H n
isas
13de Jaar.
Nummer 23
Zondag 10 Juni 1900.
LIBERAAL WEEKBLAD VOOR
Liberale Werkmanskjang.
Aan bet werk Liberalen,
Hoog de Harten
De Uitslag der Verkiezingen
Eene Les.
Hoest niet meer.
Aïe Aïe, zoo naar
-IL I
'-:1 fc s
Abonnementsprijs
4 fr. voor de stad
4 fr. 50 voor don buiten VO("'0P haalbaar
PRIJS PER NUMMER 10 CENTIEMEN.
Meu abonneert zich op alle postkantoren voor den buiten voor de stad, ten kantore
van het blad, 32, Vrijheidstraat, 32 AALST.
HET ARRONDISSEMENT AALST
Gewone, 15 centiemen
Annoncen (per drukregel.
Reklamen 75 centiemen
Vonnissen op de derde bladzijde, 1 frank.
Men maakt melding van elk werk waarvan een exemplaar aan het blad gezonden wordt
Handschriften worden niet terug gezonden.
Nee spe nee metu.
AALST 9 JUNI.
Op Zondag 10 Juni ten 11 uren voor
middag bestuurzittiug ten lokale Con
cordia.
Orde van den dag Verscheidene
mededeelingen.
Op Zondag 10 Juni 1900 ten 4 uren
stipt namiddag algemeene verplichte
vergadering op boete van 25 centiemen
Orde van den dag
1° Belangrijke mededeelingen.
2° Bespreking der aanstaande reis.
maar 8 a 1 zetels te winnen
Uit 152 leden waren do Wetgevende
Kamers samengesteld, te weten 112
klerikalen en 40 antiklerikalen.
Er blijven, volgens de laatste uitsla
gen, nog ongeveer 86 katholieken en
stijgt do anti-klerikale macht ten mins
te tot op 66 zetels.
26 Kadodders hebben dus hun pasport
gekregen en dit getal kan nog vermeer
deren, vermits er te Gent en te Brussel
nog twee Kamerzetels overschieten die
nog moeten toegekend worden.
De klerikalen behouden eene meer
derheid van 16 a 18 stemmen wil zeg
gen dat er sieehts 7 of 8 zetels behoeven
verplaatst te wordeD, om het klerikaal
ministerie ad patres te helpen en de
ze zetels zijn zoo moeilijk niet om win
nen een te Brussel, een te Antwerpen,
een te Ge.it, een te Oostende, een te
Dendermonde, een te Aalst, een te
Thielt-Rousselaere, de rest in 't walen
land en het klerikaal ministerie is
naar de knoppen.
Aan het werk dus, de vrijzinnige pro
paganda niet gestaakt en de overwin
ning is aan ons.
De nieuwe Kamer bestaat uit 85 klerikalen,
33 liberalen, 33 socialisten en 1 kristen demo-
kraat.
Het goevernement behoudt dus op zijn veree-
nigde tegenpartijen een meerderheid van aelit-
tien stemmen.
Aan dien uitslag hadden zich de klerikalen
zelf wel 't minst van al verwacht. Zij beseften
te goed, in welken toestand bun zestienjarig
bestuur ons arm landeke heeft gebracht, om
niet met een beklemd hart voor het kiezers
korps te verschijnen. Alleen het vertrouwen
op de macht der geestelijkheid, de onwetend
heid veler buitenlieden en de verdeeldheid van
de tegenpartijen, deed hen nog op een tien-of
twaalftal stemmen meerderheid hopen.
Gemakkelijk is dus, hun uitbundige vreug
de te begrijpen. Zóó groot hadden ze zich
den invloed en de drukking der geestelijkheid
niet meer voorgesteld, voor zöö moedwillig ver
blind en zoo geweldig onnoozel hadden zij de
buitenkiezers niet gehoudenen hun or
ganen schilderen dan ook deb dag van zondag
27 Mei af als de schoonsto in de geschiedenis
der klerikale partij
Degenen onder hen, die een hand verder zien
dan hun neus 'lang is, gevoelen zich in den
grond als behalve gerust en blikken met be-
bezorgd oogde toekomst in.
