ONS HUIS
de beweging
LIBERAAL WEEKBLAD VOOR
Abonnementsprijsbotton voorop bctaalbaar
PRIJS PER NUMMER 10 CENTIEMEN.
Mm abonneert rich op alle postkantoren roor den buiten voor de stad, ten kantore
van het blad, 10, Vooruitgangstraat 10, AALST.
HET ARRONDISSEMENT AALST
Gewone, 15 centiemen
PriiS der Annoncen j Eeklam(
Vonnissen op de derde bladzijde, frank.
v per drukregel.
Reklamen 75 centiemen
Voor d'annoncen buiten do Vlaanderen, zich te wenden tot den AGENCE HAVAS,
Madelenastraat 32, Brussel.
Nee spe nee metu.
AALST, 12 MEI.
Evenredige Vertegenwoordiging.
Sedert dat in België onze staatspar
tijen bestaan en strijden, had er zich
nooit één politiek vraagstuk voorge
daan, waarover het allen eens konden
aijn.
Datongehoord mirakelgebeurdenoch-
thans onder onze oogen, toen wij de
evenredige vertegenwoordiging beurte
lings door de liberale Vlaamschgezinden
(die de eersten van allen war m, wij zeg
gen het met fierheid), door de progres
sisten, door de socialisten, door de libe
ralen en door de clericalen eenparig
zagen bijtreden.
Ook de Senaat scheen voor de hervor
ming gewonnen. Alleen de Kamer
toonde zich weifelend.
Maar de eensgzindheid der partijen en
de drukking der openbare meening zou
den wel machtig genoeg zij om de Ka
mer mee te slepen.
Zoo dacht men ten minste, en iedereen
wachtte rustig de debatten der Kamer
af.
Ook was de verbazing ontzettend en
geleek de teleurstelling op woede, wan
neer men vernam dat de Kamer, zonder
openbare bespreking, in het geheim
harer geheime afdeelingen, de evenre
dige vertegenwoordiging geworgd had
in 't donker en het Ministerie Beernaert
tot aftreden had gedwongen.
Doch men kon zich niet inbeelden,
dat de zaak niet in der minne zou ver
effend worden. Minister Beernaert had
reeds zoo dikwijls met zijn ontslag ge
dreigd en was toch altijd rustig op zijnen
ministeriëelen zetel blijven zitten, dat
men aan niets anders dacht dan aan eene
nieuwe vertooning van een doodversle
ten stuk.
Maar neen 1 Minister Beernaert is weg
en met hem de evenredige vertegen
woordiging, waarop geheel het land
rekende om aan de aaustaaode kamer-
kiezingen eelt tot nu toe onbekend ka-
18
NOVELLE.
Naar het Duitsch door Kapitein Van Ackeb
rakter van rechtvaardigheid en deftig
heid te geven.
Op die onverwachte oplossing van het
kamerdebat volgden dagen van versla
genheid en ontredderiug voor de voor
standers der evenredige vertegenwoor
diging.
De eenen waren zoo ontmoedigd, dat
zij den toestand voor rot en ongenees-
baai. verklaarden. De anderen integen
deel dachten, dat de openbare meening
eene macht is, die bergen verzet en
muren doet vallen gelijk de trompetten
van Jericho. En zij tegen aan 't werk.
In vele steden werden gemengde co-
miteiten gevormd, bestaande uit verte
genwoordigersder meest uiteenloopende
politieke richtingen, ten einde door
openbare volksvergaderingen en andere
propagandamiddels aan te toonen, dat
de evenredige vertegenwoordiging in de
wenschen der natie ligt en dat men
vast besloten is den volkswil te doen
eerbiedigen, zoodat men van de pro-
portionalisten, zooals men de leiders
noemt, later zal mogen getuigen met
dichter Ledeganck
Zij wilden wat was recht,
En wonnen wat zij wilden
In de woelige hoofdstad Brussel even
als in de kleine doode steden lijk L'peren
zijn de goede wil en de geestdrift gelij
ker mate algemeen en groot.
Het land verwachtte van de invoering
dier zoo rechtvaardige hervorming eene
algemeene verademing in den steeds
bitterder kiesstrijd door het beperken
van den kiesdwang en van de kiesom-
kooperij.
Het land rekende op eene ware verte
genwoordiging aller partijen naar ge-
lange harer werkelijke krachten.
Het land wilde een einde zien stellen
aan de onnatuurlijke en antinationale
vtrdeeling eener Kamer, die nu bestaat,
grootendeels ten minste, uit clericale
Vlamingen en liberale Walen.
Het land wilde aan de werklieden der
steden en nijverheidsdistricten eene
rechtmatige vertegenwoordiging verze
keren, omdat iedereen begrijpt dat er
Later had zij haren man, na den wandelrit,
dien hij met neef Willem doen wihie, hare
moeder en hare zuster voor het middagmaal te
willen af balen. Zij zou hadde het niet zeld
zaam moeien «chijnen zeer veel gasten wil
len uitnoodigen hebben, ten einde niet meer
blootgesteld te zijn met Willem alleen ta wezen.
