Alice Bron en de Boeren.
15de Jaar. Nummer 40 Zondag 7 October 1900,
LIBERAAL WEEKBLAD VOOR
Abonnementsprijsj 4 fr 6Q voor dea buiten j voorop betaalbaar
Herziening der Kiezerslijsten.
Voor Taal en Vrijheid.
Het Liberalism.
Hoe de Winteravonden
doorbrengen.
Het Pensioen.
Men abonneert zich op alle postkantoren voor den buiten voor de stad, ten kantore ^eD maa'tt melding van elk werk waarvan een exemplaar aan het blad gezonden wordt,
van het blad, 32, Vrijheidstraat, 32 AALST. 1Handschriften worden niet terug gezonden.
Nee spe nee metn.
4 fr. voor de stad
PRIJS PER NUMMER 10 CENTIEMEN.
HET ARRONDISSEMENT AALST
n j Gewone, 15 centiemen
Prijs der Annoncen _E per drukregel»
Reklamen 75 centiemen r
Vonnissen op de derde bladzijde, 1 frank
AALST 0 OCTOBER.
De liberale vrienden worden bericht
dat de Kiezerslijsten voor het jaar 1901-
1902 ter inzage moeten liggen van het
publiek van 3 September tot 31 Januari
1900 volgens art. 69 der kieswet in het
secretariaat en politiecommissariaten
van iedere gemeente. Zij liggen ook ter
inzage van de vrienden ten lokale De
Graaf van Egmont groote Markt te
beginnen van den 10 September alle
werkdagen van 12 tot 2 uren namiddag.
De liberale vrienden welke op boven
gemelde kiezerslijsten niet zijn inge
schreven en er recht toe hebben kunnen
zich wenden tot het Bureel der Liberale
Associatie waar men het noodige zal
doen om hunne inschrijving te bekomen.
Ook zijn de vrienden welke van wege
het Schepencollege bericht hebben ont
vangen dat zij van de lijsten geschrabt,
of hun getal stemmen verminderd is,
verzocht het origineel hunner aanzeg
ging aan den bediende te overhandigen
welke er hun do noodige inlichtingen
zal over verschaften.
Hebben recht om als kiezer ingeschre
ven te worden Al de personen welke
voor 1 Mei 1876 geboren zijn en voor 1
Juli 1900 ten minste een jaar te Aalst
verbleven en de noodige voorwaarden
van kiesrecht vereenigon.
ZONDAG, 7 OCTOBER ten 6 uren
's avonds op stadsschouwburg prachtige
vertooning door de Tooneelmaatschap-
pij Voor Taal en Vrijheid». Opvoering
van het roerend drama DE JENEVER.
Voorbehoudene plaatsen. De kaarten
voor de voorbehoudene plaatsen zullen
te bekomen zijn in het lokaal De Graaf
van Egmont van 10 1/2 tot 111/2 uren.
Een enkele volzin van mejuffer de
Gatti de Gamond uit hare voordracht
gehouden in den Skating te Gent heeft
ben bezem ier mijne aandacht gewekt.
Het liberalism, zegt die bejaarde juffer,
UitGermania overgedrukt.
3.
Relenen wij eerst uit hoe lang zij in Trans
vaal heeit verbleven, waar zij de verschillende
gedeelten van haar diensttijd heeft vertoefd en
aien we dan hoe lang zij eigenlijk in betrek
king is geweest met ware Boeren, met zulke
van buiten Pretoria en da steden. De drie eer
ste weken is zij te Pretroria onwerkzaam ge
bleven, moelende wachten op de benoodigdhe-
den en toestellen van de ambulance, drie weken
bleef ze gevangen bij de Engelschen en drie
verschillende malen ontmoette haar te Preto
ria de Hr Michot daarheen gezonden om ver-
sche paarden. Nemen wij nu voor elk verblijf
van haar te Pretoria een week met heen en
weer rijzen, zoo bekomen we weer drie weken
te zamen dus af te trekken negen weken van
de dertien weken of drie maand, die zij in,
werkzamen dienst heeft doorgebracht, dus 4
weken of een maand die zij meest op ambu-
lancietreinen of in hospitalen heeft gesleten,
aan 't verplegen van typhusleiders. Zij bekent
dit zelve en op vertellingen van zulke men-
p?hen, van ijlzieken steunt zij on* met orakel-.
het liberalism is te koui en te be
daard n.
