ONS HUIS
9de Jaar.
Nummer 2
Zondag 14 Januari 1894.
Kwijtschelding.
xehier» kobben o»z© ?sge»torer*
Leest alles
Op den buiten.
Waar gaat dat naar toe
Mond toe.
Een werkmansvriend.
Aan Dénderbode.
Abonnementsprijs
LIBERAAL WEEKBLAD YOOR
5 fr. voor de stad.
5 fr 50 voor den buiten,
PRIJS PER NUMMER: 10 CENTIEMEN
voorop betaalbaar.
11 abonneert zichop alle postkantoren voor den buiten voor de stad, ten kantore van het blad,
10, Vooruitgangstraat 10, Aalst.
HETj ARRONDISSEMENT AALST.
Gewone, 15 centiemen
Prijs der Annoncencën^men Per d™kreSel-
Vonnissen op de iet de bladzijdefrank.
Voor d'annoncen buiten de Vlaanderen, zich te wenden tot den AGENCE HAYAS, Madelenastraat, 32,
Brussel.
Nee spe nee metu.
AALST, 13 JANTJABI.
Vij hadden gedacht dat, bij het in-
den van het nieuwe jaar en het offi-
d vei toon van golukwenschen, hei-
Is: daarbij hoort, een woord van me-
jden en verzoening zou zijn gespro-
i geweest ten voordeele van de nog
ijke slachtoffers onzer politieke twis-
in 1893.
an 't Hof, waar veel werd gespro-
over de nieuwe politieke periode
ke ons land te gemoet gaat, werden
ongelukkige slachtoffers vergeten.
hooggeplaatste hesren hebben met
I over de uitbreiding van 't kiesrecht
aagd en hunne, hoon üifcgsdnïk-t tfet
bezadigd volk met beleid en ver-
s d er zou weten gebruik van te ma-
1 maar niemand heeft aan de onge-
rigen gedacht, die door het gerecht
:len getroffen omdat zij wat al luid-
r itig en misschien wel wat al te
h ig de politieke gelijkheid van al do
ische burgers hadden geëischt.
it is ze r te betreuren, vooral voor
d- ezaghebbers, die blijken het gevoel
v n wrok en haat uit hunne harten niet
annen v-rdrijven. En nochtans hoe
on ware het niet geweest bij voor-
1 J uit den mond des Konings, op den
t. ,eu dag van dit jaar, een woord van
a digheid te hooren en in het Staats-
l iu te mogen lezen dat de Koning,
1- htens zijn grondwettelijk recht van
devorleening, aan al de veroordeel-
i-ui van feiten ter gelegenheid d r alge-
i ie werkstaking en der politieke be
ogingen gepleegd, volledige kwijt-
ding schonk.
n ware er vreugd geweest, in menig
waar vrouw en kindereu sinds
la 3 maanden op den echtgenoot en
-/a r wachten, die in 't gevang het
•te misdrijf boet voor de politieke
:en zijner medeburgers gestreden
te lebben.
aan gedacht Als er zich een gele-
eid aanbiedt om goed te doen, zijn
i. io kort van geheugen.
elnu, wat de regeerders niet deden,
,t de Kamer doen. Bij 't eindigen
Tan haar mandaat als censitaire Kamer,
m it zij de spons over het verleden va-
en alvorens te scheiden een laatste
van menschelijkheid daarstelien,
lat de geschiedenis van haar niet kon
igen Zij stierf gelijk zij had ge-
vol haat voor het volk en onver-
slijk voor deszelfs verdedigers.
Men moet alles lezen Men moet zoowel de
dagbladen der tegenstrever» als degenen zij
ner eigene partij lezen, zooniet stelt men zich
bloot aan eenzijdige beoordeeling en aan on
volmaakte kennis der toestanden.
