13 Juni te Brussel.
Nummer 23
Zondag 6 Juni 1897.
Liberalen en Socialisten.
LIBERAAL WEEKBLAD VOOR
Abonnementsprijs buIten j voorop betaalbaar
PRIJS PER NUMMER 10 CENTIEMEN.
Men abonneert zich op alle postkantoren voor den buiten voor de stad, ten kantore
van het blad, 32, Vrijheidstraat, 32 AALST.
HET ARRONDISSEMENT AALST
Gewone, 15 centiemen
Prijs der Annoncen (per drukregel»
Reklamen 75 centiemen r
Vonnissen op de derde bladzijdefrank
Men maakt melding van elk werk waarvan een exemplaar aan het blad gezonden woodïfc
Handschiiften worden niet terug gezonden.
Nee spe nee metu.
AALST, 5 JUNI.
De militaire toestand van Belgie trekt
sedert langen tijd de aandacht op zich
van al degenen, die bezorgd zijn met de
toekomst van ons vaderland; Het is bui
ten kijf, dat ons land zich in gevaarlij
ken toestand bevindt tegenover de aan
zienlijke legerinrichtingen onzer mach
tige naburen Frankrijk en Duitschland.
Deze beide landen wapenen millioenen
mannen, gereed om elkander te lijf te
vallen, en offeren milliarden franken op
aan de volmaking hunner wapens en
verbetering hunner fortificaties.
Zulks is inderdaad te betreuren en
eenmaal zal men zeggen, sprekende van
de XIX eeuw, het is eene ongehoorde
monsterachtigheid aldus het stelsel der
brutale macht te huldigen en alleen de
giuwelijke oorlog tusschen de volkeren
te laten beslissen.
Ongelukkiglijk redeneert men niet
met de brutale macht. Water noodig
is om eene goede waarborg voor onze
onafhankelijkheid te hebben, is een le-
gerinrichting bekwaam om onze vrij
heid te verdedigen en onze nationaliteit
te beschermen tegen de aanvallen, der
genen, die geneigd zouden zijn er de
hand aan te s'aan.
Men zal zeggen dat de onzijdigheid
van ons land gewaarborgd is door de
Europeesche mogendheden in een ver
drag en het niemand betaamt het gege
ven woord te breken.
De gebeurtenissen van 1870 hebben
ieders oogen geopend. Het is bewezen,
dat de schennis van ons grondgebied
door de strijdvoerende partijen als mo
gelijk en waarschijnlijk werd gehou
den en de niet overweldiging van ons
land slechts afgehangen heeft van het
toeval.
Men beelde zich in wat eene overwel
diging van ons grondgebied zijn zou.
Onze onafhankelijkheid, die vrucht van
eeuwenlange heldenstrijd zou zeker te
leur gaan, het bloed onzer medebur
gers zou bij stroomen vergoten worden,
puinen zouden het land bedekken, han
del en nijverheid verkwijnen en ver
dwijnen.
Is Belgie thans in staat een der strij
dende Mogendheden in geval van oorlog
genoegzaam te ondersteunen om ons
land te vrijwaren van elko poging tot
inval van wege den gemeenen vijand
De meest bevoegde mannen van Bel
gie zijn het daarover eens. De uitste-
kendste krijgskundigen wijzen op de
ontoereikendheid onzer hedendaagsche
legerinrichting en heffen een noodkreet
aan in gansch den lande.
De nationale verdediging is voor het
katholiek ministerie het neteligste
vraagstuk waarvan ze de oplossing zou
moeten vinden en, ook durft het kleri
kaal goevernement de kwestie niet aan
vatten.
De ministers verklaren persoonlijk
aanhangers te zijn van den persoonlijken
dienstplicht en van de herinrichting
van het leger. In 1887 deden zij den
koning te Brugge eene Vaderlandschlie-
vende redevoering nitspreken, doch se
dert dien kwam de kwestie geen stap
vooruit.
