MARINO FAL1ER0.
5de Jaar.
Nummer 49 (261)
Zondag 7 December 1890.
laaawüffla&s
Abonnementsprijs
LIBERAAL WEEKBLAD VOOR
5 fr. voor de stad.
6 fr 50 voor den buiten,
voorop betaalbaar.
PRIJS FEB NUMMER: 10 CENTIEMEN.
Men abonneert zich op alle postkantoren voor den buiten voor de stad, ten kantor» van het blad,
10, Vooruitgangstraat 10, Aalst.
HET ARRONDISSEMENT AALST.
n Gewone, 15 centiemen j
Prijs der Annoncenj Eeklamen> 76 centiemell j per drukregel.
Vonnissen op de dei de bladzijde, frank.
Wee spe nee metu.
Men »aakt melding van elk werk waarvan een exemplaar aan het blad gezonden wordt.
Handschriften worden niet terug gezonden.
AALST, 6 DECEMBER.
De personen die een abon
nement nemen aan DE
DENDERGALM voor het jaar 1891,
zullen de nog voor Nieuwjaar verschijnen
de nummers gratis ontvangen.
Oproep aan de liberale jongelingen.
Wij brengen ter kennis dat de lessen
tot bereiding van 't kiesexaam alle Zon
dagen om 9 ure 's morgens, in het lo
kaal Concordia zullen gegeven wor
den.
Wil hopen dat talrijke liberale jonge
lingen het zich als eenen plicht zullen
aanrekenen, die lessen te volgen om in
't bezit van een diploma te geraken,
dat hun toelaat hunne politieke raohteu
uit te oefenen.
Büitenlandsch politiek
overziclit.
Nederland. Op verscheidene plaat
sen werden er republiekeinsche plak
brieven door de politie aangeslagen.
Alle dragen Leve de republiek Wee
het land dat door een kind bestuurd
wordt.
Donderdag hebben in den Haag de
lijkplechtigheden van Willem III plaats
gegrepen. Uit aide streken van Neder
land waren er met duizenden® toege
stroomd om een laatste hulde aan hunnen
geliefden Vorst te bewijzen. Men kau
zich geen gedacht vormen van de me
nigte welke zich overal op den doortocht
verdrong. Het lijk is in den grafkelder
van Delft bijgezet geworden.
Frankrijk. Volgens men beweert
heeft de Paus hier eeue nieuwe Bank
gesticht, met een kapitaal van 100 mil-
lioen, waarvan de helft door de Jesuieten
werd geleverd. Het schijnt ook dat
Leo XIII orde aan kardinaal Freppel
heeft gegeven om zijne aanvallen tegen
de republiek wat te matigen.
Engeland. Parnell blijft hardnek
kig weigeren zich als politieke leider
terug te trekken. De Iersche bisschop
pen hebben een manifest uitgegeven,
waarin zij verklaren dat Parnell onmo
gelijk aan het hoofd der Home rule
kan blijven. Dillon, O'Brien, en andere
afgevaardigden van Ierland, welke thans
in Amerika verblijven, gaan een derge
lijk manifest opstellen.
Een voorstel om later over de zaak
uitspraak te doen werd door de Iersche
afgevaardigden met groote meerderheid
verworpen.
3.
(1355.)
Isrel Bertuccio was een lang mager man van
ruim veertig jaren en, zoo als wij zegden, de
opperste van bet arsenaal. Hij behoorde tot de
volksklas en droeg den edelen eenen vurigen,
doch niet ongegronden haat toe. Verscheidene
malen reeds had hij dezen of genen edelman
tot dom werktuig gediend, verscheidene malen
reeds was hij door hen beleedigd in het dier
baarste wat een man des volks bezit in dat
waaraan hij het meest prijs hechte. Wanneer
hij het vertrek des vorstes binnengetreden was,
bleef hij eerbiedig en stilzwijgend wachten tot
het hem vergund werd te spreken.
