MARINO FALIER0. 5 de Jaar. Nummer 50 (262) Zondag 14 December 1890. LIBERAAL WEEKBLAD VOOR 5 fr. voor de stad. Abonnementsprijs 5 fr 50 voor den bUiten, PRIJS PER NUMMER: 10 CENTIEMEN. voorop betaalbaar. Men abonneert zichop alle postkantoren voor den buiten voor de stad, ten kantore van het blad, 10, Vooruitgangstraat 10, Aalst. HET ARRONDISSEMENT AALST. Gewone, 15 centiemen Prijs der Annoncen Reklamen, 75 centiemen per drukregel. Vonnissen op de dei de bladzijde, frank. Men maakt melding van elk werk waarvan een exemplaar aan het blad gezonden wordt. Handschriften worden niet terug gezonden. Nee spe nee metu. AALST, 13 DECEMBER. De personen die een abon nement nemen aan DE DENDERGALM voor het jaar 1891, zullen de nog vöör Nieuwjaar verschijnen de nummers gratis ontvangen. Oproep aan de liberale jongelingen. Wij brengen ter kennis dat de lessen tot bereiding van 't kiesexaam alle Zon dagen om 9 ure 's morgens, in het lo kaal Concordia zullen gegeven wor den. Wij hopen dat talrijke liberale jonge lingen het zich als eenen plicht zullen aanrekenen, die lessen te volgen om in 't bezit van een diploma te geraken, dat hun toelaat hunne politieke rechten uit te oefenen. Buitenlaiidsch politiële overzicht. Engeland. De politieke krisis in Engeland, door de zaak Parnell-O'Shea veroorzaakt, is geëindigd. De meerder heid, besloteu hebbende Parnell te ver wijderen in het belang der Iersche zaak, heeft geen ander middel gevonden dan tegen hem op te staan en een nieuw op perhoofd te benoemen in den persoon vanM. Justin Mc'Carthy, de welgeken de schrijver en afgevaardigde, die door eenen raad van acht leden zal bijgestaan worden voor de leiding der partij Te midden der parlementaire wanorde door de zaak Parnell te weeg gebracht, voert de Lagere Kamer haar dagorde met eene ongelooflijke snelheid uit. Zij heeft de wet op de tienden en verschei dene maatregelen gestem gunstig aan de Iersche landbouwers, door het mis lukken van den aardappeloogst geruï neerd. Zij is uiteengegaan tot 22 Januari. Een deel van het Iersche kiezerskorps die van de afdeeling van North-Kil kenny zal moeten beslissen tusschen VI. Par 1 en de meerderheid der Home- Kuiers '.re hem verlaten heeft deze af 'eb g moet eenen afgevaardigden kiezc n de twee deelen der Iersche partij üeoben elk eenen kandidaat voor gesteld. M. Parnell, bij zij;i eerste bezoek in Ierland, is met geestdrift ontvangen ge worden. Italië. De Kamer der afgevaardig den van Italië heelt zich den 10 Deoem- (1355.) ber vergaderd. Deze zitting begint met eene kleine ministerieele krisis,die toont dat M. C ris pi het niet eens is met zijne collegas. M. Giolitti, minister van het geldwezen, heeft zijn ontslag gegeven en wordt vervangen door M. Grimaldi, die reeds minister van geldwezen geweest is. Deze had in 1888 belastingen voorgesteld j om de kassen van den Staat te vullen j door de militaire kosten geledigd, en het i was juist omdat hij niet kon aannemen 1 dat men besparingen zou^doen en ter- zelvertijd de militaire kosten vermeer deren, dat hij in 1889 viel, de plaats aan M. Giolitti latende, dien hij nu ver vangt. Men verstaat dat de benoeming van M. Grimaldi eene diepe ontroering in het publiek veroorzaakt heeft. In de Troonrede welke Koning Umberto gele zen heeft in de Kamer van afgevaardig den, is er slechts kwestie van bespa ringen. Spanje. Het algemeen stemrecht heeft voor de eerste maal Zondag 11. gewerkt ter gelegenheid der hernieu wing van de helft van de 49 provincie raden van het koninkrijk. Die eerste poging van algemeen stem recht is, in hare gevolgen, eene teleur- lingvoor de aanhangers diergroote kies- hervorming geweest. De overgroote meerderheid is niet gaan stemmen, en 't is meer onder het oude dan under het nieuwe regiem dat de verkiezingen in Spanje plaats gegrepen hebben. Afrika. Een nieuw geschil komt plaats te grijpen tusschen de Engelschen en Portugeezen in Zuid-Afnka. De tij dingen der laatste dagen melden Kden aanval welken de Portugeesche legers, onder het bevel van kolonel Pavia d'An- drade en