üan de Liberalen.
r E STERKSTE WIL
f, 1 de Jaar.
Nummer 5*2
Zondag 27 December 1896.
LIBERAAL WEEKBLAD VOOR
Prijs der Annoncen
Liberale Vrienden
Het Verplicht Onderwijs.
Kerstmis.
mam
'ion? ementsprijs ^r" ™or de ^,tadh -t vnorop betaalbaar
v 1 4 fr. 50 voor den buiten
PRIJS PER NUMMER 10 CENTIEMEN.
>1« neert zich op alle postkantoren voor den buiten voor de stad, ten kantore
van het blad, 32, Vrijheidstraat, 32 AALST.
Nee spe nee metu
HET ARRONDISSEMENT AALST
Gewone, 15 centiemen
1 Reklamen 75 centiemen
Vonnissen op de derde bladzijdefrank.
per drukregel.
Men maakt melding van elk werk waarvan een exemplaar aan het blad gezonden werdt
Handschriften worden niet terug gezonden.
AXiST, 26 DECEMBER.
bestaat te Aalst slechts een enkel
Aal propagandablad DE DENDER-
i 1 \1, orgaan der liberale partij.
DE DENDERGALM verdedigt uitslui-
tfclijk het liberaal programma en zal
hardnekkig te velde blijven trekken
tegen vedrog, konkelfoes en kozijntjes
winkel.
DE DENDERGALM zal onverpoosd
de stoffelijke en zedelijke belangen van
'rtrgerg en werklieden behartigen, en
alle misbruiken bekampen.
DENDERGALM zal immer de af
braken de verloochenaars, de windha-
l de plaatskenjagers, de schotellik-
•srseu ander politiek janhagel afzwee-
>en en geeseleu.
DE DENDERGALM zal de tolk zijn
vai. alle rechtzinnige Liberale Maat-
L-üaTip en en zal het mogelijke doen
hu nen bloei en vooruitgang te be
vorderen.
ENDERGALM, zal met geluk
u. ie werking zijner politieke vrien-
dt aat vaarden. Inlichtingen, rnededee-
Lagt-n irtikels, mogen met zekerheid
in eimhoading ten onzen bureele
orden gezonden.
Dl ENDERGALM zal geene reke-
ïden van alle brieven welke niet
id zijn, of over persoonlijke
i ;enheden zouden handelen.
•-
i verspreidt DE DENDERGALM.
Een abonnement kost slechts 4 fran-
Vaars. De abonnenten krijgen
:ker zaterdag avond het blad te huis.
Door een abonnement te nemen en
het -1 te verspreiden, zullen onze
>;ïi ons propagandawerk krachtig
onderst lunen.
L i e liberale herbergen moet ons
'ff - er lezing liggen.
DERDE KAPITTEL
(5* Vervolg.)
v 1 steeg dd trap op. Boven gekomen
sijde hij de deur van eeue kamer die
c r ar het schijnsel van het vuur verlicht
welkbmgroet dien hij hier ontving
i warmte zoo veel te aangenamer,
roeder riep een vroolijk stomme-
•ntstond een gescharrel op het heerd-
een geloop naar den binaengekome-
welgevallig verraste.
Uiu' nam zijn zusterken op en stak het
>og en hare zachte zwarte krullen
lelend over zijn gelaat,
u ffk beu zoo blij dat gij gekomen
hebben u zoo veel te zeggen 1 En
.1 laat te worden...
k heb veel werk zei Rudolf doch ik
'md r aken. Wat moet gij mij zooal zeggen
zijn zusterken Ethel op den arm
Jj. i >en Cuthbert nevens hem staande,
izetel neergezeten, gaf Rudolf zich
>- nderpaar over.
--•-f» alzoo begon Ethel, die met ha-
tong altijd de eerste was gij moest
iv 'ib wat van het schoone kasteel vertel
len... »ff
- March wood zei Rudolf verrast
Bij al onze liberale vrienden moet
het ingang vinden.