Wat geleidt u hier? vroeg de Doge op
strengen toon.
Daar het voor de eerste maal was dat Isrel
zich alleen voor een opperheer van Venetië be
vond, doist bij niet aanstonds deszelfs vraag
beantwoorden. Gewoon, als ieder Venetiaan,
van met voorzichtigheid te werk te gaan, en te
onderzoeken, of er wel mogelijkheid was van te
slagen in zijn voornemen vooraleer zich te
wagen, wierp hij eerst op Marino eenen blik,
waardoor hij des grijsaards hart poogde te
doordringen.
Genadige vorst, sprak hij daarna, ik kom
recht van u afsmceken en hoop op uwe goed
heid.
San Marco is rechtvaardig en schept be
hagen in het geluk zijner onderdanen. Wat
verlangt gij hernam Marino zuchtend en
nieuwsgierig om de oorzaak van Isrel's komst
te vernomen.
Oostenrijk. Gemachtigden voor
Oostenrijk en Duitschland zijn te Weenen
vereenigd om een nieuw handeletraktaat
tusschen beide landen te maken.
Door het nieuwe tolverbond zullen
beide landen n .uwer vereenigd zijn dan
vroeger en beter in overeenstemming
met de belangen der beide partijen.
Deze onderhandelingen zijn van het
grootste belang, vooral met het oog op
de vernieuwing der handelstraktaten
welke Frankrijk met de overige Staten
van Europa in 't kort moet doen.
Amerika. Alhoewel de demokraten
of vrij handelaars in de laatste kiezingen
de zegepraal behaald hebben blijven de
republiekeinen of beschermers nog aan
't bestuur tot in Meert 1891. De Voor
zitter Harrison en zijne meerderheid
willen van de laatste uitspraak van het
kiezerskorps geene rekening houden, en
blijven zich hardnekkig aan den bill
Mac. Kinley vastklampen, welke onge
lukkiglijk nog eenige maanden zal toe
gepast worden, tot groot nadeel van den
Europeeschon handel.
Da herziening der Grondwet.
Sedert eenige jaren wordt on« kies
stelsel hevig besproken en duchtig aan
gevallen. En niet zonder reden. Elk
onpartijdig man, al wie niet verblind is
door domheid of dweepiucht is het een*
om te zeggen,dat ons huiig kiessijsteem
het ongerijmdste is van heel Europa,
dat het op den draad versleten en ver.
oordeeld ia om in 't kort te verdwijnen,
Welhoel Pachter Jan betaalt 42.32 fr
belastingen hij kent geene letter zoo
groot als eene kerk en is te dom om te
helpen donderen en toch is hij alge-s
meene kiezer hij duidt de wetgevers
aaD, hij noemt de mannen die eens de
gewichtigste Staatszaken zullen afhan
delen.
Zijn buurman Pieter integendeel be
taalt slechts 42.31 fr, dat is één centiem
minder, welnu hij mag niet kiezen. De
ontvanger der belastingen, de onderwij
zer en de politiekommissaris die dezelfde
straat bewonen, betalen bijna niets en
daarom zijn zij niet bekwaam, zijn zij
niet waardig voor de Kamers te stem
men. De notaris, zijn klerk, de vrede
rechter, zijn griffier, de advokaat, de
postmeester, de sekretaris, de ingenieur,
de gepensionneerde officier, de doktor,
de apotheker, de veearts, de onderne
mer, de statieoverste, enz., zijn allen in
't zelfde geval, en nochtans allen hebben
meer verstand in hunnen kleinen vinger
dan Pachter Jan in heel zijnen kop.Doch
niemand van hen betaalt 42.32 fr. en
daarom zijn zij geen kiezer. Zonder geld
Rechtvaardig, zegt gij, edele Doge... zoo
er bestaat te Venetië eene schaal van recht
vaardigheid! welnu, ik durf zeggen dat dit eene
logen is maar gij meent dit niet, edele
signor neen, gij ook weet immers genoeg dat
slechts een schijn van recht bestaat en het doet
u eer dat gij over Venetië zucht!...