Maar als ze bij moeder Reinhert kwamen om
haar af te halen, was het Anneken alleen die
meekwam moeder Reinhert had hoofdpijn
en zij was heel tevreden eeuige uren van het
luidruchtige kind ontslagen te zijn.
Doch Anneken was voor de twee bedrukte
harten in den kleinen kring eene ware weldaad.
Het meisje praatte van alles en vroeg naar alle
mogelijke dingen waar Willem noch Marie voor
niets ter wereld hadden durven van sproken, en
- het kind bekwam antwoorden die voor andere
ooren bestemd waren.
1 Het was een schoone octoberdag geweest. Als
of de zomer was teruggekeerd voor een laatsten
groet, zoo warm had da zon geschenen, zoo
helder hadden de vogels in den tuin gezongen.
Ln de kamer, waar Willem des raorgemls
▼oor de piano zat, brandde een lustig vuur. Dit
was eene toegeving vopr den herfstmaar de
voor Anseele en Volders kamerzetels
voorbehouden worden.
Het land wilde, dat de verplichtende
stemming geen onnoodige dwang zou
worden voor de minderheid, die onder
't majoritairstelsel zeker harer verplet
tering is, terwijl geene stem verloren
gaat met het stelsel der evenredige ver
tegenwoordiging.
Dat alles wilde het land voor den val
van Minister Beernaert.
De beweging ten voordeelt) der even
redige vertegenwoordiging, die zich op
alle punten van België te gelijk voor
doet en alle schakeeringen der partijen
eendrachtig vereenigt, bewijst dat het
land dat alles nu nog krachtiger dan
ooit blijft willen.
Wat zal de Kamer doen
Waarschijnlijk niets't is te zeggen,
dat de aanstaande Oetober-kiezing on
der het veroordeeld en verachtelijk ma-
joritair-stelsel zal ino ten geschieden.
Maar ondertusschen zal de beweging
ten voordeele der evenredige vertegen
woordiging zoo machtig geworden zijn,
dat wij ons afvragen hoeveel tegenstan
ders der hervorming zich openlijk aan
het kiezerskorps als canuidaten zullen
durven aanbieden.
Op vele plaatsen heeft men reeds in
openbare meetingen door redenaars van
alle gezindheden hooren verklaren dat
slechts die kandidaten met de aanstaan
de kiezingen zullen gesteund worden
welke de E. V. op hun progiamma
schrijven.
Wanneer zal men hier de handen aan
't werk slaan om hetzelfde besluit te
stemmen
Tot overweging.
Wij willen eens eveatjes terugkomen op het
verslag door Denderbode medegedeeld over de
algemeene vergadering der katholieke afge-
veerdigden, alhier over 14 dagen gehouden.
Daarin lezen wij
De heer Vaerman van Denderleeuw deed
opmerken dat men op die voorwaarden al-
leen tukken zal.
Welke was die voorwaarde Dat alle katho-
ken, bij wien de belangen der katholieke zaak
vleugeldeur naar den tuin toe stond wijd open
en liet de zachte avondlucht binnenkomen.
Op Meilij ns verzoek had Maria gespeeld en
gezongen. Zij had zoo geerne illem verzocht
Ouk eens te sprieu, maar zij vermeed eene zin
speling te maken op zijn spelen van dien mor-
gend. En weer was het Anneken die hier ter
hulp kwam. Terwijl Marie speelde was Anne
ken bij Willem gaan zitten. Er lag eene som
bere schaduwe op het gelaat van den jongen
doch het kind durfde niet vragen of hij ziek
was want het wist nog hoe het de eerstemaal
bijna met stuurschheid was teruggewezen ge
worden en bleef erbij zacht zijne hand te stree-
len.
Het inzicht van zijne kleine troosteres scheen
Willem te begrijpen hij beantwoordde haar
met eenen zachten vingerdruk, en bereidwillig
stond h'j op als Anneken hem bad ook iets te
speleu.
Willem speelde met juist govoel en met goe
den aanslag, en allen hoorden hem even geerne
spelen.
En dan begon hij te zingen. Zijne schoone
barytonstem klonk eerst zacht, dan voller en
hartstochtelijker in de stille avondlucht. En
weder speelde en zong hij
Tot herinring had ik u een ringje gegeven.
Marie luisterde uaar woord en toon, en toch
verdween het gehoorde voor hare ooren even
als voor hare oogen het beeld des jongen mans,
die met zulke smachtende uitdrukking het
kleine lied zongwant voor baren geest rees
het verledene op en stond Willem weer voor
nauw aan 't harte lisrgen, eendrachtig mede
werken voor «len triomf der klerikaien....
Wij gelooven dat M. Vaerman klaar ziet in
den politieken toestand van zijne pariij want
dat er daar iets broeit, dat in 't geheel in den
haak Diet en zit, namelijk de kristene volks-
partj, welke, wat men er ook van zegge, in
onze land hou w-kantons, machtige wortelen
geschoten heeft.
Verder sluit Denderbode met dezen alarm
kreet
Gewaakt dus en laat ons onze vijanden
niet als te machteloos aanzien
Zoo, zoo, we zijn dan nog niet dood, zoo als
de officiëele over weinige dagen schreef.