De huidige volksraadpleging heeft hun thans
duidelijk doen begrijpen,welke verantwoorde
lijkheid de klerikale partij op zich geladen
heeft door, bij middel aan bedriegelijke wetten,
de liberalen zoo lang buiten het Parlement te
houden
Overal, tot in de verste uithoeken van het
Vlaamsche land, steekt hst socialism deu kop
omhoog; stedeu waar eenige jaren geleden de
roode vlag slechts door eenige honderdtallen
gevolgd werd, zenden thans één, zelfs twee
vertegenwoordigers naar de Kamer.
Daaruit moeten we gelukkig li] k niet aflei
den, dat het princiep van hot socialism eenen
zoo grooten vooruitgang heeft gemaakt en de
talrijke werklieden, die te Antwerpen eu te
Gent voor de socialisten hebben gestemd, alle
maal overtuigde aanhangers geworden zijn
van het kollektivism en de algemeene omver
werping onzer maatschappelijke toestanden.
Wanneer de socialisten een zoo beduidend
aantal stemmen hebben gewonnen, dan is het
omdat de liberale partij bijna geen vertegen
woordigers meer had in het Parlement eu de
klerikalen van dezen onregelmatigeu toestandt
maar gedurig aau hebben gebruik gemaak,
om haar af te schilderen als totaal Yersletou
dood en begraven.
En zoo komt het, dat de arbeidende klas,
die zich niet van zoo dichtbij met politiek be
zig houdt, zich langzamerhand begon in to beel
den, dat do liberalen toch niets meer aan den
toestand konden verhelpen en, liever dan
haar [stemmen zoogezegd verloren te gooien,
koos voor de socialisten, wier vertegenwoordi
gers zij in de Kamer, steeds zoo luidruchtig
zoo oogverblindend aau 't werk zag.
En we mogen wel zeggen, dat de liberale
partij een taai leven moet hebben om na zulk
een tijdperk, nog drij-en-dertig afgevaardig
den m 't Parlement te krijgen
Dat is nog slechts een begin.
Wanneer, binnen weinige dagen, de klara,
duidelijk afgeteekende en logische taal van een
Van Ryswyck, een Janson, een Féron, een Lo-
rand, een Hymans en van nog andere beslagen
liberale leiders iu de Kamer klinken zal, wau-
neer in de redetwisten over punten van hooger
belang voor 't land, de gezonde rede zich zal
komen plaatsen tusschen het gekocht en on
derworpen woord der klerikalen en de koorts-
uitvallen of... de tandentrekicerswelspekend-
heid van de aventuriers der roode muts dan
zullende ordelievende en verstandige werk
lieden van zelf begrijpen dat er nog wat anders
is, dan lessenaargetrommel, vuistslagen, trom-
pettekensgetoet, onzin en brutaliteit om 't kla-
rikalisin te bevechten en hun lot zachter te ma
ken hier in 't land.
Ons Kamer ia de beste, zooniet de éénige
plaats waar een partij degelijk propaganda
maken kan voor haar denkbeelden. En nu de
propaganda voor de liberalen aan zulke han
den toevertrouwd is, twijfelen wij er niet aan
of onze drij-en-dertig gekozenen zullen op wei
nigen iijd, al de vrijheidslievende terug onder
het blauwe vaandel vereenigen.
Laat de klerikalen maar schreeuwen dat de
liberale partij uitgeleefd heeft, laat de socialis
ten maar kasteelen bouwen in de lucht...
Spoedig genoeg zullen zij ondervinden dat
68ne partij welke op vrijheid en vooruitgang
op rechtvaardigheid en persoonlijk iniatief ge
steund is en in de allereerste plaats de men-
schelijlce waardigheid huldigt, wel een oogen-
blik kwijnen kan of verwaarloosd worden maar
sterven NOOIT
Plicht der Liberalen.