Bertucco riep de over die vrije woorden
verwonderde Doge gij beschuldigt de repu
bliek weet gij wel dat die vermetele taal u
duur kan staan
Ik vrees niet. Men kan mij in de boeien
klinken... mij op de pijnbank martelen maar
niemand is bekwaam om de ziel eens vrijen
Venetiaan te kluisteren Ja, edele signor, ik
durf hier, in het paleis van San Marco zelve, en
vooru, de republietc van onrechtvaardigheid
beschuldigen sinds vijf maanden vraag ik
recht... en men wil aan mijne klachten geen
geenjigehoor geven
En waarover klaagt gij
Sinds vijf maanden, edele Doge, hen ik
doodelijk gehoond en beleedigd door een Vene-
tiaansch edelman. Deze heeft mijn eer ge
krenkt iu degene mijner dochter te ontrooven.
Ik kan zelve haar niet wreken, zonder mij de
gramschap van San Mare op den hals te halen,
zonder den ondergang van misschien gansch
mijn huisgezin te bewerken daarom heb ik
mij tot tot San Marco gewend om wraak over
den op mijne dochter gedanen aanslag te erlan
gen, daarom vraag ik sinds vijf lange' maanden
dat men mij recht late wedervaren mijne
beschuldigingen vallen dagelijks in den muil
der leeuwen doch alles is vruchteloos San
Marco blijft doof
Maar wie zegt u, dat u reeds geen recht
gedaan ia
Mijne oogen, edele signor; want dage
lijks zie ik mijnen vijand eii ben veroordeeld
om met geduld den spotachtigen blik te verdra
gen, dieg hjjin hqt voorbij gajut, mij tqq^'^rpt.
wurJifc men niet geteld
Er is meer. Om te kunnen senator
gekozen worden moet men in de fortuin
zwemmen, want men hoeft jaarlijks
fr. 2116,40 rechtstreeksche belastingen
aan de Belgische schatkist te betalen.
Iiï vraag het. Kan zulk verouderd
stelsel nog langer blijven bestaan Vol
strekt niet Weg moet het en weg zal
hetAl de liberalen en de kiezing ran
verleden maandag over te Brussel heeft
het nog eens zonneklaar bewezen en
gansch de werkliedenpartij zijn het eens
om de afschaffing te eischen van dat
schandelijk voorrecht Wij mogen on
bewimpeld zeggen De cijns is uitge
leefd
Doch, geachte lezers, er is een maar
bij, een groote maar, dien ik n wil doen
kennen.
De voorwaarden van kiesbevoegdheid
staan in onze Grondwet en deze kan
niet zoo gemakkelijk gewijzigd worden
als de eerste de beste. Onze Constitutie
die den 7 Februari 1831 aangenomen
werd en de basis, het fondament uit
maakt van heel onze staatkundige in
richting, bevat 139 artikels waarvan het
131e aldus luidt
u -^BT- 131. De wetgevende macht
Volksvertegenwoordigers Senators
en Koning) heeft het recht te verklaren
dat er reden bestaat tot herziening
van zulke grondwettelijke schikking
n die zij aanwijst. Na deze verklaring
zijn de Kamers van rechtswege ont-
bonden en moeten er 2 nieuwe bijeen-
geroepen worden overeenkomstig art.
71. De kiezingen hebben plaats binnen
ij de 40 dagen en de nieuw gekozenen
5, vergaderen binnen do 2 maanden.