baron Rezende tegen de troepen van het opperhoofd Mistaca gedaan heb ben, als ook den vijandelijken inval op het grondgebied van Lomogunda, dat de Engelschen eischen, door een ander deel van Dom Carlos leger. De woorden van Isrel hadden in eens, als het ware, zijne krachten ondermijnd. "Welaan... ik zal wachten, mompelde hij daarna en belde. San Marino uwe patroon, bescherme in- intusschen uwe signora sprak Bertuccio en na eene eerbiedige groetenis, volgde Luigi, die hem uit het paleis geleidde. Men weet niet .juist omtrent welk tijdstip het hertogelijk paleis van Venetië werd ge bouwd. In 809, toen de edele Partieipatio het hoofd was- der republiek, werd een dergelijk gebouw opgericht en, naar men verneemt, is het op deszelfs oude grondvestingen dat het kunstgewrocht rust, welk men ten huidigen dage nog in San Marco's stad bewondert. Wat er ook van zij,het gaat vast dat hetzelve slechts na eenen arbeid van verscheidene eeuwen tot stand is gekomen en, als het ware, getuigt van de omwentelingen, welke den Venetiaanschen grond zoo dikwerf hebben geschokt, van de gruwelen waarvan Venetië onophoudelijk het tooneel is geweest en van den graad van lijk- dom, grootheid en verm aardheid welken de republiek eenmaal heeit bereikt. Het hertogelijk paleis, uitzicht hebbende op de San Marco's plaats, is door de brug dei sospiri of der zuchten van de staats evangenis- sen gescheiden. Deze gevangenissen waren bekend onder de benaming van Looden daken en putten. In de eerste, die niets anders waren dan smallemet platte looden daken overdekte zolderkens, sloot men des zomers de beschul digden en veroordeelden op, en men kan ligt De kantonale prijskampen. Het Staatsblad van 4 dezer deelt de uitslagen mede van den kampstrijd tus schen de officieele scholen, de klerikale aangenomen scholen en de privaatscho len. We zullen van deze laatste niet spreken daar zij aan geen enkel toezicht of kontrool, onderworpen zijn, niet de minste rekening van hare bevolking moeten geven en dus volstaan met de beste leerlingen ten kampstrijd te zen den maar wij willen de aangenomen pastoorsscholen met de officieele scholen vergelijken, vermits deze zich in de- zcude voorwaarden voor den konkoers bevinden. Uit die vergelijking zal nog eens zon neklaar blijken dat de aangenomen ka tholieke scholen ver beneden onze offi cieele scholen staan en dat de kleppers van M. Pastoor tegen de gemeente-on derwijzers veel te kort komen. Officieele scholen voor gemeenten van minder dan 5000 inwoners. Yoor 1820 scholen, met eene bevol king van 127,277 kindeis waren er 7181 kampers, of 5,64 per honderd van de bevolking. Gemiddeld bekwam elke leerlingl29 punten en66.48 per honderd van de medekampers hebben een certi- fikaat van bekwaamheid bekomen. Aangenomen pastoorsscholen. Zelfde klas 443 scholen met 35,953 leerlin gen, waaronder 1808 kampers of 5,03 p. h. van de bevolking. Gemiddeld be haalt elke leerling 116,6 punten 53,65 per honderd van de medekampers be komen een certifikaat. Officieele scholen voor gemeenten van meer dan 5000 inwoners 386 scholen met 96,889 leerlingen, waaronder 5,193 kampers of 5,36 p. h. van de bevolking. Gemiddeld getal punten 136.5 per leerling 79,07 p. h. der medekampers behalen een certifikaat. Aangenomen pastoorsscholen voor de zelfde klas. 110 scholen met 22,237leer- lin gen, waaronder 931 kampers of 4.19 p. h. van de bevolking. Gemiddeld getal pucten 123.6 per leerling 61,44 p. h. der medekampers behalen een certifi kaat. Dus hebben wij, om kort en klaar te zijn Yoor gemeenten van minder dan 5000 zielen. Officieele scholen 5.64 p. h. mede kampers volgens de bevolking; 129 pun ten gemiddeld per leerling 66,48 p. h. certifikaten. Pastoorsscholen 5.03 p. h. medekam pers; 116.6 punten,53,65 p. h. certifika ten. Voor gemeenten van meer dan 5000 inwoners. Officieele scholen 5.36 p. h. mede kampers; 136.5 punten: 79,07 p. h. cer tifikaten. Pastoorsscholen 4.19 p. h. medekam per» 123.6 punten 61,44 p. h. certifi katen. Ziedaar de uitslagen voor de ver plichtende vakken en we