Eene herinnering.
De Openbare Verlichting.
Vooruitgang door 't Werk.
Kip-Kap.
Sajet, Breigoed, Korsetten
G lot< kennm-le lezen en schry-
veu 8.
Getal lotelingen kunnende slechts lezen 5.
id. van alle onderwijs ontbloot 69.
Dus waren te Aalst 25 ten honderd, dat wil
zeggen het vierde deel der lotelingen geheel on
geletterd en er degeneu bijtellend die slechts
een gebrekkig, zeer gebrek kion lerwijs geno
ten komen we tot ongeveer 30 ten honderd.
In 1894 waren er 271 lotelingen waarvan
61 van alle onderwijs ontbloot of meer dan 22
ten honderd.
In 1890 waren 29 ten honderd in 1891 wa
ren 26 ten honderd en in 1892 waren 25 ton
honderd der lotelingen te Aalst geheel onge
leerd.
Maar te Aaht geeft men geene groote som
men uit voor het volksonderwijs. De onder
wijzers worJen slecht betaald de schob n slecht
onderhouden. Er zijn broederkens jesuieten
kwezels en nonnenscholen en toch zijn er
te Aalst in eveure lighei I meer dan h >t dubbel
ongeletterden dan te Brussel. Gelukkig Aalst I
Deze getallen zijn juist, maar onze Mede
burgers zullen goed doen telkens Denderbode
of zijne vrienden cijfers aanhalen ze goed te
kontroleer en, want negenmaal op tien zijn de
getallen onjuist of totaal valscli.
Oiu terug te komen op bet krot verslag, zal
ik do n opmerken boe jammerlijk de rekenin
gen en budjetten der Godshuizen en van
't Weldadigheidsbureel zijn opgemaakt. De
rekening der stad en de begroeting krioelen van
fouten en zijn zeer duister op vele plaatsen
de rekeningen eu bu ljetteu der hospicien, arm-
bureelen en kerkfabrieken zijn oprechte inkt-
fljsscheu.
Doch de klepp irs keuren maar alles goed,
immers bun budjet zelf gelijkt aan eene apo-
thekersrekeniug eu ze verleeueu zonder opzien
buitengewone toelagen aan de hospiciea en aan
't Weldadigheidsbureel.
De kerkfabriek van St. Jozef beeft jaarlijks
eeu oveischot van meer dan twee duizend
franken en toch ge ft de sta I 500 franken bui
tengewone toelage voor het metsen van eeu
muur eu 700 franken voor de huishuur van
Menheer de pastoor.
De hospit lal-kiesfeesten hebben gekost "ol-
geus 't versl tg 14,500,00
Een koop geverfde hopstaken van
Koitrijk 777,10
Het inrichten van wijkfeesten 1250,00
De kieziugs kosten 9,106,49.
Voor de kiezingen van 1394 (drukken dei kies
lijsten enz.) 6000,00
31,633,59
Ziedaar 31,633,59 fr. uitgegeven waarvan
de t wee derde als nutteloos verspild mogen
aanzien worden. We komen daarop terug.
JAN PIK
Uet geheugen der domperB is zeer
kort en hu a verstand meestal zoo ver
stompt dat ze het klaarste noch zien,
noch begrijpen. Dikwijls echter looche
nen zij de welbekende waarheid met op
zet, als die waarheid hun onaangenaam
is.
Zoo beweren zij, dat priester Daens
te Aalst gekozen is door de liberalen en
dat hij nooit in de kamers zou gezeteld
hebben indien de liberalen niet voor
hem hadden gestemd. We zullen het ge
heugen lier malie klerikalen wat op-
frisschen.
De liberalen streden niet en moesten
tusschen twee kwalen het minste kie
zen, en men zal licht begrijpen, dat ve
len liever stemmen voor Priester Daens
aanhanger der evenredige vertegenwoor
diging dan voor Woeste de droeve held
der schoolwet van 1884, de afgezette
minister, l'homme funestede noodlotti
ge man, in ons vaderland.
Dus de liberalen stemden niet voor
M. Woeste en al de stemmen door dezen
bekomen waren wel degelijk klerikale
doinpersstemmen. M. Woeste werd ge
kozen. Welnu indien al de dompers
welke stemden voor Woeste ook ge
stemd hadden voor M. Van Wambeke,
dan ware deze ook gekozen geweest eu
M. Daens hadde niet in de kamers geze
teld.