Een nummer kost 5 centiemen.
Bij onzen verkooper M. Prosper Van de
Perre, Brabantstraat.
Leest en verspreidt DE DENDERGALM.
Orgaan der liberale partij te Aalst.
Denderbode bad veel, zeer veel werk,
de lijkredenen welke hij afkondigde be
letten hem op ons artikel over het ver
plicht onderwijs te antwoorden daar
om stelden wij het art. over den gods
dienst in de scholen een week uit.
In zijn nummer van 20 December
komt eindelijk dat fameus antwoord.
Het is zoo prachtig, zoo overtuigend,
dat we niel nalaten mogen het onze le
zers mede te deelen, luistert
Volgens de geleerde bollen die Den-
d er galm opstellen is het verplichtend
onderwijs evenmin eeue inbreuk op de
vrijheid als de wet op kinder- en vrou
wenarbeid.
Als men tusschen beide geen verschil
meer wil bemerken dan wordt het tijd
de ladder op te trekken en te zeggen
met den dichter
Maar wat baten keers en bril
Als de uil niet zien en wil.
Meer zegt hij er niet over. Hij trekt
de ladder op. Dat verwondert ons niet
we zien sinds eenigen tijd zoovele ka
tholieken de ladder optrekken, dat al
wie keers en bril heeft, en geen uil is
zijne voorzorgen neemt.
Doch alle scherts terzijde, is dat nu
een antwoord, is er iets weerlegd van
hetgene we zegden, tien lijntjes de lad
der, deD wil en zijn keers inbegrepen,
om te zeggenwel om niemendalle te
zeggen. Wij schreven
Denderbode en de klerikaleo willen
niet van het verplicht onderwijs, om
dat een huisvader die zijn kind uoodig
heeft om hem te helpen in de zorg
voor het huisgezin dit niet zou kunnen,
ik kan niet, ik weet er niets van ik heb dat
kasteel nooit gezien.
Ha, dat wist ik nietIk meende dat gij
het kendet. Moeder zegt dat uw vader daar
gewoond heeft.
Ja, maar niet in mijnen tijd.
Zoudt gij het niet een3 geerne gaan zien,
Rudolf En waarom zoudt gij ginds niet bij
ons kunnen wonen gelijk hier? Het zou zoo
verdrietig zijn als gij niet daar waart 1 Zult gij
alle zondagen komen
Neen, niet alle zondagen Ethel,..
Maar toch dikwijls, zeer dikwijls, niet
waar En hoelang zult gij er kunnen blijveu
En met Paschen is het vacautie. Dat duurt
lang, de vacantie, o zeer lang
Drie weken verlof krijg ik dan maar ik
denk niet mijn verlof te Marchwood over te
brengen.
De beide kinderen kwamen hiertegen in op
spraak, en onder hun stemgerucht kwam
hunne moeder juist binnen.
Ik hoore dat ii- mij bij de kinderen moet
voegen zegde zij hare hand op Rudolfs hoofd
leggende. Laat u ten minste door de twee
kinderen overhalen Dat verzoekt uwe moeder
u als eeue gunst, Rudolf
Zeer wel, moeder antwoordde Rudolf
bewogen. Indien er uw hert op staat, het
zal zoo ziju. Ik zal u naar Marchwood verge'
zei leu...
Ethel brak iu blijdschap uit en begon haren
broeder te kussen en te zoenen maar Rudolf
beantwoordde hare lief kozingeu uiet. Zacht
zette hij het kleine meisje up den vloer en ging
aangezien hij gedwongen zou zijn, het
kind ter school te zenden.