zijn wel verze kerd dat Denderbode er geene viktorie zal over kraaien, integendeel. bevroeden welke verschrikkelijke folteringen zij daar verduurden. Het was niet genoeg dat zij versmachtten, zij werden nog als het ware geroosterd door de hitte van de gloeiende daken, waarop de brandende zon hare stralen pijlrecht nederzond, en geene andere verkwik king was hun daar vergund dan een teug waters. De andere, donkere, ziltige holen op twintig voeten diepte in den grond, waar zells l bij de schoonste zomerdagen eene onverdrage- lijke koude heersehte, waar zich slechts eene steenen bank bevond op do welke de lijder zijne ledematen kon neêrstiekken, dienden in tegendeel, gedurende den winter, den onge- lukkigen tot verblijf. Wanneer men de gevangenissen verlaten heeft en het paleis is binnen getreden, geleidt een trap, op denwelken de Doge de kroon ont vangt, tot het eerste verdiep, alwaar zich ook de mond der aanklachten de vertrekken van den hertog en de feestzalen bevinden. Op de tweede verdieping zijn slechts de boekzalen, alwaar men de geschilderde afbeeldsels van al de Dogen van Venetië aantreft. De Piazza, die zich voor het paleis uitstrekt leverde het wonderbaarste en treffendste ver toog dat men zien kon. Het was den avond van eenen der woelige carnavaldagen. De maan had de achter het Tyrolisch gebeigte gedaalde zon aan den he meltrans vervangen. Zij wierp haar toover- achtig licht op der duizendklëurige kleederen der gemaskeerde menigte die, uit alle standen samengesteld en uit honderde straten der prach tige zeestad te samen gestroomd,dooreen woelde en wemelde, en niet slecht kon vergeleken worden aan de hobbelende wateren eens bree- den strooms. De lucht weêrgalmae van luid ruchtig gelach en gescherts, van vro-dijke lie deren, van liefdegetluister, van de melodij der fluit-harp-en guitam spelers, van de woeste schreeuwen der poetsenmakers en Loordedan- sers. De koffijlauizen enCasinio waren met vro lijke gasten vervuld ontelbare gondels dartel den, flikkerden van licht, met hare duizend- kleurige fladderende vlagjes, langs kanaal en lagoen en de triomfbogen glinsterden van den hellen glans der fakkels en lairpioenen het was een avond zoo fantastisch, zoo poëtisch schoon als Venetie nog ooit had opgeleverd Menig persoonaadje, die in dien vloed van verheugde gasten zich bevond, wachtte, niet zonder zeker verlangen en ongeduld, het uur af, waarop hij lot het bal zou kunnen gaan op hetwelk de Doge hem genoodigd had. In dien toestand bevonden zich ook de ons reeds be kende Isrel Bertuccio en Antonio. Sedert een kwaartuurs hadden zij het gedrang verlaten en zich aan den eenen kant op eenige stappen van een koflij huis geplaatst, om van dit standpunt, allen die uit en in traden, nauwkeurig te kun nen bespeuren. Sprakeloos stonden zij daar nog, wanneer eensklaps Antonio zijnen makker in het oor fluisterde, wijl hij met den vinger op eenen gemaskerden persoon wees, die het koffijhuis binnentrad. -Daar is hij, Isrel, zie hebt gij hem be merkt Ja, de gelijkenis is treffend. Ik verzeker u dat hij het is nu, doe zoo als wij overeengekomen zijn Stel u gerust, Antonio, ik zal zijnen geest wel op hol krijgen hij behoeft niet veel te drinken om dingen te doen die hij later zich zal berouwen. Doe al wat mogelijk is. Straks vervoeg ik u ik ga hare signora bespieden. Eindelijk was het uur daar, waarop het bal inliet hertogelijk paleis zou aanvang nemen, en eene aanzienlijke schaar volk, nieuwsgierig om de prachtig ui tgedoschte hooge gasten ten paleize te zien komen, had zich aan deszelfs ingang geplaatst. Zoo de Piazza een wonderbaar vertoog ople verde, dan toch was het er nog verre van at in vergelijking te mogen treden met hetgeen zich Wat de niet verplichtende vakken aangaat, den landbouw, de fransch taal en de natuurlijke wetenschappen, daar wordt in de overgroote meerderheid der pastoorsscholen geen woordje van on derwezen. De uitslagen dezer prijskampen be wijzen dus nogmaals de degelijkheid van het onderwijs der afficieele scholen verre boven dat der