m
HET GRENSHOF
x
6de Jaar.
Nummer 14 (278)
Zondag 5 April 1891.
LIBERAAL WEEKBLAD YOOR
u a 5 fr. voor de stad. j
Abonnementsprijs g fr 6Q den voorop betaalbaar.
PRIJS PER NUMMER: 10 CENTIEMEN.
Men abonneert zichop alle postkantoren voor den buiten voor de stad, ten kantore van bet blad,
10, Vooruitgangstraat 10, Aalst.
HET
Prijs der Annoncen
ARRONDISSEMENT AALST.
Gewone, 15 centiemen
Eeklamen, 75 centiemen P®** drukregel.
Vonnissen op de iet de bladzijde1 frank.
Hec spe nee metu.
Men maakt melding van elk werk waarvan een exemplaar aanjjhet blad gezonden wordt.
Handschriften worden niet terug gezonden.
AALST, 4 APRIL.
Kolossale leugen
Denderbodegij hebt in uw nummer van 22
II. geschreven
De beschuldigde piiiester Rasmont
weed veij gesproken, omdat zijne onsehuid
blijkend was.
Dat is wetens en willens GELOGEN, Dender
bode.
Priester Rasmont werd voor kinderverpros-
sing tot een jaar gevang veroordeeld.
Denderbode voegt er jesuietisch bij Wie
weet hoeveel kloosterlingen er aldus door
8 valsche beschuldiging of opstokerij van geu-
zen niet onrechtveerdig werden veroordeeld?,.
Denderbode, die aantijging is dubbel laf,
Denderbode, waarom herroept gij die kolos
sale leugen niet.
Een deftig blad zou geen oogenblik aarzelen.
IJuitiHi laiidsch politiële
overzicht.
Frankrijk.Het kongres der mijn
werkers heeft deze week te Parijs in het
lokaal der Werkbeurs zijne zittingen
geopend. 98 afgevaardigden uit Enge
land, Duitschland, België, Frankrijk en
Spanje vertegenwoordigen 909167 mijn
werkers.
Ons land komt er voor 92000 tusschen,
welke vertegenwoordigd worden door 18
afgevaardigden waaronder Callewaert,
Defnet, Cavron en Dufuisseaux.
Deze laatste heeft met twee voorname
redevoeringen buitengewonen bijval ge
had. Waarschijnlijk zal de algemeene
werkstaking vóór den 1 Mei gestemd
worden.
Duitschland. Keizer Willem is weer
op nieuw beginnen te reizen. De ont
vangst in Lubeck vooral is plechtig ge
weest.
M, von Bismarck heeft ter gelegen
heid van zijnen 80" verjaardag een bui
tengewoon groot getal gelukwenschen
en geschenken ontvangen; 's avonds had
er een fakkeltocht plaats waaraan dui
zenden burgers deel namen.
Engeland. In het graafschap Sligo
waar eeue kiezing voor een parlements
lid moet plaats grijpen ten gevolge des
overlijdens van Mac Donald wordt er
eenen hevigeu kiesstrijd tusschen de
Parnellisten en hunne tegenstrevers ge
leverd. Reeds meer dan eens is men tot
dadelijkheden overgegaan. De kans
schijnt zich eventwel voor de auti-Par-
nellisten te verklaren vooral sinds de
Paus aan Mgr Walsh, aartsbisschop van
Dublijn, verzekerd heeft dat hij de hou
ding der geestelijkheid in de Iersche
kwestie goedkeurt.
12.
VLAAMSCHE ZEDENSCHETS.
Vooral aan tafel was het moeder als of ze
tusschen twee kruitvaten zate, en als of zij
ieder oogenblik eene ontploffing moest ver
wachten zoo iets zou ook niet lang meer uit
blijven.
