t
i
JAN KREKEL.
De Wereld door.
Onderwijsgestichten.
Nog het Weesmeisje.
Hsk.-
1 5de Jaar.
Nummer 55
Zondag '2 September 1900.
n*
LIBERAAL WEEKBLAD VOOR
Abonnementsprijs J voorop öetaa|baar
PRIJS PER NUMMER 10 CENTIEMEN.
Men abonneert zich op alle postkantoren voor den buiten voor de stad, ten kantore
van het blad, 32, Vrijheidstraat, 32 AALST.
HET ARRONDISSEMENT AALST
Prijs Oer AnnoncenJ6"0""' «Riemen k
Reklamen 75 centiemen
Vonnissen op de derde bladzijdefrank.
Men maakt melding van elk werk waarvan een exemplaar aan het blad gezonden wordt
Handschriften worden niet terug gezonden.
Nee spe nee metu.
AALST 1 SEPTEMBER.
In China.
l)e opstand of oorlog gjlijk men het noemen
wil, is dus in China nog niet geëindigdPeking
en andere steden van belang zijn in de macht
der Verbondenen, maar de Boxirs zijn niet
ontwapend en verschijnen in dichte drommen
op eenige mijlen van Peking.
tT^elen ocllter geenzins aan de mis
lukking huuner wilde poging tot uitroeiing der
vieeiadelingen, al waren ze zelfs geholpen door
geheel het Chineesche regelmatige le<mr
Hunne wapenen zijn te primitief, hunne in
richting te verwaarloosd om het hoofd te
bieden aan de geordende troepen dar Verbon
denen.
Men begint ernstig te denken aan wat er zal
gedaan worden na hot dempen van don op-
stand, ua de nederlaag van het Chineesch gou
vernement, eu het staat reeds vast dat China
met zal verdeeld worden. Alles zal zich dus
bepalen bij heteisohen van schadeloosstellingen
cn voordeelen concessies van ondernemingen
enz. enz.
Eens de opstand en de oorlog geëindigd, zal
men de handels-en diplomatische betrekkingen
weer hunnen gewonen gang zien gaan. Doch
vvijzei geworden door de onderneming zullen
de ChineezeD, daaraan mag men zich verwach
ten, ook alles in het werk stellen om hunne
Iegeiinlichting te verbeteren daarin zullen de
meet beschaafde volkeren hun behulpzaam zijn
China zal uit Europa goede geweren en ka
nonnen ontvaugen en rookloos poeder erbij
mannen van het vak zullen er wellicht heen
gaan om wapenfabrieken en kanonnengieterijen
te stichten, officieien zullen uitwijken om de
oorlogskunst aan do zonen van het Hemelsche
lijk te leeren en als na voorloop van min of
meer jaren, nogmaals een Boxers opstand zal
uitbreken door opstoking van het Chineesch
gouvernement zal de rol van hot Chineesch le
ger ernstiger worden vervuld dan thans.
De Verbondenen zullen af te rekenen heb-
ben met geoefende troepen, met aanvoerders
die de krijgskunde verstaan en do oorlog zal
bloediger zijn dan thans. Wee de vreemdelin
gen ee Europa iudien de Chineezen zege
pralen. Wee ben bijzonderlijk indien Japoneo-
zen en Chineezen, volkereu van hetzelfde ras
dan elkander verstaan en de aanstaande oor
log meer dan thans een zuiver afgebakende
rassen oorlog wordt.
Wat nu gebeurt, zegden we reeds, is maar
het voorspel van den grooten strijd die later
zal gestreden worden en waarvan wij misschien
de ontknooping niet meer zullen bijwonen.
Pastoorscongres
Den 10, 11, 12 en 13 september zal de Fran-
sche katholieke geestelijkheid te Bourges een
congres houden, onder het voorzitterschap van
den aartsbisschop van Bourges eu met de goed
keuring van den paus, die zelf het programma
heelt vastgesteld opdat de congressisten niet
buiten het spoor zouden loopen.