M. Van Wambeke, ging van deur tot
deur de stemmen afbedelen hij riep de
bedienden en de onderwijzers iu zijn
kabinet en deed hen beloven voor hem
te kiezen. Hij herinnerde hoe door hem
de Middelbare school behouden was, hoe
hij immer de onderwijzers genegen was
enz. enz.
En vele liberalen kozen liever voor
M. Van Wambeke, dan voor pastoor
Daens. Toch viel M.Vau Wambeke door
de mand, en behaalde vele stemmen
minder dan Woeste. Waarom
Omdat eerzuchtige dompers den ou-
deu strijder beneden, en niet beter
wenschten dan hem te zien vallen, om
dat meer dan duizend bokken van Aalst
hem verrieden en hunne stem gaven
aan pasioor Daens.
Dj bokken hebben den man verraden
die hen gemaakt heeft hetgeen ze nu zijn
wien zij hunne opkomst, hunnen bloei,
hunne zegepraal te danken hebben. Zij
hebben hem verraden en de dood van
den grijsaard door hunne judasserij ver
haast.
Toen M. Van Wambeke mijne stem
vroeg rolden de tranen hem uit de oo-
gen, de houding van den «mgelukkigen
ouderling schokte mij diep. Helaas
dacht ik wat is de politiek soms wreed.
Doch wie met het zwaard slaat zal door
het zwaard vergaan. Pastoor Daens
werd door de bokken gekozen.
Onze medewerker en vriend de Kipkapper
vertelde u verleden zondag hoe men road elf
uren 's avonds gepoogd had in te breken bij M.
L. Van den Steen iu de Br ibantstraat nabij de
ZeebergB he Brug. Reeds had men eene met
zeep bestreken ruit uitgos ledeu en eene pijp
eu eene port-eiga ir gestolen.... als er waar
schijnlijk onraad kwam en de dieven op de
vluc it gingen.
De/.e poging tot diefstal is zeer leerrijk eu
bewijst t.vee diugt-u, namelijk d it de openba
re verlichtingen de op nhire veiligheid beide
iu onze stad veel te wenschen laten.
Ik maj u zeggen, dat die poging tot inbraak
een comble is in zijnen aard. Het huis waar de
dieven hun kuuststuk uitvoerden staat tusschen
twee lantarens, de eene staat ;een tien me
ters van het venster waar de ruit werd uitge
sneden en dean lere nauwelijks 15 meters, en
ze brandden alle twee.
Deukt eens na tusschen twee lantarens, ten
elf uren 's avonds op eene der meest begane
steenwegen der proviucie inbreken en stelen
langs een veLSter dat op dien steenweg uitgeeft.
Bewijst die aanslag nu dat de dieven zeer
stoutmoedig zijn geweest Iu het geheel niet
het bewijst alleen, dat die t.vee lantarens niet
meer licht geven als eeu viukmaai aan den
beekkant en er van een anderen kant veilig
heidsagenten te weinig zijn om op behoorlij
ken tijd hunne ronde te maken, ten ware die
agenten hu.men plicht vet/.uimden.
Spreken we nu echter van de verlichting. We
zeggen, dat ze allergebrekkigst is en zeker
moeten Ie ooren van M. Biccu bestuur Ier der
gaz dikwijls tuiten van de klachten die nij
standvastig ontvangt. Nochtans kan hij het
niet beteren
Hij kan de noodige werken niet doen uit
voeren, zonder machtiging der hoogere directie
van de gazma itschappij. Hij kan de lantarens
niet geven, welke de stad zou moeten pl atson
langs de nieuwe wijkeu en strateu. De eeuige
schuldige in deze kwestie is de stad, niemand
an .era dan de stad.
De stad heeft immers een kontrakt met de
gasmaatschappij en indi n deze hare verbinte
nissen niet naleeft is het ons bestuur dat maat
regelen dient te nemen, om de maatschappij te
dwingen.
We betalen de gaz duur genoeg om ene vol
doende verlichting onzer strateu en openbare
plaatsen temogen vergen. Aan de groote kerk,
aan het oud stadhuis aan de Nieuwslraatpoort
aan den Molendries, aan de bruggen, overal
waar het verkeer moeilijk is, ra iet er iu de
cerate plaats voor beter licht worden gezorgd
wil men moeilijkheden en rampen vermijdeu.