Daaruit besluit die blauwkous, welke
op harea keertijd eeue vlaag van socia
len waanzin krijgt, dat de vrouwen om
het stemrecht te bekomen tot de socia
listische partij moeten gaan.
We laten aan mejuffer de Gatti welke
noch moeder, noch huisvrouw is en aan
de socialistische partij het vrouwenstem
recht als ideaal, dienstig vooral om eene
nieuwe fraseologie of woordenkramerij
te voegen bij de reeds tamelijk versle
ten uitgalming,en onmisbaar dezelfde
op alle propaganda meetingen maar
goede moeaers, goede huisvrouwen
blijven liefst bij hun kroost en aan hun
nen kookpot en zullen ook best doen
zich niet met de politiek te bemoeien
ten minste niet in den zin zich te men
gen ia de politieke twisten.
Mejuffer de Gatti zegt, dat het libe
ralism te koud eu te bedaard is. Dat is
waar, het liberalism beoefent de kunst
niet de massa's met hersenschimmen en
droombeelden te verleiden, het heett
geen uiterlijke praal gelijk de kleiika-
len, geen ijdele deklamatie gelijk de
socialisten, het liberalism wendt zich
alleen tot de rede.
Om liberaal te zijn moet men een on
af hankelijk karakter hebben, naar ont
wikkeling streven en bedaard redenee-
reD, zelfs over die dingen welke bij eene
oppervlakkige beschouwing schoon en
aanlokkelijk schijnen en de menigte in
vervoering brengen.
Dat het liberalism moeilijker de mas
sa's doordringt, dan het klerikalism
dat den godsdienst tot een schitteren
den politieken winkel heeft gemaakt en
dan liet socialism dat het kollektivism
als het summum van het menschelijk
geluk, als het Eden, als het luilekker
land voorspiegelt is niet te verwonde
ren.
Zoolang het volk niet genoegzaam
zal onderwezen zijn, zoolang het niet
kalm over toestanden, oorzaken eu ge
volgen zal redeneeren zal het vast meer
vertrouwen stellen in een charlatan,
die op markt met begeleiding van trom
mel en trompet zijne poeiers en zalven
als het algenezend olla podrida komt
aanbevelen meur vertrouwen in straat-
Btem te verklaren de Boer liegt... inaar
liegt dat het onzeglijk is (zie Avantpropos
Etoile Beige lr Aout, Variétés). Wat dan zeg
gen van onze arme kazeinehelden wanneei die
naar huis komen of onze edele hazen-of keunt-
jeBjagers die met ons hoeven aaneengescho-
ten te zijn om hun Jagerlatein uitte halen
en vervaarlijk op te snijden, om van bijzonde
re Tartarin-naturen-maar niet te spreken
Be Boeren bezitten alle ondeugden en leve
ren zich over aan al de verdorvenheden van
eene verzinkende beschaving zij leven in arg
list, leugen, en bloedschande, ja dit
vooraf (Interv. Ref. J8 Juli.)
De eigenlijke grond nu van heel Alice Brons
ontstemming ligt in de grofheid, de onbe
schaafdheid der Boeren en t och lijden zij aan
al de euvelen eener overbesch aving, ze spreekt
zich dus tegen maar dit is Diets.