Omdat nu de catbolieken niet zoo handelen
en overal trachten de liberale bladen te ver
dringen, daarom moeten de liberalen en demo
craten dit slecht voorbeeld niet volgen. De li
beralen zeulen slecht handelen met hot voor
beeld der clerical™ te volgen die de organen
hunner tegenstrevers willen vernietigen. Wat
men zeggen moet, integendeel, namelijk aan
de nieuwe kiezers, is dat zij zich niet moeten
tevreden stellen met altijd een en hetzelfde
blad te lezen. Het is goed ook de bladen der
tegenstrevers te lezen want dit is het eeuige
middel om zich gansch op de hoogte dei' po
litieke toestanden te stellen. Men leest veel
te weinig in België. De Duitschers overloopen
alle dagen de groote kolommen hunner dag
bladen én hét webeïjjrt zelden dat zij niet bijna
zoowel d« organen hunfièr tSgah3trevers als
hunne eigeue bladen lezen.
Dit getuigt van de verstandelijke ontwikke
ling der Duitschers maar dit getuigt vooral
van dan geest van vrij onderzoek weln het
protestantisme ingevoerd heett in de landen,
waar het Catholicisms nu in minderheid is. Ook
iu Holland wordt oneindig meer gelezen dan
in België en geeft men in 't lezen van politieke
ach riten geen blijk van bekrompen oiizij dig
heid gelijk hi>u\
Maar, wij zijn eene catholieke natie dat
wil zeggen eene- verachterd», behept met een
engen sectarisehen geest en zelfs vele libera
len tneenen een blijk van echt liberalisme te
geven wanneer zij kunnen zeggen Ik lees
dit blad niet Zij doen eenvoudig gelijk de
catbolieken, die geen liberaal blad lezen omdat
het liberaal is.
Men leze alles Het is zeker nuttig de party
bladen te lezen ui derzei ver lectuur bij ande
ren aan te bevelen, bet is zelfs plicht maar men
trachte niet bet lezen van clericale bladen te
beletten.
Een liberaal leze bet Fondsenblad of den
Bien Public, hij zal er niet door lijden iu zijne
overtuiging een cb-ricaal neme de Reforme of
een ander liberaal orgaan, bij zal liberaal
worden, door de groote aantrekkingskracht
der liberale beginselen, die onvermijdelijk
over de re.ictionnaire gedachten moeten zege
pralen.
Men zegge dus niet aan den nieuwen kiezer
Werp dit clericaal blad weg, bet liegt
Neen m n zegge integendeel Lees dit
blad wel, doch lees ook eer;liberaal, en dan
zult gij-zëÜ öuburviuueh wie w aar beid spreekt
of liegt, n Zoo zal men denkende burgers vor
men die er zoo noodig zijn in ons land.
Het alles genezend medicament.
'tZijn de pillendraaiers vau den Amide
VOrdre, die bet gevonden hebben. Luistert
Buiten den godsdienst eu de Kerk is er
niets te doen voorde zedelijke heropbeuring
der maatschappij.
Dat is de zuivere waarheid
Vraagt bet maar aan de moliebroerkeus, die
ven, haanstroopers, moordenaars en ander
slecht volk. Zoodra zij hunne deugnieterij en
en schelmstukken gebiecht hebben, zijn zij
weer zedelijk heropgebeurd.
In een der fanatiekste dorpen van
Vlaanderland woont een kristelijke
huisvader, om zijne diepe godsvrucht
uran iu het ronde bekend.
Hij is een bijzondere vriend van den
koster, om zijne vlug- en behen ligheid
den Rapide genoemd. Dikwijls zag men
den godgewijden man devotelijk met
eenen grooten pat< rnoster in de Kerk
zitten bidden, dat zijn# tanden klapper
den en al de aanwezigen door zulk god
vruchtig voorbeeld gesticht werden.
Maar onze heilige man zat niet altijd
in Gods tempel hij ging ook wat ver
der in de buurt ter herberg een kaartje
spelen. Heeft de H. Joannes zelf niet ge
zegd dat de boog niet altijd mag ge
spannen zijn. ii Hij ging dus met zijnen
kameraad Rapide en andere kennissen
naar het bierhuis om te zien of herten
vrouw of ruiten heer hem niet zouden
voordeelig zijn. De waardin en hare
dochter speelden gewoonlijk mee er
werd over koetjes en kalijes gekout en
al eens hartelijk gelachen kortom, het
was er gezellige bijeenkomst.
