De Dans begint.
Liberalism en Eigendom.
O Tempo O Mores
Eene goede redevoering.
LIBERAAL WEEKBLAD VOOR
Abonnementsprijs°dtn buiten j *M™P b>ta,lba>r
PRIJS PER NUMMER 10 CENTIEMEN.
Men abonneert zich op alle postkantoren voor den buiten voor de stad, ten kantore
van het blad, 32, Vrijheidstraat, 32 AALST.
Nee spe nee metu.
HET ARRONDISSEMENT AALST
Gewone, 15 centiemen drukreael.
Prijs der Annoncen jj^fciamen 75 centiemen
Vonnissen op de derde bladzijdefrank.
Men maakt melding van elk werk waarvan een exemplaar aan het blad gezonden wordt
Handschriften worden niet terug gezonden.
AALST, 14 ATJGUSTI.
Dö veldtocht ia begonnen. De kerke
lijke overheid, geholpen door een ge
deelte der geestelijke orden, beeft het
teeken tot den aanval gegeven tegen de
Christene volkspartij en voornament-
lijk tegen M. Daens.
Monseigneur Antonius Stillemans
bisschop van Gent heeft priester Daens
voor eene maand opgeschorst, eene
gansche maand is het hem verboden
het H. Misoffer op te dragen. Die straf
wordt opgelegd door den bisschop om
dat priester Daens te Boom eene mee
ting heeft gegeven waarvan den bijval
zelfs door de bladen der bewarende par
tij werd bestatigd. Dit is echter maar
een voorwendsel.
Priester Daens geeft eene uitsluite-
lijke politieke meeting, met een vol
strekt politiek doel en hij moet daarom
ophouden mis te doen.
Het publiek begrijpt langs om min
wat de mis te zien heeft met de politie
ke meetingen van priester Daens. Even
min begreep bet publiek dat, wanneer
Monseigneur Antonius in 1894 de eerste
tuchtmaatregelen tegen priester Daens
uitvaardigde. De bisschop verloor zijn
tijd en zijne moeite, want M. Daens
werd ondanks de bisschoppelijke nota's
volksvertegenwoordiger gekozen.
Zijne Hoogwaardigheid verkeert in
dwaling, indien hij meent, dat zijne
interdictie zal voldoende wezen om de
herkiezing van priester Daens te verhin
deren. We denken integendeel, dat nog
een opschorsingsken voldoende zal
wezen om de herkiezing van priester
Daens in 1898 te verzekeren.
Het is voor niemand een geheim, dat
in 1894 te Aalst, eene bende spioenen,
stap voor stap priester Daens volgden en
zijne minste daden en gebaren afspied
den. Oh! de bewaking werd niet beter
gedaan te Constantinopelen rond het ha
rem van den Sultan, ledereen kon als
dan met hunnen naam de nieuwsoortige
serailbewakers, de politieke eanukken
aanduiden, zelfs de naam van hem die
zich de rol van oppereunuk had aan-
geëigend was op aller lippen.
Het waren deze eerbiedwaardigeedele
beambten, die het bisdom bestormden
met eindolooze rapporten, zekeren dag
ontdekten, dat priester Daens meeting
had gehouden in slecht befaamde
kroegen, en op hem de bisschoppelijke
bliksems deden neervallen ora hem te
vergruizen.
Nu wordt het zelfde spelleken voort
gezet. Men heeft geen nut getrokken
uit de lessen van't verleden, men ziet
niet in hoezeer men den eerbied voor
den godsdienst aan't wankelen brengt
door dit allerbelachelijkst avontuur.
We zullen ongetwijfeld nog andere
tooneeltjes bijwonen, want een deel van
het geestelijk volkje te Aalst laat open
lijk zijnen haat en vijandschap tegen
priester Daens blijken. In sommige
kerken wil men hem niet laten celebree-
ren, en zet men hem buiten als een on-
kiesche knecht, Priesters het Allerhei
ligste dragend wenden zich af van het
huis van M. Daens.
Weldra zal de oorlog woeden in de
sakristijen, lijk in de slechte huishou
dens, waar man en vrouw de pottekar-
ree naar elkanders hoofd gooien.
