GRIETJE
9^e Jaar.
Nummer 43
Zondag 28 Oclober 1804.
De herkiezingen.
1 mrmr i
Bfe
LIBERAAL WEEKBLAD VOOR
®k«»»ementsprljs'""vot Hm buiten v00r0P "Maalbaak
PRIJS PEE NUMMER 10 CENTIEMEN.
\M«» «besieart ziéh op alle postkantoren vöör den buiten voor de st*d, tón kantore
tan het triad, 10, Vooruitgangstraat 10, AALST.
HET ARRONDISSEMENT AALST
Gewone, 15 centiemen
Prils der Annancen -.
1 Reklamen 75 centiemen
Vonnissen op de derde bladzijde t frank
per drukregel*
Voor d'annoncen buiten de Vlaanderen zich te wenden tot den AGÉNCE HAVAS,
Madelenastrafit 32, Brussel.
Nèc spe nee metd.
AALST, 27 OKTOBER.
r -
De uitslagen der balloteeringea ran
■zondag zijn ons niet voordeelig geweest.
'Overal nogtans, te Brussel, Nijvel, Wa-
remme, Verviers, Luik, Hoei, Charleroi,
Thuin, SoignieB, Ath en Doornik was op
14 October het getal anti-clertcale
'stemmen groöter dan dit der clericalen.
Indien dus de anti-clericale macht eens
gezind tegen den algeraeenen vijand
'«temde, zoo als men de hoop mocht
koesteren, moest deze in al de herkie
zingen geklopt worden en werd het
klerikaal ministerie in de onmogelijk
heid gesteld nog langer aan 't bestuur te
blijven.
Ongelukkiglijk heeft de uitslag aan
'die verwachtingen niet beantwoord
Waremme hebben wij niet, en Nijvel
slechts gedeeltelijk kunnen veroveren,
4 zetels te Doornik en 1 zetel te Ath
worden ons ontnomen en wat het ergst
van al is, de 18 wakkere en knappe ver
tegenwoordigers van Brussel, mannen
;zoo als Jauson, Feron, Robett, enz. die
de eer waren van ons parlement en bij
'de bespreking der herziening zulke be
langrijken rol gespeeld gespeeld heb
ben, woiden door 18 onbekende nulli
teiten vervangen.
Ja zij, wier gansch verleden een
Itrijd geweest is om het stemrecht voor
■allen te veroveren, zij worden, de eerste
taaal dat het volk vau dit recht gebruik
maakt, met de grofste ondankbaarheid
beloond en Van hun mandaat beroofd.
Welke zijn de oorzaken dat de anti-
'clericale meerderheid van 14 October
<#ene week -liter in minderheid veran
derde
Ge Weèt wat de toestand was Te
Brussel, Nijvel, Waremme, Thuin, Ath
'en Doornik moesten de socialisten de
liberalen, ra de andere balloteeringen de
liberalen de socialisten bijspringen om te
kunnen -zegepralen en-, wij herhalen
-"bet nefg eens, de-cijfers van 14 Octo
ber bewijzen het zonneklaar die zege
^vasons, zoo al de anti-clericalen recht-
Ï7.
Nieuwe Zedenschets.
VII
Het was geene gewone "bewondering, maar
«stille hertstocht dat Emiel Hoos voor Grietje
Goedaard bij het zien van haar portret had op
gevat. Het kon geene bloote verbliüdheid rijn,
teweeggebracht door hare schoonheid, die hem
had doen besluiten met dat meisje te trouwen
indien hij: baar vond. Op baar gelaat moest hij
de omrtujgende zekerheid gezien -h-diben van
nepejiiatuur die met de zijne overeen stonde om
"tot een besluit als dit gekomen te zijn.
Eb gelijk %et feleek> er bestonden vele prin
ten vaö Overeenstemming tusschen hen beide.
