Laat ik den
jongen Godwin slecht naar zijne eigene ver
diensten beoordeelen, en zoo hij blijkt een
braaf man te zijn, mag hij mijne dochter
trouwen, niettegenstaande het lidteeken onder
mijn linker schouder, dat tegen zijnen vader
getuigd.
Mrs. Westford was nog minder dan haar
echtgenoot geneigd geweest om met welwil
lendheid neder te zien op de kinderen van
haren onbarmharligen vijand; maar ook zij
was niet onverbiddelijk. Julia's bevallig en
innemend karakter, om nog niet eens te spre
ken van hare blijkbare gehechtheid aan Lionel,
waren geheel en al onwederstaanbaar en het
duurde niet lang, of de bewoners van het huisje
inhetbosch werden even vriendelijk in hare
woning ontvangen, als eene andere gast, dia
ooit den drempel van dat gastvrije huis over
schreden had.
Het was in het begin van de maand Juni
van 'tvolgendejaar.op een helderen zomerdag,
toen de klokken van het dorpkerkje voor een
dubbel huwelijk luidden.
Twee schooner bruiden hadden wellicht nooit
vor het altaar gestaan, twee edeler bruide
go ms hadden wellicht nog nooit de plechtige
be of ,e afgelegd, die voor het gebeele leven
bin dend is.
Kapitein Westford en zijne vrouw zagen op
Stri
DE DENDEFGALM
Albi, stad in Frankrijk, departement der Tarn.