VereeuEd met al degenen welke van g< ene
koter ie, van geen vrijheiddoodeud en onr< cht-
veerdig politiek willen weten, eendrachtig
strijdend voor en door het volk, zijn wij du»
Dog geducht en moet Denderbode bekennen
dat de ikzuchtige partij van de kliek voor de
democratie op zijne hoede hoort te zijn.
In den mond van Denderbode is dit een
woord van beteekenis welke voor alle vrijge-
ziuden, voor alle vrienden van het volk een
spoorslag zijn moet om met verdubbelden
iever den strijd voort te zetten.
Pastoor Daens.
Onze lezers hebben waarschijnlijk
deze week veel hooren spreken over de
redevoering door M. Daens, priester, op
eene groote openbare meeting te Brus
sel uitgesproken. Dit feit is vast van
beteekenis, want het is wel de eerste
maal 'lat een geestelijke in openbar*
meeting door het Brusselsch publiek
wordt toegejuicht. Le Patriote en ande
re katholieke baden welke de evenredi
ge vertegenwooriling verdedigen stem
men in die toejuichingen mede, terwijl
de vijandige klerikale bladen hem d«
grofste beleedigingen naar het hoofd
werpen. Denderbode noemt kort en
goed zijne taal logenachtigbeleedigend
lasterend en zijae handelwijze eerloos.
Wij begrijpen niet waarom?
Had priester Daens het recht niet van
op die meeting met andere kristene
democraten, zoo als Dn Cantillon,Planc-
quaert, Van der Mensbrugghe, enz. enz.
benevens socialisten, radikalen, katho
lieken en liberalen eene laris voor het
rechtveerdig princiep der E. V. te bre
ken Zijn de booge geestelijken, waar
onder bisschoppen, niet talrijk welke
haar gelijk hij was bij hunne ecste ontmoeting.
Eu Mellij tl Had hij dan vergeten wat \larie
hem van bet ringje uit hare jeugd verteld had
Ha, had hij baar op dit oogenblik gevraagd
ot zij bij het booren an dit lied aan de ston.ie
dacht toen haar een ringje gegeven werd door
eenen jongeling aan wien zij zoo lang een dank
baar govoel h id toegedragen.
MaarMellijn zegde daar niets van. Hij prees
Wiilems stem en sprak van andere liederen en
het oogenblik dat Marie openhartig alles
hadde kunnen bekennen, dat oogenclik was
voorbij.
Des avonds leidde Willem Anneken naar
buis. Het kind was fier op zijnen geleider en
praatte vroolijk terwijl het hand aan hand le
vens hem op het voetpad,liep.
Willem h ad bemerkt hoe genegen hem het
meisje was en was er over gestreeld en ver
heugd. Van den dwang ontheven, dien hij in
Meliijns en Maries tegenwoordigheid onder
vond, deed het hem goed thans nevens het pra
tende kind te gaan, zijne warme hand in de
zijne te houden en onder het schijnsel van de
gaslantaarns in haar vroolijk en open gezichtje
te kunnen zien.
Spijt het u niet vroeg hij eindelijk dat
gij niet altijd bij uwe zuster kunt zijn V
Ja, dat spijt mij wel zegde Anneken
maar ik ben toch bij moeder en Marie moat
toch bij haren man zijn.
Zij heeft hem zeer lief, niet waar
Wij allen hebben hem lief— zegde zij
ernstig.
Hij is zoo goid... Moeder moet nu j
zoo veel ni t meer werken. Ik was vroeger nog
te klein om m >eder te helpen, en Marie moest
altijd sehilderen.
Venei mij dat eens bad Willem.
Aunohen was eene fijne opmerkster geweest,
en zij ontrolde voor Willem een tainèlljl klaar
tafereel van hun vroeger leven, zoodat hij al
de waarde van Marie's werkzaamheid kou
schatten.
En wat schilderde Marie zoo al?» vroeg hij.
u, Alles teljoren en vazen en allerlei
dingen. Zij schilderde somtijds heele nachten
en als de koopman beiaald had, dan lacht»
Marie maar moeder heb ik dikwijls zien wee-
nen om lat Marie zoo bleek werd van het vol»
schilderen.
Een huwelijk om wille van fortuin dacht
Willem.
Nu is Marie zeer gelukkig zoo ging de
kleine voort want laatst heb ik het gehoord
als/ij bet aan moeder zegde, dat zij nooit ge
loofd had dat iemand gelijk zij alle dagen ge
lukkiger kon worden. Maar vandaag en giste
ren zag Marie er bleek uit.
Deze openhartige woorden van het kind
maakten Wiilems hart niet vrijernog altijd
hing het tusschen hoop en vrees...
Hij gaf het kind aan zijne moeder over en
keerde terug.
De straten waren nog vol volk. De maan
scheen helder en de lucht was zwoel gelyk in
den zomer. Willem was het dubben en mijme
ren moede, vrijer hief hij het hoofd eu haalde
diep adem.
(Wordi voortgeHt.)
SÜPSss
TEN VOORDEELE DER
C*IIVU j