Emiel Roos was de beminnelijkste van alle
jongelingen, want hij was zoo zachtzinnig als
mannelijk, en tegelijkertijd bezat bij eenen
kraöhtigea wil terwijl hij toegwend was vo-ri
de «wakheden van andeien. Hij bestudeerde
net karakter van zijne vrienden om hen te be
lieven. Nooit liet bij eene gelegenheid voorbij-
*ga«n;Om lieden, die bij kende, dienst te doen
'en zjjne diensten wist hij zóo kiesóh te bewijzen,
dat zy die er mee gebaat aren geen gévoel
van verplichting ondervonden.
Eindelijk, hij waseea knap eu daarenboveh
een rijk man.
zinnig cn eensgezind samenwerkten.
Maar om tot samenwerking te komeü
heeft men onderhandelingen aange
knoopt-, voorwaarden gesteld én veel
koatelijken tijd laten verloren gaan.
Intusschen bleef de vijand niet ruste
loos hij wierp den schrik in do gemoe
deren dreigde met het socialisme dat
op 14 October reeds zoo machtig was
opgetreden, spookte met collectivisme
en vernietiging van den eigendom, en
bracht duizenden twijfelaars en flauw-
hartigen tot de uit zinnigheid. Ja,duizen-
de gematigde liberale steramen Van ren
teniers-, kapitalisten, eigenaars, enz.
zijn op 21 October, tot de clericale par
tij van schrik overgegaan. Uit vrees vau
de socialistische of vooruitstr vende
partij te versterken hebben zij liever
voor den clericalen vijand gestemd.
't Is droevig, maar 't is toch zoo
De ch rikale gekozenen van 21 Octo
ber zijo dus de gekozenen van de beangs
tigde renteniers De meerderheid van
56 stemmen, welke het ministerie bezit,
is eene ralsche meerderheid. De 14 Octo
ber heeft bewezen dat er 6 miliioer. auti-
clericale stemmen tegen 5 'nillioen,
clericale stemmen zijn, dus vertegen
woordigt liet ministerie de minderheid.
Al de Vlaamsche provinciën bezitten
geen enkel vrijzinnig vertegenwoordi
ger meer de steden Gent, Antwerpen
en Brussel evenmin, alhoewel de kiezers
er in overgroute meerderheid anti-ele-
ricaal zijn.
Een stelsel dat zulk nationaal gevaar,
zulke séhreeuwende onrechtvaardigheid
daarstelt, is een veroordeeld stelsel
de E. V. zal daar een einde aanstellen.
De klerikale bladen verkondigen ju
belend de dood der liberale partij op
14 October behaalde zij 4.712.835 tegen
56 3 313 S. kier i k a 1 e stemmen.
Wanneer-eene partij nog zooveel par-
tijganger8 heet vinden wij dat ze nog
heel springlevend is, en at ze weldra
krachtvol haïe rechten op betere verte
genwoordiging zal doen gelden.
De getalsterkte onzer staatkundige
partijen.
Voor <F' eerste toepassing van ons, algemeen
meervoudig kiesstelsel, kon niemand met eeni
ge zekerheid zeggen welke do getalsterkte der
staatkundige partijen van België was.
't Is een gesloten brief, zegde het volk.
Zondag over werd die brief opengemaakt en
nu weet men wat bij bevatte.
In de Indépendance beige vinden wij de sa
mentelling der stemmen van de drie partijen
in de afzonderlijke districten.
Die tabel is zoo leerrijk, dat wij ze hier
laten volgen1:
Antwerpen.
Kortrijk
Brabant.
Hij had gebreken, gelijk iedereen, jóng en
oud, gebreken beeft maar ze wogen niets als
zij tegen zijne goede hoedanigheden in de waag
schaal werden gelegd, en hij had een eigenaar
dige manier om zijne gebreken te vèrschoOuen.
Een gewoon meusch, met matige eerzucht
en veel geld, kan noch zeer slecht noch zéér
goed zijn zegde hij arm- ede drijft den
mensch aan tot liegen en stelen, tot lasteren
en huichelen lean hij aan de bekoring niet
weerstaan, bij is verachtelijk en komt bij die
te boven, hij is edel j maar ik sta buiten zalken
invloed. Ik heb nog nooit veel zedelijken moed
noodig gehad om mijn göweten ziliver te hou
den. Over 't algemeen heb ik alle reden om over
mijn lót te vrede te zijn.