Men herinnert zich, dat twee jaren geleden
liet voorstel werd gedaan een congres te hou
den te Parijs van al de godsdiensten der we
reld, ten einde te onderzoeken en te bespraken
op welke wijzade godsdienst het best meewer
ken moet tot bevordering vau beschaving eu
vooruitgang. De tegenstand von een groot deel
uei katholieke geestelijkheid deed het ontwerp
in duigen vallen, hoewel verscheidene bisschop
pen en talrijke priesters het goedkeurden.
Voor het congres te Bourges zijn reeds 37
bisschoppen ingeschreven, en daar men a inne
men mag, dat een congres toch niet gehouden
wordt alleenlijk om sermoenen te doen of ves
pers te zingen, mag men zich aan belangrijke
besprekingen verwachten, 't Is tebopan dat
de drukpers zal uitgenoodigd worden.
Amerika.
De herkiezing van Mac-Kinley tot Voorzit-
ter der Vereenigde Staten van Amerika wordt
van dag tot dag onzekerder. Uit de grond mijns
harten wensch ik dat hij het onderspit delve
Mac-Kinley gedoogt dat het Filippijusche volk
van zijne onafhankelijkheid beroofd worde
waarvoor het zoo manhaftig heeft gestreden.
De nedeilaag van Mac-Kinley ware mis
schien de redding voor de Boeren, want zijn
opvolger Bryan zou zich krachtdadig verzet
ten tegen de verdelging van het heldenvolkje,
dat deze week zoo ramspoedig werd getroffen,
en zou Amerika van den weg brengen van het
imperialism welke het zoo onbezonnen was in
geslagen.
Van Doeen.
zijn of zullen wor ien Talrijk zijn ze
die erkentenis verschuldigd zijn aan dio
scholen. Op hen ook berust een heiligen
plicht Pveral waar het noodig is moe
ten ze gezegde gestichten voorstaan
ze moeten den aangroei van het getal
leerlingen immer behartigen en door
woord en daad den bloei van die offi-
cieeie scholen bewerkstellingen. En
aan dien plicht,we zijn ervan overtuigd
zal geen enkel oud-leerling willen te
kort komen
Yerus.
Wie zou durven betwisten dat onze
Staatsmiddelbare school en het Gentsch
Atheneum, sinds ettelijke jaren, de
schoonste vruchten afwerpen Zien we
eens rondom ons en we zullen geen
mceite hebben te bestatigen dat het
studeer end en denkend element onzer
stad, grootendeels, kinder- en jonge-
lingsjaren doorbracht op de banken van
de Staatsmiddelbare school en van het
Gentsch Atheneum. Hoeveel genees-
heeren, dokters, rekenplichtigen, offi
cieren, staatsambtenaars, enz. kennen
we niet die aan gemelde gestichten te
danken hebben wat ze in de wereld
ITALIË.
De paus bereidt eene bulle van pro-
testatie tegen de troonsbeklimming van
Yicior-Emmanuel III. Kardinaal Ram-
pella zou met de afkondiging van die
bulle gelast worden.
Al is het nog slechts eene platonische
verklaring toch bewijst die houding
van den pans, dat hij zich nog de macht
wil aanmatigen over de tronen naar
willekeur te beschikken, en de heersch-
zucht nog koestert, den titel van aard-
sche koning te voegen bij den titel
van plaatsvervanger van God op deze
aarde.
t Is evenwel al boter aan de galg
Italië is en blijft eenhet is den wensch
van het volk en voxpopulivox Dei de
slem van het volk is de stemme Gods,
Leo XIII zou wel doen dit niet te verge
ten, zijne bulle van protestatie zou hem
dan niet belachelijk maken.
De paus diende anders aan de geloo-
vigen der gansche wereld het voorbeeld
te geven vau zijnen eerbied aan 's lands
instellingen en wetten. De Italiaan-
sche regeering geeft blijk van ver
draagzaamheid door te dulden dat
een hooggeplaatst persoon zich daarte
gen verzet, ze zou ongetwijfeld voor
anderen min toegevend zijn.
Misschien ook, zou zij den paus re
kenschap vragen over zijne handelwijze
indien zij niet wis', dat die nieuwe
bulle zoovee! effekt zal maken als een
stokslag op een aambeeld, daarom haalt
do regeeriug de schouders op en laat
Leo Xlll maar betijen, hij moet zich
toch met iets bezig houden.
