LIBERAAL WEEKBLAD VOOR
Omdat zij Een is.
Cliineezerij.
Ellendige comedianten.
Nocli klerikaal, noch socialist.
Ati<tn*iftmpnt*nriis 4 fr' voor de 9tad v»nrop betaalbaar
Abonnementsprijs 6q voor den btiiten
PRIJS PER NUMMER 10 CENTIEMEN.
Mm abonneert zich op alle postkantoren voor den buiten voor de stad, ten kantore
van het blad, 32, Vrijheidstraat, 32 AALST.
HET ARRONDISSEMENT AALST
Gewone, 15 centiemen drukrefleK
Prijs der Annoncen Heklamen 75 centiemen
Vonnissen op de derde bladzijde, frank.
Men maakt melding van elk werk waarvan een exemplaar aan het blad gezonden wordt
Handschriften worden niet terug gezonden.
Nee spe nee metu.
AALST, 22 AUGUSTI.
Waarin is de eenheid der kliek gele-
cen De catechismus antwoordt. Dat
rij onder een hoofd staat en in alle stuk
ken des geloofs maar eene leering
volgt.
Nu blijft echter uit te maken, wie
dat hoofd is, zienlijk of onzienlijk. Is
het Woeste, de groene paus, of is het
Beernaert zijn aartsvijand of is het geen
van beiden en weten de klerikalen niet
tot welken heilige zich te wenden.
De eenheid der kliek en de eenheid
der kerk zijn even valsch. De eenheid
ia zoo oppervlakkig, zoo schijnbaar, zoo
valsch, dat er alle oogenblikken ge
schillen oprijzen, krakeelen ontstaan,
twisten verwekt worden, haat en wraak
bot worden gevierd.
Ge zijt allen broeders is een woord
van Christus waarmee de klerikalen
spotten, hun doel is te overheerschen
en alles naar hunnen zin te beredderen.
Om dat doel te bereiken stellen zij alle
middelen in't werk, de gemeenste, de
laagste middelen zijn goed, omdat bij
hen de spreuk geldt Het doel wettig de
middelen.
De klerikalen 't zij protestanten,
't rij klerikalen, 't zij evangelisten zijn
allen dezelfde. De godsdienst is maar
een middel om tot de oppermacht te
geraken. We zien Hollandsche dominés,
de fransche jesuieten scholen op Ma
dagascar ondersteunen uit haat tegen
Engeland. We zien de paus zijn zegen
Eenden aan de czar van Rusland, die
duizenden katholieke Polakken naar
Siberie zond, terwijl hij den keizer van
Oostenrijk met zijne banbliksems dreigt
omdat het burgerlijk huwelijk, verplich
tend wordt gemaakt gelijk in Belgie.
In de laatste tijden sprak men veel
over het herstellen der sedert eeuwen
verbroken eenheid door de toenadering
der Grieksche en Engelscho protestan
ten. De paus moest natuurlijk de groote
baas blijven en daar de vertegenwoordi
gers der andere kerken het evenzoo
meenden voor hunne priesters, konden
de onderhandelingen niet lukken en al
les blèef in de oude plooi, in de oude
oneenigheid.
De oneenigheid springt nog beter in
het oog als men de resultaten nagaat
van de afgekondigde encykliek Rerum
novnrum Nooit heeft eenig stuk zoo
veel opschudding verwekt, nooit heeft
een brief zooveel aanleiding gegeven tot
twist en vervolgingen. Elk legt de en
cycliek uit op zijne manier en wel zoo
verschillend, dat de aanhangers der
tegenovergestelde zienswijzen, elkander
met haat ea verachting bejegenen en
als bloedvijanden naar elkanders wel
stand en nering hunkeren.
Die encycliek moest vrede en eenheid
te weeg-brengen in de rangen der ka
tholieken en er is slechts, twist en twee
dracht uitgevloeid. In Frankrijk heeft
een priester eenen oproep gedaan tot
zijne collegas voor het stichten van een
syndikaat van priesters waar de bis
schoppen zouden uitgesloten worden.