Maar, mijn weerde heer zegde ik ze
keren dagdenkt gijniet, dat gij nog meer
reden tot tevredenheid zoüdt hebben iudieu, in
plaats van een zorgeloos leven te leiden, gij
uweU tijd bestedet aan de eene of andere ern
stige studie ten eind8 tot eene werkzame loop
baan te geraken
Neen, dit denk ik nietzeglebij lachende,
Ik durf zeggen, dat ik in de Kamers zou kun
nen komen, doch er zijner reeds genoeg die
misbruik mnken van bun talent om niets te
doen in deze richting. Ik twijfel niet ofrik zou
de kroon op mijne studiën kunnen zetten met
een boekwerk in 't licht te geven, maar dit zou
slechts de moeielijkheden vergroot en voor de
zen die verplicht -zijm hóeken te schrijven oiü
huu brondte winnen. Ik bezit geen gront talent
voor iats bijzonders. Dus waarom een loonbe
derver woiden dool- te willen mededingen met
hen die talent bezitten
%ost-Vlaanderen.
Henegouwen.
Luik.
Het was niet gemakkelijk mij te bevredigen
met dit leerstelsel, bijzonderlijk als ik zijne
vadsigheid bij de werkzaamheid van Bos ver
geleek. Het verschil tusschen de twee haudels-
genooten was verbazend.
Zekeren dag, ui -ts beters te dóen hebbende,
aauvéerdde ik de uitimodiging welke Bos mij
deed-, om te zien hoé hij geld maakte.
Hij bracht mij eerst naar het handelshuis, in
de Dam-Bruggestraathet zag er een ouder-
wetsch stil handelshuis uit, met Bos en R>os
op eene koperen plait op de deur doch uiets
om aan ie duiden dat het eene bloeiende wis
selbank was. Doch langs binnen kwam dat heel
anders voor. Op de eene plaats waren klerken
bezig met geld in te nemen, trekbrieven uit te
wisselen enz., op eene andere plaa's schreven
klerk.-n rekeningen in gr<>ote boeken, of deden
opcijferingen alle waren volop aan 'l werk,
eu de menschen moesten wachten om hunne
beurt te krijgen er was een gestadig gekras
v.ou schrijfpennen enten onophoudend gerum
mei van goud iets wonderlijks voor mij.
We gingen in eene zaal aan het einde der
bank, en de dienstbode, die voor ons liep om
met nederige eei bied de deur te openeü, bracht
eeu kistje Sigaren aan.
Mijnheer Bos nam eene sigaar en reikte mij
het kistje toe.
Dan kwam de bestuurder binnen met boe
ken onder dëh ahn hij glimlachte eu speelde
den miuzame en terwijl mijnheer Bos zijne
sigaar ontstak, luisterde hij naar hetgeen de
bestuurder hem Dz.-ggen had eu al «at ik
i hoorde waren raadsels voor mij 'k begreep er
i uiets van.
Limburg.
u i
Luxemburg.
Namen.
Clericalen 015,000 stemmen.
Li bei alen 533,000
Socialisten 318,000
Varia 31,500
Te zaraen. 1,797,500
De betrekkelijke sterkte der drie hoofdpar
tijen is aldus nagenoeg de volgende
Cericalen 15
Liberalen 9
Socialisten '5
Met het stelsel der evenredige vertegenwoor
diging zouden de clericalen ongeveer 75, r}è
liberalen ongeveer 50 en de socialise® onge
veer 25 zetels in de Kamer vau Volksverte
genwoordigers bezitten.
Het Vaderland ïn gevaar.
Zoekt hier geen overdrijving in, ge
ëerde lezers, het is de waarheid, dè
bloote waarheid. De uitslag der kiezin
gen zal in België eenen rassenstrijd doen
ontstaan tusschen Walen en Vlamingen.
Geheel het Walenland, op eenige uit
zonderingen na, is in de handen der
socialisten en der liberalen.Het VlaamscA
sprekende België is getroaw gebleven
aan de Kiistene vaan.