Het publiek volgt met belangstelling
de wisselvalligheden en koddigheden
van dezen strijd. Lange weken zal het
spektakel duren met altijd nieuwe aan-
4 Mu?heden op het programma. Er
is broek» op de plank en we zullen in de
klerikale barak tocb iets te zien krijgen
voor ons geld.
Allo Allo komt binnen 't Spekta
kel gaat beginnen, C'est le moment
c'est le moment Neemt plaats Noemt
plaats Nu voor half geld en morgen
voor niet Eolrez Messieurs, mesda
mes le rideau est tiré. De vertooning
begint H
Ik verwed een hesp tegen een mis
maakte prijsbroek van den klerikalen
werkmanstap, dat men volk zal moeten
weigeren in de Groote Barak der
kiesworstelingen in bet arrondissement
Aalst.
De kwestie van den persoonlijken eigendom
werd opgeworpen in Liet liberaal Congres te
Brussel gehouden den 8 en 9 april 1894.
Aan de vergaderingen namen meer dan 600
afgevaardigden deel, zij waren gezonden door
meer dan 30 liberale associaties van bet land
en namen met eenparigheid het volgende be
sluit
Elke schending van den persoonlijken ei
gendom verwerpende aannemende dat deze
zoomin als de vrijheid van arbeid mag
aangeraakt worden tenzij uit reden van open
baar nut, zooals door onze wetten is bepaald. B
k Drukt den wensch uit de eenheid der Li
berale partij te zien herstellen, door de aan
vaarding van een gemeenzaam dernokratisch
programma, waaibij de groote massa van bet
land zich kan aansluiten en dat tevens de ver
standhouding zou verzekeren der liberale bur
gerij met de werkende klasse.
Op Onbetwistbare wijze bevestigt dit besluit
den eerbied van geheel de liberale partij voor
het privaat eigendom.
In 1895 schreef M. Frère-Orban in eene
brochuur getiteld De huidige toestand, zijn
oorsprong en gevaren Men heeft gemeend de
goede zielen te moeten waarschuwen, de libe
rale partij volgens de voorschriften der Kerk
te vlieden als kanker en pest, men heeft be-
j vestigd dat het liberalism de vader is van het
socialism. Niets is dwazer (inepte) voorzeker,
vermits eenieder weet, dat in gevolge zijne
grondbeginsels zelf, het liberalism de tegea
b anger is van het socialism.
Die woorden geschreven door den gezagheb-
bendsten leider der liberale partij, laten niet
de minsten twijfel bestaan over de princiepen
van het liberalism betreffende het eigendom.
Toch poogt Denderbodt sinds lange weken,
de dwaze (inepte) stelling! te verdedigen, als
zou het liberalisme tot het socialisme leiden.
Niet één artikel wijdt hij aan dat onderwerp
maar tien, twintig.... en nog bedreigt hij ons
met eene reeks artikelen, genoeg om een heel
boekdeel te vormen, doch waarin dezelfde
argumenten gedurig worden herhaald.
En waarom die overvloed van lamijnachtig
proza Om welke rede.
Liberalism en Godverloochening volgens
Denderbodc, zijn twee namen voor hetzelfde
ding, en de godloochenaars, zijn genieters, die
hun deel eischen van het goud eu het vet (sic.)
Die lieden willen hun deel hebben het zijn col-
lectivisten, ja, zelfs anarchisten, die de wettig
heid van den eigendom miskennen. Ziedaar
de redeneering van onze tegenstrever.
Die redeneering berust op valschen grond
Vooreerst is het onwaar dat het liberalisme
tot Godverloochening of atheism leidt, vermits
het aan eenieder de belijdenis zijner godsdien
stige en filosofische overtuiging waarborgt, en
aan niemand rekenschap vraagt over hetgene
men daarover denkt of gelooft.
Doch er is meer. Veronderstel, dat een at
heist, tengevolge eener hem eigene logiek zeg
ge vermits er geen God is, eisch ik mijn deel
van de goederen dezer aarde, en dat hij de ver
wezenlijking van zijn droom vinde in het col
lectivism.
benderbode roept uit Wel geredeneerd.
Ziodaar eeu man die wonder goed redeneert.
Dat is volstrekt logisch. Die godloochenaar
heeft volkomen ge lijk.
