Gedenkt de arme Eerste
Communiekanten.
1'2de Jaar.
Nummer 9
LIBERAAL WEEKBLAD VOOR
Abonnementsprijs J 4 fr B0 vow bultan j vorop betaalbaar
Prns der Annoncen per drukregel.
De Oorlog.
Priesters van den Nieuwen tijd
Dompers-Onderwijs.
4 fr. voor de stad
PRIJS PER NUMMER 10 CENTIEMEN.
HET ARRONDISSEMENT AALST
Gewone, 15 centiemen j-,.!,.....»!
11 ijo ui,. n....u uu Reklamen 75 centiemen r
Vonnissen op de derde bladzijdefrank.
Men abonneert zich op alle postkantoren voor den buiten voor de stad, ten kantore
van het blad, <52, Vrijheidstraat, 32 AALST.
Nee spe
Men maakt melding van elk werk waarvan een exemplaar aan het blad gezonden wordt
Handschriften worden niet terug gezonden.
nee metu.
AALST, 27 FEBRUARI.
In een ander artikel, hebben we de
kranige houding van het Grieksche
volk geroemd en toegejuicht. De oorlog
tegen de afzichtelijke Zieke Man, Ab-
dul-Hamid, is nog niet verklaard, en
toch zijn de vijandelijkheden begonnen.
Grieksche troepen zijn op Creta ont
scheept en maken aanstalten om het
eiland te bemeesteren. Nog altijd weten,
de diplomaten niet wat doen, en waar
lijk, dat is nog het beste wat ze verrich
ten kunnen. Als de diplomaten stil
blijven is alles in orde, de Grieken zul
len de beys en muftis der halve maan
het stof uit hunne flodderbroeken klop
pen, dat het een aard heeft, en we zul
len roepen bravo bravo
De Mogendheden onderhandelen, en
wat ze voorstellen, strekt weeral de
diplomatie niet tot eer. De eene dringt
aan opdat er maatregelen, krachtige
maatregelen genomen worden om de
muzulmannen te beschermen. Ge hebt
wel gelezen niet waar om de muzul
mannen te beschermen nadat duizen
den en duizenden Christenen vermoord
werden, zonder dat iets ernstigs ge
daan werd om het te beletten, gaat men
de muzulmannen beschermen.
Oostenrijk vindt geraadzamer Grie
kenland tot de rede te brengen, Creta
te blokeeren en door hongersnood te
dwingen. Want zegt de Temps van Pa
rijs, uit de houding van Griekenland kan
een Algemeene Oorlog voortspruiten
en wij Franschen weten wat zulks kost,
de davering van 1870-71 hangt nog in
ons ribben.
We zijn vijand van allen oorlog, doch
de beteugeling van het barbaarsch Tur
kije is geen oorlog, het is eene tuchti
ging, gerechtvaardigd door de immer
vermenigvuldigde gruwelen. Zinneloo-
zen en misdadigers sluit men op razen-
den worden geketend. Het wordt tijd,
dat de Turken naar hunne steppen wor
den teruggesleurd.
Indien al de kunst der diplomatie niet
bij machte is om een Europeeschen oor
log 'Tvermijden ter oorzake van het
bezit van Constantinopel of den Bosfoor
of de Dardanellen, is ze eens te meer
onwaardig.
Wat er in deze zaak noodig is, zijn gee-
ne diplomaten maar rechters, geen oor
log, maar een wereldtribunaal, geene
inpalming van grond, maar de vorming
eener confederatie van de Vereenigde
Staten van Oost-Europa.
Dat de Mogendheden in plaats van
den voet dwars te zetten aan de Grieken
een handje toesteken, om er algauw
een einde aan te stellen en dan in vrede
een nieuwe staat stichten, dat ware een
werk van beschaving en vooruitgang.
Maar k achtige maatregelen nemen
om de Nhzulmannen, de moordenaars
te besche men, dat is schandelijk, dat
is tergend, dat is laf. Dat is eene aan
moediging voor den dwingenland, die
zijn vadsig korpus op den troon van
Stamboul uitstrekt en hatschich rookt
bij 't vernemen van 't bloedvergieten in
Armenië en Creta.
Het kanon der Grieken buldert tegen
hem. Ik wou, dat ik het tot hier hooren
kon, het zou mijn hart verkwikken.
De mogendheden hebben het kamp der
opstandelingen te Canea doen bombar
deeren. Verscheidene Europeanen wer
den gedood.
Dat is eene schande en eene lafheid te
meer. We wenschen dat Griekenland
zijne rechten handhave en aan de groo-
te Mogendheden eene les geve die ze
verdienen.
Leve Griekenland.
Langzamerhand wordt het groot publiek me^
de strekking der priesters van den nieuwen tijd
bekend. De beweging welke meer en meer veld
wint heeft haren oorsprong genomen in de
Vereenigde Staten van Amerika, waar Kerk
voogden van groot gezag, denkbeelden hebben
vooruitgezet, die de bonzen van het verlam
mend en achteruitkruipend klerikalism met
angst en afschrik hebben vervuld.