De verkiezingen, die laatst op gebied
van wetgeving in het land plaats gre
pen, hebben ons van het klerikaal mi
nisterie niet ontmaakt, doch me mogen
bestatigen dat we een groote stap heb
ben gedaan op de baan van vrijzinnig
heid.
De klerikale meerderheid blijft bs-
staan in de Kamer, maar is gezonken
van 48 op 18 stemmen in den Senaat
beschikken onze tegenstrevers nog van
eene meerderheid van 10 stemmen.
Tegenover hen zullen zij in de Kamer
eene oppositie viDden van 67 anti-kle
rikale volksvertegenwoordigers, waar
onder 30 Liberalen,
De liberale partijdie sinds jaren sliep
en door volstrekte machteloosheid gc Jagen
was, is verrezen in geheel België, Spring
levend is onze partij herboren. Dat is de
beteekeuis, van de verkiezing van 27
Mei.
Mannen als Hymans, Jan Van Rys
wyck, Yan de Walle, Delvaux, Buyl en
anderen, uit den besten deeg gekneed,
we mogen het met recht zeggen, zullen
onze breede vrijzinnige denkbeelden
weten te verdedigen en er eerbied voor
afdwingen, want ze zijn bewust dat ze
de rechten te vrijwaren hebben van het
denkendhet redeneer end element van
België.
De linkerzijde heeft een groote rol
te vervullen, daar zij tegelijkertijd de
klerikalen en de socialisten te bekam
pen zal hebben. Wat zij zal beoogen,
in overeenstemming met het princiep zelve
van liberalisme, is onafhankelijkheid
van denkwijze, volkomene vrijheid op
geestesgebied, behoud der persoonlijke
initiatief. De vertegenwoordigers der
liberale partij zullen niet instemmen
met de utopiën der socialisten, bijzon
der op gebied van communisme en col
lectivisme, en op dit gebied zullen zij
de stem der rede laten hooren, waartoe
de klerikalen onmachtig zijn geweest.
We waren eene besturende, eene gou
vernementele partij eu we zullen het
nog zijn. De linkerzijde zal met stand
vastigheid en wijsheid het programma
verdedigen, dat haar eigen is, en daarin
ook zal de eindtriomf besloten liggen.
En nu een woord tot liberalen van
Vlaanderen en bijzonder tot onze Aals-
tersche bevolking en omliggende.geene
moedeloosheid, noch laakbare onverschil
ligheid De politieke grond van Vlaan
deren ligt braak sedert vele jaren
beploegen we hem met moed hij zal
ongetwijfeld liberale vruchten afwerpen.
Richten we ons dadelijk goed in
voor de toekomst.
Het Laatste Nieuws meldt, dat in het lokaal
der Antwerpsche socialisten de Werker, al
waar de zegepraal werd gevierd der benoeming
van hunnen kandidaat, D. Terwagne de vol
gende redevoering uitsprak
Gezel Terwagne (in 't Vlaamsch) bedan-
K te en beloofde steeds voor de partij te zul-
len werken. In het Franscb richtte hij zich
vervolgens tot de aanwezige Walen, ooi hen
aan te zetten zijn voorbeeld te volgen en de
Vlaamsche taal aan ie leeren door aldus te
handelen, zegde hij, heb ik mijne socialisti-
scbe kracht voelen verdubbelen. Het is uw
plicht en uw belang, u de taal der Viamin-
gen eigen te maken, opdat gij met uwe
Vlaamsche broeders beter zou lt kunneu ver-
broederen.
We zonden die les ook kunnen lezen aan ze
kere liberalen, i:> Vlaamsche steden verblijven
de, die nog niet in Staat zijn behoorlijk twee
volzinnen Vlaamsch te spreken.
Vooral, op den buiten, zal het noodzakelijk
zijn een degelijke Vlaamsche propaganda in te
richten; daartoe zijn uitsluitend Vlaamsche
sprekers noodig. De eerste en dringende zorg
in de liberale partij onzer gouwen zou moeten
zijn het meer uitbreiden van een Vlaamsch
propagan la-comiteit, dat door onze taal alleen
de liberale begrippen bij onze boeren kan doen
binnendringen.
