t
DE LINDHAMERHOEVE
Inhuldiging
11de Jaar.
Nummer $5
Zondag 7 Juni 1896.
I
Abonnementsprijs
voorop betaalbaar
Prijs der AnnoncesKeklamen 76 centlemen Per «"jol.
Een blik in 't verleden.
Eene brochuur.
w
y.
suS
LIBERAAL WEEKBLAD VOOR
4 fr. voor de stad
4 fr. 50 voor den buiten
PRIJS PER NUMMER 10 CENTIEMEN
Men abonneert zich op alle postkantoren voor den buiten voor de stad, ten kantore
van het blad, 32, Vrijheidstraat, 32 AALST.
Nee spe nee metu.
HET ARRONDISSEMENT AALST
Gewone, 15 centiemen .„„i
Vonnissen op de derde bladzijdefrank.
Men maakt melding van elk werk waarvan een exemplaar aan het blad gezonden wordt
Handschriften worden niet terug gezonden.
AALST, 8 JUNI.
De inhuldiging van het vaandel van
den wijkclub Het Zonneken, zal
plaats hebben Zondag 7 Juni aanstaande
ten 3 ure namiddag.
Geen liberaal mag op het feest van
den eerst gestichte onzer wijkclubben
ontbreken, het moet op de Zoutstraat-
poort stroomen van 't volk. We moeten
door onze tegenwoordigheid onze vrien
den aanmoedigen en daarna op andere
wijken ook zoo goed gegeven voorbeeld
volgen.
Alle liberale maatschappijen en krin
gen onzer stad moeten de inhuldiging
van het vaandel van den club me ie
vieren.
Dus liberalen allen op uwen post
We zijn verzekerd dat alles in de beste
orde zal afloopen en wij eeneu genoeg
lijken namiddag zullen slijten.
De algemeene vergadering van den
Werkmanskring zal plaats hebben den
14 Juni aanstaande ten 3 uren namid
dag stipt.
Twaalf jaren is het geleden, dat de
liberale partij het bewind heeft verloreD.
Twaalf jareu heerscht de klerikale par
tij machtig en aanmatigend over ons
land Nooit hebben de katholieken
zulk lang bestuurlijk tijdstip beleefd en
wie weet hoe lang zij nog, dank aan
onze verdeeldheden, den vrijen teugel
zullen mogen geven aan hunne zucht
tot gewetensverdrukking en vrijheids
verkrachting.
Maar waarom daar verder over uitge
weid ons doel zijnde de oorzaken van
den val van het laatste liberaal kabinet
op te sporen
Sommige personen leggen de schuld
van den val der liberalen in 1884 uit-
sluitelijk op de schoolkwestie. In zeke
ren zin is zulks eenigszins waarheid,
Een boerenverhaal
DOOR KAPITEIN VAN ACKER.
(21* Veevoug).
Ik beb dat zoo maar gezegd... antwoordde
Trees zichtbaar verlegen. Iudien gij met Dik
tus of met de boerin niet kondet blij ven over
eenkomen...
Zij bracht baar rede niet ten einde de oude
moest haar aarzelen gewaar worden en vond
daarin eene bevestiging van zijn vermoeden
dat zij hem iets verbergen wilde.
Hoe, Trees zegde hij hoofdschuddend.
Ik ben het aan u niet gewoon dat gij niet recht
voor de vuist spreekt... Gij hebt iets anders
willen zeggen... en nu draait gij weer om deu
pot. Dat is niet wel, Trees 1 Recht voor de
vuistwat wilt gij hiermee zeggen Moest
gij eens zelf weggaan Op de Lindhamer
hoeve ben ik geboren, daar heb ik mijn leven
overgebracht in eer op de Lindhamer hoeve
wil ik sterven vrijwillig ga ik niet weg. n
Ik geloof het, zegde Trees maar indien
gij moest
Moeten Ha, gekkin riep de oude met
een lache dat niet vroolijk klonk. Wie zou mij
dwingen Ik heb ook nog wel eeu woordje te
zeggen, en de...»
Hij zweeg eensklaps, bliksemsnel schoot een
gedacht door zijn brein hij wilde opsprin
doch dit verdient uitlegging, want an
dere oorzaken hebben er meer toe bij
gedragen.