De stellingen van die nieuwe priesters kan
men tot drie hoofdpunten terugbrengen door
de werken, schriften, en voordrachten van
Monseigneur Ireland, Keau en priester, Char-
bonnel ontwikkeld 1° Er is niet een godsdienst
maar de godsdienst. 2° Men moet verdraag
zaam zijn. 3° De priester hoeft in wereldlijke
zaken de richting niet te volgen der geestelijke
overheden, de wereldlijke moet het ordewoord
der priesters niet afwachten.
Vruchteloos heeft het Hof van Rome daar
tegeu ingewerkt, vruchteloos middelen gezocht
om de nieuwe strekking in heuren loop te stui
ten. Niets heeft gebaat. Wellicht omdat onder
de dignitarissen van het Pauselijk hof ook reeds
mannen zijn, de nieuwe denkbeelden toege
daan en wier invloed overwegend wordt.
Van de 1500 millioen bewoners der aarde
zijn er ongeveer 200 millioen christenen protes
tanten, vrijdenkers en schismatiekea inbegre
pen. Het is immers dan ook te dwaas te blijven
beweren, dat de 1300 millioen anderen voor
eeuwig verdoemd zijn, omdat zij buiten het
christen geloof leven en sterven.
Priester Charbonnel ijverde voor het bijeen
roepen van een Congres der Godsdiensten te
Parijs. Bisschoppen dwarsboomen hem en ma
ken het verwezenlijken van het plan onmoge
lijk. De oude, stroeve kerkvoogden zullen te
vergeefs hunnen scepter zwaaien zegt pries
ter Charbonnel de tijd der bewinglooze doode
princiepen is voorbij in alles moet er vooruit
gang zijn.
In talrijke schriften wordt de dompersgeest
der oude klerikalen en der schijnheilige bladen
medoogenloos beknibbeld, bespot en afge-
zweept. De godsdienstige werken, de allemans-
gerieven, de Kransen en ander rommelzoo vol
dweepzieke verhalen van ongelooflijke wonde-
ren, mirakelen enz. worden meesterlijk afge
schilderd, gehekeld, afgekeurd en bij 't oud
ijzer geworpen.
De godsdienst tot bijgeloof verwrongen en ge
heel besloten in uiterlijk betoon, in uiterlijke
afbeelding, wordt tegenover eenen godsdienst
geplaatst waarvan de princiepen in den geest
dringen en de ziel verheffen, in stede van het
verstand te verstompen en de ziel in te kriin-
pon tot lijdelijk niets-doen, niet-deuken, niet-
redeneeren.
De priesters van den nieuwen tijd toonen
eene onafhankelijkheid, die ons verrast, daar
we dit van priesters niet gewoou zijn. Een
Congres voorstellen van Godsdiensten, waar
katholieke priesters, met Boedhisten, Mahome-
tanen, Grieken, protestanten enz. zouden ver
broederen om onder elkaar te bespreken, welke
de rol van den godsdienst zijn kan of zijn moet
in de samenleving wel ware drie eeuwen ge
noeg geweest om iemand te doen in den ban
slaan en op den brandstapel voor zijne verme
telheid te doen boeten.
Bij vele personen bederft het bloed en
lijden aan huiduitslag, puisten, en jeuking,
enz. daarom is bet goed onze lezers te herinne
ren dat de buikzuiverende pil van Dokter Wal-
tbéry, heteenigste middel is welk ia weinige
dagen radikaal de bederving van het bloed Oh
de huidziekten geneest.
Geleerde Bollen.
De atmosfeer der school moet Chris
ten zijn n Denderbode schrijft die woor
den toe eerst aan Jules Simon, dan aan
Guizot, en als wij hem zulks doen op
merken, bazuint hij rond de geleerde
bollen van Dendergalm weten niet dab
Guizot protestant was. Hij schamoteert
Jules Simon weg en hij zegeviert, lijk
een kliekman in de saucissenkiezing.
Wel moge het hem bekomen. Hij zelve
weet niet van wien de aangehaalde
woorden zijn.
De atmosfeer der school moet Chris
ten zijn n. Is het om die woorden van
een protestant in praktijk te stellen,
dat men in de scholen van Aalst, nu het
zielsverheffend liedekeu leert
De ware dompers (bis)
De ware dompers zijn bijeen.
O dan begrijpen wij, waarom Den
derbode, aan de atmosfeer van de school
kleeft als een vlieg aan een siroopstokje.
Vakmannen.
Als de kribbelaar, die in Denderbode
dat vraagpunt der scholen behandelt,
een vakman is, een katholiek vakman,
is het vak bij de dompers verre ge-
schupt. Heel ernstig schrijft hij Den
dergalm acht een onzijdig onderwijs mo
gelijk. Dit bewijst dat hij geen vakman
is.