Dadelijk verschijnt een brief van een
bisschop, om dat syndicaat als een ge
vaarlijke instelling af te keuren en te
verbieden.
Eenheid op politiek gebied bestaat er
evenmin, we weten hoe zeer de Woes-
te's en Beernaert's elkander liefhebben,
hoe zij elkander aankijken als een kop
pel porceleiuen bulhondjes op de schouw
van nen christen demokraat.
Wat zegt Le Journal de Bruxelles
deze week. liet is niet noodig, zegt hij,
dat de gekozenen het eens zijn met hun
ne kiezers, want dan zou M. Woeste te
Aalst niet gekozen worden want hij is
een aanhanger van 't Congoland, dan
zou Beernaert niet gekozen worden te
Thielt aangezien hij aanhanger is van
den persoonlijken dienstplicht enz. enz.
De eenheid bestaat noch op godsdiens
tig, noch op politiek gebied. Er is maar
eene macht, die het klerikale kraam
rechthoudt namelijk, de slaafsche ge
hoorzaamheid.
De paus is onfeilbaar, zijn wil is wet.
De bisschoppen hebben het op voorhand
geteekend ontslag hunner pastoors en
onderpastoors in handen, de priesters
hebban op bijna alle gemeenten, het
bestaan, het brood, het leven hunner
parochianen in handen en gelijk zij wil
len, moet er gehandeld worden. Een
priester, schreef het deze week nog in
Le Bien Public en riep er schande over.
Daaruit blijkt, dat ook die slaafsche
gehoorzaamheid aan 't verbrokkelen is
en daarmee is 't met den klerikalen boel
gedaan. Daarom laat W oeste alarmkre
ten liooren, daarom zullen nog encyclie
ken verschijnen, daarom zal het waar
heid blijven wat we bewijzen wilden.
Kerk en kliek kennen noch eenheid
noch vrijheid, macht steunt alleen op
valschheid en dwang.
Met gebalde vuisten zat Denderbode haven-
arms op de coopératnen. Hierin was hij het
werktuig der klerikale kliekjanneu van den
fameuzen ueringbond, die overal tegen de sa
menwerkende maatschappijen te velde trok
ken, al liepen ze soms leehjk buiten schreef,
b. v, te Antwerpen.
Wij bestrijden, schreef Denderbodealle coö
peratieven. Maar het kost de lummels der Den-
vodde nietsmenda le, hunne meening in den
binnenzak te stoppeu en vandaag af te breken,
wat ze gisteren ophemelden en omgekeerd.
Kwibus en companie hebben er een handje
van hun fraksken naar 't goedvinden der op-
perbazen te keeren. Wij bestrijden alle coöpe
ratieven is vergeten en na eenige weken gezwe
gen te hebben, slaat het orgaan der drukpers-
onteerende procédés eeu geheel andere toon
aan. Denderbode bestrijdt de coöperatieven
niet, zegt hij, bij bestrijdt alleen de misbrui
ken.
Van hooger hand kreeg hij bevel over die
kwestie eene tuimelpart te maken, omdat eeni
ge klerikale muilentrekkers in klerikale coöpe
ratieven eeu handje of nog wat meer toestaken.
En oe kwibussen gewoon met armen en beenen
te schermen; als de eigenaars van den at te
likken kandeleer, met het poesjenellenkoorde-
ken trekken, wringen zich als palingen in 't
zand om die taak naar bebooren le verrichten.
Ze verbergen voorloopig hunne platbroeke-
rij onder de aanhalingen van een ander katho
liek blad. Doch de eerste stap is de moeilijkste
en aangezien de schaamteloosheid de minste
ondeugd is van Kwibus, zal hij in ziju volgend
nummer zweren, dat by nooit de coöperatieven
he> ft bevochten.
