f
GRIETJE
9de Jaar.
Nummer 29
Zondag 22 Juli 1894.
LIBERAAL WEEKBLAD VOOR
Abtnnimentsprljs„uiten vooroP bMaalbaar
PRIJS PER NUMMER 10 CENTIEMEN.
*)lmi afe*a»«ert cWiop ftlla poalkantoren voor den buiten voor de «tad, ten kantore
▼aa het blad, 10, Vooruitgangetraat 10, AALST.
Nee spe nee metu.
HET ARRONDISSEMENT AALST
J Gewone, 16 centiemen j-,,!,-.,..!
Pn,s der Annonccn Eeklamen 7B c6ntlem,n P" d™kr,'el'
Vonnissen op de derde bladzijdefrank.
Voor d'annoncen buiten de Vlaanderen, zich te wenden tot den AGENCE HATAi,
Madelenastr&at 32, Brussel.
AALST, 21 JULI.
De aanstaande kiezingen.
'fc Is niet alleen het kiezerskorps, dat
groote wijzigingen heeft ondergaan, er
«ijn insgelijks aanzienlijke veranderin
gen gebeurd in de kiezingen zelfs, die
in October voor de eerste maal zullen in
België plaats hebben onder het nieuw
-stelsel.
Vooreerst, volgens het laatste deel
•der nieuwe kieswet door de Kamer ge
stemd geschiedt nu de stemming voor
«de wetgevende kiezingen ia elke ge
meente, die meer dan 400 inwoners telt.
De gemeenten met oene mindere bevol
king mogen met twee of drie andere
aanpalende gemeenten samengevoegd
«worden, doch de afstand tusschen hea
mag niet meer dan 4 kilometers bedra
gen.
De kiesbureelen mogen niet min dan
-1200, en niet meei dan 6C0 kiezers be
grijpen. In de 31'i ondissements-en kan
tonhoofdplaatsen zullen de kiesbureelen
voorgezeten worden door de rechters en
vrederechters en hunne plaatsvervan
gers, en desnoods door de kiezers met
drievoudige stem.
Voor de andere gemeenten zullen het
•de drijstemmige kiezers zijn, die zullen
aangewezen worden tot voorzitters.
De andere leden van het tmreel en
hunne plaatsvervangers worden gekozen
onder de jongste kiezere met drievou
dige, of ten minste met dubbele stem,
en die ten minste 40 jaar oud zijn. Zij
krijgen een aanwezigbeidspenning van
5 fr. en eene vergoeding voor de reis
kosten. De voorzitters alsook de leden
van het hoofilbureel ontvangen 10 fr.
De kiezingen voor de Kamer van
volksvertegenwoordigers en voor den
Senaat zullen plaats hebben op den zelf
den dag, namelijk den eersten Zondag
van Juli. Dees jaar zullen zij bij uitzon
dering plaats hebben op den tweeden
bondag van October.
De kiezers zullen ten minste tien da
gen voor de kiezing bijeenroepingsbrie-
ven ontvangen, verschillend van kleur,
Nieuwe zedenschets.
volgens het getal stemmen van eiken
kiezer.
De stemming geschiedt van 8 ure
's morgens tot 5 ure namiddag. De kie
zers worden tot de stemming toegelaten,
in de volgorde waarin zij zich aanbieden.
Zij krijgen zooveel stembriefjes voor
elke Kamer, als zij stemmen bezitten.
De kiesstempel is afgeschaft de witte
puntjes in de zwarto vakken der stem
briefjes moeten voortaan zwart gemaakt
worden bij middel van het potlood.
Ziedaar de voornaamste bepalingen,
der nieuwe kieswet, die de kiezers be
treffen. Doch, er zijn nog eenige andere
artikels, die voor gevolg zullen hebben
een gansch nieuw uitzicht aan de toe
komstige kiezingen te geven.
De nieuwe wet verbiedt niet alleen de
kiezers om te koopen bij middel van
geld of anderszins zij verbiedt insge
lijks de kiezers geld of eenige weerden
aan te bieden onder voorwendsel van
reis-of verblijfkosten.
Het is ook verboden, ter gelegenheid
eener kiezing, de kiezers eetwaren of
drank te geven, aan te bieden of te be
loven.