Wat zal daaruit voortspruiten Da
haat en de veet, die de Waal en de Vii*|
«Zeerwel, mijnheer Wallant zegde mijn-
h- er Bos de hand op de boeken leggende. li
zal dit eens overzien. Zend mij Schaper n
De bestuurder verdween, en kort daarna ver
scheen een bleeke jongeling en op 't bevel vah
mijnheer Bos overzag Lij eenige rekeningen;
terwijl mijnheer Bos zelf andere rekeningen
Overliep.
Dat duurde eenige tijd nu, en dan zette mijn
heer Bos zijnen naamtrek op zekere papieren;
Dan stond hij np.
Alles is in orde «zegde hij. Geef mij
eenige banknoten.
Ja, mijnbeer, hoeveel zegde Schaper
terwijl hij eenen sleutel uit zijnen zak trói en
na.tr de geldkist ging.
Tien twiutigfrank bankjes zal genoog zijn,
antwoordde Bos, en hi, sihreef-een bewijs van
ontvangst op een stua pipier n gaf het aart
Schimmel in ruiling van de b tukjes, af.
Wij vertrokken, eu mijuheor Schaper ver
gezelde ouS tot aan de deur.
u Een veel belovend jong mensch, die Scha
per «zegde Bos als wij in het rijtuig zaten;
a Ik boude mijnen bestuurder iu toom met
Kan een bestdrirdér gélóogen dat hij be
waakt worde?— vroeg ik verwonderd, want
de bestuurder eener bank was mij altijd als eert
hooggeplaatst en ïrtichtig persoon voorgeko
men.
BoS bezag mij met zijne kleine grijze óogjóS
en zegde A
Mij it weerde heer, i unand die geld nóoaig
heeft, iaat allts gedoogeu...
(Wordt voort
"Cleric. Liber. Social.
Antwerpen 60,800 42,700 6,(00
Mecheh-È :33,500 14,900 1,900
Turnhout 25,000 11,1X30
Brussel
Leuven
NijVel
119,300
92,701
42,200
25,400
68.600 6,900
60,000
20,000
25,000
38,000
5,000
6,500
160,300 105,000
West-VlaEndóréP
«4,800
26,800
10,000
12,000
49,500
3,700
500
Oostende
11,800
6,400
Ieperen
24,400
9,800
Thielt
15,500
3,100
Roeselare
21,000
7,300
Yeurna
7;4C0
3,500
Diksmuide
11,300
3;5ÖÓ
143,000
«5,600
4,200
Gent
«9,500
25,200
15,500
Aalst
26,000
2,400
Oudenaarde
18,400
11,000
Sint-Nicolaas
«3.000
7,800
1,900
Dender uionde
25,500
8,300
162,400
52,300
19,800
'Charleroi
34,000
22,000
57,000
Moiisj Bergen)
16,800
18,51X3
43,000
Doornik
24ièl)0
22,300
3,700
Ath
15,'W)
14,200
3,000
Soigniet (Zinnik)
18,000
14,100
16,500
Thuin
17,500
16,800
10,500
125,900
107,900
133,700
Luik
28,000
27,000
61,000
Hoei
11,500
11,3(0
7,700
Vervier»
18,300
10,000
16,000
Waremme Borchworm 10,000
9,350
1,500
67,800
57,650
86,200
Tóngeren
11,000
8,200
1,100
Maaseik
10,400
2,30p
l
Hasselt
19,100
f X?
40,5ÓÓ
10,500
1,100
Arlon (Aarlen)
6,200
8,200
Virton
8,700
3,1(30
Neiiichateau
9,800
6.800
Marche
8,400
6,400
Bastogne Bastenaken 7,500
4,600
39.600
30.000
Nkmèn
29,400
82,900
910
Diuant
17.600
14,8CÓ
Rhilipperille
10,700
13,0()0
67,700 60,700 910
Wanneer men nu al die cijfers samentelt en
ook iv-kenschap houdt van de stemmen beko
men door de candidaten van enkele kleine
groepen, als bij voorbeeld die der (clericale)
Vlaamse ie volkspuïij te Brussei, dfe 4 a.5000
stemmen kr.-gen, bekomt men de volgendè
roude getallen voor geheel het land
hem. i) - t