Heden Zaterdag
Misbruik.
Krotverslag van 1896.
Nummer 51
Zondag 18 December 1898.
GROOTE MEETING
Schijnheilig Ras
Aan onze Lezers.
De Drukker-Uitgever.
Aardige Onderzoekers.
TOOVERIJ.
Een nieuw Mengelwerk.
De Baron en het Licht.
13<ie Jaar.
Men abonneert zich op alle postkantoren voor den buiten voor de stad, ten
van het blad, 32, Vrijheidstraat, 32 AALST.
AALST 17 DECEMBER.
17 DECEMBER teil 8 1/2 uren
's avonds, in de zaal RUELENS, Groote
Markt
Over de herziening der kiezerslijsten
en de kiesknoeierijen te Aalst.
Ingang en woord vri] voor iedereen.
Sprekers der drie partijen welke de
herziening der verknoeide kiezerslijsten
hebben bewerkt zullen eerst het woord
roeren.
't Krotverslag van 1896 is eindelijk
verschenen.
't Is zoo slecht als dat van 1895,
zoo niet slechter.
Oji bijna elke bladzijde staan dwalin
gen van honderden en duizenden fran
ken.
Zulke verslagen laten drukken is geld
in 't water smijten.
Onze kleppers zijn niet beschaamd
onder zulk knoeiwerk hunnen naam te
laten drukken.
De champetters mochten kiezen tus-
schen het sluiten van hunnen winkel
en het aftreden als agenten der stad
Aalst.
Die maatregel werd genomen, omdat
de agenten van hunnen invloed geen
misbruik zouden make ten voordeelen
van hunnen winkel.
Maar de bedienden van het Landhuis
en erger nog de bedienden van het arm
bestuur hondeu herberg, magazijn en
winkel. Bij hen is het misbruik van
invloed nochtans meer mogelijk dan
bij de agenten.
't Is schande Maar 't is zooals het
Vlaamsch spreekwoord zegtDe groote
visschen eten de kleine.
Het schepencol legie verbiedt aan de libe rale
maatschappijen feestjes in te ricütan ten vo or-
dsele van een liefdadig werk, ten voordeele
der kleediug van arme kinderen.
Intusschen loopen rijke klerikale bedelaars
en bedelaressen de deuren kapot om geld in te
zamelen voor alle slag van werken en drin
gen ook bij de liberale burgerij aau.
Deze week kwamen klerikale Damen met
kaarten in al de huizen der gegoede liberalen.
Kaarten van 2 fr. om eene voordracht bij te
wonen van M. Casier II! Ten voordeele van do
armen van den katholieken Werkmanskring.
De liberale moeten aan die Damen antwoor
den, wat het schepencollegie aan den Libera
len Trompettersciub antwoorddeHet is on-
noodig dat Gij voor de arme kinderen zorget,
de parochiale geestelijkheid doet dat in alle
onpartijdigheid en met de meeste zorgvuldig
heid 1
DE DENDERGALM is het orgaan van
de geheele liberale partij van Aalst,
het orgaan van al de liberalen u welke
God zij dank, nog talrijk zijn in onze
s ad.
DE DENDERGALM verdedigt het
programma der liberale partij,de grond
beginselen van rechtvaardigheid en
vrijheid, welke tot basis moeten dienen
van eiken goed ingerichten staat.
DE DENDERGALM kampt voor de
vrijheid van 't geweten, voor de uit
breiding van het ouderwijs, voor de
opbeuring vaa burger, boer eu werk
man onder zedelijk en stoffelijk oog
punt.
DE DENDERGALM zal immer in de
bres staan voor het veroveren der her
vormingen welke het land en het volk
nuttig kunnen zijn, welke den vrede in
de gemoederen zullen terug brengen,
welke het vaderland voor schrikkelijke
rampen zullen behoeden.
DE DENDERGALM zal de rechten
verdedigen der miskenden, de belan
gen behartigen der vervolgden, de hand
reiken aan allen die lijdeD en verdrukt
worden.
