Gedenkt de arme Eerste
Communiekanten.
DE STERKSTE WIL
12de Jaar.
Nummer 15
Zondag 28 Maart 1897.
Lijst der Kleeding.
De nieuwe tijd.
Het Volksonderwijs.
jf'iM m.
LIBERAAL WEEKBLAD VOOR
Abonnementsprijs 4 fr' voor de stad Vnnrnn hpiaaihaar
F 4 fr. 50 voor den buiten X r0P be™albaar
PRIJS PER NUMMER 10 CENTIEMEN.
Men abonneert zich op alle postkantoren voor den buiten voor de stad, ten kantore
van het blad, 32, Vrijheidstraat, 32 AALST.
Nee spe nee metu
HET ARRONDISSEMENT AALST
d„::„ ,i«„ Gewone, 15 centiemen
Prijs dei Annoncen per drukregel.
Reklamen 75 centiemen H
Vonnissen op de derde bladzijde1 frank
Men maakt melding van elk werk waarvan een exemplaar aan het blad gezonden wordt
Handschriften worden niet terug gezonden.
AALST, 27 MAAST.
Bedrag der vorige Lijsten 349,25
De bisschop van Luik heeft naar het
schijnt van den Paus van Rome een brief
ontvangen waarbij hem bevolen wordt
üich van den priester-demokraat Pottier
af te scheuren.
Indien zulks waar is, staat het vast
dat aan het Roomsche Hof niet alles in
de beste vouw ligt en er menige plooi
kornt in de gladgestreken tucht. Onder
de kardinalen zijn twee strekkingen
de eenen klampen aan de ouden sleur,
de anderen hellen over naar de nieuwere
denkbeelden.
NEGENDE KAPITTEL
(J5e Vervolg.)
Alle drie verlieten de kapel en kwamen in
de dreve. Rudolfs hert werd zonderling te
moedeals hij rondkeek. Waarom was hij bier
ooit gekomen Waarom had hij dit oord lee-
ren liefhebben Waarom die spijtige indruk
als hij dacht, na morgen nooit meer Ueze plaats
te zullen terugzien 1 Hij was blijde dat Alice
niet aanstonds binnenging als zij aan bet kas
teel kwamen, en dat zij, aan den arm van
haren onkel, de wandeling voortzette. Alles
wat eenen oogenblik meer scheen te geven om
zijn verblijf uit te rekken en hare aanwezig
heid te genieten maakte hem gelukkig.
Wel was de heer Cadwal dien avond min of
meer over zijnen neef misnoegd geweestmaar
zoo als altijd ook ditmaal had hij eene zekere
verwantschap van karakter bij den jongeling
gevoeld, en dat hem bedaard. Nu dat zijn neef
a' spoedig vertrekken zou, was hij weer tot
minzaamheid jegens hem gestemd.
Neef Rudolf alzoo sprak hij hem ernstig
aan gij schikt ons te verlaten. Nu, het ver
heugt mij dat wij eindelijk toch kennis met el
kaar gemaakt hebben. Ik zeg u vaarwel en
wensch u geluk op uwe levensbaan. Ik hoop
dat gij binnen kort lid van het Parlement mo-
get worden 1 Ik ken het leven van een staats
man en weet hoe weinig hij over zijnen tijd
kan beschikken maar gij, als gij eenige dagen
Men moet niet denken, dat dit een
louter toeval is, een gevolg der wer
king van zekere afzonderlijke geesten,
die de anderen met zich medeslepen.
Neen, neen, men bedriegt zich. Dat
streven naar het nieuwere is eene vrucht
der hfiele beschaving en komt op zijn
tijd. Niets in de wereld is toevallig, al
les heeft zijne oorzaak, en wat "men
soms als eene oorzaak beschouwt, is
zeer dikwijls slechts een gevolg van
geschapen toestanden.
Zij die denken, dat mannen als Pot
tier, Charbonnel, Freland, Daens en
een legie anderen, de oorzaak zijn van de
nieuwere strekking welke zich in de
rangen van 't klerikalisme vertoont,
hebben het mis, het is de nieuwere
strekking welke na lang sluimeren, zich
meer en meer veropenbarend zulke
mannen heeft voortgebracht.
De beschaving heeft, langzamerhand
de denkbeelden van vrijheid en vooruit-
gaug ontwikkeld, en diepwortel doen
schieten in de gemoederen van het volk.
Eeu zachte dauw van verdraagzaam
heid verspreidt zich langzaam over het
heele menschdom en verkwikt al de
met versteende harten.