pastoorsscholen. Stemrecht. De klerikale dagbladen zijn het lezen waard. We zullen de grondwetherziening, het alge meen stemrecht niet krijgen, zeggen ze maar waarom heelt de rechterzijde dan de in acht neming van het voorstel Jauson gestemd Het volk kent al de linksche streken der jesuitische klerikalen niet. Het heefi gelezen dat M. Janson ten voor- deele van het algemeen stemrecht gesproken heeftdat men hem aandachtig aanhoord heeft en dat de klerikale meerderheid met het gou vernement, verre van zijne klachten te ver werpen, gevonden heoben dat zij gegrond waren dat in eene heuglijke zitting 118 leden voor het voorstel hebbenge»temd, en dat gevolg aan de zaas zal gegeven worden. Van op dit oogenblik was het volk overtuigd dat het rechten en grieven had dat de eene en de andere aangenomen en erkend warenen dat eene herstelling hem toekwam en beloofd was. Meent ge nu dat het zich bevredigen zal met te hooren Gij bedriegt u, wij hebben zooverre niet gedacht, wij hebben maar de linkerzijde in eenen neteligen toestand willen plaatsen met haar te verplichten heur gedacht te zeggen, wij hoopten dat oneenigneden in haar kamp zouden uitbarsten, en bleven nog altijd meester eindelijkde herziening te verwerpen. Neen, zoo zitten de zaken niet meer in elkan der. De rechterzijde was machtig, zij had eene ongehoorde meerderheidzij had het gouver nement en den be warenden geest van het grootste doel der cijuskiezers zij kon het natuurlijke van net kiesrecht betwisten, en beweren dat het gevaarlijk .was de toekomst des lauds aan onbedreven lieden toe te vertrou wen zij kon hoog en luide spreken en kortweg antwoorden met eene weigering, maar zij heeft zich overgegeven uit arglistige taktiek of laffe vrees. Wanneer 118 vertegenwoordigers door 130,000 personen gekozen, worden ondervi-aagd in den naam van 2 millioen burgers, die van alle recht verstoken zijn; wanneer die afge vaardigden plechtig verklaren dat de klachten gegrond zijn, dan valt er aan terugkeeren niet meer te denken. Den 27 November heeft de klerikale partij dus beslist over haar lot en dit van de Grond wet. Zij heeft den volke doen gelooven dat zij overhelde naar het algemeen stemrecht. Zij heeft den vermolmden steen doen uitbre ken, zij heeft hare eigene afzetting gestemd. Men kan de zaken nog twee maanden ot zes maanden laten slepen, maar toch nadert de in de balzalen voor den verbazenden blik opdeed. Daar was alles rijkdom en pracht: daar glinsterden de gouden en met kostbare gebor duurde tapijten behangen wanden van het oog verblindend licht, welk uit de ontelbare bekken der vergulden en kristallijnen luchters stroom de, door de spiegels werd weêrgekaatst. Al wat Italië tot dan toe in schilder-en beeld houwkunst uitstekends had voortgebracht, ver sierde de zalen de aangenaamste reuken streelden er menig fijn zintuig, en te midden van al die schoonheden, verhief zich de herto gelijke troon, uit rooden, met gouden bloemen en leeuwen doorweven, fluweel vervaardigd, schitterend van kostbare gesteenteus ,,en waar boven de roode standaard van San Marco prijkte om denwelken al de vlaggen der repu bliek en de daarvan afhangende staten wapper den... Eensklaps deed eene grootsche en harmonie volle muziek zich hooreu. De Doge, van zijne dienaren en senatoren voorafgegaan, trad vol majesteit de zaal binnen. Weldra lokten de verrukkendste toonen de genoodigde gasten tot den gullen dans en als sijliiden huppelden de rijke uitgedosclite schoonen door de zalen. O het was een oogverblindend schouwspel het verblijf van den Doge was, als ware het, in een tooverpaleis herschapen De dans had reeds eenen geruimen tijd voortgeduurd on de gemaskerden, door het woelen vermoeid en eenige verademingen zoe kende, begonnen de zalen te doorwandelen of zich in groepen tescharen en zich onderlingmet het een of het ander te verlustigen. De senato ren en de Doge hadden zich ook onder de blij de scharen gemengd. Deze laatste liet angstig zijne blikken weiden van groep tot groep om te zien of hij hetgeen dat zijne aandacht gaande