Ellendige comedianten, gedwongen bunnen
toevlucht te nemen tot zulke verlagende pole
miek en dat alleen om de meesters te believen
die naar 't beloofde postje moeten omzien, wat
zijt ge diep gezonken.
Maar als een blad door 't gerecht van zijn
land geschandvlekt iswat moet men dan
van de kribbelaars denken.
Het spreekt als een ovenmuil, dat
weinig stervelingen in Belgie bekwaam
heid genoeg hebben om uitte cijferen,
hoeveel stemmen zij hebben als kiezers
voor de gemeente, of voor de provincie
of voor de kamers of 't senaat.
Men heeft rekening te houden van
den ouderdom, de positie, de afgelegde
examen, den burgerlijken stand, de be
lastingen, het samengaan van twee,
drie en meer voorwaarden enz. enz. enz.
Kort de kieswet is zoo duister als de
schriftuur, zoo ingewikkeld als een ver
warde streng, zoo dwaas als een heele
kolonie van Gheel
Maar zoo gaat het. De klerikalen zijn
liefhebbers van al wat duister en onbe
grijpelijk is. De mysteriën, het geloof,
de mirakelen, hunne schriften hunne
politiek, 't is een enkele waarboel, waar
ze zeiven niet wijs uit worden, maar die
zij altijd ten hunnen voordeele weten
uit te leggen, en dat is 'tvoornaamste.
De tegenwoordige kieswet is wel de
stomste wet welke ooit ia Belgie werd
gestemd maar de klerikalen vinden er
baat bij en daarom zullen zij het onmo
gelijke beproeven, om het hen zoo
voordpelige stelsel te behouden.
In ons arrondissement ziju een tach*
tigtal kleine en groote gemeenten. Wel
nu wij wedden dat al tusschen al de bur-
gemee8teis en schepenen en raadsleden
er geene vijf zijn, die op elk afzonder
lijk geval de wet zouden kunnen toe
passen. We dagen M. Gheeraerdts burge
meester van Aalst uit over gevallen,
welke wij hem zullen voorleggen te be
slissen naar den geest der wet binnen
een tijdsverloop van drie dagen.
Wie wordt er met de herziening der
kiezerslijsten gelast een paar knoeiers,
politieke hansworsten, die men om de
goede faam van 't bestuur te handhaven,
den toegang tot het gemeentehuis dien
de te verbieden. Die knoeiers zetten go-
tallen verkeerd (elk kan missen) verge
ten den juisten ouderdom (elk kan iets
vergeten) schrijven tweemaal denzelf
den naam (de paus alleen is onfeilbaar)
enz. enz.
Ze rekenen daarbij op de onverschil
ligheid der kiezers, of op hunne onwe
tendheid of op hunne voorzichtigheid,
I welke hen belet de stemmen te eischen
waarop ze recht hebben, of te protestee
ren tegen het toekennen van te veel
stemmen aan de tegenstrevers. De
knoeiers hebben schoou spel. Elke vraag
tot inschrijving vraagt tijd, moeite,
geld elke vraag tot afschrabbing is
in vele gemeenten eene daad van vij
andschap tegen de regeerende kliek en
wor t met broodroof gestraft.
In de steden kan daar min of meer in
voorzien worden door de bestaande as-
sociuties, maar op den buiteu is t an
ders, de burgemeester zegt tot den se
cretaris, maakt de kiezerslijsten op en
als 't u te moeilijk valt zal de pastoor u
helpen. De knooiers gaan aan den
gang, trekken een stemmeken af van de
gekende of vermeende tegenstrevers,
voegen een stemmeken toe aan de
vriendjes. Niemand wil of kan of durft
opmerkingen maken en de toer is ge
speeld.