Van Doeen.
I>e yroolijke
door POL LINDEMA
Mag zoader toelating niet overgedrukt worden.
19° Vervolg.
10. ZOO IS HET GOED.
^oen roepen, sprak de boer, om
uwe vergiffenis af te smeekeu Gij hebt mij
gekend, naakt en toch schrikkelijk beladen ga
ik de eeuwigheid instappen 1...
r Al die klachten dienen tot niets, zei Gust
ijskoud... Hebt pij anders niets te zeggen dan
kunnen wij wel heengaan 1...
- Neen, blijft I'c wil vooraleer te ster
ven mijn ongelijk bekennen en het herstellen
in de mate mijner krachten als 't mogelijk is
Gust, het geld van Lucieken, de arme weeze
die uw broeder naliet am Tonia Vervoort li^t
daar in de kist, Karlientje zal het u geven
Lucia, als gij wilt Daar ligt ook het geld
dat ik onttrok aan den armen Mandus van dag
huren eveneens aan Tist en Klaas en op het
papier dat daarbij ligt staat geteekend hoeveel
aan ieder van u toekomt
Hij zwoeg een poos en kuchte...
- Gust, zei hij dan, gij waart mijn vijand
gij hebt met uw gedacht geboord tot in mijne
zie., maar gij hebt toch niet alles gezien, gera
den 1...
Dat is te weten 1
Neen het schrikkelijkste niet 1
Gust kikte noch mikte...
Ik was het die Door van den Hoogmolen
met een stuk hout den kop insloeg.
Ik was er zeker van, juichte Gust
Wat blieft
Ik wist dat gij den moord hadt begaan
ik bad liet sinds lang geraden, maar sedert
gisteren ben ik er zeker van
De zieke bleef lang roerloos liggen dan hief
hij den blik tot Gust op en vroeg schier onver
staanbaar. Mijn neusdoek
Ik heb hem gevonden in den korf van
Thea, de zinnelooze.
En gij zoudt mij niet hebben gespaard
Ik geloof wel, dikke vrienden als wij
Maar dan is Krekel muplichtig 1 O die
goede, arme jongen en Lucia Vervoort zonk
op een stoel neder en weende als een kind...
Ja, Krekel is onschuldig en ik wil dé
eeuwigheid niet ingaan met het schrikkelijk
vooruitzicht dat een andere mijne misdaad
beboet.
Maar, waarom bedreeft gij die schrome
lijke daad, vroeg de burgemeester.
Waarom Ge vraagt waarom zegt de
boer met akeiigen grijns Stak hij mijn
lieven zoon, mijn Jan niet overhoop Ik heb
niemand op de aarde bemind dau myu Jan
In anderen baatte i* de deugd, de liefde, de
weldaden, t eerlijk en eerzaam leven in miin
zoon minde ik alles wat reent was en goed..
Hij was mijn al 1 De ziel vam mijne ziel, het
leven vau mijn leven, tmijne lioop, mijne
vreugd, mijn gedacht bij d tgen en bij nach
ten Om hem geloofde ik het edel vau 's men-
scuen stieven. Om zijnentwil bad ik God. deed
ik wat braai vras eu wel
Door hem smaakte ik vreugde in den kring
mijns huisgezings...
ik had Hem zoo lief, zoo lief 1... En hii
bij gaf het wij weder 1
Ach als hij, in de dagen toen ik mij zelve
vergat, zijnen Kloeken, zwaren arm om mij.
nen hals lei en aan mijn oor sprak met eene
siern die mij roerde tot achter de gevoeligste
snaren mij us harten.Maar vader, hoe kunt.
ge toch zoo zijn Zie dan smolt de ijsklomp
w mi,'a ,"oezem> dan werd ik mensch 1
nut mijn leven is geen menscheuleveu ge
weest O neen, neen En hij trok zich weg
verder onder de lakens, als zeeg hij dieper
onder do klampen van ruwe wroeging.
