Voorrechten.
Schild en Vriend.
Waarom loopen zij
de stad niet uit
DE STRIJD.
De Zwarte vlek.
Het Kartel te Aalst.
Het Openbaar Onderwijs.
Liberale Werkmanskring.
Volmondig juicht die kwibus de voorge
stelde kandidaten toe. (toej.)
Woeste. Merci 1 merci vel petankt.
M. Bostetls van Ninove, dio mot zijn lote-
lingen gekomen is vindt den poll onnoodig.
M. Vacreman van Denderleeuw vraagt den
poll. (Inde zaal roept men. Ja, ja, wij zijn
daarvoor gekomen.) O, die sukkelaars.
Uitslag M. Bethune bekomt veel stemmen
min dan de andere kandidaten. Daarvan lept
Benderhode geea woord.
Van den aftredenden Senator, M. Liénart,
wordt niet gesproken. M. Liénart, die er geen
trek meer in heeft, nog de barakachtige
kiesronde mee te maken, en door een barnurn
aan de boeren voorgesteld en met een stokje
aangewezen te worden is al vergeten.
M. Liénart ziet ge weigert nog af te doppen
voor de Woesto-kliek en daarom verdient hij
geen woordje dank.
Men sakkert meer om meer tegen het kleri
kaal goevernement en bij mijn ziel, het is niet
zonder reden. Bij elke schrede toonen de dom
pers hunne verkleefdheid voor de volksklasse
en hunne liefde voor rechtvaardigheid en eer
lijkheid.
Er zijn arme drommels, die zich de armen
van het lijf moeten werken om de belastingen
te betalen, welke hen van alle kanten worden
opgelegd. Niet alleen betalen zij lasten op de
noodzakelijkste waren, maar benevens de on-
rechtBtreekscbe taksen op de eetwaren die het
meest drukken op de arbeidende klasse, komen
nog eene menigte lasten b. v. de belastingen
op deuren en vensters, alsof men den arme
wou doen betalen voor de lucht en het licht
die karig genoeg in zijne woning dringen.
Nevens de arbeiders, die betalen, ja dobbel
en dik betalen voor al wat ze gebruiken en
verbruiken, leven talrijke lieden voor wie de
lasten slechts een onbeduidend procentje van
hun vermogen uitmaken, en anderen, wier
aanzienlijk fortuin bestaat in waarden voor
welke zij volstrekt niets betalen, immers de
waarden zijn van alle belastingen ontslagen.
Men heeft in de Kamers voorgesteld de
grondslagen van ons belastingsstelsel te verau
deren, en de belasting te berekenen op het
inkomen in evenredige of klimmende verhou
ding, men heeft ook verscheidene malen voor
gesteld de waarden met een matigen taks te
treffen, zonder dat het klerikaal zich gewaar-
digd heeft eene enkele verbetering in te voeren
Het dompers-staatsbestuur keurt dus de
schreeuwende onrechtvaardigheden van het
huidige belastingsstelsel goed.
In geheel het land wordt heftig geproteB
teerd tegen de plaatsvervanging, die aan eiken
Belg toelaat zich van den soldatendienst vrij
te koopen voor 1600 fr. als hij die bezit. Zie
daar een voorrecht, dat alleen aan de rijken
ten goede komt, want men moet al zeer wel
stellend zijn om over 1600 fr. te beschikken.
Alle Belgen zijn gelijk voorde krijgswet, zeg
gen de dompers, al3 ze geen 1600 franken
kunnen afdokken.
Het zijn nochtans de uitnoodigingen der
volksvertegenwoordigers niet, welke ontbro
ken hebben. Ieder jaar wordt bet goeverne
ment uitgedaagd zijne zienswijze eens rechtuit
te doen kennen, en ieder jaar komt het met
wissewasjes voor de pinnen om zich aan dien
plicht te ontrekken.
De klerikalen behouden de voorrechten in
zake der belastingen, gelijk zij ze behouden in
zake van krijgsdienst. Er is van hen niets te
verwachten en juist deze twee vraagstukken
schetsen ons de strekking af der klerikale par
tij, die met ijdele liefdeverklaringen voor den
werkman het volk tracht te paaienmaar in
werkelijkheid al de ongelijkheden of ouderwet-
sche voorrechten laat bestaau en verdedigt.