In eene gemeente niet ver van Aalst
schreef de secretaris, den onderwijzer
in met 1 stem. Deze protesteert vruch
teloos, hij wendt zich tot den burgemee
ster en komt met hem op 't gemeente
huis. Gij hebt maar recht op 1 stem
zegt de secretaris. Ik heb recht op drie
stemmen zegt de onderwijzer en met
den tektst der wet in de handen toont
hij aan, dat hij inderdaad 3 stemmen
heeft. De burgemeester, een goeie ziel,
was voor de verzoening en velde oen
vonnis om Salomon te beschamen. De se
cretaris beweert dat gij maar eene stem
hebt, en gij meester beweert.dat gy er
drie hebt welnu secretaris schrijf hem
in met twee stemmen en zwijgt nu alle
maal. De onderwijzer moest tot do
uiterste middelen zijnen toevlucht ne
men om zijne drie stemmen te beko
men.
De handelwijze van dien onderwijzer
is eene uitzonderring. Men mag zonder
overdrijving rekenen dat het getal stem
men aldus ten voordeele van de kliek
geschamoteerd gemiddeld 100 per gemeen
te bedraagt, hetgeen voor het arrondis
sement Aalst een totaal maakt van
8000 stemmen.
Men mag gprust zijn. De zetel van
paus Woeste heeft eens gewankeld,
door bedrog zal men hem weer vast
zetten, en met het huidige chiueesch
stelsel is daar niets aan te verhelpen,
men diende millionnair te zijn om elk
bedrog te doen ophouden. Wat meer is
ter intentie van den Waaischen groenen
moloch zal men het onmogelijke doen,
en order geven om te knoeien volgens
al de regels der kliekkunst, eo dat is
niet weinig gezegd, wij hebben er te
Aalst de ondervinding van opgedaan.
De kliek is meester in 't knoeien, ge
lijk ze meester is in '1 schooien, in'tlas-
teren, in 't broodrooven.
De klerikalen zeggen Buiten om waarach
tig geloof en buiten onze partij is geene zalig
heid mogelijk. Zy beloven het eeuwig geluk
hiernamaals, of dreigen met eeuwige tormen
ten. Zoo fopt men Frederik.
De socialisten brullen Buiten het socialism,
buiten de werkliedenpartij is er geene redding
te hopeu. Zij beloven het ware geluk op aarde
of dreigen met wee en ellende. Zoo bedriegt
men het volk.
De liberalen willen van geene dogmas, er
zijn geen absolute onomstootbare leeringen op
economisch of philosofisch gebied. Dö toekomst
ligt in de vrijheid.
Zoo spraken we meer dan eens. Men neme
het goede van waar het ook kome, is er iets
rechtvaardigs in 't communisme men neme het
aan woorden jagen ons geen schrik op het lijf.
Maar dit of dat stelsel uitsluitelijk en inte
graal in praktijk te brengen is zoo onmogelijk
als de uiaan te blusschen met een sifonsken.
De Eéforme, oordeelt dat het tijd wordt de
liberale krachten weer bijeen te scharen en
Emile Feron, meer dan eens, door deheden-
daagsche socialisten van Aalst toegejuicht,
schrijft hetgene volgt
Het liberalisme heeft zijne positie te nemen
inden eindeloozen strijd der absolute economi
sche stolsels welke elkander de openbare gunst
betwi ten, omdat de liberale partij zoo min
knielt voor de economische als voor de gods
dienstige dogma's.
Ja zoo is 't. De liberale partij, zal beuren
invloed en macht hernemen, wanneer de nood
zakelijke scheiding zal gedaan zijn, wanneer
al de geweldigen als Picard, Furnémont enz.
zich ouder de roode vlag zullen geschaard
hebben, en al de oude pruiken als de opstellers
van La Liberté hun plaatsje zullen gekregen
hebben in de plooien der gele klerikale vaan.
We zijn en we blijven liberaal. Noch kleri
kaal, nocb socialist, is onze leus. We willen
de hervormingen, welke mogelijk zijn, we wu-
I len verplichtend onderwijs,geenen dienstplicht
of dienstplicht voor iedereen radikale wjjzi-
gingen aan 't belastingsstelsel veraiideiiug