Ik waarborg de genezing in twee dagen van
verkoudheid en den hardnekkigsten hoest door
het gebruik vau Siroop De Pratere opgemaakt
met teer en Tolnbalsem. Het is het krachtigste
het snelste, het zekerste en aangenaamste
Borstgeneesmiddel. Het is een wonderbaar en
onvergelijkelijk gfeneesmiddel. Neemt wel acht,
vraagt en eischt altijd de echte Siroop De Pra
tere. Prijs 2 fr. de flesch. De behandeling
kost 10 centiemen daags. In alle apotheken en
in het Algemeen depot A. Depratere, Oostende,
De gele paus Woeste is deze maal een
valsche profeet geweest, Rij voorspel»
de den val van het ministerie omdat men
hem op den weg der onverdraagzaam
heid en omwenteling niet had gevolgd,
en waarlijk, zijne menigvuldige aanhan-
hangers geloofden hem.
En dan ging heter op los
Nog nooit heeft de geestelijkheid zich
zoo onbeschaamd in het politieke strijd*»
perk geworpen en men verhaalt ons ge
beurtenissen, die twintig jaar vroeger
onmogelijk zouden geweest zijn.
Zelfs werden in de kerken openbare
gebeden gedaan voor den gelukkigen
uitslag der kiezingen.
De goede God werd nog eens aange
roepen als verdediger eener sleehte, eer-
looze zaak.
En hij heeft het verdragen
Op den buiten ging men verder, daar
was elke herder vrijgelaten te handelen
in evenredigheid van den onderwer»
pingsraad zijner schapen.
Hier bepaalde men zich met eenvou
dig bidden;
Daar voegde men bij het openbaar
gebed een sermoen vol zuchten en snik
ken en tranen;
Ginder ging het voorgaande met be-
dezangeu gepaard.
Dit laatste is eene nieuwigheid in de
vlaamsche kerken onlangs door de pa
ters zendelingen ingevoerd.
In eene kleine gemeente van ons ar
rondissement besteeg een kleine pastoor
den kleinen predikstoel en las bevend
het bisschoppelijk gebed.
Dan volgde een wanhopige oproep
tot de gansche schaar der geloovigen om
toch het ministerie aan den oud libe
ralen De Smet te redden.
En eindelijk werden er allen uitge»
noodigd het Ave, ave, Ave Mari-i-a
uit te galmen, dat op den buiten zoo po
pulair geworden is al het O Francois
alée, alée, zie stille.
Verbaasd aanzagen de kristenen el
kander en de uitnoodiging van den
priester bleef zonder onmiddelijk ge
volg.
Eindelijk nam ginder een maagdelijk
kwezeltje haar opgerept hartje in heur
tengere handjes en pieperig klonk het
uit heur suikermondje Ave ave
Dit was het teeken tot den aanval
Nu openden zich aller longen en aller
lippen en als een storm klonk en huilde
en gierde en donderde en dreunde het
Ave, ave, ave, Mari-i-a onder de
gewijde tempelbogen, dat het nederig
kerkje daverde op zijne aloude grond
vesten en musschen en kraaien en uilen
angstig krijschend den waggelenden to
ren ontvluchten.
De kleine pastoor wreef zich tevreden
de vette handen in de vaste of geveins
de overtuiging krachtig te hebben me.
degeholpen aan de redding van autaar,
godsdienst en vaderland
Dit gebeurde ten jare negentienhon
derd in de schoone Meimaand
En zoo mengen zich de priesters roe
keloos in onze politieke worstelingen
en zoo verlagen de betaalde dienaars dea
heereu den heiligen godsdienst tot ellen
dig kieswapen J
Heer vergeef het hun, want zij wetea
niet hoeveel kwaad zij stichten
bbmme
LJ