In 1879 kwam de schoolwet in voege
reeds vóór de uitvoering had de katho
lieke geestelijkheid, door al de stoffe
lijke en geestelijke middelen waarover
ze beschikt en gesteund door vele bur
gerlijke overheden, den strijd tegen de
wet ingericht en begonnen. Met eene
ongehoorde hevigheid werden koning,
ministers, volksvertegenwoordigers en
senators, onderwijzers, ouders, kinde
ren, in een woord al wie, hetzij veel of
weinig naar de officieele school over
helde. aangevallen. Welnu, het onder
zoek door de parlementaire commissie
ingesteld, bracht de schandigste vervol
gingen aan 't licht en niettegenstaande
men door zeker artikel van het straf
wetboek gewapend was om die aanval
len van wege de politieke geestelijkheid
te dempen, bleef men onverschillig om
dat men hoopte dat de wijze geest onzer
bevolking de zege zon behaald hebben
op den haat en de vervolgingszucht. En
langzamerhand groeide de schoolbevol
king aan en in 1880 en 1882, in het
hevigste van den strijd, bevestigden de
kiezers hunne uitspraak van 1878 en
keurden dus de schoolwet goed. Maar
het volk werd moede langer de lamlen
digheid en flauwhartigheid van het li
beraal kabinet te beschouwen zooveel te
meer wanneer het daarbij zag dat vele
liberalen weigerden het voorstel Goblet
te stemmen, om eens te onderzoeken
van waar en op welke wijze de rijkdom
men kwamen der talrijke kloosters van
Belgie.
De groote toegevendheid der liberale
partij wegens de geestelijkheid ziedaar
eene ware oorzaak van deu val der libe
ralen in verband met de schoolwet.
In 1S83 was er spraak van belastin
gen, die op verbruiksartikelén, als kof
fie, azijn, tabak, enz. waren het voor
werp van geweldige aanvallen zoo van
de radikalen als van de katholieken.
Dat de laatsten er een geschikt kiesmid-
del in vonden vraagt geen betoog.
Alom schreeuwden ze dat de belastin
gen maar wankelend viel hij op de bank
terug.
God in den hemel 1 zegde hij bijna
stotterend. Het zal toch dat niet zijn... spreek
Trees Diktus doet slechte zaken...»
Strak keek hij in Treze's aangezicht als
wilde hij met zijne uitgedoofde oogen het ant
woord er op lezen. Hij strekte de handon uaar
haar uit als zocht hij eenen steun om er zich
aan vast te klampen want bij meende dat de
grond onder hem begon te wijkeu.
Het is zoo, zegde Trees smartelijk, het
helpt niet het langer te verbergen gij moest
het toch eens vernemen. Ik kan natuurlijk
niet zeggen, hoe ver het reeds gekomen is
maar dat het scheef gaat, ziet ieder wie oogen
in den kop heeft, en gij zoudt het ook reeds
lang bemerkt hebben indien men niet alles ge
daan had wat mogelijk was om het u te ver
bergen... Gij hebt gevraagd waarom er zich
niets roerde op het hof, in de schuur en den
stal omdat het paar knechten, die nog hier
zijn, doen wat zij willen omdat de jood, aan
wien Diktus schuldig staat, het vee heeft mee
genomen, en omdat de oogst op stam verkocht
Als vernietigd leunde de oude boer met de
armen op de tafel en verborg zijn gelaat in de
handen. Nu was het zijne beurt om te luisteren
nu vernam dat Diktus van den beginne af aan
zich niet veel om de boerderij bekommerd en het
werk op den lichten schouder genomen had en
dagen en nachten doorbracht in vroolijk gezel
schap aan de speeltafel, Groote sommen hac
hij verloren en met de miskweekte dochter uit
de afspanning waren wanorde en verkwisting
gen moesten dienen om schoolpaleizen
te bouwen en lediggangers te betalen en
de gevoelige snaar der kiezers van 42 fr.
was geraakt. De broedertwist tusschen
gematigden en radikalen, in de Kamer
begonnen, werd daar buiten voortgezet
tot groote vreugde van den algemeenen
vijand, maar van onderwijs was er bij
de kiezers geene spraak alleen nieuwe
lasten klonk hen in de ooren en dat be
rokkende ook de nederlaag der libera
len.