We raden onze medeburgers van alle politie
ke gezindheden aan een verzoekschrift in om
loop te brengen, ten einde het sta Isbestuur te
nopen, de gaz maatschappij te dwingen, des
noods langs rechterlijken weg, tot bet nalevec
barer verplichtingen.
Men vertelt dat de stad de Maatschappij
niet aanranden durft omdat zij tegen over het
vennootschap ook niet in regel is. Zulks schijnt
ons moeilijk <>m te gelooven en indien het waar
is, weegt eene dubbele plicht op de stad, 1°
heure verbintenissen nakomen 2° de gasmaat
schappij dwingen zich te gedragen volgens het
gesloten kontrakt.
Het is niet denkbaar, dat in de aangegane
overeenkomst het punt der openbare verlich
ting niet tot voldoening der inwoners zoude be
paald zijn en het de gasm latschappij vrij zou
staan onze s'raten in donkere holen en Jieveu-
oorden te herschapen.
We vragen licht veel meer licht dan we nu
genieten.
We vragen lantaarns met schitteren Ie gas
vlammen in plaats van nachtlichtjes, opdat de
dieven niet lang.-r tusschen twee brauiie.ide
lantaarns rus.ig zonden ku.iueu stelen.
Men vertelt dat de schelmen uiets ziende bij
het licht der twee straatlantaarns, hun dieven-
lampje hebben mo ten gebruiken.
Het Liberaal Werklieden congres.
25 en 26 December.
Den 25 en 26 Dec mber laatsleden bielden
de afgevaardigden van 56 liberale werkiuans-
kriugen te Brussel een Congres, ten - i :de eene
Federatie in te richt m, een Bondsraa I te be
noemen eeu Algemeen programma vast te stel
len eu een Frau8ch dagblad te stichten aan 2
centiemen het nummer.
Dat Congres heeft ieders verwachting over
troffen. Een lange stoet doorliep de straten van
Brussel en werd overal met sympathie beje
gend. Het Congres zelve was in alle opzichten
merkwaardig en de dagbladen van alle gezind
heden hebben er miu of meer uitgebreide ver
slagen over medegedeeld.
De Liberale Werkmanskriug van Aalst was
den eersten dag van 't Congres door een veer
tigtal le len met hunne blauwe vlag, vertegen
woordigd, den tweeden dag door 4 stemgerech
tigde afgevaardigden.
De afgevaardigden van Vooruitgang door
't Werk namen een werkzaam deel aan het
Congres. In le vergaderingen der sectiën en in
de Algemeene Vergadering voerden zij het
woord en wisien, nieuwe bepalingen en wijzi
gingen aan 't voorloopig programma te doen
aannemen.
We zullen later het volledig programma der
Liberale Werkliedenfederatie afkoudigen, dat
in geen enkel punt afwijkt vandegriote prin
ciepen der liberale p irtijWe zullen dat pro
gramma ontwikkelen, toelichten en verdedigen
en voor de verwezenlijking der rechtmatig ge-
eischte hervormingen onze krachten ten beste
geven.
Zeggen wij echter reeds voor if, dat het Pro
gramma gericht is tegen het cleric ilisme en te
gen het collectivism. Dat bet de vrijheid vau
godsdienstige en fi'osofiiche overtuiging waar
borgtbet zuiver Algemeen stemrechtende
evenredige vertegenwoordiging als het eenig
rechtvaardig kiesstelsel aanneemt den leer
plicht bekracht ea eene reeks maatschappelij
ke hervormingen behelst ten bate der werk
lieden en laudbouwers.
Reeds worden iu verscheidene sted n en ge
meenten van Belgie Liberale Werkmanskrin-
gen b gesticht, dij zich bij de federatie aan
sluiten.
Het Proces der Kliektromp -otters.
Eeuigen tijd geleden hebben we gesproken
van het proces door de fameuze kliektrompot-
tcis iagesp inueu tegen het Laud van Aalst
Na tall ioze rechterlijke inci leateu is deze
zaak bepaaldelijk afgedaan door een vonnis,
waardoor M. Daens veroordeeld wordt tot
twee inlasschingeu van het vonnis in een blad
volge .8 keuze der eischers.
De Tromprotters eischten als scha levergoe-
ding de kleinigheid vau
54,000 frankeu.
dat wil zeggen 3000 franken voor elk der 18 le
den, genoeg om 4500 trompetten te koopeu.