Te vergeefs zal de reactie daar tegen
werken. Te vergeefs zal de domper de
gevoelens trachten te smoren, te ver
geefs de klassenhaat door andere vijan
den aangepredikt worden. Aan den
vooruitgang der denkbeelden is noch
paal noch perk te stellen en het veld
dat voor heur open ligt is tot het onoin
dige uitgestrekt.
Dat de paus beproeve in ons klein
landeken, wat hij iu Frankrijk niet
durft. Dat hij banbliksems uitvaardige,
wanneer hij door de ouden zijner omge
ving beheerscht wordt, of de gematigd
heid predike wanneer de nieuweren
hunnen invloed doen gevoelen, Niets
zal baten. Al de banbliksems zouden
slechts de scheuring vergrooten en een
schisma veroorzaken.
De zucht naar het nieuwe is niet in
den geest van enkelen, maar het is de
rust behoeft of als gij lust hebt om een paar
weken iu den buiten ovei te brengen, schrijf
mij uwe kamer zal altijd gereed zijn op
Marchwood en iedereen zal u bier welkom
geest des tijds zelve, en dien te dempen
ligt niet in de macht der menschen.
Niets kan den geest der tijden verande
ren, en de maatschappij die er zich te
gen verzetten wil is tot onvermijdelijken
ondergang gedoemd.
noemen.
Rudolf wachtte eenige oogenblikken van te
antwoorden. Dan klonken zijne woorden zeer
stijf:
Gij zijt wel goed, mijnheer.
Dat was geen antwoord op zulke gulhartige
uitnoodiging.
Cadwal gevoelde iets bitters in zijn gemoed
oprijzen Ook hij was een trotscb man en wil
de niet beleedigd worden, ten minste niet in
zijn huis, het allerminst door eenen neef.
De volgende woorden zegde hij eenigzins
bitsig.
Hetgeen, veronderstel ik, met andere
woorden zeggen wil, dat gij voornemens zijt
terug te komen... dat gij genoeg van ons
hebt i)
Rudolf antwoordde niet. Zijn gelaat, zoo als
Alice in den maanschijn bemerkte, zag er
bleek uit.
Goeden nacht zegde hij eenklaps zijne
hand uitstrekkende. Goeden nacht, jonk
vrouw lenant Ik beu u oneindig verplicht
voor uwe gulle gastvrijheid. Misschien zal ik
morgen 't geluk niet hebben u te zien.
Het volgende oogenblik was hij vertrokken.
De jonkvrouw zag hem bekommerd achterna.
Een zeldzame kerel zei de heer Cadwal.
Ik denk niet dat ik hen ooit uitnoodigen zul
om naar Marchwood te komen.
En ik denk antwoordde Alice met spijt
dat hij toch niet komen zou.
De Stadsjongensschool N° 1.
Deze school gelegen in de Vrijheidstraat aan
het gazpleiu, anders gezegd op de Kat, beant
woordt in geen enkele barer deeleu, aan de
voorsckrifteu der gezondheidsher. We zullen
geene lauge dissertatie houden over hetgeen
een gezond schoolgebouw moet zijn, over zijne
ligging, oriëntatie, lengte en breedte, over de
bouwstofien, over de verschillende stelsels Vun
verluchting en verwarming, vau vloering en
muurbekleeding enz. enz. Moesten we zulks
doen en daarna e<*ne vergelijking pogen te
maken met de schooi N° 1 onze pogingen zou
den te kort schieten, omdat tijd en plaatsruim
te ons ontbreken om een werk van langen adem
te schrijven.
We zullen bondig zijn De jongensschoo
N° I wer.l gebouwd, zonder, dat de 'bouwkun
dige zich bekommerde om wat het noodzake
lijkste is in eene school vele en zuivere lucht
en overvloedig licht. Die beide elementen ont
breken volkomen. Onder de speelplaats loopt
een oude riool, voor de deur vau twee der klas
sen op twee meters afstand is een ontvanger
waaruit in den zomer soms de walgelijkste uit
wasemingen opstijgen, rechts van de schoo
wordt hop geperst en de achterzijde der speel
plaats wordt door de meisjesschool N° 1 afge
sloten. Zuivere lucht kan dus bezwaarlijk inde
school komen uit de omgeving.
De klassen zelve zijn voor den toevoer der
buitenlucht en bet uitdrijven der slechte dam
pen zeer erbarmelijk ingericht. Het stelsel van
verluchting laat alles te wenschen over en ware
het niet, dat de houten beschotten tusschen de
klassen, de deuren en de glazen val waaiers in
de zoldering, openingen genoeg vertoonen om
wat versche lucht te laten indringen, het zou
ei'onhoudbaar worden.