De schoolwet eigenlijk niet, maar de
belastingen en den twist tusschen het
Brusselsch liberalisme hebben den val
bewerkt zooals thans de millioenen wel
ke door den Congo worden verzwolgen
den dood der klerikalen zullen wezen,
indien wij willen
We ontvingen de verledene week eene bro
chuur Les hommes du drapeau rouge.
(De mannen der roode vaan) door Em. Cau
derlier
De schrijver, die zegt reeds 15 jaar tot de
vooruitstrevende partij te behooren, hadde
zijn werkje moeten betitelen Tegen alle
overeenkomst want het eenig doel dat het be
oogt is alle verder verbond tusschen de anti
klerikale strijdmachten onmogelijk maken door
aan de progressisten den oorlog aan de socia
listen te prediken, ja de socialisten den weg
te willen versperreu.
Het zuiver algemeen stemrecht en de gewa
pende natie zijn de middelen waarmede de
socialisten de maatschappij aan banden zullen
leggen daarom is schrijver er tegenstrever
van. Ons dunkens moet hij het meervoudig
stemrecht slechts in theorie bestudeerd hebben
want had hij de kiesknoeierijen gezien, waartoe
dit meervoudig stelsel aanleiding geeft, dan
zou, indien hij niet een verstokte vijand van
rechtveerdigheid is, geen stelsel verdedigen
dat aan het belachelijke grenst en aanleiding
geeft tot schandige knoeierijen. Door het zuiver
algemeen stemrecht wordt het puik der natie
in de onmogelijkheid gesteld zich te ver
dedigen en hei der natie dit zijn de geleer
den en de rijken. Maar wie is de schuld
dat het verplichtend onderwijs niet in ons
land bestaat, dat niet iedereen geleerd is
en bijgevolg tot het puik der natie niet be
hoort Dat de werklieden over 't algemeen
zoo verblind niet zijn en 's lands bestuur aan
geene onkundigen zouden toevertrouwen be
wijst nog den uitslag van den poll voor de 9
kandidaten der socialisten voor de kiezing van
5 Juli. Het zijn geene werklieden maar geleer
den en rijken, die aangeduid zijn, behoorende
tot het puik der natie, volgens Cauderlier.
De gewapende natie is eene gevaarlijke nieu-
wigheid.Ziet gij te Brussel 50000 mannen waar
van 40000 proletariërs hebbende wapens ten
hunnen huize, vraagt hij Eene socialistache
minister van oorlog zou kunnen beslissen dat
de wapens te huis bewaard worden, en niet in
de Staatsmagazijnen en dan zou men op bet
minste teeke n de gewapende natie ter straat
aien komen tu plunderen en verwoesten. En
dit alles zou gebeuren als de socialisten de
meerderheid zouden hebben in de Kamer en
langs wettigen weg hervormingen zouden kun
nen stichten.
Sprekende over den strijd onzer Vlaamsche
gemeenten tegen de Fransche koningen spreekt
hij van den zwarten leeuw op gouden bodem
die de Vlamingen naar de zege leidde, maar
vergeet er bij te voegen dat al de Vlamingen
hunnen tol betaalden aan het vaderland en dat
dezer verdediging niet afhing van eene som
gelds of van eene loterij
Schrijver richt zijne blikken naar Engeland
en juicht omdat men er de best gestudeerde be
ginselen van het gemeente collectivisme toe
past. Glascow is een voorbeeld. Het bedienen
van water en gas zijn er gemeentediensten, men
heeft er gemeentelijke bad- en waschplaatsen,
de tramwagens en verzekering tegen brand zijn
in handen der gemeente, men heeft er volksho
tels waar vader, moeder en 3 kinderen gehuis
vest zijn voor 85 centiemen, enz. enz.
Om dit alles te vei krijgen zooals in Glascow
volstaat het met te zeggen Vrede aan de
menschen van goeden wil. En de lieden van
goeden wil zullen komen toegestroomd om de
vraagstukken op te lossen, waarvan de werk
mansstand de uitvoering vraagt.