Maar nu viel er op zekeren dag in de
Kerk iets voor dat al de tongen van het
dorp in rep en roer bracht. De dochter
der herberg viel er in bezwijming zij
moest naar huis gedragen worden en
een 'geneesheer werd met haast ontbo
den.
Toen 7,ij zich drij weken later gansch
hersteld weder ter Kerk begaf vond men
den volgende morgen schoonen witten
zavel, suikerboonen eu zuiglotsen ge
strooid van aan de herberg tot aan de
Kerk en van daar tot aan de woonst van
den devoten huisvader.
Was dat een mirakel Heeft de hei
lige Geest dat uit den hemel laten re
genen
bet
NOVELLE.
bet Duitscb door Kapitein Van Acker.
Belgie is
begijntjes
H'.t volkje, dat
llri'ióh'.Lerianu van paters en
men te reebt met dèn naam
En nu voor wat hunne bevolking betreft
In 1846. 19,968 kloosterlingen.
Iu 1880. 25,363
Iu 1890. 30,098
Als die aangroei zoo voortgaat, dan zal bin
nen weinige jaren elke gemeente, van de
kleinste tot de grootste, haar klooster bezitten.
Geen plekje meer of men zal Trappisten,
Redemptoristeu, Jezuïten, Begijnen en andere
uitzuigers vinden die, achter hunne geheimzin
nige kloostermuren, een vadsig leven slijten
iii'-t eten en drinken, met jacht te maken op
erfdeelen en met Ons Heer van 't kruis te bid
den oin bet bederf der wereld eu da vervolging
der religie te keer te gaan.
De Belgische kloosters moeten ten hui-
digen dage aau roerende en onroerende goede
ren eenen rijkdom van meer dan 1 milliard
zegge. 1000 millioen bezitten.
Waar gaat dat naar toe
De katholieke Vereenigingen van Nijvel,
Eecloo en Aarle» hebben zich voor de Evenre
dige Vertegenwoordiging verklaard.
De Anti-Socialistische Bond van Gent, onder
voorzitterschap van Arthur Verhaeghe heeft
zich insgelijks bij de E. V. aangesloten, als
ook de klerikale Werkmanskringen van Brus
sel.
En de Aalstersche anti-socialisten en den
katholieken Werkmanskring der Zoutstraat,
zullen die hierover stom blijven als visschen
Ze zijn nogtans bet stelsel van de eveuredige
vertegenwoordiging aangekleefd, daar ze in de
kiezingen voor den Werk-en Nijverheidsraad,
alsook voor die van den goeden Mannenraad,
tot eene overeenkomst met de socialisten heb
ben zoeken te geraken.
Waarom durven zij nu den bek niet roeren
Mogen zij van M. Baron, of wil M. Pastoor
of M. Woeste niet???
Zoo ja, dan hebben wij modelijden met die
sukkelaars, die zoo slaafscb aan eene keten
geklonken, onder den domper tot zwijgen ge
bracht worden.
van ongediert beeft bestempeld, neateit tr met
boopen, mest er zich vet ten nadeele van bvn
nationalen rijkdom en slurpt er, geholpen dooi.
domheid en bijgeloof, ontelbare schatten op.
Gelijk aan het onkruid, dat men niet in tijds
uitroeit, dreigt bet weldra deu ganschen vn-
derlandscben bodem te overdekken en uit te
putten.
Sedert 1846, dat is te zeggen in een tijdver
loop van 47 jaar, is in ons laud bet getal kloos
ters bijna verdriedubbeld.
Ziehier de cijfers
In 1846 776 kloosters.