DE DENDERGALM zal onverpoosd
de misbruiken hekelen, die overal bin
nensluipen hij zal worstelen voor de
talrijke burgers die in alles worden mis
kend, voor de werklieden die als slaven
worden behandeld, voor de armen die
als paria's worden verstooten.
DE DENDERGALM zal een hardnek
kige vijand zijn en blijven van al wat
kliek en coterie is. Geen alleenheer-
sching, geen dwang, geen broodroof
rechtvaardigheid in alles en voor allen,
ziedaar onze leus.
DE DENDERGALM is het orgaan
van heel de liberale partij van Aalst,
het orgaan van al de liberalen die God
zij dank, nog talrijk zijn te Aalst.
DE DENDERGALM verschijnt wekelijks.
En kost voor de bewoners der stad 4 fr.
voor den buiten 4.50 's jaars.
Liberale Vrieiiden
Leest en verspreidt DE DENDERGALM
ge kunt geene betere propagande ma
ken.
Wie een abonnement neemt voor 1899
ontvangt van heden at het blad gratis.
DE REDACTIE.
Van De Dendergalm beveelt zich in
de gunst van al de liberalen. Ter druk
kerij van dit blad
V rijlieidistraat Nr 33.
Gelast men zich aan de meest gema
tigde prijzen met het uitvoeren van
allerlei drukwerken. Nergens kan men
beter zijn voor hetgeen de spoedige
bediening en het keurig werk betreft.
In de Vrijheidstraat Nr 32.
Drukt men Trouw- en Doodbrieven,
Omzendbrieven, Prijskoeranten, Pro
gramma's, Plakbrieven met boorden en
kleurendruk, Visietkaarten, Fakturen,
Kwijtbrieven, Doodbeeldekens aan de
minste prijzen
In de Vrijheidstraat Nr 32.
Kan men bekomen 100 schoone Visiet
kaarten voor 1,25 fr.
Men gelast er zich met het opmaken
van Doodbeeldekens, het verzenden der
Doodbrieven in de stad, het opstellen
van Trouwberichten. Alles wordt ge
drukt op fraai papier, onder waarborg
eener onverbeterlijke spelling.
Nergens kunnen de liberalen voor-
deeliger of goedkooper hun drukwer
ken verzorgd krijgen dan in de
VRIJHEIDSTRAAT Nr 32.
R. VAN BRANTEGHEM,
Drukker-Uitgever
van DENDERGALM.
Om u een gedacht te geven op welke wijze
onze stadhuisbazen uitspraak doen over de
kiesreklamen wil ik aan onze lezers twee
staaltjes ter overweging geven.
De heer Anne vraagt de afschrabbing van
Claus Karei Lodewyk landbouwer Ledebaan
64, om reden deze sedert 1893 te Lede verblijft
en aldaar als kiezer is ingeschreven. Bij de re-
klaamzijn gevoegd een uittreksel uit de be
volkingsregisters der gemeente Lede waar hij
op ingeschreven is sedert December 1893 en
een uittreksel uit de kiezerslijsten der zelfde
gemeente waar hij als kiezer voor de Kamer
Senaat Proviucie en Gemeente is ingeschreven
met een stem.
Welnu deze persoon woont sedert vijf jaren
in de Bosscbestraat te Lede betgeen M. Anne
met bewijsstukken bewezen heeft en toch
wordt de vraag van afschrabbing verworpen.
Voor den heer De Hondt Karei dienstknecht
LaDge Zoutstraat 22 ingeschreven met twee
stemmen vraagt de beer Anne hem te brengen
met een stem omdat bij maar een eigendom
bezit met een kadastraal inkomen van fr. 39,56
betgeen de heer Anne bewijst. Deze vraag
wordt verworpen.
Maar Hendrik Van de Velde vraagt hem te
brengen met drie stemmen omreden bij hier
te Aalst een eigendom bezit met een kadastraal
inkomen van 217,34 franken art. 815 van
de dubbele rol der belastingen der stad Aalst
voor 1898. Deze vraag wordt aangenomen.