Doch er bestaat eene wet, din dpn
huisvader verbiedt zijn kind voor zijn
twaalfde jaar te doen werken. Dus kan
het hem in wezenlijkheid weinig of
geenon onderstand doen, en we beslo
ten
Als de wet, die den vader verbiedt
ziju kleine te doen werken vóór twaalf
jarigen ouderdom, geene inbreuk is op
de vrijheid; dan zou de wet die hem
verplicht datzelfde kind tot zijn twaalf
de jaar ter school te zenden evenmin
eene inbreuk zijn op de vrijheid.
Denderbode keurt het verbod van
kinderarbeid goed (wij ook) maar keurt
het verplicht onderwijs af, dat alles om
de wille der vrijheid. Waarom, zegt hij
niet. 't Een is goed, 't ander slecht.
Geen argument, geene uitlegging,
nietswij zijn uilen.
Wat wij zeggen over de onderwijzers
welke thans overal binnengemoffeld wor
den (aan verminderden prijs zie dep
omzendbrief van den minister, die hen
verbiedt kwittancien te teekenen van
hooger bedrag, dan ze wezenlijk ontvan
gen) wekt de woede op van Denderbode
en hij verklaart op onze dwaasheden
niet te willen antwoorden.
We schreven nochtans de waarheid,
ja, we bleven er nog beneden en indien
Denderbode eens goed den toestand wil
onderzoeken zal hij ons gelijk geven.
Wij hebben niet beweerd, dat al de ka
tholieke onderwijzers onbekwamen zijn,
wij hebben onder hen zelfs goede vrien
den. We spraken van de meeste nieuwe
lingen, dat heeft ieder alzoo verstaan.
Na de wet van 1884 woonden eenige
katholieke onderwijzers de driemaande
lij ksche onderwijzers-vergaderingen bij.
Het werd hen door de katholieke op
zichters verboden. Er kwam een syndi-
kaat tot stand. Officieele en aangeno
men onderwijzers sloegen de handen in
elkaar om huune belangen te verdedi
gen Menigmaal werden nieuwe benoe
mingen ook door katholieke onderwij
zers beknibbeld.
naar het venster dat op de straat uitzag. In
eene opwelling van kinderlijke teerderheid had
hij zijn woord gegeven dat speet iiem reeds.
Dwaas meende hij gedaan te hebben, zijn
woord te verpanden eer bij vast besluit geno-
meu had.
Zonder eenig spijt te laten blijken en zonder
één woord te spreken om Rudolf van voorne
men te doen veranderen vernam Vernon het
nieuws. Violetta gaf geen uitwendig betoog
van vreugd of voldoening. Alles wat zij aan
haren broeder Rudolf zegde, was
Gij doet wel, Rudolf, ons naar Marchwood
te vergezellen den een of ander m keer toch
moest gij bij onkel komen, en ik leuke boe eer
dit geschiedt boe beter. Ten andere, bet ware
niet wel mogelijk dat rij t lijven zoudt zouder
moeder te zieu zij zal uw raad noodig nebben
in vele gevallen en bijzonderlijk voor allen
voorstel dien onkel Cadwal baar zoo kunnen
doen. n
Het zou moeder te zeer bedroeven indien
ik met raedeginge ant voordde Rudolf
anders zou ik liever niet méégaan. Vernon zal
bij u zijn, en ik deuk hij is zoo wel iu staat u
raad te geven als ik.
Vernon is voorzeker niet misdeeld aan ver-
staud Violetta be iaard maar ik z<>u toch
veelmeer weerde aan uwen raad hechten dan
aan den zijnen.
En ik beu met zeker datij niet de beste
raadsman van ons beide zou zijn antwoord
de Rudolf.Vernon is stellig veel koelbloe-
diger dan ik hoop ooit te zullen zijn.
Wel mogelijk zei Violetta. Ik vin le
zelfs dat Vernon wat al te koelbloedig is. Ik
Plotselings hebben dezen zich terug
getrokken, Waarom We herhalen, dat
er in onze scholen, onderwijzers drin
gen dien naam onwaardig. We herhalen,
dat er onderwijzers werden benoemd,
waarvoor verdienstelijke mannen terzij
de werden geschoven en die het in hun
ne schooi zoo bont maakten dat, zij dia
ze benoemden gedwongen waren hén
voor onbekwaamheid af te zetten.