Wij meeneu, dat benderbode door zulko re
deneering goed te keuren, tegen 't gezond oor
deel aaudruisclit en gevaarlijke toegevingen
doet.
Hij zou oneindig beter doen met ons partij
te kiezen tegen al de redeneeriugen, welke wij
eenvoudig weg buitensporig noemen. 11 ij zou
vt*£>! bets doen de oogen te openen dergeneu,
die met of zonder geloof zich iubeeldeu dat
hunne lotsverbetering afhaugt van de toepas
sing der collectivische theorieu. Onder dezen
ziju er velen, die zeer geloovig en godvruch
tig zijn.
Wat men doen moet, is het volk te wijze;;
op de teleurstellingen welke immer uei gevolg
zijn van abstracte op niets gegronde leerstel
sels, bet te doen begrijpen, dat de verbetering
van zijn lot slechts kan verwezenlijkt worden
door sociale en economische wetten gesteund
op de ontwikkeling der vrijheid, de versprei
ding van het ouderwijs, de uitbreidig vau den
handel en het initiatief der nijverheid.
Zulks ware veel behendiger dan op voor
hand de af brekers der maatschappelijke orde
gewonnen te geven, om de eenvoudige reden
dat het ben belieft in Gud niet te gelooven.
Dendtrbode roept tegen ons het oordeel in
van merkwaardige, uitmuntende (sic) bro-
cbureu over dit onderwerp geschreven door ze
keren Menheer F R., die we eenigzins meenen
te kennen oudauks de vage aanwijzing achter
welke hij zich verschuilt.
De vereerende uitdrukkingen over de bro-
churen weskwestie moeten voor den heer F.
R. zeer vleiend zijn en de eigenliefde streelen
van den steller der artikels die met M. F. R.
maar een persoon uitmaakt. Ondanks het ge
zag van dat twee voudig wezen, gelooven we
dat de polemiek van benderbode onbehendig
en ongegrond is.
Iu vroeger tijd wanneer een geestelijke
door het gerecht of door de kerkelijke
overheid werd getuchtigd zwegen al de
klerikale bladen doodstil.
Maar de tijden zijn veranderd. Al de
katholieke papieren hangen de straf
van priester Daens aan het klokzeel.
Goed zoo In 't vervolg gaan we in
Denderbode en andere pastorsvoddekens
onder Kerkelijke Nieuws eeue ru
briek vinden Tuchtstraffen, waarin we
wekelijks zullen lezen
De E. H. D'Hane de Steenhuyze bij
verstek veroordeeld voor sraeerpoetse-
rij en verprossing van kinderen.
De E. H. Z eene maand opgeschorst
omdat hij zat heeft geloopen
De E. H. G. door de Rechtbank van
Luik tot 5 jaren gevang veroordeeld
voor vervalsching van openbare akten,
na een meisje in den biechtstoel verleid
te hebben.
De E. H. Daens voor eene maand op
geschorst om in eene meeting, vrede te
hebben gepredikt, enz. enz.
Dat zal zeer stichtend zijn en leerrijk
voor het publiek, als benderbode wil
houden wij eeu 1000 tal veroordeeliugen
te zijner beschikking, hij kan er weke
lijks gelijk hij nu doet een of twee van
meedeelen.
Ter gelegenheid van de inhuldiging der
nieuwe lokalen onzer Koophandelsrechtbank
heeft M. Gheeraerdts, thans burgemeester der
stad, eeue redevoering uitgesproken, waaruit
we het volgende mededeeleu.
Eene gebeurtenis, nietig in schijn, maar
die voor de goede werking der Koophandels-
rechtbank van Aalst de belangrijkste gevolgen
hebben moest, had plaats in 1882. De vermin
dering op 20 fr. van het vereischte patentrecht
voor den consulairen kiescijns werd vastge
steld door de wet 30 Juli van datzelfde jaar,
en had voor gevolg het aantal kiezers voor de
Koophaudelsrechtbauk merkelijk te vergroo-
tou. Van dan af heeft de politiek met haren
nasleep van bevitte worsteliugeu zich gemengd
in de consulaire kiezingen.