Zoo denkt de heer Cauderlier, doch wij zijn
zoo naief niet. En indien de schrijver niet ver
geten had een besluit te nemen dan zou hij ons
gezegd hebben voor wie de progressisten op 5
Juli moeten stemmen om dit zestigjarig tijd
perk van wijze vrijheid dat we beleven, te doen
voortduren.
Voor ons blijft het 'ast dat de heropwekking
van vroegere fouten, de voorspelling van het
geen zou gebeuren de aandacht van de hoofd
kwestie afleidt, namelijk van hetgeen zal ge
beuren als de antiklerikalen afzonderlijk on
machtig eensgezind tegen den vijand stom
loopen. Die eendracht ware den val van het ka
tholiek ministerie doch daar denken do
stijfhoofdige en verstokte politieke leiders
niet aan.
op de hoeve gekomen, daarbij had Diktus geld
geleend waar hij het vinden kon, wissels on
derteekend tegen hoogen intrest en zoo was hij
al meer en meer tot val gekomon.
Stom en onbeweeglijk blikte de oude voor
zich heen. De zekerheid dat de schoone Lind-
hamerhoef zoo ten onder was gegaan trof hem
gelijk een sneeuwval, waaronder hij als jbegra-
ven lag, vernietigd, maar toch nog levend, on
bekwaam een lid te verroeren, slechts :in staat
om zich met het eeriig onzettend gedacht bezig
te houden, om langzaam van smart en hardzeer
te sterven...
Zoo ver is het dus gekomen zuchtte hij
Zoo heeft men mij bedrogen. O, de niet-
deugende jongen, de... Weer hield hij zich in,
hij sprak het woord niet uitdan riep hij eens
klaps. Dan is het gewis ook niet waar wat hij
mij van de Lindebronne heeft wijs gemaakt
Dat ze begon weg te blijven... maar dat hij er
uaar had laten zien, dat alles op den besten
voet stond en zij welhaast sterker vloeien zou
dan te voren
Dit is alles niet waar, zegde Trees be
droefd. De bronruimer Sep beeft er hem zoo
lang van gesproken, tot hij hem eindelijk toe
liet de bron te verwijden, omdat zij sterker zou
vloeien. Maar als zij eenigen tijd gegraven had
den, is het water op eens weggebleven...
Ha dan is het gedaan met het geluk en
den zegen op de Liudhamerhoef 1 zuchtte de
boer, en opstaande voegde hij er bij Het wordt
mij hier zoo bang... brengt mij in deopene
lucht... ik kan wel alleen gaan, maar indien gij
mij uwen arm wildet geven, het ware mij aan
genaam.
Zwijgend nam Trees zijnen arm en leidde hem
naar de linde! ank. De dag was niet opge
klaard. Dichte nevelwolken hingen nog over de
zon, en een vochtige wind woei over de bergeD.
Na eenige stappen gegaan te hebben, bleet de
oude staan hij scheen iets te willen zeggeu
dat op zijn hart drukte en wat hij toch vreesde
uit te spreken.
Verlangt gij iets, vader vroeg Trees.
Neen zegde hij aarzelend en stil alsof hij
zelf het niet hooien wilde. Er is mij maar iets
ingevallen... Ik wilde u vragen of gij nooit iets
vernomen hadt...
Waarvan vader? vroeg Trees met bewo
gen stem. Zij begreep wat hij zeggen wilde
uiaar ïuist daarom sloeg het aan heur hart. Se
dert vijf jaar was het de eerste maal dat hij,
van den verstooteling gewaagde.
u Nu van den anderen... Ge weet wel van
wien ik spreken wil.
Ik heb nooit iets van hem vernomen
luidde het droeve antwoord. Dienzelfden dag
lag er een schip te Rosemheim op de Inn daar
is... de andere opgegaan, en is er mee naar
Weenen gevaren, en God weet wat er van hem
geworden is.
Het gesprek brak afzij waren aan de linde
gekomen te gelijkertijd werden luide stemmen
hoorbaar alsof er een groot getal menschen
achter den boschkant deu heuvel opkwamen.
Wat is er gaaDde vroeg de oude. Ik geloof
er komt volk. Iudien het vreemdelingen zijn,
ga ik binnen, ik aau hot eeuwig vragen eu tal<
en
niet lijden.
Wordt voortgezet).
Uf
V v'
i
i
'■'t,
f
18.