We hebben rechts en links inlichtin
gen genomen en verzekeren nogmaals,
dat op dien voet het onderwijs in da
volksscholon met rasse schreden achter
uit gaat en men reeds overal van die on
bekwame scholasters aantreft, die niets
vau methode, noch zielleer, noch op
voedkunde begrijpen.
Denderbode is plotseling in zake van
taal een kruidje-roer-mij-niet geworden.
Het past echter niet aau het katholiek
blad, dat eene voorliefde heeft voor
wijven histories, dat katholieke pries
ters voor Judassen uitscheldt, dat nog
niet lang geleden krapuleuze artikels
afkondigde, om de eer van politieke te
genstrevers te bezwadderen, dat om zij
ne procédés door de rechtbank werd ge
brandmerkt, het past zulk blad niet ons
van onkieschheid te beschuldigen, om
dat we onbekwame magisters, met den
naam van kwispedoors bestempel
den, naam dien ze overigens ten volle
verdienen.
Het is nachtGinds buiten de stad, ia es a
bouwvallig stalletje bebbeu twee arme reizi
gers eeue schuilplaats gezocht. Te middernacht
werd Jesus er geboren. Daar lag hij naakt eu
hulpeloos iu een afgebrokkeld kribbeken op
een weinig hooi en strooi, de Heiland, wiens
machtig woord het aanzijn der wereld zou
veranderen. Rond hem niets dan armoede,
verlatenheid eu duisternis.
Doch uit den hoogen klonken de juichende
stemmen der engelen Hosaunah Hosannah I
Vrede aan de menschen die van goeden wil
gijn. De herders, die op den akker hunne
kudde hoeddeu jubeldea roede eu zogden
Ja, vrede, vrede aau de menachen die van goe
den wil zijn. Toen zij iu het stalleken kwamen
klonken die zoete woorden nog steeds in hun-
heb liever wat meer leven.
Daarop eindigde de samenspraak.
Rudolf was gewoon ziju middagontbijt in
eenen restaurant te nemen, die niet verre van
het huis zijn meesters, sir Arthur Morrison,
stond. Opdat uur kwam Vernon dikwijls zjy.
nen broeder vervoegen, en Hubert Morrison,
de zoon van Rudolfs meester en zijn hulpschry-
ver, vergezelde somwijlen zijnen vriend. Alzoo
namen deze drie jongelingen meermaals het
middagODtbijt te zaaien ia don restaurant.
Hubert Morrison was een jonge luiaard met
vee. talent om geld te verteren en zich van allo
werk af te houden. Zijn vader begon reeds al
le hoop te verliezen ooit iets goeds uit hein te
zim groeien en maakte meermaals met vader
lijk spijt eene vergelijking tusschen ziinen
zoon eu den jonreu Stanhope. Rudolfs talent,
wilskracht eu vernuft, zijn scherpe blik ia
staatzaken, alles deed hem uitsteken, allee
voorspelde d it Rudolf Stanhope weieens eene
schitterende rol in het parlement zou vervul
len ja dat hij voorbestemd was om eens mi
nister te worden.
Het scheelde veel dat aau Hubert Morrisou
dergclijken bijval voorzegd werd, en weinig
beareundo hij er zich over. Het leven nam hij
zoo licht mogelijk op zijn hoofd brak hij uiet
met moeialijkd vraagstukken die liet hij aan
Rudolf over.
Zoo gij gaat allen naar Marchwood wonen
zegde de j >oge edelman zekeren keer dat de
twee vri -ni en te zamen aan do oubijttafel zaten
«Gij zijt wel terughoudend, Stanhope, gij hebt
mij nooit hiervan gesproken.
(Wordt voortgeieiy.
l r
Cl