55 Deze Kamers beslissen te zamen met
den Koning over de punten aan her-
5, ziening ouderworpen. In dit geval
mogen de Kamers niet beraadslagen
55 indien de twee derden der leden, die
5i elke Kamer uitmaken, niet aanwezig
5i zijn en geene wijziging zal aangeno-
55 men worden indien zij niet ten mins-
n ten de twee derden der stemmen ver-
eenigt. 55
Dat schijnt zeker moeielijk, maar als
een volk wil worden alle moeilijkheden
overwonnen.
In 1889 hebben de Hollanders hunne
Grondwet herzien en het stemrecht meer
uitgebreid.
De punten waarvan alle vrijzinnige
Belgen de herziening vragen zijn vervat
in de artikels 47, 53 en 56, en deze
luiden aldus
En wie is die beleediger
Een der hoofden der Veertig.
De Doge verschrikt bij deze verklaringdoch
zich zoo kalm mogelijk houdende, vroeg hij
weder
En zijn'naam
Michel Steno
Die naam deed den Doge ijzen. Men kon
zichtbaar op zijn aangezicht lezen wat pijnlij
ken indruk dezelve op zijne ziel had gemaakt
en hoe zijn hart er door ontsteld was.
Welnu, edele Doge, hernam Isrel, mag
ik op uwe tusschenkomst, op uwe voorspraak
rekenen
Marino kon niet antwoorden het medelij
den straalde uit zijne blikken.
Gij zwijgt, beraam Bertuccio, boe Gij,
die het hoofd zijt der republiek, gij ook ontzegt
mij allen bijstand Zijt gij ook onmeedoogend
genoeg om mijne bede te verwerpen of bekent
gij dat gij onmachtig zijt, dat het u, Doge,
zelfs niet gegeven is recht te doen
Eilaas ja, zuchtte Faliero, wijl hij zich in
zij ren armstoel liet nederzakken, ik ben onver
mogend... Gij zult geen recht bekomen I
God riep Bertuccio uit, het is dan waar,
eilaas d;it niernaml mij wil wreken 0 zeg I
Doge, is dit dan de rechtvaardigheid waarop
San Marco roem draagt?... Er zou niet een
haar meer van het hoofd des armen moeten
vallen dan van dit der rijken, der edellieden,
en nochtans de rechten van den armen Vene
tiaan worden met de voeten getrapt, terwijl die
der edelen in alle hunne kracht behouden wor
den Het is dan niet genoeg dat de nederige
burger lijdt en aan ontbeering blootgesteld is,
men moet hem nog ongestraft kunnen hooneu
en hem ontrooven al wat hem duurbaar is hij
moet den nek gedwee buigen onder het looden
juk dat zijn rijke medemensch op zijne zwakke
Oh 1 1| dftg win
Art. 47. De Kamer van Volksver
tegenwoordigers is samengesteld uit
de afgevaardigden, rechtstreeks geko
zen door de burgers die den door de
kieswet vastgestelden cijns betalen
welke niet boven de 100 gulden recht
streeksche belastingen mag zijn en
niet beneden de 20 gulden.
Een gulden doet 2.1164 fr,
Art. 53. De leden van den Senaat
worden gekozen, iu evenredigheid der
bevolking van elke provincie, door de
burgers die de leden der Kamer van
Volksvertegenwoordigers kiezen. 55
Abt. 56. Om Senator te kunnen
5> gekozen worden en het te blijven,
moet men
5s 1. Belg zijn van geboorte of de
>5 groote inburgering (naturalisatie) be-
55 komen hebben
2. Zijne politieke en burgerlijke
51 rechten bezitten
55 3. In België woonachtig zijn
4. Ten minste 40 jaar oud wezen
55 5. In België ten minite 1000 gulden
rechtstreeksche belastingen betalen,
5» patenten inbegrepen.
In de provincies, waar de lijst der
55 burgers, welke 1000 gulden recht-
5i streeksche belastingen betalen, de
55 evenredigheid niet bereikt van 1 op
55 6000 zielen bevolking, wordt zij vol-
v ledigd door de meest belastten, tot die
>5 evenredigheid van 1 op 6000 aielen.