De zwarigheden van dien toestand werden
door zukero personen begrepen, ze achten het
strijdig niet de goed i rede elkander den toe
gang tot het gerechtshof te betwisten met da
wapens iu de hand en beseften dat de mede
werking en de goedkeuring van al de rechthoo-
rigen noodig waren om aan de gekozen rech
ters gezag genoeg te schenken om uitspraken
te do6u N?ven alle beknibbeling en verdenking
an j gbt-id verheven. Deze denkbeelden
wonnen immer veld, men behoefde ze nog
a'ecbts iu prati'k stellen.
M Karei t en ik, hadden de eer tic
kwestie vfifl 1 eraal-katboliek verbood
voor de Consul; z.»Dgöö £tf berde te bren
gen en we gelukten enn on a-etel ?»ti weers
kanten door onze politieke partijgenooten te
j doen aannemen. Het verBonu wem jewvw.,
daarmede eindigden de kiesworstelingen voor
de Koophandelsrechtbank en liberale en katho
lieke magistraten zetelden zij aan zij.
De oumiddelijke uitslag dezer overeen
komst was in ruime mato het ontzag voor onze
haudelsmagistratuur te vermeerderen evenals
het vertrouwen onzer kooplieden in hare uit
spraken en vonnissen wij die medegewerkt
hebben tot het verbond, voelen ons gelukkig
over dit werk van bevrediging, dank daaraan
zal de politiek immer verwijderd blijven ran
eene instelling, die door haren aard zelve er
geheel vreemd moet aan blijven.
En sedert dien hoeft de populariteit van
het concordaat steeds toegenomen, wat zeg ik,
bet is zoozeer in de zeden gedrongen, dat het
gene slechts bestond ten gevolge van een we-
derzijdsch contract heden bestaat en voortaan
zal blijven bestaan uit kracht eener gewoonte
en van een gebruik.
M. Gheeraerdts heeft gelijk fier te zijn over
de pocingen welke hij met M. Karei Cumont
beeft gedaan om de benoeming der rechters
te onttrekken aan het geweld der politieke
worstelingen. We denken dat onze twee me
deburgers aan het arrondissement en bezonder-
lijk aan de stad Aalst eenen grooteu dienst be
wezen en deswegens allen lof verdienen.
Maar het is niet alleen op rechtsgebied dat,
de hevige en driftige politieke worstelingen
verderfelijk zijn. De gegronde reden ingeroe
pen ten voordèele der bevrediging schijnen ons
eveu zoo goed toepasselijk op bestuurlijk ge
bied en vooral op de gemeentekieziugen.
Te Aalst meer dan elders hebben we ge
bruik zien makeu van de betreurlijkste propa
ganda mid leien. Wat al laaghoden en eerloos
beden bebbeu we niet zien plegen om tot de
meerderheid te geraken welke de alleeuheer-
sching verzekert, ter uitsluiting van de tegen
strevers.
Het verbaal van zekere kiesbistorien, zou
weinig vereereud zijn zoo min voor de leiders
als voor de ongelukkigen wier stemmen door
beloften, giften en bedreigingen werden afge
perst.
We vinden het strijdig met het gezond
verstand, de poort van het stadhuis te willen
binuentiekken met de saucis in do hand, aan
gezien de samenwerking der gekozenen van de
verschillende partijen, het ontzag voor het
stadsbestuur zou vermeerderen eu zijne beslis
singen zou vrijwaren van beknibbeling en ver-
deuking van partijdigheid.
Als geheel overeenkomend en strokend met
de argumenten ontwikkeld door M. Ghee
raerdts, geven wij de reden op welke pleiten
ten voordeele der evenredige vertegenwoordi
ging. Die reden hebben we reeds meer dan
eens doen gelden, iu eene reeks artikels in
bender galm verschenen.
We komen er heden op terug, ter gelegen
heid der puike redevoering van onzen burge
meester, waardoor die kwestie voor onze be
volking weer eene zaak wordt van groot belang
en van actualiteit.
Raad van den Geneesheer. Om een goe
de gezondheid te genieten eu bevrijd te ziju
van hoofdpijn, slechte spijsverteering, verstopt
heid, bloedarmoede enz., is het voldoende het
lichaam van tijd tot tijd te zuiveren met de
Walthéry Pil. fr. 1,25 de doos, voor maanden
behandeling.