VaD de onzijdige scholen door de ka
tholieke priesters van Noord-Amerika
aangeprezen en goedgekeurd rept hij
geen woord. Zouden die katholieke
priesters min bevoegd zijn dan de vak
man die zijn heilig proza in Denderbode
zet
De onzijdige scholen zouden broeines
ten zijn van socialisten, zegt Denderbo
de, hij bewijst daar niets van, maar be
roept zich op bet advies van citoyen
Anseele> We wisten nog niet, dat Ansee-
le's bevoegheid in zake van onderwijs
door iemand voor afdoende werd geacht
maar vermits voor den vakman Anseele
als autoriteit geldt en zijne meening
meer waarde heeft dan de meening van
duizenden priesters en bisschoppen, is
het pleit beslist.
Politieke Scholen.
Wat Denderbode wil, dat zijn politieke
scholen, scholen waar men de kinderen,
de overtuiging van anderen leert kren
ken, scholen waar men de kinderen, af
keer inboezemt voor andersdenkende,
scholen waarin men tot de kinderen
zegt gij zijt de goeden, de anderen zijn
slechten, gaat er niet mede om 't zijn
geuzen't zijn liberalen, scholen waarin
men de kinderen leert zingen
De ware dompers (bis)
De ware dompers zijn bijeen.
Wat wij willen zijn scholen, waarin
kinderen van katholieken, liberalen en
demokrat en kunnen gaan, waar zij el
kander zullen leeren liefhebben in
plaats van reedB van hunne prilste jeugd
elkander als vijanden te verafschuwen,
waar de priesters het godsdienst onder
richt en de onderwijzer het wetenschap
pelijk onderwijs zou geven, waar nie-
•mands overtuiging zou gekrenkt wor-
d'en^ door beestige gezangen, die men
ill sommige scholen laat huilen.
De Meester
De school is wat de meester is,
zegt Denderbode. Dat is waar en als we
een rondkijkje doen en de katholieks
meesters een voor een in oogenschoaw
nemen schudden we droevig het hoofd
en denken Arm Vlaanderen, aan welke
kerels heeft men het volksonderwijs ia
uwe gouwen toevertrouwd.
Meesters die zich als gekken op
straat aanstellen meesters die in hun
examen mislukten en door de tusschen-
komst van M. Woeste toch een diploma
kregen, meesters die door hunne leer
lingen worden buiten gezet, meesters,
wier onbekwaamheid van eenieder ge
kend is, meesters die nog hun kort
broeksken aanhebben, meesters dio
slechter betaald worden als onze mest-
vagers meesters die om zekere reden
door jonge boeren in den modder wor
den gesleept meesters, die om zekere
andere redenen met de gendarmen een
eitje te pellen hadden enz. enz. ziedaar
de onderwijzers naar het hart van Den
derbode, ziedaar de mannen, die voor de
opvoeding van het volkskind moeten
zorgen.
De Godsdienst.
Indien de Godsdienst zoo noodig is
waarom sluit Denderbode zich bij ons
niet aan om te vragen, dat het gods
dienstonderwijs, door de priesters gege
ven worde. Dezen hebben tijd genoeg en
zijn voorzeker meer bevoegd, dan de
wereldlijke leeraars.
Nog een vraagsken. Waarbij komt
het, dat in geen land der wereld zoo
veel bandieten, moordenaars en anar
chisten gevonden worden als in Spanje,
dat nochtans het godsdienstigste en ka-
tholiekste land is der wereld
Z' hebben gelijk.
Denderbode zegt, dat de vrije onder
wijzers gelijk hebben, hunne vrije scho
len te ontloopen en naar de officieele te
hunkeren, aangezien de officieele onder
wijzers meer stoffelijke voordeelen ge
nieten. Dit bewijst hetgeen we zoo dik
wijls schreven
le Dat de vrije onderwijzers en onder
wijzeressen archi-slecht betaald worden,
2" Dat al het geblaf der dompersbla
den tegen de officieele scholen niets be-
teekent ofwel.
3e Dat de katholieke meesters ellen
dige kleppers zijn die hunne vrijheid,
hunne overtuiging en den strijd tegen
het officieel onderwijs verzaken voor
eenig stoffelijk voordeel.
4* Dat het benoemen van dergelijke
kwasten de waarde van het volksonder
wijs meer en meer doet dalen.
Evenredige Vertegenwoordiging,
Den 23 December 1896 heeft de Belgischs
Bond voor de E. V. zijue algemeene vergade
ring gehouden te Brussel onder het voorzitter
schap van M. Beernaert, Staatsminister, Voor
zitter van de Kamer der volksvertegenwoordi
gers.
De Bond heeft beslist in den loop van 1897
propagandameetingen te houden in de voor
naamste steden van het land.
Men weet reeds, dat in 1896 de heeren Heu
se, Lorand, Magnette, Ilambursiu en Gillard
een wetsontwerp hebben neergelegd, de invoe
ring bepalende der E. V. in de provinciale- en
wetgevende kiezingen en in de kiezingen der
provinciale senatoren.
Het is te hopen, dat de bespreking van het
het voorstel in 't kort in de Kamers jfël
vangen worden.