De herziening dier artikelen 47, 53
en 56 zal en moet er komen 't is eene
kwestie van politieke eerlijkheid, van
maatschappelijke rechtvaardigheid
Ons land en ons volk mogen niet lan
ger, voor wat het kiesrecht betreft,
lager dan de andere staten en natiën van
Europa staan wij mofeten met den voor
uitgang meê willen wij niet verdwij
nen.
V oor eiken vrijzinnigen man, die de
vrijheid lief heeft en het recht voor
staat, is het plicht van met hand en tand
aan die herziening te werken.
Eenige cijfers.
De clericale bladen loopen hoog op met de
besparingen die het clericaal ministerie sindi
1884 gedaan heeft. Om het te bewijzen komen
zij met eene zoo goed aaneengeflanste reeks
cijfers voor den dag dat zij,die niet verder zien
dan hun neui lang is, er maar blindelings ge
loof aan hechten.
De clericalen zeggen dat het ministerie Frère-
Graux gedurende de jaren 1879 tot 1885 een te
kort gelaten heeft van fr. 58,967,186
Terwijl het clericaal ministerie
gedurende de jaren 1885 tot 1890
een overschot gelaten heeft ran fr. 55,216,839
waardig dan een edel signor is hij ook geen
mensch
Zwijg Bertuccio, zwijg Gij vergeet dat te
Venetië de muren ooren hebben I... de waar
heid mag hier niet gezegd
Zijn dan de edelen ook geene christenen,
geene stervelingen, geene zondaren; signor
Zij beroemen zich op den eersten titel,
Bertuccio, vergeten den tweeden en willen
slechts den derden uit hunnen eigen mond
hooren.
Maar moet ik dan aan mijne wraak vaar
wel zeggen en in stilte den mij aangsdanen
hoon verkroppen Is er dan niemand in Vene
tië die mij kan beschermen
Ten minste ik niet.
Het is waar, edele signor, sprak Bertuccio
op medelijdenden en tevens spotachtigen toou
wanneer ik mij aan uwe voeten kwam werpen
om uwe tusschenkomst af te smeefcen, vergat
ik dat gij onvermogend, dat gij zelve slechts
een werktuig in de handen der edelen zijt, ver
plicht zoo als de minste schipper der lagoenen
van te gehoorzamen aan hunnen stalen wil; dat
Venetië in u een slachtoffer te meer telt...
Wat zegt gij riep de Doge verwonderd,
uit zijnen stoel opstaande en Isrel bij den arm
vattende gij weet. dan
Dat gij zelve sedert lang reeds vruchteloos
de rechtvaardigheid van Sau Marco inroept,
antwoordde Bertuccio geheel koelbloedig dat
de Doge zelve niet vrij is gebleven van de be-
beleedigingen der edelen dat zijn duurbaarste
schat de prooi is van de ongebondenheid van
Steno.
Wat bedoelt gij
Dat Steno op de eer uwer gemalin uit is
zoo reeds lang hij ze niet heeft geroofd.
Gij liegt, Bertuccio! bij San Maico, gij
liegt! schreeuwde Faliero gansch ontstelden
iq al gjjqa lidjgatgn bevende.
Maar M. Graux heeft in 1884
belastingen doen stemmen welke
M. Beernaert ONNOODIG ver
klaarde, maar die hij nochtans
GEHOUDEN heeft en beloopen
*ot fr. 14,000,000
M.Beernaert heeft eene nieuwe
belasting op het vleesch ings-
vo!rrd !an* ufr- 3,000,000
Hij heeft de belasting op de
sterke dranken verhoogd van fr. 1,175,000
Hij heeft den interest op de
rente verminderd en alzoo ge-
wonnen fr. 7,418,000
Te samen fr. 25,593,000
trekken wij van deze somde
belasting op de verzekeringspoli-
tiën af welke M. Beernaert afge
schaft heeft of fr. 1,000,000
De verminderiag van belasting
op den inlandschen tabak beloo-
Pende fr. 300,000
Te samen fr. 1,300,000
n. „1 T 24,293,000
He clericalen hebben dusjaar-
l'jks, zes jaren lang, over 24 mil
joen 293d*izend franken beschikt
waarover de liberalen niet be-
•chikten, en,niettegenstaande die
nieuwe hulpbronnen, hebben zij
maar eeno verschot van55,216,839
Iran ken.