Maar dit heeit weeral zijn nadeel. Als het
regeut, valt het water op de hoofden en boeken
der leerlingen, als het zomer is, moet de on
derwijzer alle deuren open zetten en als bet
koud is vervriezen de voeten der kinderen,
want de verwarming der klassen is eveneens er
barmelijk. Rekent daarbij, dat de klassen maar
alle weken eens worden uitgevaagd, bijna nooit
geschuurd en verbeeldt u dan hoe vriendelijk
het verblijf daar voor leerlingen en onderwij
zers zijn moet.
TIENDE KAPITTEL.
OP 'T KASTEEL HAWSKSHOLD.
Het was rond het uur van 't middagontbijt
op het kasteel Hawsksbold verwachtte men
alle oogenblikken bezoekers uit het kasteel
Marchwood.
Edmoud Greville en Hubert Morrison wan
delden te zamen al pratend op het breede ter
ras, op de westzijde van het huis uitgestrekt eu
waar de groota haldeure met hare booge stoep
eu bare dubbele trap op uitkwam.
Wat slag van volk is dat hetwelk gij hier
verwacht vroeg Hubert Morrison. Rudolf
Stauhope dien keu ik wel n zoo sprak bij
voort maar 't is zoo'n donkere kerel, dunkt
mij, er is niets van hem te vernemen, en de
heer Cadwal is die niet vroeger lid van bet
Lagerhuis geweest? Zegt gij niet zeer nauw
met hem bevriend te zijn, Edmond
Ja, zeer nauw bevriendantwoordde
Greville.
En hij is niet getrouwd, niet waar
Neen, getrouwd is de heer Cadwal niet.
En Rudolf Stanhope, die is zijn aanstaande
erfgenaam Een geluk voor hem; want March
wood is een prachtig landgoed. Is het zoo
Inderdaad maar het is geen erfgoed,
weet ge Cadwal kan er mee doen wat hij wil.
Vroeger schijnt er een familietwist bestaan te
hebben, en zoo komt het dat Cadwal nu pas
zijnen neef Rudolf Stauhope heeft leeren ken
nen.
Ik heb zoo iets meenen op te maken uit de
manier waarop Rudolf altijd van zijnen onkel
spreekt. En hoe was die familietwist ontstaan.
In zulke klassen werden 60, 80 en tot 120
leerlingen opeengepakt. Zij moeten plaats ne
men op lessenaars waarvan men nog slechts
modellen vindt in de museums van antikiteiten.
De lessenaars zijn totaal slecht en dwingen dea
leerling tot het aannemen van onnatuurlijka
houdingen.
Het Licht.
De verlichting is allergebrekkigst en aller-
verderrelijkst voor bet gezicht, het valt deels
binnen laugs den kant waarheen de kinderen
den rug keeren en deels langs de waaiers in de
zoldering. Het licht van achter wordt nog on
derschept door eene galerij, waarvan bij regen
achtig weder de brokken op de hoofden der
kleinen vallen.
Des zomers is het licht ongetemperd en
scherp des winters valt de duisternis in van
vóór drie uren namiddag. Wat meer is, het
licht binnendringend van achter en van boven
iu plaats van links dwingt de leerlingen alle
houdingen aan te nemen om de schaduw op
huu boek op schrijfpapier te vermijden en
werkt aldus nadeelig, niet alleen op hun ge
zicht maar op geheel hunne gezondheid,
Verandering.
Men zag eindelijk in, dat het onmogelijk
werd, gedurig maar leerlingen en nog leerlin
gen daar in te stampen. Het gemeentebe
stuur voud een oplossing. De beste oplossing
volgens elk onpartijdig meosch was aan
de bovenaangestipte nadeeleu te verhelpen en
de opeenhooping vau leerlingen te hinderen
door bet bouwen eener school langs den kant
der Zouistraatpoort. Dit plan was echter te
eenvoudig en misscüien in strijd met de inzich
ten van sommige familien. Het werd verworpen,
Men kocht het huis van M. Boone, en be
schikte het voor den Bestuurder der school j
men ontnam Mijnheer Reyniers zijnen tujn on!
de speelplaats te vetgrooten en van zijne wo=
niug werden klassen gemaakt, ongezonde klas
sen gelijk de andere. Het plan der vejan-
deringen verwierf den bijval, niet noch vac M
Vernieuwen, noch van M. Grillaert inspec
teurs, zoomin al de nieuwe meubelen in die
klassen geplaatst.