Misdadig was mijn leven Hoogst misda
dig Maar ook ifc ben gestraft geweest.
Kampen na rampen zijn nedergevalleu op mij
ne hoeve en op mijn hoofd, op allen die mij
eenigzins behoorden door de banden des bloeds
en der genegenheid.
Maar als men het lijk van mijn dierbaarst
ltiud op mijne hofstede bracht Och Och 1.
Als. men. mij vroegRoer, waar moeten wij hem
De ontroering veroorzaakt door cle
plotselinge dood vaD het Weesmeisje,
in de zonderlinge omstandigheden,
welke men kent, is niet verminderd en.
nog altijd vraagt men zich af waarotm
er van hooger hand geen rechterlijk
onderzoek wordt bevolen. Is het leven
eener arme weeze misschien, zooveel
niet waard
Om de openbare opinie voldoening te
geven zou de commissie der kospicieii
zelf het onderzoek moeten vragen en
aan dat onderzoek en zijni uitslagen de
meest mogelijke openbaarheid verlee-
nen.
Lewijst alles niet, dat de toepassing-
der E. Vop de samenstelling van alle.
besturen en commission een waarborg-
zou zijn van regelmatigheid in hunne
werkingen, eene waarborg van zeker
heid jegens de ongelukkigen Waar
alleen höersching en koter ie binne»
dringen ontstaan misbruiken, die rnis-
brniken groeien immer aan en vermeer
deren voortdurend.
Weet het publiek hier te Aalst welke do
bekwaamheid is der personen aan wiep
waakzaamheid en zorgen de weeze-ra
zijn toevertrouwd. Waar hebben des
broeders en nonnen die hun eigen huis
gezin hebben verloochend en niet we
ten wat het is vader of moeder te zijn,
waar hebben zij de kuust der opvoe-
ding geleerd Hebben zij daarom eene*
bezondere opleiding genoten hebben
zij een proef, ijd gedaan in het vader
lijk ol moederlijk verzorgen van kin
deren
We kennen noch de broeders, noch
de zusters van het weezengesticht, w»
geiooven gaarne dat het deftige lieden
zijn, maar wij houden vol, dat men om
hunne plaats te bekleeden goed moet
vooi bereid zijn, dat men wetenschap
pelijke en praktische kennis moet be
zitten of beueden zijne taak is..
Nogmaals vragen we Mag het pu
bliek, ja of neen weten in welke om
standigheden het weesmeisje gestorven
is
Indien die vraag niet beantwoordt
wordt zeggen wij tot de inwoners van
leggen?... Goduom...,,
Een rauwe, radelooze snik brak de verma-
ledijding... Als ik Jan daar zag nederliggen
met afgestoken hart, met den ijselijken. trek;
van ongenoemde smart om den mond de oo-
gen wijd open, vol bloed, de vuisten ia den
korten gruwelijken doodstrijd toeeengeknepe-u
dat de nagels diep in het vleesch waren gedron
gen o, dan voelde ik wat bet was vermoordl
worden, sterven in de volle kracht der jaren en
den bloei der jeugd 1...
Door van den HoogmoleD had mijn Jan ge
dood Ik heb het niet gezien, maar ik was er-
zeker van, gansch zeker De meid vau den
maalder had immers zijne bebloede kleederen
gewasschen zij heeft het mij gezegd op, haar
doodbed eu zij heeft vergiffenis gevraagd om
dat zij voor de rechtbank de waarheid heeft
verzwegen eu een valscheu eed had gedaan L»
Eu ik heb haar vervloekt I
Van toen af was Door straffen mijn doel j ik;
heb hem opgewacht vele avonden, tot ik hem
eindelijk kreeg..
Maar t was als.eene maledijding, zoo begun
stigde mij het noo Hotde arme Krekel werdi
gevangen en veroordeeld tot twintig j.tren,
dwangarbeid..Hij bekende de misdaad om
Karei te redden, de sukkelaar, en Karei was,
onp lick tig
Ik was de moordenaar 1
Eene schrikkelijke bange stilte volgde op dia
bekentenis Het was alsof de geest vau mis
daad. eu bQosheid weefde door de kamer..