Pieter De Conincken Jan Breydel aan het
hoofd van 7000 vastberaden mannen drongen
in Brngge en brachten al degenen om het leven
die op zijn Vlaamscb niet konden zeggen
Schild en Vriend. Meer dan 3500 personen
vielen onder de bij 1 of den goedendag der op
standelingen.
M. Bethune wordteen oorlogzuchtig man.
In zijne redevoering uitgesproken in den
Katholieken Cerkel, herdenkt hij de Brugsche
Metten en roept uit, sprekende van zijne te
genstrevers Eene bende gelukzoekers
Maakt er kort spel mede den 22 Mei aan
staande, Schild en Vriend Brrr 11!
We gelooven graag dat M. Bethuna spreekt
van eene moorderij met kiesbulletijns. Maar
welke zoaderlinge inval toch voor M. Bethune
die edelman en leliaart is, hier geschiedkun
dige feiten aan te halen zoo weinig vleiend
voor den adel.
In dien tijd immers waren de edelen ook
Leliaarts en in den strijd der Vlamingen tegen
Frankrijk droegen meest alle nobelen de wa
pens tegen hun vaderland, tegen hnn volk.
M Bethune is ook bijster van 't spoor ge-
loopen, wanneer hij de Daensisten verachte
lijk eene bende gelukzoekers noemde. Hij
i« om geluk te zoeken hen eerst gaan vleien
en is dan hunne rangen ontloopen Mijn
heer Gheeraerdts was voorzichtiger en heeft
er zich bij bepaald te zeggen, dat M. Bethune
geroepeü ia een persoon ta verrangen die
H best zal zijn hier bij name niet te vernoe-
GC6.I (toej.) M. Gheeraerdts heeft den
naam van M. Daens niet genoemd om M Be
thune niet te doen blozen, en hemde goede
betrekkingen niet te moeten berinneren welke
vroeger tusschen M. Bethune en de Daensisten
n 't algemeen bestonden.
Schild en Vriend De laatste demokrant
moet er aan 1 De leliaart Bethune heeft drie
weken lang gezweet om die woorden betame
lijk te leeron uitspreken maar het zal zeer
koddig zijn M. Woeste te hooren uitgalmen
Schild en Vriend. Hem dreigt eene onvermij
delijke ramp en wanneer men zijn bargoensch
hoort, zal hij den 22 Mei als een leliaart en
Bethune als een bastaardvlamiug onder de
slagen der echte vlamingen in 't zand bijten.
We laten voor het oogenblik M. Bethune
terzijde, die baron is veel te haastig. Hij zou
zich laten kiezen onverschillig waar, onver
schillig door wie. Het heeft van hem niet afge
hangen, zoo oen der hoeren Van Wambeke,
Verbrugghen of De Saedelleer vier jaren gele
den niet werden buiten gekegeld ten zijnen
bate. Hij wil zich te Aalst doen kiezen in af
wachting dat de -zwartjes van den Congo hem
met een mandaat vereereu.
M. Van der Linden heelt het recht niet tegen
te stribbelen of den moeielijke uit te hangen.
De sukkelaar verklaart in zijne meetings
dat hij slechts op bevel van den bisschop van
Gent eene kandidatuur aanvaardt. Hij is een
volmaakte politieke uieteling en zal alleen in
de Kamers zetelen om zich met de commissie-
kens van Monseigneur te gelasten.
M. De Saedeleer in ons arrondissement ge
boren, bewoont Brussel en houdt zich maar
met de Aalstersche gouwen bezig wanneer de
kiezmg nadert. Hij moet nochtans weten aan
welke kuiperijen de klerikalen hier hunne ze
gepralen te danken hebben. En M. De Saede
leer loopt van schaamte de stad niet uit.
M. Woeste de hoofdman der klerikale rech
terzij, die uit oorzaak van de plaats welke hij
in de klerikale werold bekleedt, alle gemak
zou hebben zich to doen kiezen waar bij wil,
heeft liever zijne fortuin toe te vertrouwen aan
de saucisonnmannen van Aalst, die in 1895 de
klerikale partij met hoon en schande hebben
beladen en aanvaard het patroonschap van een
blad, dat door het Gerecht als de oneer der
hedendaagsche drukpers werd gebrandmerkt.
M. Woeste neemt zonder blozen dergelijk ka
meraadschap aan, hij ook loopt van schaamte
de stad niet uit.