Hadden de liberalen die som
tethanne beschikking gehad ge
durende de zee jaren 1879 tot
1885 fr. 145,758,000
Zouden zjj na aftrek Tan het te
kort van fr. 58,967,186
een overschot nagelaten hebben
van fr. 86,790,814
Daar zal Slimtneken wel over ïwijgen.
Oneerlijk® rechters.
In ons nummer run zondag hebben
wij doen uitschijnen op welke onpartij
dige wijze de klerikale Bestendige De-
putatiën de uitslagen der gemeentekie-
zingen goed-, afkeuren of veranderen,
volgens dat de kandidaten van mijnheer
PaBtoor in 't spel zijn, ja of niet.
Het schijnt dat die ultramontaansche
kleppers voor sommige gevallen eoo
zeer het stelsel van twee maten en twee
gewichten hebben gebezigd, dat de ka
tholieke gouverneur zelf zich verplicht
gevoelt tegen die onpartijdige beslui
ten in beroep te gaan.
Daar zal de Scribant van Denderbodc
wel over zwijgen, en met reden.
Wij hebben verleden week een woord
je over de kiezingen van Deinze en
Ronse gesproken en doen zien hoe fijn
de klerikale rechters der Deputatie deze
twee uitspraken beoordeeld hebben.
Voor de kiezing van Boom is de be
slissing der Deputatie nog een grootere
Ik iieg, zegt gij, edele Doge 0 wanneer
ik de oogen op u vestig, dan heb ik medelijden
met uwe grijze haren, dau voel ik het vuur
der wraak in mijnen boezem blaken, dan zou
ik mijnen vorst willen wreken maar eilaas
ik kan mij zeiven geen recht laten wedervaren
hoe zou ik dan mijnen dolk kunnen verheffen
ter verdediging mijns vorstes
r'j hegt, zeg ik u nogmaals en zoo gij
door geene proeven uwe woorden staaft, klaag
ik u dadelijk aan al* mij beleedigd hebbende
Bedaar, edele Faliero, sprak Isrel met
kalmte, ik kan u bewijzen dat ik waarheid
spröG ie
Haast u dan, of....
Belooft gij uwe klachten bij de mijne te
voegen, om bteno te beschuldigen, zoo ik u de
bewijzen in handen geef, heerschap
Ja.
K'i ^00 ban Marco doof blijft, zult gij mij
dan uwe hulp verleeuen om ons beiden te kun
nen wreken
ja, Bertuccio, spreek 1 laat mij niet lan
ger in de onwetendheid want gij doet eene hel
in mijne ziel ontstaan spreek, en indien uwe
woorden den stempel der waarheid dragen,
zullen wij op gansch den adel onze wraak uit
breiden.
Welaan, uwdogelijk woord strekt mij tot
waarborgbinnen drij dagen zult gij u met
eigen oogeu van de oprechtheid mijner gezegden
overtuigen.
Binnen drij dagen slechts, en waarom niet
op het oogenblik
Verzoek mij op het bal welk uwe hoogheid
geeft aan den Venetiaanschen adeldan zult
gij zien, hooren en overtuigd wezen zooniet,
kluag mij dan aan als uwe hoogheid beleedigd
te hebben.
-God ik beef!... zuchtte de arme Faliero,
terwijl hij moedeloos in zijnen stoel zonk.
{Wordt voorigetgi.)
DE DENDERGALM