Het leger keert den rug aan het ka
tholiek ministerie. Geen enkel leger
overste wil minister van oorlog worden.
Generaal Brassine, die den persoonlij-
ren dienstplicht wilde verwezenlijken
en andere hervormingen invoeren is
verplicht geweest zijn ontslag te nemen
en het ministerie van oorlog is in han
den gevallen van den kwezelaar, die de
ijzeren wegen bestuurt.
Dezer dagen verwierp 't goevernement
iet ontwerp van volksraadpleging,voor
gesteld om de meening van het land
over deze kwestie te kennen. Het
schrikt terug voor de uitbarsting van
verontwaardiging en der gevoelens van
vaderlandsliefde die de harten van alle
ware Belgen doen kloppen.
Het ministerie zal echter niet ontsnap
pen aan de manifestie van 13 juni waar
aan generaal Brialmont, 70 oud-gene
raals, politieke maDnen van aanzien, en
burgers van al de streken des lands zul
len deelnemen» om voor den koning te
protesteeren tegen de schuldige werke
loosheid van een goevernement, dat zijn
kiesbelang hooger schat dan de belan
gen van het Vaderland.
Wij wenschen dat de betooging van
13 juni volkomen gelukke en door het
land weerklank vinde. Wesporen onze
vrienden, die over dien dag beschikken
aan zich bij de vaderlandsche betooging
aan te sluiten.
Het is goed dat Aalsten aars aan dë
Manifestatie ondersteuning door hunne
aanwezigheid en hunne sympathie be-
toonen voor de toekomst van Belgie
zooals wij het hier doen in den naam
van ons Blad.
De Kerk en de Onzijdige school.
Arme kinkel, leugenaar, onbehendigaard,
groote snul, geuzenverstand, heerschap, be
roemde pennelakei, schrijvelaarken, arme jon
gen, verwaande magister, ezel, onwetende,
enz.
Die lieve benamingen werpt de nieuwe pro
feet van Denderbode ons naar het hoofd in
een artikel van een veertigtal lijntjes. Moest
ge ooit een landlooper, op zoek naar 't een of
't ander brokje of bedelend om gunsten en mo
nies langs de straat aldus hooren schelden,
ge zoudt de schouders ophalen, niet waar, eu
zeggen, die kerel is dronken. Zoo is 'L
Wat zouden de menschen lachen indien z0
onder bedoeld artikeltje de naam van den
schrijver moesten aantreffen. Indien ze hem
echter niet kennen mogen ze er gerust onder
schrijven Leo Taxil II.
Na lang wachten komt hij voor de pinne
met een artikel over 't onderwijs in Amerika
en wil daarin bewijzen, dat we liegen wanneer
we zeggen dat de Kerk het onzijdig onderwijs
in Amerika goedkeurt, 'tis te zeggen de school
waar de onderwijzer de wetenschap en dë
priester den godsdienst onderricht.
In de Vereenigde Staten zijn er schier zooj
veel katholieken als protestanten daar waar
het dus stoffelijk onmogelijk is eene school in te
lichteuvoor elke belijdenis is de school noodza
kelijkerwijze onzijdig er wordt geen bepaald
dogma onderwezen en de domiué en de pastor
zijn het daarover eens, de eene onderwijst zijn
godsdienst dit uur voor de protestantische kin
deren en de pastoor een ander uur voor de ka
tholieke leerlingen.
Ineen congres waaraan bisschoppen, pas
toors en protestantsche geestelijken deel na
men werd dit stelsel goedgekeurd en de fana
tiekste katholieke kerkvoogden moesten het
zich wel laten gevallen. Zeker heeft de Paus
daar ook de onzijdige school afgekeurd in
grondbegin, maar in praktijk is het anders.
Hij voorziet zegt Denderbode zelf de ge
vallen waarin het de katholieke ouders toege
laten wordt hunne kinderen naar de onzijdige
scholen te zenden juist zoo, en die gevallen
zjjn behalve in eenige steden, algemeene regeL
De kazakkeerder bevestigt dus onze bewering
in stele van ze te weerleggen.