In 18801,559
In 18901,775
I
eenen schoonen meiinorgend kwam een
neisje uit de stadspoort van Erfurt, (1) Zij
rouwkleederen eu ging met aarzelenden
s -oorwaarts.
vfet verlegen en smartelijken blik overzag
eisje de haar zoo wel bekende streek. Het
e uur en gemis aan geleider, dat scheen
niet geschikt om bare wandeling voort te
i. Doch een rap besluit nemend, sloeg zij
t eg in die naar het dichtbij gelegen woud
u het woud keerde de wandelaarster het
om en wierp een treurigen blik op de
ï- haar liggende stad.
lijn schoon Erfurtzuchtte zij wanneer
u weer
smet goud overgoot de zonde torenrijke
die daar als te midden eenen tuin oprees.
Zuchtend wendde het meisje de oogen van
dat zicht af, ging traagzaam langsheen den
woudzoom voorbij de kleine zomerhuisjes, en
bijna streelend raakte zij met de band de ge-
slotcno vensterblinden van een dier buisjes aan.
Hoe menigmaal bad zij bier niet vroolijk ge
darteld en gespeeld Den smullen woudweg
ging zij op, alwaar viooltjes en madeliefjes
bloeiden, terwijl het vroolijk lied van de voge
len uit de frischgroene takken galmde en kwam
aan de a Drie Eiken, eene plaats die ieder
kir.d van Erfurt kent en bemint.
Hier ging zij naar een der eiken, sloeg den
arm rond den stam, leunde het hoofd tegen de
schorsen verzonk in smartelijke gedachten,
Terwijl hare oogen op nieuw, over bet dorpje
aan bare voeten, naar de verre stad dwaalden,
zwoegde bare borst onder hevige ademhalin
gen. Traden hingen eindelijk aan bare lange
wimpers en vielen opbaar donker rouwkleed.
Hoe lang zij daar mocht gestaan-hebben, dat
wist zij zelve niet. Op eens gevoelde zij ah eene
hand op har. n schouder, terwijl eene medelij
dende stem zegde
Waarom weent gij jonkvrouw Kan ik u
helpen, ik bidu, spreek
De aangesprokene hief het hoofd op en zag in
de helderbruine vriendelijke oogen van eenen
jongen man die als verlegen scheen over de vrij
postigheid van zijne vraag.
Ik wist niet dat ik weende zegde zij
maar ik weet dat ik zeer bedroefd ben omdat ik
Erfurt moet verlaten.
Gij moet Erfurt verlaten, jonkvrouw Wel,
zie, ik ben iu hetzelfde geval Ik moet af
scheid nemen van alles wat mij hier lief is, ik
moet maar... nog blijft de vraag of ik wil.
Én ikzegde zij ik mag niet vragen
of ik wil ik moet...
Het leven van oen menscli is zeldzaam
zegde hii
Er is iu onze stad een man, bijzonder
bevriend radt 't werkvolk zijn naam is
Pier, bijgenaamd de zeeveraar.
Over alle daken, en op alle tonen
schreeuwt hij dat hij de grootste liefde
koestert voor den arbeider. Aan hem
moeten zij het dank wijten, wanneer
hun foeht:v;rh ",m;betert hij is de ver
trouweling van Sire, de eersrhfe8,0^
van den bisschop eö uien boeren vriend
van alTe heiligen. èJAt» giCbte vernuften
zijn met hem in betrekking bij regelt
den gang der wereldsche zaken door het
vervaardigen van antieke-socialistische
programma's.
Zijne volksliefde kent geene palen,
luister maar liever.
Ged-urig vraagt hij inkomende rech
ten op graan en vee. Het graan is te
goedkoop, het vee is te goedkoop, en
bijgevolg ook het brood en het vleesch.
Het brood is goedkoop, ja; en toch
zijn er honderden en honderden ouders
en kinderkens die 's avonds zonder bo
terham naar bed moeten omdat vader
zonder werk is of te weinig wiut om een
brood meer per da te koopen.
En dan vraagt die werkmansvriend
verhooging van den prijs vau het brood.
Van 't vleesch zullen wij niet spreken,
want onze fabriek en zelfs onze land-
bouwarbeiders kennen het maar bij
naam toch moet het opslaan ons volk
zou te kloek en te forsch worden.