Na verscheidene dagen wakker in bet hooi
medegewerkt te hebben, verklaarde Rozalie
zekeren morgend aan moeder, dat ze niet meer
naar de meerschen meeging en heden zou te
huis blijven. Jooren was met bet werkvolk weg
en, moeder wist het, zijne schikkingen had hij
zoo genomen, dat Rozalie's achterblijven hin
derlijk zijn moest aan den goeden gang van het
werk. Daarbij was het overtrokken lucht en
v'el er voor regen te vreezen, weshalve het
hoogst noodig was zoo veel harkeu mogelijk op
den meersch te hebben.
Rozalie stond aan het venster naar den altijd
meer donker wordenden hemel te kijken. Zij
begreep zeer goed dat het werk op de meer
schen den grootsten spoed vereisebte, en het
was haar als of zij met geweld voortgetrokken
wierf om te gaan helpen. Zij hoopte, moeder
zou haar een zoet woord toesturen om haar
naar den meersch te zenden. Maar moeder
zweeg. Haren harden kop wilde Rozalie niet
neerleggen, uit haar eigen hoofd wilde zij niet
toegeven, en zoo bleef zij te huis en ging in den
tuin werken. Maar dat werk ging haar niet
zij eene te ervarene boerin om niet te begrijpen
dat zij den tuin mocht laten liggen en zij haren
tijd en hare krachten op eene andere plaats
beter Radde kunnen benuttigen.
Italië. De italiaansche afgezant bij
de Vereenige-Staten van Amerika heeft
zijne terugroepingsbrie ven ingediend.
Dit voorval heeft te Washington eene
groote opschudding verwekt.
Italië vraagt dat het Amerikaanscb
gouvernemen, de moordenaars der Ita
lianen van Nieuw-Orleans volgens de
bestaande rechtsmacht vervolgen en in
princiep de plicht van schadeloosstel
ling aan de slachtoffers aannemen zou.
Tot nu toe is men met ue onderhande
lingen nog tot geenen bevredigenden
uitslag geraakt.
Bulgarië. De minister van finan
ciën, M. Beltchef, is in volle straat en
in 't bijwezen van den eersten minister
Stamboulof, vermoord geworden.
Het algemeen gevoelen is dat de kogel
voor M. Stamboulof bestemd was en de
aanslag het werk is van» russische op
roermakers.
De schrik en de verslagenheid zijn
groot in Sofia.
Talrijke aanhoudingen zijn reeds ge
daan geworden, maar tot hiertoe heeft
men nog op geenen der echte daders de
hand kunnen leggen.
Men mag zich aan strenge vervolgin
gen verwachten.
De begrafenis van het slachtoffer heeft
met groote plecht pi ats gehad prins
Ferdinand was in persoon aanwezig.
De verbodswetten in Frankrijk,
Onze zuiderburen hebben iets op touw
gelegd, dat van aard is Je handelsbe
trekkingen tusschen de onderscheidene
naties der wereld in wanorde te brengen.
Men zal wellicht raden, dat wij hier de
buitensporige rechten bedoelendie
Frankrijk wil heffen op de producten en
grondstoffen uit andere landen inge
voerd. Dat zulks de handelswereld in
rep en roer heelt gesteld, hoeft niet be
wezen te worden immers het is eene
levensvraag voor enkele streken, die
alzoo eenen harer belangrijkste vertier
wegen zien afsluiten.
Sommigen koesteren de hoop, dat de
Fransche Kamer zich niet blindelings
zal werpen in den afgrond, waarnaar de
voorvechter van de handelsbescherming,
de afgevaardigdeMeline haarwil slepen.
Doch in weerwil van het heftig verzet
dat Je ontworpen maatregelen ontmoe
ten in enkele steden van Frankrijk
zeiven, waar sommige nijverheidstakken
met ondergang bedreigd zijn ofschoon
uitstekende economisten op het gevaar
wijzen van een doldriftig protectionis
me, dat mogelijks eene weerwraak zal
Tegen den avond brak er onweder uit, en al
het werkvolk kwam nat en misnoegd naar huis.
Hoe hard ook iedereen gewrocht had, toch
hadden ze niet gedaan gekregen.