De kereltjes loopen plauk mis voor hetgeen
dit gedeelte van hunnen eisch betreft, ze beko
men geenen dem eu voor alle schadevergoeding
kunnen ze op hunne boeken schrijven (als ze
boeken hebben, de dompersklieken houden
daur uiet van) do kolossale som
00 franken 00 centiemen.
't Is om een mensch voor heel zijn leven
lang een hekel te doeu krijgen aan 't proce-
deeren. 't ls waarlijk ongelukkig voor de trom-
Srotters en ze zullen hunne wandelingen naar
loorsel en Herdersein niet graag Lerbeginueu.
Rekent dan al op een goeJ ponksken af te dok
ken door een gehaten vijand. Hei Gerecht oor
deelt Jat het sop, dat wil zeugen de tromprot-
terij de kooien niet waard is.
Liberale Werkmanskriug
Het feest dat verleden Zondag in Concordia
plaats greep, had eene massa volk uitgelokt
zooals nog nooit voorheen gezien was. Het
duurde een uur en half eer de meuigte, die
zich aan den ingang verdrong binnen geraakte,
of liever gedeeltelijk binnen geraakte want
meer dan twee hoi.der l kouden iu het ruim
lokaal geene plaats vinden.
Het was diensvolgens tam dijk laat eer het
leest kon aanvaug nemen. In 't vervolg zal het
komiteit maatregelen nemen om den ingang te
vergemakkelijken. Meer dan duizend prsonen
waren aanwezig.
De Symphonie Door Eendracht Groot
luisterde het feest op, eu we mogen het zeggen
hare medewerking is het onmisbaar, het onont
beerlijk keurnummer van alle liberale avoud-
s tonden.
Het drama Liefdadigheid n zoo zeer over
eenstemmend m t de toestanden in onze stad
werd door de tooneelaf.heling meesterlijk
vertolkt. Al de spelers ouderscheidden zicb iu
hunne rol en menige traan werd weggepinkt
in de zaal bij het schouwspel der diepe elleude
van het arme werkersgezin bukkende onder
het noodlot, menigeen was verontwaardigd
over de hardvochtigheid van den kwezelachti-
gen armbezoeker.
Ook het blijspel Per Expres b liep goed
vau stapel en was welgekozen om de praugen-
den indruk van het e rate stu door eene luid
ruchtige vroolijkheid uit te wisschen.
Om rechtvaardig te zijn zouden wij aan elke
acteur en actrice klein en groot een woord
van lof in 't bezonder moeten toezwaaien,
aan het kleine dochtertje van Karei Amant,
aan den kleinen De Landtslieer, aan Mejuffer
Leonie De Saedeleer, aan allen gelijk de Voor
zitter M. Leveau het zoowel zegde. Maar het
ontbreekt ons aan plaats, en we moeten ons
bepalen bij eene h irtelijke dankbetuiging.
Voor den Kerstboom waren er meer dau
200 prijzen, die door het lot aan al de tegen
woordige leden toegewezen. Het was bijna hall
nacht eer al de prijzen aan de gelukkige win
ners waren behandigd.
Het gedraug is zoo groot geweest dat ver
scheidene stoelen werden aan stukken verplet
terd, ijzeren'stoelen en eene bank geheel ver
wrongen. Zulke opeenhooping van volk heeft
men nog nooit gezien.
V.O.
Het Hoofdbestuur bedankt de grootmoedige
vrienden die voor den Kerstboom hebben ge
zorgd en al degenen die tot het welgelukken
van het feest hebben bijgedragen.
De Voorzitter,
Gustaaf LEVEAU.
Verloren.
Verleden zaterdag is er alhier ter stede, een
zakuurwerk gevonden, den eigenaar kan het
op het politie-bnreel terug bekomen.
Nog Verloren.
In 't gedrang van 't volk aan den ingang van
Concordia heeft een kleine jongen zijn ka ba
verloren. Verders heeft men 's maandags in
zaal een viertal handschoenen gevonden.
De eigenaars mogen de verloren voorwer n
welke aan M. Singelyn behandigd werden, bij
hem komen halen.
Nakomelingschap.
De fooremau die in de barak van Dender
de de koordekens trekt aan 't poesjenel!» ,*j!
Pol en Stank, verklaart, sproken va
Daensisten.
Hunnen naam zal als rheauwelijk
noeg bestempeld werden door ons nakf
lingeu I b
Hewel perdjti w« wisten riet dat did
fooremau nakomeli .schap had of mocht heb
ben we wisten niet dat die vrome kwast eeu
vrouw had eu een kroost.