\V ij weten piet volgens Dendefbode dsi
de Paus de onzijdige scholen in Belgie afkeur
de. Pardon, we herinneren het ons zooveel
te beter, omdat onze familie uitgehongerd
werd op bevel van den pastor van ons dorp
omdat wij de eenigen waren die de gemeente
school bleven bezoeken. Wat meer is als de
kazakdraaier schrijft dat de Kerk onverander
lijk is in hare leerstelsels weet hij, hoe hij liegt
daar hij er in den tijd genoeg op gedonderd
aeeft,
In Belgie was bet op straffe van excommu
nicatie verboden zijne kinderen naar de ge
meenteschool te zenden, en predikten al de
pastoors op den buiten, dat het beter was de
iieine zonder opvoeding op de straat te laten
loopen dan ze naar de gemeentescholen te
zenden, in Amerika is het toegelaten in zekere
gevallen (de meeste) zijne kinderen de onzijdi
ge scholen te laten bezoekeu.
0 1 die schoone onveranderlijkheid Wat
we 't meest bewonderen is de verdraagzaam
heid der H. Kerk.
Van de scholen zonder God
En de meesters zonder geloof
Verlos ons Heer
De Kerk is verdraagzaam, we weten er van
te spreken. Ze is verdraagzaam voor kazak
draaiers en Taxils, verdraagzaam waar men
beur den nijper op den neus zet of in 't gilet-
zakskens priegelt. Bij de Kerk gaat het im
mers. Cela dépend des cas.
In Amerika geven de priesters het gods
dienstonderwijs in de openbare volksscholen,
in Belgie hebben ze daarover geen tijd, primo
omdat ze er niet voor betaald zijn, secundo,
omdat ze al hunne ledige uren (en die zijn tal
rijk) besteden moeten aan het rechthouden van
het versleten klerikale kraam.
Q,uÖd
Volgens Denderbode zijn dë boste scho
len, die waar de catechismus met lepels wordt
opgegeven. Daarom ook is de beste, de merk
waardigste; de uitniuntendste school van Aalst,
de school der 4 lomlingen. Vraag het aan de
oüders, die er hunne kinderen heenzenden.
De edele jonkers, die op het oogenblik van
denbrand in den bazar van Parijs waren, in
plaats van hunne mo ders» zusters en geliefden
te redden, stootten deze achteruit om zelve te
vlubhten en sloegen de vrouwen met stokken
neer oru over hunne lichamen buiten te gera
ken.
Dis edeie jonkers ontvingen hunne op-
voediug in allerchristelijke scholen en jesuieten
gestichten terwijl de nederige agenten en be
dienden, die hun leven offerden om dat der
slachtoffers te redden in officieele scholen wer
den ouderwezen eu opgevoed. Ja, ja, de offi
cieele Scholen zijn slecht.
Denüerbode houdt aan zijne denk
beelden wanneer hij er bij toeval heeften
zelfs wanneer hij ze aau anderen ont
leent. Zoo schept hij er sedert eenigen
tijd vermaak in, de liberalen een oolijk
vaderschap toe te kennen; hij beweert
hardnekkig dat de liberale partij de
oorsprong is van het socialisinus, de
grondbeginsels van dit laatste noodza
kelijkerwijze rechtstreeks voortvloei
end uit de grondbeginsels van het libe-
ralismilsi
Men heelt hem schoon te zeggen, dat
het collectivismüs er naar streeft alle
goederen aan den Staat te doen komen
aan den Staat den gfond; de mijnen, de
werktuigen; de machienen, de voort-
brengings- en vervoermiddelen toe te
eigenen, dat zülk stelsel noodlottiglijk
tot de opschorsing van alle persoonlijk
Initiatief leidt en diensvolgens tot de
Vernieling van alle vrijheid.