Welnu, de eigendom, op de dubbele rol voor
1898 van Aalst onder art. 815 komt voor op
de naam van D'Hondt-Boel Karei Lodewyk
landbouwer Breedestraat 29 welke met bet ka
dastraal inkomen van fr. 217,34 ingeschreven
is als kiezer met 3 stemmen voor de Gemeente
en er de echte eigenaar van is.
Heeft Mijnheer Bethune verslaggever over
de kiesreklamen dan niet gezien dat de vraag
van vermeerdering van stemmen voor De
Hondt Karei niet gegrond was of had hij zijn
pincenez vorgeten of worden de reklamen niet
onderzocht als bet hunne mannen geldt.
P. ANNE.
Niets op de wereld is bovennatuurlijk. Ik
geloof dus noch aan mirakels noch aan tooverij.
Dat wil niet zeggen dat er geene wonderlij
ke dingen gebeuren, doch die wonderlijke
dingen zijn daarom niet bovennatuurlijk, maar
slechts bet uitwerksel van natuurwetten welke
tot nu toe onbekend zijn gebleven
De telefoon is een wonder, maar geen boven
natuurlijk wonder, het is geen mirakel, bet is
geene tooverij. Évenzoo de telegraaf, bet
electriscb licht, de lichtteekening, bet magne
tism. Niemand denkt er aan die wonderen aan
mirakels of tooverij toe te schrijven.
Indien drie eeuwen geleden een man bet zoo
verre hadde gebracht een gesprek te voeren
langs een draad met uren van hem verwijderd
personen, zonder eerst de princiepen waarop
zijn toestel berustte uitgelegd te hebben, men
badde hem heel zeker voor een groote toove-
raar gehouden.
Nu is men zoozeer aan de wonderlijkste Hit-
uitvindingen en kuren gewend, dat niemand
meer denkt een uitvinder van duivelskuust te
beschuldigen of als mirakeldoener te vereeren.
De levende mirakeldoeners zijn dan ook van
den aardbol verdwenen, boewei bet grondbe-
gin nog door alle godsdiensten wordt gehul
digd tooveraars en tooverheksen bestaan
nog slechts door 't fanatism. Men ziet geene
heiligen nog mirakelen doen, men ziet geene
tooveraars meer tooveren, dan door de weten
schap.
Wel hebben er wonderlijke genezingen
plaats, doch de wonderlijkste is niet bovenna
tuurlijk zelfs niet als de natuurwet waarvan
ze eene uiting is ons thans nog min bekend
zou zijn.
Indien een man wiens been is afgereden,
plotseling een nieuw been kreeg, alsof bij het
nooit gemist hadde, een natuurlijk been, dan
zou ik aan een mirakel, aan een bovennatuur
lijk wonder beginnen te gelooven.
Indien iemand zulke kuur uitrichtte door
tusschenkomst van den duivel, dau zou ik ook
aan tooverij beginnen denken. Tot dan toe
niet 1 Ik geloof noch aan mirakels, noch aan
tooverij.
Alle primitieve volkeren gelooven aan too
verij en boe min die volkeren van de natuur
kennen boe krachtiger hun geloof is in de too
veraars. Voor hen is alles bovennatuurlijk.
Doch wanneer een beschaafd menscb tusschen
die wilden komt en de wonderkracht toont zij
ner wapens eu andere tuigen, stijgt het aan
zien der beschaafden boven dat der wilde too
veraars, omdat de wilde niet het minste be
grip heeft van de natuurwetten door den be
schaafde in toepassing gebracht.
Hoe onwetender het volk is, boe bijgeloovi-
ger. Vele lieden uit de lagere standen zouden
volstrekt weigeren door den telefoon te spre
ken, of het trechtertje ervan aan het oor te
houden.
In die lagere standen, onder bet volk, ja
dikwijls onder de burgerij treft men lieden
aan die nog aan tooverij gelooven. En zij die
de zending hebben bet volk te onderwijzen,
doen niet3 om dat onedel geloof uit te roeien
integendeel. Te Aalst zolfs hebben we onlaugs
gezien, dat een priester de komedie speelde
van duivelverjager in een buis te Mijlbeek
dat zoogezegd betooverd was. De paters vaa
Affigem hebben de reputatie uitstekende ont-
tooveraars te zijn, en eenigen tijd geleden ver
klaarde Denderbode dat hij aan tooverij ge
looft nadat Woeste in de kamers sprekende
over Diana Vaughan dezelfde verklaring had
afgelegd.