Eene boete van 26 tot 200 frank ptaat
op die overtredingen, zoowel voor de
genen die geven of beloven, als voor
degenen die aannemen.
In de Kamer heeft de Minister van
Binnenlandsche Zaken, M. de Burlet,
eenige uitleggingen gegeven over dit
artikel.
Het zal op een kiesdag aan een per
soon niet verboden zijn vrienden aan
tafel te ontvangen, doch wat er verbo
den is, dat is de inrichting van kiesban-
ketten, die aan de kieswerkers en de
kiezers aangeboden worden voor of na
de kiezing.
Nog meer het zal verboden zijn na
de kiezing«n te trakteeren of te rega-
leeren, zooals men het heeten wil. Vrien
den ondereen zullen hunne zegepraal
mogen vieren, doch de kieswet verbiedt
voortaan kosteloos te drinken te geven
aan de kiezers, enkel en alleen omdat
de eene of de andere partij gewonnen
heeft.
Zal de kieschampagno na de kie
zing toegelaten zijn, heeft een der Ka
merleden bij de tweede stemming over
de kieswet gevraagd.
En de verslaggever heeft daarop ge
antwoord Neen
Men ziet het, onze kiezingen zullen
voortaan een gansch ander karakter
krijgen en weldra zullen de feestelijk
heden en drinkpartijen der belgische
kiesdagen tot het verleden behooren.
Waar ons geld naartoe gaat.
Het Staatsblad kondigt de subsidiën af al
weer door ons devoot ministerie aan den alver-
shndenden cl-ricalen winkel toegestaan voor
kerken, kloosters en pastorijen, te zamen tot
een beloop van twee honderd zes-en-negentig
duizend honderd zes-en-dertig frank 27 cen
tiemen (fr. 296,136,27).
Ilewel belastingschuldigen, wat zegt gij
daarvan Ziet gij nu eindelijk waar uw zuur
gewonnen geld naartoe gaat Ot ziju er onder
u die moedwillig de oogen sluiten voor het
licht der zon en gansch hun leven stekeblind
willen blijven V Eu diezelfde ministers, welke
het met duizende en duizenden naar den cle-
ricalen winkel sturen, durven spieken van
besparingen te doen op jaarwedde van ambte
naars en bedienden en willen 't brood, de bo
ter, de margarine en de suikerij belasten 1
Over prijsdeelingen.
De prijsuitdeelingen zijn weer aanstaande
dus gaat men de kinderen weer dagen eu we
ken africhten en inpompen boe ze met den
meesten bijval een fabeltje zullen opzeggen of
den rol in een tooneeltje of stukje vertolken.
Wij kunnen dat min of meer verstaan voor
de kleintjes van eene JBewaar- of Froebel-
school immers, daar kiest men eenvoudigo en
gemakkelijke siukjes, daar is spelen leeren
maar voor jongens van 8 tot 12 jaren vinden
wij Let een vervelend en geestafmattend werk
en voor ouderen eene kostelijke tijdverspil
ling. Om ons bert recotuit te spreken wij zijn
toch tegenstrevers van de prijsuitdeelingen zoo
als zij thans met al hunne ap- eu dependertiën
ingericht zijn. Vroeger was het nog erger dau
speelde men van die Zagerijenwaarvan de
weerga bij Van Severen of Van der Schue-
ren niet bestaat, Zagerijen over roovers of
historiehelden, die deden geeuwen, gapenen
inslapen, holklinkende geraamten met een
schoon kleed om, maar zonder, vleescb, bloed
of spieren. Alhoewel reeds veel verminderd ziet
men eveutwel nog die zagerijen op menige pro
gramma's voorkomen, vooral van geestelijke
gestichten.
Laat ons dan maar seffens onze let begin
nen, riep zij van den piano stoel springende
waarop zij gezeten was.
Hebt gij eene viool vroeg ik.
Papa heeft er eene, zegde zij.
En eene lange zwarte kas openende, nam zij
♦r eene viool en eeueu strijkstok uit.
Maar n zegde zij, al lachende bij mij ko
mende er is geen enkele toon uit te krijgen.
Dat was de waarheid. De rug van het speel
tuig was geborBten en de snaren lagen over
alkander en waren als met vet bestreken.