Ter herrinneriag even zij vermeld dat ge
zinnen met twaalf, veertien kindereu in Trans
vaal een alledaagsch verschijnsel zijn Louis
Botha is, meenen wij, het jongste van dertien
kinderen President Kruger had zestien kin
deren en toen de oorlog uitbrak lazen wij vaD
een burger die zijn 19® kind aangaf. Volgens
A. Bron zelve mededeelde vertelde haar
Staatssecritas Reitz, die baar, naar thans he
laas gebleken is, de onverdiende eer bewees
baar naast hem te laten aanzittendat hem hij
remedies, lapzalven en beewegen, dan
in een bedaard geneesheer die de oor
zaak der kwaal opzoekt en onderzoekt
welke behandeling bet doelmatigst zal
zijn, dan in eene koude bedaarde ge
zondheidsleer, die zonder holle woor
den, hygeinische voorschriften ouder
het volk tracht te verspreiden.
Hoe dommer het volk is hoe vat
baarder het is voor bijgeloof en socia
lism. Waar het volk onderwezen is kan
het een oogenblik afdwalen, toch zal het
weldra den rug keeren aan klerikalism
en socialism die hun olla podrida met
veel geschreeuw te koop bieden, maar
en cLt zal in pratijk wel waar blij
ken ook voor het volk op wetgevend
gebied niets kunnen doen dat den we
zenlijken vooruitgang bevorderen zou.
Fanatism en kollektivism zijn twee kin
deren der onwetendheid, die misschien
langzaam maar toch zeker voor de rede
en het onderwijs zul.en zwichton.
R. Dabi.
De winter nadert. Droeve rampzalige
tijd voor degenen die gebrek en ellende
hebben. Er heerscht eene algemeene
krisis Het werk slabakt, de kolen zijn
duur. We uoen een warmen oproep tot
alle liefdadige menschen om in de miat
hunner krachten en van hun vermogen
te helpen, daar waar hulp noodig is.
De winter Droeve vervelende tijd,
voor degenen, die niet weten hoe de
lange avonden door te brengen. Om zes
uren is het duister weldra zal de avond
reeds teu vijf uren en daa ten vier uren
invallen. Het weer is guur, de storm, de
regen, de sneeuwjacht, de koude drijft
ieder van de straat.
Oh, wat is het treurig iu huis. De kin
deren zitten rond de tafel, of rond de
stoof en vertellen, alle oude deuntjes
worden opgehaald, maar die schat is
ras uitgeput en wat de eerste avonden
mooi en belangwekkend scheen, blijkt
weldra nog enkel verveling te brengen.
De les is geleerd, de schooltaak ver
richt. Alle deuntjes zijn versleten, 't Is
pas zeven uren en iedereen geeuwt of
Knort. Niet alleen de klein m vervelen
't begin van den strijd nog een kind was gebo
ren 9n dat hij wachtte om het te doopen tot
hij het kon Victorie noemen op dat oogen
blik had Reitz twee volwassen zonen onder de
wapens.
Zoover wij nu weten gaat zulk verschijnsel
nergens en nooit samen met zedelijke verdor
venheid. Laten we nu enkele andere stemmen
hooren onverdachte, onbaatzuchtige stem
men
Naast grondige vergelijkende beschouwin
gen indertijd in Lancet het degelijk genees
kundig tijdschrift van Engeland verschenen,
dat wij niet bij de hand hebben en waarin vol
mondig en wetenschappelijk de voortreffelijke
staat, zoo lichamelijke als zedelijke werd be
toogd en de onbetwiste meerderheid van het
Boerenvolk op dit stuk boven elke andere
beschaafde, gealkoholiseerde in verpeste stads,
lucht levende natie werd erkend, halen wij
iucr aan
Major C. Von Francais, Landeshiuptman
von Südwest-Afrika (Amtlich Colonialbl. 1892)
Ik heb de meeste Boeren des Schutzgebie-
tes ieeren kennen en mij verheugd over hun
vlijt, hun volharding, hun matigheid,, hun.
huislijk leven en hun bescheiden wezen.
Der Kyffhaüser 15. oogst 1900 schrijft
Dn.t Rhodes, toen hij zijn beruchtRhode-
zich, ook de grooteren weten niet altijd
hoe eeD aangenaam uurtje door te bren-
gen.