Maar kom, die heeren houden eraan
door de kiezers van Aalst naar de Kamers te
worden gezonden. De kiezers zullen er echter
anders over denken en hun den 22 Mei den
lust ontnemen nog te herbeginnen. Dan zullen
zij samen voorgoed met schaamte de stad uit -
loopen om er nooit meer weer te keuren.
tegen Woeste en zijno bijloopers, tegen
de alleenheersching ea de verdruk
king
Tegen de lijst van den noodlottigen
man moeten wij al onze krachten
vereemgeu.
lxl-2. Vergeet niet dat er twee voort -
brensels van Walthèry zijn. Men hoeft voor
eerst de Pastil (1 fr.) welke den hoest, ver
koudheid, ontsteking en de keelpijnen geneest,
en de Pil (.1,25) welke buikzuiverend en slijin-
verdrijvend is en welke al de ziekten door
slijmen of kliergezwellen veroorzaakt geneest
De strijd is beslist.
De liberale partij van het Arrondis
sement van Aalst, zal 2 kandidaten
voorstellen voor de Kamers het is
waarschijnlijk, dat ook 2 kandidaten
zullen voorgesteld worden voor den
Senaat.
De Algemeene vergadering der kan
tonale associaties, te Aalst vereenigc
den 17 April laatst had reeds in dien
zin beslist en was het daarin eens met
de Liberale Werklieden van Aalst.
Een geschil, dat eersf de eenheid der
partij scheen te bedreigen had eene
aarzeling ten gevolge. De moeilijkhe
den zijn thans uit den weg geruimd.
Eene lijst wordt vooruitgezet door de
radico-eocialisten van Geeraardsbergen.
Nevens die lijst is de plaats der libera
len van het arrondissement Aalst.
Te midden der verschillende gezind
heden welke elkander den voorrang in
ons arrondissement betwisten, moet he
liberalism krachtig optreden en zijne
plaats eischen onder de zon.
Deze houding drong zich op aan de
liberale partij, en we zullen tot het
einde onzen plicht vervullen. We zijn
zeker, dat die houding door al de libe
ralen van het arrondissement zal goed
gekeurd worden.
De liberale partij rekent op den ijver
en de verkleefdheid van al degenen die
getrouw zijn gebleven aan de grondbe
ginselen van vrijheid en vooruitgang,
en wacht met vertrouwen den uitslag
der kieziog vau 22 Mei af.
Aau 't werk dus Moedig aan 't werk
en geen tijd verloren. Eene onverpoosde
propaganda moet worden ingericht en
het goede woord verkondigd in de afge-
legendste dorpen van ons arrondisse
ment.
De kandidaten zijn nog niet bepaald
aangewezen, maar zullen maandag wor
den bekend gemaakt.
De strijd is beslist de strijd tegen
Woeste en zijne verachterlijke politiek
In Vooruit v van 20 April laatsle-
den verscheen een artikel dat wij hier
in zijn geheel mededeelen.
In de vergadering van den Liberalen
Werkmanskring. Een Dendermonde-
naar gaf eene voordracht over Liberaal en
Katholiek. Hij zaagde gedurende een uur
lang.
Daarna nam Van Opdenbosscho het woord.
Deze sprak over ditjes en datjes van weinig
beteekeuis, doch niet over het Kartel.
Eindelijk wtrd -n de leden ongeduldig en
vroegen 't woord em een besluit te nemen over
't verbond.
De voorzitter overschreeuwde alles «n viel
uit tegen do socialisten. Wij zijn, zegde
hij liberalen, en willen niets te maken heb
ben met de rooden. B
Deze woorden werden uitgesproken door
denrelfdeu persoon, die een brief stuurde naar
de Liberale Associatie van Gent, haar bidden
de het Kartel te willen bijtreden.
Zou hij op bevel hebben gesproken zijner
melkkoeien Best mogelijk, maar hij zal er
naar hebben.
Indien mijnheer Gustaaf langs dergelijken
weg naar 't gemeentehuis wil gaan, zal hij er
niet geraken, dat hij er op rekene, ten ware
men hem burgemeoster vau de Vaart noemde,
even als Strick, burgemeester van den Osbroeck
en Verlé, burgemeester van Schaarbeek
Het Kartel is dus verworpen te Aalst, zon
der dat de leden gesproken of gestemd heb
ben. Eene echte schurkenstreek.
De water-liberalen van hier zullen met eene
onvolledige lijst strijden, even als de daensis
ten ze zullen elkander ouderling steunen.