Laat het brood en vleesch duur we
zen, zullen daarom onze buiten werklie
den een centiem meer winnen of zal er
een werkman me»r noodig zijn Neen,
maar de grondeigenaars zouden terug-
hunne pachten verhoogen en daar is de
ware oorzaak.
Verhoogt de loonen in de steden, zegt
men doch verhoogt terzelvertijd den
prijs der eetwaren en de toestand blijft
gelijk.
Daarom vragen wij goeukoope levens
middelen geene inkomende rechten
dus.
Daarom waarschuwen wij ook de
werklieden tegen degenen, die met
vleiende woorden afkomende de invoe
ring vragen van wetten, die het volk
nog armer, nog ellendiger en nog krach-
teloozer zouden maken.
Denderbode schrijft dat men voor eene
oprechte onrechtvaardigheid staal,
wanneer men het stelsel der Evenredige
Vertegenwoordiging onderzoekt.
«Nemen wij eens, zegt hij het arron
dissement Aalst waar er ongeveer 35000
kiezers V ïzijn.
.De AatLoiiake» '--»•» areleu
en socia: u n met al
hunne kv - - k( rc' ekkig
eu bekt -a j I komt
de goeie God hier tusschen doen
5000 7000, ja 9999 stemmen meer
derheid of 29999 tegen 20000. En weet
ge wat hun paart zou zijn Twee kleri-
kalen gekt/LC/ii. D« Avee fua&eïe mtels
zouden voor hunne tegenstrevers zijn.
Dus, kermt hij, 9999 stemmen die
niet zouden vertegenwoordigd zijn.
Dat is waar, konfrater, maar zullen
de katholieken kiezers niet reeds hun
aandeel in de vertegenwoordiging heb
ben, met twee hunner kandidaten te
doen kiezen
Daarbij waren er 3 of 5 zetels te ver
en ik, ik die meest den dwang haat, ben een
slachtoffer ervan.
Dwang zegde zij de grootste is de
dwang dien wij ons zeiven opleggen doch als
wij dat doen wat wij voor juist erkenen, dan is
er geen dwang.
Goed, doch als iemand u zegtziedaar
eenen weg, dien moet gij volgen en anders
geenen Is dat geen dwang
Het mag dwang lieeten antwoorde zij
maar het heet ook de schikkingen van God...
God schikt en bestuurt alles en leidt ons. Dat
is mijn troost.,.
Deze woorden deden den jonkman opzien.
Dan moet het ook wel eene goddelijke
schikking zijn; dat wij elkander hier ontmoe
ten ii zegde hij wy die beide gedwongen zijn
Erfurt te verlaten... Wat mij betreft, ik vind
er een zekeren troost in zoo onverwachts kene
lotgenoote te hebben gevonden.
En die gij gepoogd hebt te troosten
zegde het meisje. Dat was vriendelijk ,en ik
dank u. Wie weet hoe lang ik hier anders nog
op deze plaats zou staan weenen hebben.
Op deze plaats vroeg de jonkman is'
deze plaals u dan zoo duurbaar
Ja, op de. o plaats ben ik zoo menigmaal
geweest met mijnen vader. Alle zondagen kwa
men wij langs hier aangewandeld. Aan de
Drie Eikep bleven wij altijd een poosje
«taan om naar het schoone dal te kijken, eu dan
ging hij met mij gindsche pad at' om aan de
beek bloemen te zoeken.
K'irn :i zegde hij wij gaan er heen
Gelijk vertrouwelijke kiudu-s gingen zij ne
vens elkander onder het geboomte door.
Het was een prachtig® morgend. De zon goot
hare warme stralen o\ i de aarde, en een zoete
bloemengeur hing in de lucht.
•oud
doorwarmd en uit de beek waait een frisch
koeltje.
En zie eens hoeveel bloemen riep zij
en begon madeliefjes «n leeuwentand te p'uk-
ken.