Rozalie, ook voor den regen in huis gevlucht,
hoorde Jooren met zwaren stap de trap opgaan
om zijne doornatte tegen drooge kleeren te
verwisselen. Zijn zware stap, dat bewees eene
gedrukte gemoedsstemming was Jooren ver
moeid en afgemat ofwel was hij bekommerd
om Rozalies kwaadgezindheid jegens hemIn
't laatste geval zou zij misschien gepoogd heb-
b. n hem met een vriendelijk woord te troosten.
Maar als hij beneen kwam om het avondmaal
te nemen, zag zij al rap dat hij geenen troost
noodig had. Hij zat met ernstig gelaat en keek
haar vast in de oog n zoo vast dat het haar
onder zijnen blik onbehagelijk begon te wor
den. En dan, zonder haar aan te spreken, zag
hij naar moeder en gaf haar bescheed over het
werk dat zij gedaan hadden en over het werk
dat zij ongelukkig hadden moeten laten liggen.
Uit ieder woord hoorde Rozalie hoe het hein
speet dat, niettegenstaande al zijne moeite, hij
de schade niet had kunnen-verhoeden opheel
den Leegen Meersch lag het hooi in het water
te zwemmen...
Moeder troostte den jongen met vriendelijke
woorden. Dergelijke dingen kon men niet ver
mijden. Men kon maar zijn beste doen, en het
overige aan God overlaten, zegde de goede
vrouw.
Ja, gij hebt gelijk moeder Het weder kan
niemand schikken naar zijnen wensch maar
als men belet wordt een gunstig uur te benut
tigen gelijk men geerne doen zou, dat is eene
ergernisse dio geen mensen kan verkroppen.
Vandaag heb ik eene les ontvangen die ik nooit
vergeten zal.
Eu wat is dat voor eene les, mijn jongen
Dat geen mensch nog op den goeden wij
uiuokken van wege de landen, die er
door zullen lijden, is bet niet te betwij
felen, dat de verbodswetten zullen ge
stemd worden.
Immers, bij eene eerste schermutse
ling waren de voorstanders der afschaf
fing van de handelstractaten in over-
groote meerderheid, zoodat het eene
geklonken zaak is.
Overigens toen de huidige Fransche
Kamer herkozen werd, beoogden de
kiezers een tweevoudig doel vooreerst
de verplettering van het boulangisme,
vervolgens de bescherming van den
kwijnenden landbouw en nijverheid.
Over Boulanger en zijne tooversbende
hooit men geen muizeken meer piepen
het tweede artikel van het programma
gaat nu in uitvoer worden gebracht.
Yoor ons België zullen de verbodswet
ten verschrikkelijke gevolgen na zich
slepen. Ook ziet men naar middelen uit
om het dreigend gevaar eenigermate af
te weren, want men voorziet dat enkele
thans bloeiende nijverheidstakken te
niet zullen gaan. Sommigen willen dat
men tegengeweld in 't werk stelle. An
deren denken dat zulke maatregelen het
doel zouden missen dat men de Fran-
schen niet moet naapen wanneer zij
eene domheid begaan inmiddels moet
men den genadeslag met gelatenheid
afwachten. Kortom zooveel hoofden,
zooveel zinnen.
Om voor de eenen of voor de anderen
partij te kiezen, zou men die uiterst
ingewikkelde zaak op al hare gedaanten
van nabij dienen te beschouwen. Daartoe
ontbreekt ons de plaats, en wij zullen
dan ook de specialisten daarover uit
spraak laten doen. Doch een feit heeft
ons getroffen, en wij mogen het niet on
opgemerkt laten voorbijgaan.