De socialisten te samen met vooruitziende
liberalen en oemge democraten, zullen strijden
in Kartel.
De stoktrekkers zullen er de gevolgen van
dragen.
Wanneer nu een zeker getal nummers
van Vooruit gedrukt waren, kreeg de
Uitgever een expressbrief hem verzoe
kende het laatste gedeelte van het arti
kel niet te laten verschijnen.
Wat nu gezongen Spoedig werd
het beestigste artikel door zwart ver
vangen. Aldus verscheen te Gent en el
ders Vooruit met het artikel in zijn ge
heel, terwijl in de nummers te Aalst
slechts de bovenste paragraafkens, ter
wijl daaronder eene zwarte vlek de aan
dacht trok.
Het is onnoodig te zeggen dat het arti
kel in zijne eerste paragraafkens slechts
leugen bevat en het tweede zoo dom en
beestig is, dat de schrijvers zelf het te
Aalst niet dierven in lezing geven.
Ziedaar drukgrapjes welke zelden ge
beuren. Indien Vooruit Yerlé als cor
respondent had in plaats van een paar
ovensocialisten, hij zou uit Aalst ernsti
ger kopij krijgen dan nu van de roode
snullen die ook in andere opzichten
verre beneden Strickx en Yerlé staan.
Een Fransche Staatsman heeft gezegd
Belgie is het eenige land der wereld waar
het goevernement het openbaar onderwijs ver
nielt. ii Deze beschuldiging is ten volle waar
en de handelwijze der klerikalen gedurende
de laatste jareu bevestigt de woorden van M.
Brial.
We beginnen thans eerst te ondervinden
welken invloed de 14 jarige klerikale over-
heerscbing op het openbaar onderwijs heeft
geoefend. De klerikalen hebben hunnen baat
botgevierd tegen de officieele scholeu. Hon
derden scholen bestuurd door bekwame onder
wijzers werden gesloten, en millioenen, ont
rukt aan en burger, werden ten prooi gewor
pen, aan de klerikale scholen welke de faua-
tieko geldschieters niet langer ondersteunen
wilden. Door slechte wetten vernielt het goe
vernement heur eigen onderwijs.
De dompers zullen zeggen Maar indien we
openbare scholen sluiten, stichten wij overal
scholen, die wij geheel in onze macht hebben,
die geheel beheerscht worden door de priesters
die bestuurd worden door nonnekens en broe-
derkens, die buiten bet bereik zijn der inspectie
en zulke scholeu zijn zooveel waard als de of
ficieele scholen.
Het onderwijs in die scholen valt beter in
den smaak der klerikalen, omdat het betaald
wordt uit de groote kas, hoewel de klerikalen
om logisch te zijn de mededinging zouden
moeten betalen, die zij aan het officieel onder
wijs doen.
Dat het onderwijs in da klerikale scholen
goed is, zal niemand gelooven. Het goede mag
door ieder gezien worden en de klerikalen ont
trekken hunne scholeu aan alle toezicht. De
uitslagen met zulk onderwijs bekomen en de
hieronder opgegeven statistiek betreffende de
samenstelling van het personeel der volksscho
len, zullen voor eenieder zeer leerrijk zijn.
Volgens het verslag van 1893 tellen
De bewaarscholen 2228 onderwijzeressen.
De officieele bewaarscholen 1333 waarvan
995 met een bekwaamheidsdiplóma.
De aangenomen en aanneembare bewaar
scholen 895 onderwijzeressen waarvan slechta
40 gediplomeerde en 855 ongediplomeerde.
In de officieele volksscholen zijn in het ge
heel 152 niet gediplomeerde onderwijzers en
onderwijzeressen werkzaam.
In de aangenomen en aanneembare volks
scholen treft men 1089 meesters en meesteres
sen aan zonder diploom.
Dus in de gemeentescholen 1,67 ten honderd
niet gediplomeerden, in de dompersicholen
door het klerikaal goevernement met miljoe
nen vereerd 32,15 ten honderd.
Ten zij men bewere, dat een niet gediplo
meerd personeel bekwamer is om te onderwij
zen dan de onderwijzers di» bovondere studiën
hebben gedaan, moet men de minderheid van
de domperr holen als om hsï-
kennen.