hield, niet kon ontdekken en, stuurde hij nu en dan dezen of genen gemaskerden het woord eens toe, dan was het slechts uit wverschillig dag dat het gouvernement het algemeen stem recht of iets dat daaraan gelijkt geven zal, of dat het springen zal als iedere willekeurige en oproerige macht. Klerikale bonis. Moest men de klerikalen die het liegen gewoon zijn gelooven, dan zou het budget van 't jaar 1887 sluiten met een overschot van zeventien tot achttien millioen. Voor de jaren 1888-89, zou Beernaerts boni beloopen tot omtrent dezelfde som. Voor 1890 slechts tot 3,500,000 fr. Als dat waar is, waarom schaft het ministerie dan de beloofde belastingen niet af op den tabak en den genever Waarom stemt het dan jaarlijks nog nieuwe belastingen bij de alreeds be staande Waarom worden dan vele staatsbe dienden van jaarwedde verminderd in plaats van verhoogd Waarom schaft men gedurig openbare plaatsen en ambtenaars af uit spaarzaam heid Waarom heeft men dan de subsidies voor het staatsonderwijs van een derde verminderd Waarom worden de beloofde open bare werken niet uitgevoerd, in plaats van nuttelooze millioenen te besteden aan forten, kerken, kloosters en vrije scholen Waarom wil men dan de wachtgelden afschaffen van het beschikbaar onder wijzerskorps, die deze trouwe dienaars van eed en wet, tot den bedelzak zou brengen Waarom, in een woord, heerscht dan op alle budgetten de grootste spaarzaam heid, tot groot nadeel der uit te voeren diensten en openbare werken Omdat die klerikale bonis slechts in de inbeelding en op het papier bestaan en enkel dienen, tot kiesparade en boe renbedrog Belasting op het inkomen in Pruisen. De minister van 't geldwezen heeft in do Kamer een voorstel neergelegd, bepalende eene evenredige belasting op het inkomen. De inkomsten van minder dan 1125 franks zijn vrij van belasting op het inkomen. Van 1125 tot 1312 franks bedraagt de be lasting 7,50 franks van 1312 tot 1500 franks 11,25 franks en zoo vervolgens. Een inkomen van 11875 franks is aangesla gen voor 375 franks. Boven de 13125 franks wordt de belasting verDoogd met 37,50 fr. per duizend, tot 125000 fr. Boven dit cijfer bedraagt de verhooging 187,5 fr. per 6250 fr. Een bijgevoegd artikel staat eene verminde- beid en schier zonder aandacht. Eindelijk na derde een man, die hem toefluisterde Gij zoekt, signor Eene koude vrees beliep, bij die vraag, de leden van den grijzen vorst. Een stoud poogde hij door het mom den blik te ontmoeten des onbekenden, om te kunnen raden wie deze zijn mocht doch hij werd uit de verlegenheid, waarin hij zich bevond, geholpen door den ge maskerde die hem zegde De zaken staan goed binnen weinige stonden zult gij overtuigd wezen. God Isrelsprak de Doge stil, hebt gij ze gezien Dat uwe hoogheid mij langzaam volge, ik zal ze haar toonen. Weinig daarna schenen al de blijde gasten zich in eens als op een punt der zaal te veree nigen. Voorzeker was daar onder den groep, een gemaskerde die door zijne koddige bedrij ven de aandacht der aanwezigen op zich trok?.. Maar van waar dan eensklaps dit dof gemom- mel, die kreten welke hier en daar als de blij ken van verontwaardiging opstegen? Aller oogen bevestigden zich op een gemaskerd paar, dat sinds lang, zoowel door de buitengewone pracht zijner kleedij als door zijne overdrevens gulle gebaren, menig oog op zich had weten te trekken, en thans door eene ligte onkiesche daad de palen der welvoegelijkheid was te buiten geschreden. DeDoge, Bertuccio gevolgd hebbende,bevond zich juist in den groep en voor het edel paar welk het voorwerp der algemee.ie aandacht was, wanneer het gemommel zijnen hoogsten graad bereikt had en in luide kreten ging uit barsten. Doch hadde men hem aangekondigd dat de bloedraad hem ter dood veroordeeld had, zeker zou die onvei wachtte en noodlottige tijdingop Faliero's ziel denindruk niet gemaakt hebben die het zicht van de signora oph em uit oefende. (Wordt voortgezet.) *3» smm Z'-ïJBhZxsx&ssassasm i 4t

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Dendergalm | 1890 | | pagina 1