Nu nog kan ik u te Aalst Schaerbeek eene
vrouw noemen, die als tooverbeks geschuwd
wordt Ze is oud enleelijk ziedaar alles, en
men vertelt van baar de wonderbaarste din
gen. Eu met al heure tooverkunst beeft ze nau
welijks genoog om zich te spijzen. Dommerik*
keu en onwetenden alleen gelooven aan toove
rij, bedriegers veinzen eraan te gelooven.
In de middeleeuwen werden de tooverhek
sen levend verbrand. De 19» eeuw beeft aan
zulke gruwelen een einde gesteld, doch het ge
loof aan tooverij bestaat nog, ja, we zijn in
dat opzicht maar weinig vooraitgegaan,
bet wangeloof zal slechts verdwijnen door de
verspreiding van een degelijk onderwijs. Er
zijn geene tooverheksen, er bestaat geena
tooverij.
Denderbode gelooft aan tooverij, M. Woeste
ook, bet katholiek blal le XX" Siècle inte
gendeel verklaarde, dat de H. kerk nooit
iemand verplicht beeft aan tooverij te geloo
ven, hoewel er spraak van is ln den catechis
mus.
Ons nieuw Mengelwerk, dat zondag eerst
komende begint is een hoofdstuk uit een aar
dig werkje van Pater Abraham a St. Clara,
getiteld Narrinnen-Spiegel (narrinnen, wil
zeggen, zottinnen). Het werkje is met zonder
letterkundige waarde, wij hebben de verouder
de spelling gewijzigd, doch anders getrouw
alle uitdrukkingen behouden. (Het boekje
werd uitgegeven te Amsterdam, tweede druk,
1743).
We denken, dat iedereen gaarne zal lezen
wat de zeer orthodoxe pater Abraham over de
tooverzieke zottinnen schreef, nu twee honderd
jaren geleden, 't Was een man naar het hart
van Denderbode.
We houden het boek ter inzage onzer lezers,
die zouden twijfelen of zoo iets wel door een
priester werd geschreven.
Menheer de baron Leo Bethune is een vriend
van het licht in 't Vlaamsch. Hij is het nu plot
selings geworden, want vroeger heeft hij zorg
vuldig elke openbare bespreking zoowel
Vlaamscbe als Fransche vermeden. Maar dat
geeft niet, nu is M. Bethune de patroon van
het licht in 't Vlaamsch.
M. Bethune gebruikt in onze stad dan ook
alleen de Vlaamsche taal in zijne betrekkin
gen met zijne vrienden, in zijnen huiselijken
kring, in zijne pleidooien, gebruikt hij in ome
Vlaamsche stad slechts het Vlaamsch en ver
nedert zich zelfs niet een woordje Fransch te
te spreken met zijne Franschsprekende ven-
nooten van 't Congobestuur.
Daarom is M. Bethune zoo boos op ons, om
dat wijde misdaad begaan soms een fransch
artikel mede te deelen. M. Bethune is vijand
van het licht in 't Fransch. Weg met bet
Fransch, roept hij, weg eu indien de vreem-
HET ARRONDISSEMENT AALST
j Gewone, 15 centiemen
Prijs der Annoncen Boklamen 76 centlem9n Per irukrejel.
Vonnissen op de derde bladzijde1 frank.
Men maakt melding van elk werk waarvan een exemplaar aan liet blad gezonden wordt
Handschiiften worden niet terug gezonden.
spe nee metu.
LIBERAAL WEEKBLAD VOOR
4 fr. voor de stad
Abonnementsprijsvoorop betaalbaar
r 4 fr. 50 voor den buiten r
PRIJS PER NUMMER 10 CENTIEMEN.
kantore
Nee