We willen niet verouderstellen, dat zijn na
komelingschap buiten huis verblijft en zijne
goede lesseD moet derven on nam ;n dus i -ar
aan dat hij eeu wijvekeu heeft en zoete kinde.
Maar, jandorie als de nakomelingen n
den barakkem m van Pol en Stant zoo lom
onbeschoft ziju als hein vader zal er niet
uit groeien, dat deu.D
Bedanking.
Het Hoofdbestuur van den Liberale Werk
mauskriug bed inkt al de edelmoedige ha
die voor ilea Kerstboom hebben gezorgd.
Namens het Hoofdbestui
G. LEVEAU.
Liberale Trompettersclub.
Zaterdag laagst (1® Kerstdag) heeft de L
rale Trompettersclub haro eerste Ceciljafeest
gevierd.
Slechts sedert eenige weken gesticht telt f
veelbelovende maatschappij reeds een de :g-
tal werkende-en eon evengroot getal eereleden
Om 6 uren 's avonds vereenigden zich r
leden bij d'heer Hippoliet Rogghé, in de
nestraat, en na het voorloopige komiteit
een definitief bestuur te hebben vervar. ca
namen zij deel aau een vrieudenmaal ei >e
hoeft niet te worden bevestigd dat er da: iei
wierd gegeten en nog vlugger gedronken <P.i
alles op den voorspoed en vooruitgang Ier
nieuwe vrijzinnige maatschappij.
Ook werden er verschillige heildronken voor
gesteld, onder andere d'heer voorzitter "len-
drikDe Raev& aan der koeien en on vermoei-
baren liberalen strijder, de ouderdomsdek.®-
der Aaljcersche vrij/.ianige iders der r ''U)
den heer doktor Karei De Moor, hij herinn rae
tevens nog eens al de werkingen, de ge >•-.
voetstappen, alle de gepleegde weldaden bu
dien hooggsachten menschenvriend, en drukt
dea wensch uit hem nog vele jaren te mogen
aan het hoofd te zien van ons liberale leg(
Door een bestuurlid, werd er ook een hei!
dronk voorgesteld aan d'heer Gustaaf Lav
den zoo moedigen, ievervollen en godieus? *an
voorzitter van den vrijzinnigen Werkra
kring Vooruitgang door 't Werk dier ;oe
edelen menschenvriend die alhoewel zelf er
man zich door eigen werk heeft weten te vsr
heffen en die altijd aan het hoofd stasv<a
alle inrichtingen welke onderricht liefi Mig»
heid en vermaak ten doel hebben.
Nog verschillige heildronken wierd r
voorgedragen aau liberale vrienden en be er
in ers van den club.
Zondag voormiddagen Maandagavond
de Maatschappij telkens eauen uitstap in a
verschillige deelen der stad, om de leden bi
bergiers en de vrienden te bezoeken oTeral u
de stad oogstte da nieuwe maatschappij dau
me sten bijval in en zij moge verzekerd zijn d-M
zij door vlijt en oplettendheid het welhaast
kunnen op de hoogte harer ta*k brengen a
dus onverpoosd kunnen medewerken tot ver
spreiden aer liberale begiuse n het op iate
ren dar vrijzinnige feesten za: cawerksttMigen
en daardoor ook eeneu machtig a steun daar
zal wezen in het voeren van d>p-.y
kiesstrijd; om ons aldus den zoolang gew jh
ten zegepraal der liberale pa<f j te helpe -nor
bereiden welke ons voor altijd va net
hatelijk juk der kliekparti.ïde heersc inppij
der eerzuchtige klerikalen ue voorsta imlers
van den Congo, c r dwingelandij derdoi oera
kliek zal komen «ei ioosen
De hoofdzaak tot eeae goec ge
zondheid is zuiverheid van blo
Het onprijsbaare bezit van een goi a
laatskleur en van een onbevlekte zuivc"
van huid hangt af van de zuiverheid vt
bloed. Een en ander zijn onbetwistba. do
uitslag van het gebruik van de Pratere'e i
die een nooit genoeg geacht purgeer en n-
rings middel en een volmaakte galafJriji
zijn.
OPGEPAST. Dat u de pillen Deprale
geene andere gegeven worden. Overal v
doos Alg. dépót Alf. Depratere, Oosten
41, Violettestraat,
Huis Paul Mog in Bruss*
Groote Afslag der Prijzen,