Om het even zegde ik voor vandaag
is het voldoende dat gij leert hoe de viool te
houden en den strijkstok te gebruiken, en daar
voor is dit hier goed genoeg. Het eerst wat gij
■weten moet, is de bewegiug van den strij kstok
met eenen vrijen zwaai van den arm en eene
behoorlijke wending van de vuist.
Ik geloof dat ik dit reeds ken. zegde zij,
Goed antwoordde ik, eenigzins ver
wonderd over haren naïven eigenwaan, want ik
wist bij ondervinding dat een goed gebruik van
den strijkstok zeer moeielijk om leeren is
goed, toon my eens wat gij al kunt I
Ze nam mij viool en strijkstok af, stapte met
deftige bevalligheid tot het midden van de
werkplaats en maakte eene diepe buiging voor
mij. Dan rees zij recht, bezag mij als of zij het
oogenblik afwachtte om te beginnen.
En weder stond ik verdiept in de bewonde
ring van hare schoonheid. Hare hand, haar
aim uitmuntend in vorm en kleur haar jong
en toch goed ontloken gelaat j de lijnen van
hare schouders en van haren hals haar kleiu
hoofd, bekroond met eenen bos haar die, ba-
schenen door eenen zonnestraal, eene bruine
tint aannam, de goed geopende oogen de zacht
gebogen neus, de ronde onderlip een weiuiije
opgesteken om de korte bovenlip te ontmoeten,
de vooruitspringende kin, en een zekere trots
bij de natuurlijke onverschrokkenheid van hare
uitdrukking gepaardal deze bekoorlijkhe
den te zamen zouden weieenen veel grijzeren
kop dan den mijnen op hol kunnen brengen
hebben.
Ik geloof niet dat ze mij zag het was als of
zij in hare verbeelding een bewonderend en
wachtend publiek beschouwde.
Zij had de houding de pose van eene echte
kunstenares. De indruk was zoo geweidis;, dat
ik mij zelf op het ingebeeld tooneel verplaatst
gevoelde.
Werktuigelijk hief ik den strijkstok omhoog
om de maat te slaan.
Zij stelde hare viool in positie, leunde hare
ronde kin er op, stak den elleboog omhoog, en
houdende den strijkstok zachtjes tusschen den
duim en de drie eerste vingers, de pink een
weinigje hooger, zoo liet zij het achterste van
den strijkstok op de snaren komen en als ik
het teeken gaf, trok zij hem omlaag met een
fijnen vrijen zwaai van arm en vuist, en bracht
Wat insgelijks zou mogen van kant gelaten
worden dat zijn de redevoeringen, daar ze
veelal over dingen handelen, waar de meer
der eid van het punliek niets van verstaat.
Ons dunkt dat dergelijke plechtigheden
zich zouden moeten bepaleD bij een paar koren
en de piijsuitdeeling, durende alles bijeen ge
nomen, ten hoogste 5 kwartiers bet langer-
trekken, is 't geduld van ouders en kinders op
te groote proef zetten.
Wat we bij de prijsuitdeelingen nog meer
willen beknibbelen is de keus der prijsboeken.
Veel van die schoone roode, blauwe, groene en
op snee vergulde werken zijn groote lantarens
met klein licht, wat klatergoud en zilverpapier.
Die boeken meestal komende van Tours, Limo
ges, Chateauroux, met geestelijke goed
keuring nog al behelzen voor de meerder
heid niets dan wat zouteloos geschrijfsel met
fransch gezwets van chez nous.
Mel de viaamsche boeken is het al niet veel
beter, en buiten eenige goede letterkundige of
wetenschappelijke werken mogen wij zeggen
dat er voor bonderden franken schoon gekleur
de en vergulde omslagen zijn rond werken van
weinig innerlijke waarde.
Wij gelooven niet te overdrijven als we zeg
gen dat 70 per honderd van die prijsboeken
geen plaatsje in eene bibliotheek waardig zijn.
Hierin moet dus verandering komen.