Nog in andere opzichten xouden wij de groo-
tere waarde onderwijs kunuen
betoogen. Een ding is zeker de dompersscho-
len zijn broeinesten van fanatisme, terwijl het
moderne onderwijs er naar streeft overal de
onverdraagzaamheid ea het bijgeloof te keer
te gaan, en den geest van het iind te openen
voor de denkbeelden van verdraagz-~'w.he«d «n.
onafhankelijkheid.
Nog een verschil tusschen de ge. mei tc o-
len en de dompersscholeu willen e ze
lezers doen opmerken betreffenc »-
solen van orde en huishoudkunde ren
in het Algem. programma, der volksscholen.
Welnu het verschil is aanzienlijk tusBchen
het practised aauleeren der spaarzaamheid in
de 2 soorten van scholen.
De gelden door de leerlingen der volksscho
len van geheel het land op da spaarkas gezet,
bedragen 4 miljoen 825 duizend franken
waarvan 4 miljoen 92 duizend 357 fr. gespaard
door de leerlingen der officieele scholen en
slechts 723 duizend 243 fr. door de leerlingen
der aangenomen en aanneembare dompers-
scholen.
Dat men de scholen vergelijke. In alle op
zichten komen da klerikale scholen verre ach
teraan en de wijze waarop men thans in de 37
aangenomen Normaalscholen onderwijzers tn
onderwijzeressen in een ommezien tot volksbe-
schavers opleert, laat geen verbetering te ge-
moet zien.
Ja, ons volksonderwijs gaat meer en meer
achteruit, omdat het klerikaal goevernement
zijn eigen scholen afbreekt om plaats te ma
ken voor die van de dompers.
In Europa staat Belgie aan den staart der
geleerde volkereu. Op 1000 inwoners telt men
in Denemarken geen enkele, in Duitschland
een en ïu Belgie 162 ongeletterden. Op 1000
inwoners zijn er in Belgie 750 dia met moeite
lezen e.j schrijven kunnen en maar een Hauw
begrip üebben van rekenkunde. In Dnitsch-
land en andere landen nog hebben op 1000 in
woners slechts eenige tientallen geen volledig
volksonderwijs genoten.
Arm Belgie. Waar leiden de dompers a
naartoe.
De bloemen beminnen de zon en
wenden zich gestadig tot Haar.
Zoo ook wenden zich de wijze huismoeders
altijd tot de Pillen Dopratéro waarin zij een
heelmiddel vinden tegen allerhande ongesteld
heden voor lever en maag.
OPGEPAST. Dat u de pillen Depratere en
geeue andere gegeven worden. Overal 1,50 de
doos Alg. dépot Alf. Depratere, Oostende-
Algemeene Vergadering.
Provinciaal Bestuur.
Ten drie uren vergaderden in het lokaal d.e
leden van het provinciaal bestuur van de Libe
rale Werkliedenfederatie. Aan deze zitting na
men deel afgevaardigden van Gent, Dender-
monde en Hamme.
Verscheidene punten betreffende de inrich--
ting der propaganda, het verspreiden en ver
dedigen van ons programmahet houden van
voordrachten enz. werden besproken en vast
gesteld. De eerstvolgende vergadering zal
plaatshebben na de wetgevende Vergadering.
Algemeene Vergadering.
De Liberale Trompettersciub komt spelende
naar de Vergadering welke ten 41/2 uren
wordt geopend. De heer Voorzitter, Gustaaf
Leveau, stelt de vrienden van Gent, Dender-
monde en Hamme voor en stuurt hen een har-
telijken welkomgroet toe.
Verscheidene belangrijke punten staan aan
't orde van den dag. De Voorzitter geeft het
woord aan M. Van Schoor-Val let van Dender-
monde,die eene voordracht houdt over de
Klerikale partij.
De vriend Van Schoor is een kalm, bedaard
redenaar, hij spreekt bovendien een vloeiende
zuivere taal. De bijval welke bij genoot bij
onze leden was overgroot. Zijne voordracht
was eene echte beschuldigingsakte tegen het
verfoeilijk klerikaal goevernement. Drie kwar
tieren lang zweepte hij het medoogenloos al
en toonde hunne schanddaden aan op 't gebied
der arbeiderswetten, kiesknoeierijen, krijgs
lasten, financen enz. enz.
De luidruchtige toejucbingen der honder
den aanwezige Lden zullen hem bewezen heb
ben hoezeer hij in Aalst de sympathie der libe
ralen heeft verworven.