En nochtans er is zooveel keus. Zy
die lezen kunnen hebben ter hunner be
schikking een rijke bron van leerrijke
en vermakelijke lektuur, waaraan ze.
kosteloos en naar beliefte putten kun
nen, wij bedoelen de boekerij van het
Willemfonds.
Ambachtslieden, nijveraars en han
delaars kunnen er werken bekomen han
delend over hun vak, er zijn werken,
over wetenschap en kunsten, geschied
kundige werken, reisbeschrijvingen,
dichtwerken en romans men kan er-
fransche eu nederlandsche boeken be
komen.
Ja, die bron is onuitputtelijk, ea
wanneer de oude deuntjes zijn uitgezon
gen, wanneer 't dagblad is gelezen hoe,
aangenaam is het dan niet een boek te
nemen en daaruit eene lezing te houden,
voor heel de familie, het boek zal een,
goede, trouwe vriend worden, die ver
veling hen zal jagen, en die telkens het,
alles heeft geschonken wat het bevat
door een ander kan vervangen worden»
De boekerij van het Willemfonds is,
alle Zondagen open van 10 tot 11 uren
voormiddag in den Graaf van Egmont
Groote Merkt. De boeken worden ge
heel kosteloos ter lezing gegeven.
De Liberale Werkmanskring onzer stad, gaat.
het noodig» uoen om voor zijne rechthebbende
leden, of voor de bloedverwanten welke er
recht zouden toe hebben het pensioen te vragen,
dat de nieuwe wet toezegt aan alle werklieden
die den ouderdom van 65 jaren bereiken.
Hoe ontoereikend het ook weze, de werk
lieden zouden ongelijk hebben hot niet te ei-
scheD. De klerikalen hebben het gestemd uit
xiesbelang, doch dat neemt niet weg dat men
een kruimel moet aanvaarden waar men geen
boterham kan bekomen.
Maaaaaar...
Weihoe, zegt ge, is er weeral een maar bij,
Ja, zeker een groote maar. Luidens de laatstft
berichten zal de Monitenr een omzendbrief
afkondigen waarbij in elke gemeente eene com
missie zal worden benoemd om de vragen tn
onderzoeken.
De vragen zullen gestuurd worden aan het.
gemeentebestuur en dit zal verplicht zijn (be
halve in geval van dwalingen, misgrepen enz),
de vragen te sturen aan de commissie, welke
sia stichtte, er eerst Boeren wilde heenlokken»
Die aber pfiflfen dem smarten Gauner etwas,,
und darum sind sie culturell zu minderwer-
tig,
In E. Von Webers Vier Jahre in Afrika
(dus iets langer daa 4 maand) lezen wij
De Boeren zijn doorgaans eenvoudige, eer
lijke, koelbloedige lieden, die een heel oor
spronkelijk menschenslag vertegenwoordigen..
Lichaamlijk zeer op de Backwoodsnen uit N»
Amerika gelijkend, meestal zes voet en meer
hoog en daarbij zeer stevig en breedgeschou
derd zijrv zij vrij verschillend van gestel even
wel, daar zij in alle getrouwheid den koelen
volhardenden, rustigen en vasten aard hunner
Nederlandsche voorvaderen hebben bewaard.»
In hun levenswijze en hun eenvoudige aarts,-
vaderlijke ziju zij volkomen hun achtenswaar-
de vooronders gelijk gebleven.
De mannen zijn door den band knappe ont
zagwekkende lieden.
Zoo ook in Das Burenvolk door M. R. Ger-
stenhaner, Leipzig, 1900, bz. 38-39
De Boeren zijn niet enkel in hun lichaam-*
lijke gesteldheid msde het rassenzuiverste deeS
van het Germaueudom, maar zij zijn ook iu
hun volkskarakter en in, hun ontwikkeling
in hun staatkundige toestanden een, adellijk
Heerenvolk een Germaansch Edel.volk ge hie
ven, of. weer geworden...
1 -1 - 1 - -