En nn, om te sluiten, stellen wij de volgende
vragen Beantwoorden de prijsuitdeeliugen
wel aan het doel dat men er van verwacht
Ze zijn, dat is waar, maar voor weinigen
ongelukkiglijk eene zoete belooning van
aanhoudende vlijt en voorbeeldig gedrag en een
spoorslag om in die werkzaamheid te blijven
volharden en de leerzucht te verdubbelen, maar
zijn ze tevens voor velen geene oorzaak van
afgunst, misnoegdheid en ontmoediging, welke
de naüeelig8te gevolgen na zich kunnen sleden?
De Valschheid der Clericalen.
Het komediespel dat tegenwoordig
gespeeld wordt door de Gentsche cleri
calen in de kwestie der inkomrechten
toont nog eens met welke valsche en
oneerlijke listen de clericalen omgaan.
Men weet dat cr te Gent duizende en
duizende werklieden zijn, die nu allen
het kiesrecht bezitten.
Die talrijke werklieden begeeren na
tuurlijk hun brood, hun vleesch en al
hunne levensmiddelen zoo goedkoop
mogelijk te koopen daarom zijn die
allen Inardnekkïhe tegens (rijders der in
komrechten op granen, beestialen, enz.,
dan den strijkstok in zijne eerste positie met
meesterlijke bevalligheid.
Maar geen toon kwam uit het gebroken speel
tuig, Met de kin steeds op de viool, bezag ze
mij en zegde lachende
Is hetalzoo goed, mijnheer Holman
Het is voortreffelijk zegde ik.Gij
hebt natuurlijk reeds les genomeu.
Neen, maar ik heb op de viool zien spelen,
en ik heb mij in het houdeu van den strijkstok
geoefend.
Ai, ai dacht ik en dat hebt gij voor
eenen spiegel nagedaeu, wed ik.
Jawel, zegde zij.
Ik wensch u geluk, jufvrouw, gij hebt
reeds veel geleerd.
II
Zonder uitstel schafte ik mij eene goede viool
voor jonkvrouw Goedaard aan en deed mijn
best om ze haar te leeren bespelen.
Drie tot viermaal in de week ging ik naar
Berchem doch het gebeurde veel dat mijne
jonge en schoone leerlinge om eene of a idere
reden geene les kon nemen ze moest een kleed
veranderen, ze moest eene vriendin gaan be
zoeken, ofwel zij hal hoofdpijn altijd wist
zij een uitvlucbtseleindelijk zegde zij het som
tijds rechtuit
Onnoodig mij vandaag les te geven, mijn
heer Holman, ik heb geen lust om leeren.
De waarheid was dat Grietje Goedaard wei
nig trek had tot de stadie van de muziek, en
haar verlangen om voor het publiek te spe
len was niet sterk genoeg om haren afkeer voor
de studie ie overwinnen.
Niemand berispte het meisje over haar ge
brek aan volberding. De mensch is even zoo
onbedachtzaam in zijn toegeven aan een min
zaam en schoon meisje als ia zijne hardvoch
tigheid jegens een meisje die koppig en leelijk
is edoch de gebreken van jufvrouw Grietje
Goedaard waren niet het gevolg van eeu slecht
krakter, maar veeleer van eeue zorgelooze op
voeding.
Wij zijn niet minder berispelijk dan zij
zegde Johanna, hare oudste zuster. «Wij heb
ben haar gevl id en bedorven wij hebben ge
lachen met hare grillen en haar aangemoedigd
in hare buitensporigheden, en we mogen nu
niet onverdraagzaam zijn, omdat zij is wat wij
haar gemaakt hebben.
Grietje leed nochtans verdriet over hare ge
breken. Zij was zeer teergevoelig ze moest
hare zusters maar zien stilzitten om te denken
dat zij over hare fouten en buitensporigheden
zaten te treuren, eu dan wist het meisje niet
wat te doen vau spijt.
Somwijlen, aangespoord door zïlfverwijt,
werkte zij met verbazende wilskracht en iever.
Indien gij bemerkt dat ik weder lui worde,
herinner mij aan mijnen plicht a zegde zij mij
op zekeren dag.
Al dien tijd nu deed zij grooten voortgang
in hare stadie. Ongelukkig, dat duurde weer
niet lang. Als zij eene week goed geleerd had,
dan kwam zij zonder viool en zegde op vleien-
den toon.
(Wordt voortgezet.