Glimlachend bezag hij haar hare verstan
dige woorden, van daareven schenen uit den
geest van eene bejaarde vrouw te komen en
nu, zie, plukte zij bloemen gelijk een eenvou
dig kind dat daarbij al zijn leed vergat
Met de geplukte bloemen kwam zij op hot
gras zitten eu begon een bloemkoten te vlech
ten.
En waarom moet gij Erfurt verlaten
vroe bij.
De zonueschiju v«rdwe»n uit liet bekoorlijk
gelaat, de üauden lieten de bloemketen zinken,
een paar groote tranen kwamen in de blauwe
oogen op.
Ach sprak het msisje over eeuige
maanden heb ik mijnen vader verloren en
aaugezieu mijne moeJer.niet in staat is als we
duwe, met mijn zusterken en mij te leven, zoo
moeten wij bij mijne grootmoeder gaan wonen
te Postdam. (2)
De jongeling bezag haar eeuigzins teleurge
steld.
Maar zegde hij te Postdam zult gij zoo
goed, misschien beter zijn dan hier.
Het meisje schudde het hoofd.
Neen zegde zij hier kon ik mij be
kwamen als muziekante, hier heb ik een goed
muziekaal onderwijs ontvangen, en ginds...
Ginds zult gij uog beter onderricht kunnen
vinden. Eu wat Posul m u uiet geven kan, dat
vindt gij te Berlijn. (3)
Ja, dat geloof ik wel sprak het meisje
met stralenden blik.Wat zou ik daar niet
al kunnen leeren maar ik mag er niet meer
aan deuken, want mijne grootmoeder wil van
geene muziek hooren.
De grootmoeders zijn gewoonlijk zeer toe
gevend voor.hunne kleinkinderen zoo troostte
de jongeling.
Ja, maar met mijne grootmoeder is dat
bet geval. Wij mogen zelf onze piano niet me-
denemen.
Dat iitocb te erg Uwe moeder had daar
niet mogen in toestemmen.
—./iet gij zegde het meisjedat is nu
voor mij zoo een tweeweg in het leren, waar ik
kiezen moet welken weg in te slaan. Indien
mijne moeder wist hoe bitter hard het mij,
valt vaarwel te zeggen aan de muziek- en aan
de hoop van mijne toekomst, die dwang zou
ze mij niet willen. Ter liefde van mij zou zij te
Erfurt blijven wonen. Maar ik mag haar niet
bedrosven zwijgend moet ik afscheid nemen
van alles wat mij hier aantrekt en met een
vroolijk gelaat mijne moeder volgen.
Zoo Moet een mensch wezenlijk de ge
hoorzaamheid aau zijne ouders zoo verre drij
ven ii vroeg de jongeling.
Voorzeker, eu verder nog zegde zij
m»t vuur. Wie toch zou anders durven, wie
zou anders kunnen handelen, als men oud ge
noeg is om te begrijpen welke ontelbare wel
daden wij van onze geboorte af aan onze ou
ders te anken hebben En gij, v iorzeker, gij
heb geene ouders hoe auders zoudt gij zou
iets kunneD vrageu
Neen ik Mijnen vader heb ik nauwelijks
gekend en over twaalf jaar heb ik mijne moe
der verloren.
{Wordt voortgezet.)
b
Irfurtstad van de pruisische Staten (Saksen),
d Thuringe, 280 kilometers zuid-oost Berlijn,
inwoners, eertijds 80,000, doch ze r ontvolkt
"olge van den oorlog en het vernietigen van den
anael. Nijverheid weverijen, hüick'vetterijen,
ijen, brouwerijen, olie-papier-en poermolens.
ds zetelplaats van een bisdom. Merkwaardige
rerk. Prachtige stad met hare talrijke hofjes te
i dd n en hare vijfgroots markten. Door Napoleon I
imen, was Erfurt tot in 1813 onder Frankrijk,
iet Weeuer verdrag is de stad terug onder Prui-
ergegaan.
(2) Postdam stad in Pruisen, 1G kilometers van
Berlijn, tweede residencie der koningen van dit land,
40,000 inwoners,
(3) Berlijn hoofdstad van Pruisen, eene der sehoon-
ste steden van Europa.