Men heeft hem schoon te zeggen dat
hèt liberalismus er altijd op geroemd
heeft het grondbeginsel van den priva
ten eigendom te verdedigen en steeds
voor de vrijheid en onafhankelijkheid
der burgers te hebben gestreden. Het
hoofdkenmerk zelf der liberale parti,
de strijd dë vrijheid,
Denderbode antwoordt zulks is me
volkomen gelijk, Vooruit heeft gezegd!
dat het anders is -, ik beu gelijk Vooruit}
en bevestig, dat de socialisten eenvou
dig weg logische liberalen zijn en. het
socialismus uit het liberalismus gebo
ren is.
Het scheelt weinig of Denderbode
loudt staan, dat hij bij het kraambed
stond en de geboorte gezien heeft. Hiji
zal zelfs zooverre gaan te beweren dat
vader en zoon maar één zijn, en libera»
"ism en collectivism volstrekt hetzelfde»
is.
Denderbode weet niet, dat het soci'»-
i8mus zoo oud is als de wereld en er
door de eeuwen heen groote denkera
zijn geweest die het socialismus onder-
verschillende vormen hebben verde
digd.
Ons dunkt, dat Denderbode zoowel!
den fijnaard zal uithangen, dat hij op>
een voor hem gevaarlijk terrein zal ge
raken. Er zijn niet enkel roode socia
listen, genre Anseele, er zijn ook vol
gens Denderbode groene socialisten die-
van de rooden slechts verschillen door-
de kleur hunner vlag.
Ge keet ze, hé Denderbode het zijiu
uwe vriendjes de christene demokraten,,
de groene socialistende groene loriassen
do verachtelijke snoeverszooals gij ze in
uwe aanvallen van vroolijkheid en broe
derlijke liefde noemt.
Welnu, uw goeie vriendjes de christe
ne demokraten, socialisten volgens u,,
behooren tot denzelfden godsdienst ala
gij ze volgen de leeringen van d^n
Paus en beweren zich in alles te gedra
gen naar de voorschriften der Eucy-
kliek Rerum Novarum, juist gelijk gij..
Er is dus tusschen u en de Christene de
mokraten slechts een verschil van ver
klaring, 't is dus onbetwistbaar dat eene-
zelfde onderrichting de oorsprong is?
eener conservatieve leering en eener so
cialistische leering.
Maar dan is het de H. Kerk zelve-,,
vertegenwoordigd door Godes stadhour-
der cp aarde, die de oorsprong is van
't groen socialismus dat Gij schandvlekt
maar de Paus niet. Dus volgens de lo
gica en uwe eigene redeneering is het
de Paus, die de vader is van het groen
socialism.
Gevolgtrekking voor gevolgtrekking
is onze redeneering oneindig meer ge
grond, dan degene van Denderbode en
we zouden gelukkig zijn hem daarop»
eens te zien antwoorden, wel te ver
staan indien hij zich al ware het bij uit*
zondering maar eenmaal van beledigin
gen wachten kan.
P. S. Bij 't herlezen van Den ïerlodesb
artikel, bemerk ik dat hij mij uitmaakt
voor groote lantaarn, ik beschouw dit
als eene bloedige belediging en verbied
Denderbode me voortaan nog zoo cm*
raenschelijk te mishandelen.
Aan de bioedelooze, bleeks en uitge
putte personen. Wilt gij van zwakheid,
hartklopping, zenuwpijn, oogensehetnering,
blöedvlotd ongeregelde maandstonden genezen
zijn, versterkt u met de Pil van IR Raphael
fr. 1,75 de doos.
De Bond der Goede geneesmiddelen raadt
niet alleenlijk de Waltfiéry- Pil aan, aU het
krachtigste purgeermiddelmaar ook ala het
beste geneesmiddel tegen de hoofdpijn, de
slechte spijaverteering, filaedgebrek enz, ff,
1,25 de doos.