Tot de middelen die men vooruitzet
om de dolzinnige Fransche protectio-
nisten tot rede te brengen, behoort de
opzegging van het tractaat aangaande
het eigendomsrecht van schrijvers en
kunstenaars. De Fransche schrijvers ge
voelen opperbest dat de schoen hun
daar wringt. Pas werd er hierover in de
drukpers gezinspeeld, of de afgevaardig
den der Fransche letterkundigen staken
de hoofden bijeen en sprongen in de
bres tot verdediging hunner bedreigde
belangen. Maar zij zullen niet bij machte
zijn om ie protectionisten een haar
breed van hun plan te doen afwijken, en
de onheilspellende onweerswolk die
boven hun hoofd hangt, zal dan ook
niet afdrijven.
van iemand vertrouwen mag... Op eene goede
boerderij is het niet genoeg dat een of twee of
tien hunne plicht doen iedereen wie het ook
7ij moet daar zijn als het noodig is
Is dat missehien op mij?vroeg Rozalie
kort.
Jooren aarzelde met het antwoord. Dan zegde
hij
Gij vraagt het mij welnu, ik zal u ant
woorden. Ja, 't is op u Indien gij het niet voor
uwen plicht houdt op den akker te werken, dan
hadt gij er Dooit moeten komen, en dan zou ik
ook op u niet gerekend hebben. Maar als gij
vier dagen geholpen hebt en dan achterblijft
als 't werk den meesten spoed vereisckt, dan
is dat tegen reebt en plicht. Vandaag had ik
vast op u gerekendïu ben ik weer eens ge
leerd.
En ik hoop dat gij de les niet zult verge
ten.
Zeker niet. Maar ik ben blij dat ik nog
niemand zulke ongelukkige les heb moeten
geven.
En ik ben blij dat ik eenen 'onbeschaam-
derik op zijne plaats heb gezet... En zoo zijn
wij getweeën blij... Ik hoop dat gij nu niet
meer zult vergeten, dat gij noch op i e eene
noch op de andere wijze op mij te rekenen hebt!
Op deze woorden was Jooren tot m de lippen
bleek geworden.
u Indien gij zinspeelt op hetgeen er overjeenige
jaren is voorgevallen, dan was bet niet noodig
er mij aan te herinneren. Ik heh geen woord
vergeten en zal het ook niet vergeten zoo lang
ik leve... Gij weet zeer wel dat ik u niets ge
vraagd heb en eer gij antwoord geeft, hadt gij
de vraag kunnen afwachten.
Wel, mij scheen het uoodig u klaar te ma
ken hoe wij tegenover elkander staan. Gij waart
op goeden weg om het verschil te vergeten...
Deze woorden werden zoo rap gewisseld dat
En nu een woordje tot de aanbidders
der grande nation en alhier zijn ze
eilaas 1 talrijk. Zij vinden geeue woor
den genoeg om hunne uitzinnige be
wondering voor la grande soeur uit
te drukken. Zij apen de Franschen na,
zonder hen echter te kunnen evenaren.
Zij leggen zich met den buik op den
grond en zouden niet beter vragen, dan
dat een Franschman op hun lijf zou
trappelen. Er gaat niets boven dat edel
volk, voor 't welk men ardentes sym
pathies i) voedt.
En hoe worden die gevoelens door
"la grande nation beantwoord? Zij
zou wellicht in zake van tolrechten eene
kleine uitzondering kunnen maken voor
een land, dat baar zoo genegen is, niet
waar Wei integendeel België wordt
even stiefmoederlijk bejegend als de
andere naties. Immers, 8 les bons Bei
ges waarmede men in Frankrijk zoo
vaak den spot drijft, verdienen niets
beters.
Welnu, lieftallige Franskiljons, een
driedubbel hoerah voor uwe hartelap-
pen en luidkeels geschreeuw Vive la
France Volksbelang
Cijfers.
Uit de officieele stukken, verschenen in den
Moniteurblijkt, dat het Gouvernement heeft
afgeschaft
877 officieele gemeentescholen,
228 bewaarscholen,
1079 n adultenscholen,
Totaal 2184 officieele scholen, bevattende
44,996 leerlingen.
Dientengevolge werden
1047 onderwijzers op wachtgeld gesteld.
1500 onder wijzers en onderwijzeressen weg
gezonden zonder wachtgeld.
3316 dito gedwongen eene vermindering van
jaarwedde te ondergaan, met een nieu
wen post aan te nemen.