Geheel het werk kostte vele duizenden fran
ken waarmede men eene school hadde gebouwd
op de Zoutstraatspoort en geheel gemeubeld
Maar dan hadde men "erplicht geweest een
verdienstelijk man als hoofdonderwijzer aan te
stellen, dan hadde men een liberaal plau moe
ten verwezenlijken en dat mocht niet zijn.
Verscheidene klassen van de school op de
Kat staan nu ledig, wat de klerikalen, die gee
ne stadsschool wilden voor Zuid-Aalst, hebben
er nu zelf eene gebouwd waarvan zij spoedig
den last op den nek van de uitdeelers der suK=
sidien hebben geschoven.
De heer Cadwal was tegen bet eerste hu
welijk van zijne zuster mevrouw Freer. Daar
uit ontstond eene groote koelheid iu hunne
betrekkiugen, en later zagen zij elkaar in het
geheel niet meer. Na zijn zij weder verzoend
en mevrouw Freer met geheel haar huisgezin
verblijft nu bij haren broeder op Marchwood
Hubert knikte.
Ik zie, ik begrijp den toestand De vrede
is gemaaktmaar Rudoll Stanhope verkeert
nog altijd in onzekerheid. Ik dacht bet wel dat
bij en ziju oom geene vrienden waren.
Juist zag men van achter den draai de?
dreve het rijtuig van Marchwood aankomen.
Hubert keerde bet hoofd om ten einde met
veel belangstelling de personen te bezien dje ju
bet rijtuig zaten.
Het was de phaeton van Alice Tenantzij
zelve mende de peerden. Met meesterlijks!
hand bestuurde de jonkvrouw twee vurigs
vossen, zoodat Hubert haar met bewonderib"
bezags
Toen Alice hem, op het oogenblik der voor
stelling, eenen glimlach schonk en gulbertig
de hand reikte, boog bij met eene onwillekeu
rige buldebetooning erover heen.
Mijn voogd heeft vroeger uwen vader ge.
kend zegde zij dit maakt u op eens tot een
vriend, ziet ge.... Spijtig, mijnheer Cadwal
ka.ii niet komen. Hij moest bij mevrouw Freer
zijne zuster blijven. Zij is nog niet instaat
bezoeken te doen. Ik hoop dat gij hem tu
larchwood zult komen bezoeken, Ik vermeen
dat gij Vernon Freer kent, en misschien is
zijne zuster, jonkvrouw Violetta Stanhope
ook geene vreemdelinge voor n. 1
(Wordt voortgezet),
J&>
0,05
0,C5
0,10
0,10
0,10
0,10
0,05
0,10
0,10
Omdat de President zoo goed tiet serpent kan
spelen,
Al de muziekanten es kontent
Omdat er verleden maandag geen feesten waren
Op de merkt hingen drie vlaggen uit en de
beiaard jankte
Hoe dom hoe dwaas hoe laag
Omdat men stank voor dank van al die lui zal
ontmoeten
Heden wij, morgen gij „jUU
Omdat slechts bekwame mannen besturen kunnen 0,10
He werkgever draagt vele lasten, aan zijn toe
stand wordt minst gedacht
Recht geven aau die wel denken, zal vrede en
eendracht schenken
De gevolgen der E.V. wat er in de stad voor een
ieder onder stoffelijk en zedelijk oogpunt zal
door teweeg gebracht worden is onbeschrijfelijk 0,10
Omdat de toestand uit zich zelve allerlei zal te
weeg brengen 0,0b
Omdat de eer boven alles zou gesteld wordeu 0,10
Omdat M. Aljredhaar zulken smakelijken kusgaf 0,10
Omdat zij er zoo tevreden over was 0 10
Omdat Edward zoo geren met Achille uitrijdt 0,'l0
Omdat de Raasachter zijn kachel zijn
estaminet, zit af te loeren
Hertje Hertje waar iB uwen pittaleeren verbleven
Ik heb hem verloren op den'weg naar Chatelet.
Omdat Edgard opeen banksken moet zitten, om
eeue kan bier te tappen
Voor de 3 begijntjes van Alb.
Omdat de mama's zoo goed de manola spelen
Voor de 7 wiudekens van de jonge madame
Omdat Camiel met zooveel smaak een druppel
ken dronk
Voor den begijnenkeurder
Omdat Lot in de ongewasschen vingers niet
meer zou bijten
0,10
0,05
0,10
0,10
0,10
0,10
0.10
0,10
Voor dekoppel van achter Joannes Teepomecenis 0,10