Hierdoor heeft het ministerie 2 mil lioen in-
gespaard, die het heeft uitgedeeld aan cleri-
cale scholen, bestuurd door 1409 vreemde on-
derwijzeis en onderwijzeressen waarvan
er 1071 waren, die geen diploma van be
kwaamheid hebben.
01 het niet hartverscheurend en wraakroe
pend is 1
Dat is volgens.
Over eenige maanden liet M. Dru-
mont, een fransch schrijver, een boek
verschijnen, dat hevig tegen de Joden
en Vrijmetselaars uitviel. In de kleri
kale pers werd toen den lof van M.
Drumont tot boven de wolken uitgeba
zuind. Zijn werk werd in al de pasioors-
bladen aanbevolen en de schrijver zelf
als een afgezant des hemels voorgesteld,
door God op de aarde gezonden om de
moeder gedwongen was geweest zwijgend te
luisteren.
Thans dat Jooren zweeg, zegde zij
Maar, kinders toch, wat is dat alweer
Waar er twee twisten, hebben er twee ongelijk
zegt het spreekwoord. Rozalie, gij zijt weer
veel te driftig geweest kunt gij niet leeren
maathouden En wat klapt gij daar van vroe
gere tijden Ik versta geen woord van al wat
gij zegt.
Ik moet u zeggen, moeder, wat er tusschen
ons voorgevallen is, en wat mij vroegertijds
hier van 't Hof heeft doen weggaan ze mie
Jooren. In dien tijd waren we nog altijd broer
en zuster, en zie, op 'nen ongelukkigen dag heb
ik haar gevraagd, of zij najaren, wanneer
ik een bekwaam en braaf man zou geworden zij d
mijne vrouwe zou willen worden. Zij heeft
mij vierkant uitgelachen... Dat was haar recht,
en daarover zou ik mij nooit beklaagd hebben.
Maar gelijk zij dat gedaan hoeft dat vergeet ik
van mijn leven niet en dat heeft mij het hof
doen verlaten. Ik wil niet van mij spreken
ik wil met vertellen wat voor dagen ik toen heb
doorgebracht bij vreemde menschen en verre
van hier. Ik daciit altijd 't moet zijn en ik
heb mij bedwongen en heb het doorgezet als
eerlijk en deugdzaam man, want ik wilde dat zij
tun minste zien zou dat zij mij zonder schande
had kunnen nemen. En zoo ben ik een mensch
geworden die op eigene voeten staat en van nie
mand iets verlangt. Beu ik hier na drie, vier
jaar teruggekomen, 't was met geen ander in
zicht dan om eens te zien hoe gij het stelde, gij
en Rozalie. En ban ik hier gebleven, 't was het
gedacht om u te helpen in den nood en moe
der, om uwe zorgen wat te verlichten 1 Maar...
maar hadde ik geweten hoe... hoe het eindigen
zou, ik ware niet... niet gebleven dan hadde
ik niet kunnen blijven 1
De jongen was zeer aangedaan de laatste
woorden kwamen al hakkelend uit zijnen mond,
bedorven maatschappelijke klassen op
nieuw te verbeteren. Indien wij ons niet
bedriegen heeft Denderbode dan ook in
uien klerikalen alleluia meegezongen.
Nu is het een gausch ander liedje
dezelfde schrijver heeft thans een boek
in 't licht gegeven waarin het catholi-
cismusop zijne beurt eens duchtig wordt
afgezweept en nu schreeuwen al de bis
schoppelijke bladen moord en brand.
Maar ook hoe slaagt hij den nagel op
den kop 1
Luister maar Lever
8 De bisschop beschikt oppermachtig
over alles en allen zonder den minsten
kontrool. De vikaris-generaal doet
8 niets anders dan hetgeen Monseigneur
verlangt hij is de slaaf zijns meesters
gelijk de overige priesters de gedwee
werktuigen zijn van den vikaris.
De bisschop heeft geld in overvloed.
8 De dispensatiën voor huwelijken tus-
schen bloedverwanten; de toelatingen
8 om zonder ceremoniën kinders buiten
de kerk te mogen doopen de oorlof
om twee huwelijksroepen te laten
8 gaan de omhalingen in de kerken,
8 enz., enz., dat alles brengt verbazen
de sommen op. In het bisdom van
8 Boideaux haalt men op denZondag
van beloken Paschen van 40 tot 50000
8 fr. met de kerkschalen rond. De ver-
8 koop van catechismussen bedraagt tot
30000 fr. per jaar.
Met het gouvernement weten do
bisschoppen zich altijd zoo te schik-
8 ken dat zij beide in eenen vetten kaas
genesteld zijn en uit eene schotel eten;
8 grondbeginsels werpen zij over de
8 haag op voorwaarde dat hunne per-
8 soonlijke belangen verzekerd zijn.
u Zij bekommeren zich bitter weinig
8 om het schrijven van vele katholieke
8 bladen die zich voor Monseigneur zou-
den in twee kappen en zoo zij dorsten
zouden zij luide het woord van kardi-
8 naai Guibert herhalen, welke aan de
8 priesters van zijn diocees, die den
8 archi-klerikalen Univers lazen, zeke-
8 ren dag zegde Weihoe, gij leest dit
8 kanalje-blad
Als in I rankrijk de bisschoppen zulke
tyrannen eu geldklopjierszijn, wat moe
ten dan hier in ons gezegend landeken
onze Monseigneurs niet wezen
Het is niet noodig er bij te voegen dat
M. Drumont, die hemelsche gezant, die
reddende engel van over eenige maan
den, thans met zijn boek in den ban der
kerk geslagen is.
Ge ziet, gebuur engel of duivel, dat
is volgens
en als hij nu zweeg bleef het nog een oogenblik
stil.
Rozalie zat daar in eene moeielijk te beschrij-
vene gemo dsstemming. Afwisselend werd zij
rood en bleek. Een oogenblik scheen bet haar
duidelijk te worden dat zij ongelijk had dat
Jooren reden bad over baar te k'agen. Maar
dan kwam hare trotschbeid weer naar boven.
Had zij dan alleeu ongelijk Had hij baar ook
met menigmaal gekrenkt En dat hij nu, na
zoo veel jaren, nog van dingen sprak, die zij in
den overmoed der jonkheid had begaan dat
hij moeder daarvan vertelde en ze bij haar wil
de zwart maken dat was boosaardig en snood
dat kon zij .iem niet vergeven 1 En als moe
der, nu zonder baar te bezien, naar Jooren ging
en hare hand bedarend op de zijne legde en hem
liefdevol en moederlijk bezag, dan kroop de
ijverzucht in bet hart van bet meisje. Om mij
geeft ze niet hem beeft zij liever dan haar
eigen kind Nu heb ik niemand meer die mij
geerne ziet, nu sta ik alleen op de wereld 1
Zoo klonk bet in haar gemoed. Aldu3 had zij
niet geboord wat moeder gezegd bad maar nu
vernam zij duidelijk wat Jooren antwoordde
Gij hebt gehoord, moeder, wat ze mij daar
even gezegd heeft. Een onbeschaamderik heet
ze mij, een die het verschil tusschen ons ver
geet... Indien ik dit in de laatste dagen gedaan
hebbe indien mij somwijlen 't gedacht geko
men is misschien toch ben ik geen vreemde
ling voor baar en misschien zou zij nu geheel
anders antwoorden dan eertijds u indien ik dat
gedacht hebbe zoo is het hare en niet mijne
schuld....
Zoo zegde Rozalie, wie dit verwijt,
juist omdat zij gevoelde dat het verdiend was,
als een vuistslag trof. Zoo 't is mijne schuld l
Heb ik u misschien gezegd, dat ik u geerne zie
en dat ik nu anders zou antwoorden dan vroe
gertijds
{Wordt voortgent.)
tStSS&B
r -
utiA-Afi
-1f\ IT,J. -#y> ~7 M
'&Bgn3r*xvn*?/rxxs, nan-nw. i*<?. -"S